خار پاشنه یک زائده کوچک استخوانی است که بر روی پاشنه پا ایجاد میشود. علت ایجاد آن اغلب رشد استخوانی ناشی از رسوب کلسیم است. این زائده بر رباطی که استخوان پاشنه را به استخوانهای انگشتان پا متصل میکند شکل میگیرد و بین استخوان پاشنه و قوس پا گسترش مییابد. این خار معمولا از جلو و زیر پاشنه شروع میشود و در نهایت قسمتهای دیگر پا را هم تحت تاثیر قرار میدهد. طول این خارها اغلب کمتر از یک و نیم سانت است. گاهی ممکن است فردی که به خار پاشنه پا دچار است علامت مشهودی از آن نداشته باشد؛ بنابراین تشخیص این عارضه میتواند چالش برانگیز باشد. اما در بیشتر مواقع با احساس درد به ویژه صبحها و پس از خروج از رختخواب، حساسیت به لمس، احساس برجستگی یا التهاب همراه است. این زائده اغلب با چشم غیر مسلح دیده نشده و از طریق عکسبرداری با اشعه ایکس قابل تشخیص است.
در بسیاری از موارد وجود این خار علت اصلی درد پاشنه نیست. در چنین مواقعی پزشک به دنبال رفع عامل اصلی درد پاشنه است و خار ممکن است باقی بماند. به عنوان مثال یک تاندون دردناک و ملتهب در نزدیکی خار ممکن است عامل اصلی درد بوده که منجر به ورم کف پا هم میشود و نیاز به درمان دارد. اما در صورتی که پزشک تشخیص دهد خود خار علت اصلی درد است، ممکن است برای درمان آن به تزریق یا جراحی نیاز باشد.
علائم خار پاشنه
نشانههای وجود خار در پاشنه در بسیاری از مواقع شامل موارد زیر است:
- درد
- التهاب
- تورم در جلوی پاشنه پا
گاهی ممکن است فرد با لمس ناحیه پاشنه پا احساس حساسیت یا گرما کند. این علائم گاهی تا قوس پا هم گسترش پیدا میکنند. در نهایت هم ممکن است یک برجستگی کوچک دیده شود. برخی از خارهای پاشنه هیچ نشانهای ندارند. همچنین ممکن است تغییری در بافت نرم یا استخوانهای اطراف پاشنه مشاهده نشود. برای تشخیص دقیق آن باید پزشک بافت را معاینه کرده و از طریق عکسبرداری آن را شناسایی کند. آیا شما تا کنون چنین علائمی را تجربه کردهاید؟
بیشتر بدانید: نابودی فیبروم
درد پاشنه پا
بسیاری از مردم تصور میکنند که درد پاشنه پا صرفا به وجود خار در پاشنه مربوط است. در صورتی که به جز این عارضه عوامل متعدد دیگری میتوانند به درد پاشنه منجر شوند. این عوامل عبارتند از:
- اضافه وزن
- بارداری. برای شناخت علائم بارداری به مقاله مرتبط با آن در وبسایت حال مراجعه کنید.
- پوشیدن کفش نامناسب (کفش با کفی خیلی صاف یا پاشنه بسیار بلند و…)
- شکستگی استخوان پاشنه
- التهاب تاندون آشیل
- استئوکندروز (اختلالی با اثرگذاری بر رشد استخوانها با میزان شیوع بیشتر در کودکان)
- التهاب غلاف کف پا
- بورسیت
- آرتریت واکنشی
- گیر افتادن عصب که میتواند با درد، بیحسی یا سوزش کف پا همراه باشد.
درباره پینه پا و درمان آن این مطلب را مطالعه کنید
درد پاشنه پا در صورتی که علت شناخته شده پزشکی نداشته باشد، از طریق کاهش وزن، رژیم غذایی سالم، پوشیدن کفش مناسب، استراحت و فعالیت بدنی کافی برطرف میشود. اما در صورت شروع درد ناگهانی در پاشنه، قرمزی، التهاب شدید و ناتوانی در راه رفتن لازم است فورا با پزشک تماس بگیرید.
