گال، یک بیماری پوستی بسیار مسری است که ابتلا به آن نه تنها برای فرد مبتلا آزاردهنده است، بلکه به دلیل توانایی آن در گسترش سریع، سیستم بهداشتی را نیز با چالشهایی مواجه میکند. در این مقاله، علل، علائم و راه درمان قطعی گال را بررسی میکنیم. با شناخت این بیماری، برای مقابله با آن آمادهتر خواهید بود.
بیماری گال چیست؟
گال یک بیماری پوستی بسیار مسری است که توسط کنههای کوچک انگلی به نام Sarcoptes scabiei ایجاد میشود. این حشرات کوچک در لایه بالایی پوست، تخم میگذارند که منجر به خارش شدید و جوش های پوستی میشود.
خارش به ویژه در شب، شدید است و بثورات میتواند در قسمت های مختلف بدن از جمله بین انگشتان دست، مچ دست، آرنج، زیر بغل و اطراف کمر ظاهر شود.
انواع بیماری گال
گال به چند شکل مختلف ظاهر میشود که شایع ترین آن گال کلاسیک است و افراد مبتلا به بثورات پوستی و خارش شدید را تحت تاثیر قرار میدهد که معمولاً از طریق تماس پوست به پوست منقبض میشود. نوع دیگر، گال پوسته دار است که به نام گال نروژی نیز شناخته می شود که شکل شدیدتری از آن است و اغلب در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف دیده میشود.
علاوه بر این، گال گرهای نیز وجود دارد که در آن، گرههای پایدار روی پوست باقی میمانند، بهویژه در مناطقی مانند کشاله ران یا زیر بغل.
ضمن اینکه گال اطفال در کودکان و نوزادان اغلب شامل چروک هایی در کف دست و پا می شود.
علت ایجاد بیماری گال
گال در اثر هجوم کنهای به نام Sarcoptes scabiei var در پوست ایجاد میشود. این کنههای ریز برای زندگی و تخمگذاری به لایه بالایی پوست انسان فرو میروند و همین امر منجر به علائم تحریککننده میشود. انتقال این کنهها معمولاً از طریق تماس مستقیم طولانی مدت پوست به پوست با فرد مبتلا اتفاق میافتد، به همین دلیل است که گال اغلب در خانهها، مدارس و محیطهای اینچنینی گسترش مییابد.
بیماری گال از چه طریقی وارد بدن میشود؟
کنه های گالاز طریق لایه بیرونی پوست وارد بدن میشوند و تونل های کوچکی را در جایی که تخم های خود را می گذارند ایجاد میکنند. کنه ها همچنین روی لباس ها، ملافه ها یا حولههای آلوده قرار میگیرند و در صورت تماس با پوست وارد بدن میشوند. هنگامی که کنه ماده از سد پوستی عبور کرد، ساکن می شود و چرخه تخم گذاری را آغاز می کند که منجر به آلودگی بیشتر و شروع خارش و بثورات شدید می شود.
علائم گال
علامت اولیه گال خارش شدید است، به ویژه در شب. خارش معمولاً با گذشت زمان شدیدتر میشود و گاهی آنقدر شدید میشود که خواب را مختل میکند. در کنار این خارش، بثورات آشکار متشکل از برجستگیهای ریز و انواع تاول پوستی، دیده میشود.
بثورات معمولاً در چینهای گرم بدن مانند بین انگشتان، دور کمر، داخل آرنج، مچ دست، باسن، زیر سینهها در زنان و یا در ناحیه تناسلی در مردان ظاهر میشود.
در نوزادان و کودکان خردسال، کنه ها، سر، صورت، گردن، کف دست ها و کف پا را آلوده میکنند. عفونت های ثانویه که ناشی از خاراندن است نیز ممکن است رخ دهد. اولین باری که فرد مبتلا به کنه گال می شود، ممکن است 4 تا 6 هفته طول بکشد تا علائم ظاهر شوند، اما با آلودگی های بعدی، علائم با سرعت بیشتری ظاهر میشوند.
درمان قطعی گال
درمان قطعی گال شامل داروهای تجویز شده به نام گال کش است که برای از بین بردن کنه های گال و تخم های آنها فرموله شده است و معمولا کرم یا لوسیون حاوی پرمترین است که از گردن به پایین روی کل بدن مالیده میشود و قبل از شستن برای مدت زمان مشخصی روی بدن باقی میماند.
