در هفته سی و چهارم بارداری، جنین در مراحل پایانی رشد است و برای زندگی خارج از رحم آماده می‌شود. لایه‌های چربی لازم برای تنظیم دمای بدن پس از تولد در حال تکمیل است و کودک به سرعت در حال رشد است. علائمی مانند سوزش معده در بارداری، یبوست در بارداری و تورم دست و پاها در این دوره بسیار شایع است.
در هفته 34 بارداری، کودک بسیار کنجکاو است و می‌تواند صدای مادر و صحبت های او را بشنود. خواندن لالایی برای نوزاد می‌تواند مفید باشد، زیرا و اکنون می‌تواند صدا و آهنگ را پس از تولد به خاطر بسپارد. درواقع جنین علاوه بر گوش دادن به صدای مادر، می تواند آهنگ‌ها و لالایی‌هایی که برای او خوانده می‌شود را نیز به خاطر بسپارد.
یک مطالعه منتشر شده در مجله “Neuroscience and Biobehavioral Reviews” نشان می‌دهد که شنیدن موسیقی در رحم می‌تواند اثرات طولانی مدتی بر رشد کودک از جمله بهبود عملکرد شناختی و عاطفی داشته باشد. لالایی خواندن برای نوزاد یک تجربه آرامش بخش برای مادر و کودک خواهد بود و معمولا تاثیرات مثبتی بر رابطه آن‌ها پس از تولد داشته باشد.
با ورود به هفته سی و چهارم بارداری، احتمالا علائم و شرایط مختلفی را تجربه می‌کنید که در این مرحله بسیار شایع هستند. آگاهی از این تغییرات و کمک از دکتر زنان و زایمان آنلاین به تضمین یک بارداری سالم هم برای شما و هم برای کودکتان کمک خواهد کرد.
مشاوره آنلاین با دکتر سوسن رضایی
هفته سی و چهارم بارداری یعنی چند ماهگی
شما اکنون نه تنها به پایان سه ماهه دوم بارداری خود نزدیک شده‌اید، بلکه در واقع وارد مرحله نهایی سفر باورنکردنی خود در هفته های بارداری شده‌اید. با پشت سر گذاشتن 8 ماه و 2 هفته، شما در راه استقبال از کوچولوی خود در دنیا هستید. درواقع هفته 34 بارداری یعنی ماه هشتم بارداری
وضعیت جنین در هفته ۳۴ بارداری
در هفته سی و چهارم بارداری، جنین رشد قابل توجهی می‌کند و برای ورود نهایی خود به جهان آماده می‌شود. در طول این مدت، جنین تقریباً 31 سانتی متر طول و حدود 2300 گرم وزن دارد. برخی از تغییرات کلیدی که در جنین رخ می دهد عبارتند از:
1. ورنیکس: پوشش محافظ موم مانند معروف به vernix caseosa که جنین را می پوشاند. در هفته سی و چهارم بارداری ورنیکس ضخیم‌تر شده و به تدریج از جنین جدا می‌شود. این ماده در مایع آمنیوتیک غوطه‌ور می‌شود و جنین آن را می‌بلعد. پزشکان معتقدند که بلعیدن ورنیکس به رشد معده و روده کمک می‌کند.
2. مایع آمنیوتیک: مایع آمنیوتیک در حدود هفته 34 بارداری به حداکثر مقدار خود می‌رسد که تقریباً 800 میلی‌لیتر است. جنین در این مایع حرکت می‌کند و آن را می‌بلعد. این مایع به رشد ماهیچه ها، استخوان ها، دستگاه گوارش و سیستم تنفسی کمک می‌کند.
3. چربی بدن: چربی بدن جنین در حال رشد است که نه تنها جنین را چاق می‌کند و چین و چروک‌های پوست را از بین می‌برد بلکه به تنظیم دمای بدن نیز کمک می‌کند.
4. سیستم عصبی مرکزی: سیستم عصبی مرکزی جنین رشد می‌کند و مغز جنین به سرعت در حال رشد است.
5. نوع خواب: جنین به صورت چرخه‌ای می‌خوابد، گاهی در خواب عمیق و گاهی با خواب کوتاه
6. تشخیص رنگ: جنین اکنون می‌تواند رنگ قرمز را که رنگ رحم مادر است تشخیص دهد. تشخیص این رنگ در هفته سی و چهارم بارداری اتفاق می‌افتد و قرمز اولین رنگی است که جنین تشخیص می‌دهد.
شکل جنین در هفته سی و چهارم بارداری
جنین در هفته سی و چهار بارداری شکل واقعاً جذابی به خود می‌گیرد. در این مرحله، کوچولوی شما تقریباً به اندازه یک کدو حلوایی است.
هر روز که می گذرد، ویژگی‌های جنین بیشتر مشخص می‌شود، زیرا رسوبات چربی همچنان پوست چروکیده او را پر می‌کند و لطافتی به ظاهر او می‌بخشد. ناخن‌های کوچک آن‌ها اکنون رشد کرده و در کنار سایر تغییرات، برای دنیای خارج از رحم آماده شده‌اند.
علائم هفته سی و چهارم بارداری
با ورود به هفته سی و چهارم بارداری، ممکن است علائم و شرایط مختلفی را تجربه کنید که در این مرحله شایع هستند. آگاهی از این تغییرات برای مادران لازم و ضروری است.
یکی از علائمی که باید مراقب آن بود تاری دید است. تغییرات هورمونی و کمبود خواب می‌تواند باعث مشکلات بینایی در دوران بارداری شود. اگر متوجه تاری دید همراه با سردرد و افزایش سریع وزن شدید، حتما با پزشک خود مشورت کنید، زیرا این علائم می‌تواند نشان دهنده پره اکلامپسی باشد که یک عارضه جدی بارداری است و با فشار خون بالا و آسیب به اندام هایی مانند کبد و کلیه‌ها مشخص می‌شود.