بیشتر دبانید: علت درد ساق پا
ورزش خار پاشنه
اگر شما جزو ۱۰ درصد افرادی هستید که به خار پاشنه دچارند، درک میکنید که این عارضه چقدر میتواند دردناک باشد. اما خبر خوب این است که با انجام تمرینات هدفمند و مخصوص میتوانید این عارضه را بدون نیاز به جراحی پشت سر بگذارید. برای درمان آن، بازیابی کشش طبیعی بافتی که در امتداد پای شما قرار دارد (فاسیای کف پا) بسیار مهم است. شما همچنین باید بر روی بهبود تحرک مفصل ساکروایلیاک خود کار کنید. این کار به این دلیل اهمیت دارد که تنش بیش از حد در ماهیچههای ساق پا باعث افزایش فشار بر خار میشود. به عنوان آخرین مرحله در درمان این عارضه با ورزش، شما باید عضلات پای خود را تقویت کنید. این تمرینات را سه تا پنج بار در هفته انجام دهید تا به نتیجه مطلوب برسید.
ماساژ کف پا به وسیله یک توپ یا غلتک کوچک
این کار گرفتگی کف پا را کاهش میدهد. برای انجام آن کافی است که یک غلتک کوچک یا یک ابزار استوانهای شکل یا یک توپ کوچک را روی زمین گذاشته و کف پای خود را بر روی آن بغلتانید.
برداشتن اشیا به کمک انگشتان پا از روی زمین
وسایل مختلف مانند خودکار، کلید، پارچه و… را روی زمین قرار داده و سعی کنید به کمک انگشتان پای خود آنها را از روی زمین بردارید. این کار را در چند نوبت در طول روز انجام دهید.
کشش ایستاده کف پا
پنجه پاها را روی فضایی با کمی ارتفاع مانند لبه پله قرار داده و پاشنه پاهای خود را به طرف پایین و بالا حرکت دهید.
کشش نشسته عضلات کف پا
روی یک صندلی نشسته و یک پای خود را روی پای دیگر قرار داده و پنجه پا را با دست بگیرید. سپس آن را برای چند ثانیه به طرف بالا کشیده و رها کنید.
بیشتر بدانید: چه سنی برای ازدواج دختر مناسب است
درمان خار پاشنه
درمان این مشکل در درجه اول به استراحت کافی و تغییر سبک زندگی وابسته است. بهتر است در ابتدا با پزشک خود در مورد گزینههای درمانی آن صحبت کنید. متداولترین روشهای درمان خارهای پاشنه عبارتند از:
کمپرس سرد
استفاده از کیسه یخ یا کمپرس سرد برای حداکثر ۱۵ دقیقه میتواند با بیحس کردن موقت ناحیه، باعث تسکین درد آن شود. این روش برای کاهش تورم و التهاب هم مفید است. کمپرس سرد نسبت به نوع گرم آن برای درمان این عارضه مناسبتر است. از کمپرس گرم بیشتر برای دردهای مفصلی و عضلانی استفاده میشود.
تزریق داروهای ضد التهاب
برای تسکین دردهای شدید پاشنه پزشک میتواند داروهای کورتیکواستروئید (کورتون) را تجویز کند. این داروهای ضد التهاب به کاهش درد و التهاب در پاشنه و قوس پا کمک میکنند.
داروهای مسکن بدون نسخه
درد حاد یا کوتاه مدت پاشنه را میتوان به کمک مسکنهای در دسترس مانند استامینوفن یا ایبوپروفن تسکین داد. اگر از داروهای رقیق کننده خون استفاده میکنید یا به مشکلات کبدی یا کلیوی دچار هستید، برای مصرف این داروها با پزشک مشورت کنید.
تمرینات کششی و فیزیوتراپی
ممکن است پزشک برای شما دوره فیزیوتراپی را به عنوان روشی برای یادگیری و تمرین حرکات مناسب برای جلوگیری از درد طولانی مدت تجویز کند. این روش بسیار موثر و کاربردی است، چون که داروهای ضد التهاب را نمیتوان برای مدت طولانی استفاده کرد و بهتر است به دنبال روشی کارا و ماندگار برای تسکین و درمان درد پاشنه باشید. فیزیوتراپیست به شما یاد میدهد که چه طور تمرینات کشش عضلات پاشنه و فاسیای کف پا را انجام دهید.