برای افرادی که نمی توانند پرمترین را تحمل کنند یا به آن پاسخ نمی دهند، از درمانهای دیگری مانند ایورمکتین خوراکی استفاده میشود. درمان معمولاً شامل استفاده دوم پس از یک هفته است تا اطمینان حاصل شود که تمام کنهها و تخمهای تازه آنها از بین رفته است.
علاوه بر این، برای جلوگیری از آلودگی مجدد و انتشار، شستن و خشک کردن همه ملافهها، لباسها و وسایل شخصی که فرد آلوده با آنها تماس داشته لازم و ضروری است.
پماد برای درمان گال
کرم پرمترین 5% (که با نام تجاری Elimite نیز شناخته می شود)، یک پماد موضعی است که به عنوان یک درمان مناسب برای گال توصیه میشود. این کرم به عنوان یک گال کش موثر برای از بین بردن کنه های گال و تخم های آن استفاده میشود. این دارو باید از گردن به پایین روی پوست مالیده شود که بهتر است در طول شب بماند (حدود 8 تا 14 ساعت) و سپس در حمام شسته شود.
بهتر است برای درمان قطعی گال همه اعضای خانواده و سایر افراد نزدیک، به طور همزمان تحت درمان قرار بگیرند، حتی اگر علائمی نداشته باشند، تا از گسترش کنه ها جلوگیری شود.
قرص ایورمکتین برای درمان گال
ایورمکتین یک داروی خوراکی است که برای درمان قطعی گال استفاده میشود، به ویژه در مواردی که درمان های موضعی مانند کرم پرمترین مؤثر نیستند یا منع مصرف دارند.
معمولاً دوز آن توسط دکتر پوست آنلاین و بر اساس وزن بدن تجویز میشود و معمولاً دو دوز میباشد. یکی در ابتدا و دیگری دو هفته بعد. ایورمکتین با تداخل در سیستم عصبی و عملکرد ماهیچه ها منجر به مرگ گال میشود. این یک گزینه، برای درمان گال معمولی و همچنین در موارد گال پوسته دار، که شکل شدیدتر این بیماری است، استفاده میشود.
درمان گال با نمک
ادغام نمک در رژیم درمانی شما میتواند کنه های گال را از بین ببرد و باعث بهبودی شود.
یکی از ساده ترین و کارآمدترین راهها برای استفاده از فواید نمک، حمام نمک است. حمام نمک نه تنها روشی ساده و در دسترس است، بلکه تسکین قابل توجهی را در زمینه خارش ناشی از گال به همراه دارد. اگر زخم های باز دارید، ممکن است در حین حمام نمک احساس سوزش خفیف داشته باشید اما این هزینه کمی برای کاهش خارش بدن شما است.
درمان گال با واجبی
با توجه به اظهارات و تجربیات برخی افراد، استفاده از وجبی در درمان بیماری های صفراوی موثر بوده است
1. پس از استفاده از کرم پرمترین به مدت سه تا چهار روز، حمام کنید و خود را با صابون معمولی بشویید.
2. پودر واجبی رقیق شده تهیه کنید و به آرامی از زیر خط موی گردن خود تا پایین با دست ماساژ دهید.
3. اجازه دهید پودر واجبی حدود 10 دقیقه روی بدن شما بماند.
4. پس از این مدت، بدن خود را فقط با آب بشویید.
لوسیون لیندان برای درمان گال
لیندان به عنوان یک درمان برای عفونت گال و شپش شناخته میشود و در دو شکل اصلی موجود است: شامپو و لوسیون. شامپو لیندان به طور خاص برای مبارزه با شپش انسان از جمله شپش سر (کاپیتیس) و شپش شرمگاهی طراحی شده است.، لوسیون لیندان نیز معمولا برای رفع عفونت های ناشی از انگل گال استفاده میشود.
یکی از دلایل موثر بودن لیندان در برابر این انگل ها، سمیت آن برای بندپایانی مانند شپش است. لیندان هنگام استفاده از پوشش محافظ بیرونی شپش ها و تخم های آنها جذب می شود و منجر به تحریک سیستم عصبی آنها می شود. در نتیجه، انگل ها در نهایت از بین می روند. شایان ذکر است که لیندان از طریق پوست انسان نیز قابل جذب است.
درمان گال با وازلین
تحقیقات گسترده اثربخشی استفاده از پماد موضعی 8 و 10 درصد گوگرد را برای از بین بردن آلودگی های گال نشان داده است. با این حال، برای افرادی که قادر به تحمل درمان های دارویی معمولی مانند ایورمکتین، پرمترین و لیندان نیستند، ترکیب پماد وازلین-گوگرد جایگزین ارزشمندی است.
این ترکیب با بهرهگیری از خواص درمانی وازلین، در مبارزه با گال معجزه می کند. پماد گوگرد را با وازلین ترکیب کنید و به آرامی این معجون را روی نواحی آسیب دیده بمالید.
آمپول برای درمان گال
آمپولهای متعلق به خانواده کورتونها که معمولاً به نام کورتون شناخته میشوند، در مواردی که خارش غیرقابل تحمل است و با قرصهای معمولی قابل کنترل نیست، تجویز میشود.
تزریق آمپول استروئید نیز در کاهش علائم گال، به ویژه خارش بسیار موثر است. این آمپول ها دارای خواص ضد التهابی قوی هستند و با سرکوب سیستم ایمنی بدن عمل کرده و در نتیجه التهاب را کاهش میدهند.
البته این نوع آمپول فقط یک اثر موقتی دارد و به عنوان درمان قطعی گال شناخته نمیشوند.
آمپول هایی از خانواده آنتی هیستامین ها برای درمان گال تجویز می شوند که تنها به کاهش حساسیت و التهاب کمک میکنند و به نوعی یک تسکین فوری به حساب میآیند.
آمپول های آنتی بیوتیک به طور خاص برای درمان گال و البته زمانی که عفونت ثانویه پوست ایجاد شده باشد استفاده میشوند. انواع مختلفی از آنتی بیوتیک ها از جمله قرص، پماد، قطره و آمپول موجود است. البته این آمپول های آنتی بیوتیک نیز مستقیماً گال را درمان نمی کنند، بلکه عفونت های همراه آن را از بین میبرد.
صابون گوگرد برای درمان گال
صابون گوگرد اغلب به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی برای گال استفاده می شود. گوگرد از دیرباز به دلیل خواص ضد باکتریایی و ضد قارچی آن شناخته شده است و با خشک کردن پوست و مختل کردن توانایی کنه ها در زنده ماندن روی سطح، عمل میکند.
علاوه بر این، گوگرد اثرات ضد خارش خفیفی نیز دارد که خارش گال را کمتر میکند.
لایه نازکی از کف صابون بر روی نواحی آسیب دیده اعمال کنید و پس از چند دقیقه بشورید. البته صابون گوگرد به تنهایی نمیتواند آلودگی گال را به طور کامل از بین ببرد و باید همراه با سایر داروهای تجویز شده طبق دستور پزشک استفاده شود.
زردچوبه برای درمان گال
ترکیب فعال زردچوبه یعنی کورکومین، دارای خواص ضد میکروبی است که به کاهش خارش و التهاب مرتبط با گال کمک کند.
برای استفاده از زردچوبه میتوانید پودر زردچوبه را با مقدار کمی آب یا روغن نارگیل، مخلوط کنید. استفاده از این خمیر روی نواحی آسیب دیده برای حدود 30 دقیقه قبل از شستشو کمی تسکین دهنده است.
درمان خانگی بیماری گال
روغن درخت چای
روغن درخت چای به دلیل توانایی آن در کاهش خارش و کاهش حساسیت پوست، یک درمان شناخته شده برای گال است. برای استفاده از روغن درخت چای، چند قطره را به یک بطری آب گازدار اضافه کنید و سپس مخلوط را روی رختخواب خود بمالید.
درمان گال با استفاده از آلوئه ورا
ژل آلوئه ورا خارش را کاهش می دهد و با گال مبارزه می کند. مطالعه ای که در سال 2009 انجام شد نشان داد ژل آلوئه ورا یک درمان موثر برای گال است و هیچ عارضه جانبی قابل توجهی نیز ندارد.