استفاده از طب سوزنی
این روش اخیرا برای درمان خارهای پاشنه محبوبیت زیادی پیدا کرده است که در کنار انجام حرکات کششی و کنترل وزن میتواند موثر باشد. برای مطالعه بیشتر درباره این روش درمانی به مقاله طب سوزنی از وبسایت حال مراجعه کنید.
استراحت
داشتن استراحت کافی یکی از اقدامات درمانی است که هم برای رفع ورم کف پا و هم خار موجود در پاشنه توصیه میشود. این کار هم به کاهش درد حاد کمک کرده و هم از وخیم شدن وضعیت آن جلوگیری میکند. استراحت دادن به پاها بعد از مدتها ایستادن و داشتن فعالیت ضروری است.
استفاده از کفی ارتوتیک
کفیهای ارتوتیک میتوانند به شما در حمایت از قوس و پاشنه پا برای کاهش درد کمک کنند. پدهای پاشنه هم احتمالا از ایجاد آسیب بیشتر جلوگیری میکنند. استفاده از این محصولات در کنار پوشیدن کفش مناسب، یک راهکار خوب برای تسکین و پیشگیری از درد پاشنه است.
شاک ویو تراپی
در این روش امواج دارای فرکانس بالا مستقیما بر خار و نواحی اطراف آن هدایت میشوند. این امواج بسیار پر انرژی بوده و التهاب مزمن را کاهش داده و به تسکین علائم کمک میکنند.
جراحی
هنگامی که درد پاشنه خیلی شدید و مزمن شود، ممکن است پزشک انجام جراحی را به شما توصیه کند. این نوع جراحی شامل برداشتن و حذف خار ایجاد شده در ناحیه پاشنه است. در ادامه به طور کامل به توضیح آن میپردازیم.
بیشتر بدانید: سوالات مشاوره ازدواج
درمان قطعی خار پاشنه
انتخاب یک روش درمانی برای درمان قطعی خارهای پاشنه بر عهده پزشک متخصص است. او میتواند با توجه به وضعیت بیمار که از طریق عکس و معاینه پاشنه انجام میشود، روش مناسب او را انتخاب کند. برای دردهای مزمن و شدید ممکن است تنها جراحی چاره کار باشد، اما در موارد دیگر احتمالا تزریق، کفش و کفی استاندارد، تمرینات کششی و… برای درمان کافی باشند و این عارضه را برای همیشه یا مدتی طولانی رفع کنند.
درمان خار پاشنه با صابون
استفاده از صابون برای درمان این عارضه یک روش آسان و در دسترس است که جزو درمانهای طبیعی قرار دارد. برای این کار شما میتوانید کف پاهای خود را برای مدتی با یک صابون آنتی باکتریال شستوشو دهید. استفاده از این روش همراه با اتجام تمرینات کششی، استراحت و پوشیدن کفش مناسب بسیار مفید است. البته اگر درد پاشنه شما طولانی و مزمن شده بهتر است از روشهای درمانی قویتر برای تسکین درد استفاده کنید.
جراحی خار پاشنه
جراحی یک روش بسیار موثر برای درمان دردهای مزمن و شدید ناشی از وجود خار در پاشنه است. اکثر افرادی که از این نوع جراحی برای درمان استفاده میکنند به ورم کف پا نیز دچار هستند. البته روشهای متنوع دیگری هم برای درمان وجود دارد و جراحی تنها در مواقع خاص و ضروری توصیه میشود.
قبل از توصیه به جراحی، پزشک با انجام تصویربرداری به کمک اشعه ایکس و همچنین آزمایش جریان خون در پا وضعیت بیمار را میسنجد و تشخیص میدهد که آیا او کاندید مناسبی برای این کار است یا خیر. ضمنا پس از انجام جراحی، بیمار به زمان نیاز دارد تا دوباره بتواند وزن خود را روی پا قرار داده و به صورت عادی حرکت کند و راه برود.