درمان گال با پودر فلفل قرمز
هرچند که برخی معتقدند پودر فلفل قرمز درد و خارش ناشی از گال را تسکین میدهد اما هیچ مدرک علمی برای حمایت از این ادعا وجود ندارد. با این حال، هنگامی که فلفل آسیاب شده به صورت موضعی استفاده شود، این توانایی را دارد که نورون های روی پوست را بی حس کند و به همین جهت علائم گال را کاهش میدهد.
درمان گال با روغن میخک
روغن میخک دارای خواص درمانی از جمله اثرات ضد میکروبی، بیهوشی و آنتی اکسیدانی است. علاوه بر این، روغن میخک به عنوان یک آفت کش عمل میکند.
درمان گال با سیر
سیر که به دلیل خواص ضد ویروسی، ضد قارچی، ضد باکتریایی و ضد انگلی خود مشهور است، حاوی ترکیب شیمیایی به نام آلیسین است. این ترکیب قوی سیر را به ماده ای ارزشمند برای از بین بردن انگل های ایجاد کننده گال تبدیل می کند. سیر نه تنها عفونت ها را تسکین می دهد و از عود بیماری جلوگیری می کند، بلکه انگل ها را را نیز از بین میبرد.
استفاده از وایتکس
وایتکس یک ضد عفونی کننده قوی است که حاوی کلر میباشد و آن را به یک راه حل ایده آل برای مبارزه با گال تبدیل میکند.
روغن اسطوخودوس و الکل
اثربخشی بی نظیر درمان خانگی گال شامل ترکیبی از روغن اسطوخودوس خالص و الکل است. با مخلوط کردن این دو ماده در قسمت های مساوی و استفاده مستقیم از مخلوط روی ناحیه آسیب دیده، به شکل موثری شاهد نابودی قابل توجه انگل ها و تخم های آنها باشید.
درمان گال با گازوئیل
استفاده موضعی از گازوئیل، تاثیری در بیماری گال ندارد و انگل را از بین نمیبرد. گازوئیل درواقع وضعیت را بدتر میکند بدون اینکه اثرات مثبتی داشته باشد.
علت خارش بعد از درمان گال
پس از درمان گال، احساس خارش بدن غیرمعمول نیست. این خارش به عنوان خارش پس از گال شناخته می شود و چندین هفته یا حتی چند ماه پس از درمان طول میکشد.
البته این خارش از فردی به فرد دیگر متفاوت است، اما به طور کلی قابل کنترل است.
در این مرحله، از خاراندن شدید نواحی آسیب دیده خودداری کنید، زیرا این امر منجر به آسیب بیشتر پوست یا عفونت های ثانویه احتمالی میشود.
نشانه های درمان شدن گال
خوشبختانه گال قابل درمان است و با مراقبت مناسب، بهبودی مییابد. در اینجا برخی از نشانه های بهبودی و گزینه های درمانی آورده شده است:
- کاهش خارش
- عدم وجود بثورات یا لانه های جدید
- بهبود خواب
برای اطمینان از بهبودی کامل و جلوگیری از آلودگی مجدد، رعایت برخی اقدامات نیز ضروری است:
- شستن و ضدعفونی کردن بدن و لباس و حوله
- رعایت بهداشت فردی و کوتاه کردن ناخن ها
آیا بیماری گال خطرناک است؟
بیماری گال اگرچه تهدید کننده زندگی نیست، اما آزاردهنده و ناراحت کننده است. علائم آزار دهنده آن عبارتند از: بثورات پوستی، برجستگی های قرمز و خطوط نازک و نامنظم روی پوست و احساس خارش شدید
اگرچه گال یک بیماری خطرناک در نظر گرفته نمی شود، اما بسیار مسری است و می تواند به راحتی به دیگران منتقل شود.
گال در چه دمایی از بین میرود؟
کنه ها به دمای بالاتر از 50 درجه سانتیگراد (122 درجه فارنهایت) حساس هستند اما برای از بین بردن موثر نیاز به قرار گرفتن در معرض مداوم در این سطح دارند. توصیه می شود ملافه ها، لباس ها و وسایل شخصی را در آب داغ (بالای 50 درجه سانتیگراد) بشویید و در گرم ترین حالت خشک کن خشک کنید تا خطر انتقال گال کاهش یابد. علاوه بر این، در صورت امکان، اتو کردن با دمای بالا (حداقل 50 درجه سانتیگراد) نیز ممکن است به از بین بردن کنه های پارچه های آلوده کمک کند.