بیشتر بدانید: ترش کردن در بارداری
آمپول خار پاشنه چیست؟
تزریق پی آر پی یک روش شایع برای درمان این عارضه است. این روش شامل تزریق داروی استروئید (کورتیزون)، یک داروی بیحسی و در برخی موارد ترکیبی از هر دوی آنهاست. این مایع به دردناکترین ناحیه کف پا که اغلب روی پاشنه است (محل آسیبدیده) تزریق شده و محل تزریق فورا پانسمان میشود. تاثیر این تزریق ممکن است از چند روز تا چند هفته طول بکشد. معمولا توصیه میشود که بیمار تا مدت زمانی که نیاز دارد استراحت کرده و سپس به فعالیتهای عادی خود ادامه دهد. این کار نیاز به بستری ندارد و به سرعت در مطب یا کلینیک قابل انجام است. پس از کاهش درد، بیمار میتواند تمرینات کششی و تقویتی کف پا را برای رسیدن به درمان کامل ادامه دهد.
شما میتوانید از بخش پزشک آنلاین سایت حال با پزشکان و مشاوران آنلاین در هر ساعت از شبانه روز ارتباط برقرار کنید.
حرف آخر
خار پاشنه زائدهای خوش خیم است که در ناحیه استخوانی پاشنه پا ایجاد شده و باعث احساس ناراحتی و درد تیر کشنده در کف پا و به ویژه پاشنه میشود. این عارضه به التهاب کف پا منجر شده و راه رفتن بیماران را مختل میکند. شناسایی آن گاهی بسیار دشوار بوده و برای تشخیص دقیق به عکسبرداری با اشعه ایکس نیاز است. در صورت وجود درد و ناراحتی در ناحیه کف پا لازم است در اولین فرصت با یک پزشک مشورت کرده و در صورت لزوم، درمان مناسب را آغاز کنید. در صورتی که دچار این عارضه هستید، میتوانید با پزشکان متخصص حال مشاوره آنلاین داشته و راهنماییهای لازم را دریافت کنید. به جز خار پاشنه بیماریهای دیگری هم میتوانند باعث دردناک شدن کف پا شوند. پس بررسی دقیق پزشکی و درمان به موقع بسیار ضروری به نظر میرسد. شما برای درمان این عارضه از کدام روشها کمک گرفتهاید؟
سوالات متداول
خار پاشنه چیست؟
به بیرون زدگی استخوان در بخش پایینی پاشنه پا که در اثر رسوب کلسیم ایجاد میشود خار پاشنه میگویند. در واقع این عارضه التهاب محل اتصال بافت نرم پاشنه پا به استخوان است.
از کجا بفهمیم خار پاشنه داریم؟
این عارضه گاهی هیچ علامتی ندارد. اما در صورت وجود درد، التهاب و یا ورم قسمت جلوی پاشنه پا، مشکوک به آن هستید. درد آن مثل قرار دادن پاشنه بر روی یک شی تیز است.
خار پاشنه چگونه درمان می شود؟
کمپرس سرد، استفاده از داروهای ضد التهاب، تمرینات کششی و تقویتی کف پا، فیزیوتراپی، پوشیدن کفش و کفی مخصوص از بهترین روشهای درمانی هستند. در نهایت جراحی میتواند این مشکل را برطرف کند.
درمان خانگی خار پاشنه چگونه است؟
به کمک ماساژ درمانی با روغنهای ضد التهاب مانند سیاهدانه یا بابونه، قرار دادن پاها در محلول آب و نمک اپسوم، استفاده از صابون آنتی باکتریال و… میتوان درد آن را در خانه تسکین داد.
برای درمان خار پاشنه به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
در صورت وجود چنین مشکلی میتوانید همین حالا با یکی از پزشکان متخصص ارتوپدی آنلاین حال مشاوره کرده و راهنماییهای لازم را به صورت آنلاین از ایشان دریافت کنید.
منابع
سکینه صانعی
12 ماه پیش
کارشناس حال
12 ماه پیش