خستگی یکی دیگر از علائم شایع در هفته سی و چهارم بارداری است که حمل وزن اضافی و نخوابیدن کافی علت اصلی آن هستند
یبوست یکی از نگرانی‌های رایج بسیاری از زنان باردار است و هفته سی و چهارم نیز از این قاعده مستثنی نیست. برای جلوگیری از یبوست، غذاهای غنی از فیبر مانند میوه‌ها، سبزیجات و غلات را در رژیم غذایی خود بگنجانید. برگه و زیرتون بخورید و با نوشیدن آب زیاد، هیدراته بمانید و برای تقویت حرکات روده منظم پیاده روی کنید.
هموروئید یکی دیگر از مشکلات در دوران بارداری است که اغلب به دلیل افزایش فشار روی ناحیه لگن و یبوست ایجاد می‌شود. برای جلوگیری از هموروئید، سعی کنید از زور زدن در حین اجابت مزاج خودداری کنید، از حالت چمباتمه زدن یا نشستن استفاده کنید که فشار روی مقعد را کاهش می دهد.
تنگی نفس در هفته 34 بارداری
تنگی نفس در هفته سی و چهارم بارداری را می توان به عوامل مختلفی نسبت داد، اما علت اصلی آن رشد رحم است که روی ریه‌ها به سمت بالا فشار آورده و فضای انبساط ریه را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، تغییرات هورمونی، مانند افزایش سطح پروژسترون نیز می‌تواند باعث شود دیافراگم به سمت بالا حرکت کند و ریه‌ها با کارایی کمتری فعالیت کنند.
در برخی موارد، تنگی نفس در هفته سی و چهارم بارداری نشانه‌ای از بیماری‌های زمینه‌ای مانند کم خونی یا آسم است که می‌تواند در دوران بارداری بدتر شود. در صورت تجربه تنگی نفس، لازم است به پزشک خود اطلاع دهید، زیرا ممکن است خطر آفرین باشد.
برای کاهش تنگی نفس در دوران بارداری، می توانید راهکارهای زیر را در پیش بگیرید:
- حفظ وضعیت بدنی خوب در هنگام نشستن یا ایستادن
- در هنگام خواب، زیرسر خود بالشت بیشتری بگذارید
- پرهیز از فعالیت بیش از حد
- تکنیک‌های تنفس عمیق را تمرین کنید
علائم سقط جنین در هفته ۳۴ بارداری
در هفته سی و چهارم بارداری، خطر سقط جنین کم است، اما لازم است از علائم آن آگاه باشید و در صورت بروز هر گونه نگرانی به پزشک مراجعه کنید. در حالی که بیشتر سقط جنین‌ها در سه ماهه اول رخ می‌دهد، اما هنوز هم برخی از علائم وجود دارند که باید در سه ماهه سوم مراقب آن‌ها باشید:
- هر گونه خونریزی در دوران بارداری، حتی اگر خفیف باشد، باید گزارش شود.
- کاهش ناگهانی حرکت جنین یا کند شدن قابل توجه تکان خوردن جنین ممکن است نشانه وجود مشکل باشد.
- درد شدید شکم یا کمر
- هرگونه ترشح مایع یا بافت از واژن
اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید حتما با پزشک مشورت کنید.
هفته 34 بارداری چی بخوریم و چی نخوریم؟
در هفته سی و چهارم بارداری، تغذیه نقش مهمی در سلامت و رشد مادر و جنین دارد. برخی از ملاحظات کلیدی برای تغذیه در این دوره شامل موارد زیر می‌شود:
1. از غذاهای محرک پرهیز کنید: با رشد رحم، سوزش سر دل ممکن است بیشتر شود. برای به حداقل رساندن سوزش سر دل، از غذاهایی که باعث ایجاد ناراحتی می شوند اجتناب کنید، مانند:
– غذاهای ادویه دار
– آب مرکبات و میوه های اسیدی
– غذاهای سرخ شده و چرب
– کافئین
2. به جای سه وعده غذایی بزرگ، وعده های غذایی کوچکتر و مکرر در طول روز را انتخاب کنید تا سوزش سر دل را کاهش و سطح قند خون را ثابت نگه دارید.
3. حداقل 30 دقیقه بعد از غذا خوردن قبل از دراز کشیدن صبر کنید تا از سوزش سر دل جلوگیری کنید.
4. برای تامین نیازهای بدن مقدار زیادی آب و مایعات دیگر بنوشید.
5. از انواع غذاهای غنی از مواد مغذی، از جمله میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، پروتئین‌های بدون چربی و چربی‌های سالم استفاده کنید.
6. با یک متخصص تغذیه آنلاین و یا دکتر زنان آنلاین برای اینکه در هفته 34 بارداری چی بخوریم مشورت کنید.
7. در صورت توصیه پزشک، مصرف ویتامین‌های دوران بارداری را ادامه دهید.
برخی از غذاهای توصیه شده عبارتند از:
- مرغ کبابی: منبع کم پروتئینی است که از رشد و نمو جنین حمایت می کند.
- گوشت بدون چربی
- خرما
- دوغ: منبع کلسیم و سایر مواد مغذی ضروری است.
- میوه: سرشار از ویتامین ها، مواد معدنی و فیبر است.
- نان سبوس دار: کربوهیدرات و فیبر را فراهم می کند.
- معجون های مختلف حاوی کشمش و آجیل: تامین کننده مواد مغذی و انرژی اضافی.
- سبزیجاتی مانند اسفناج و کاهو
- ماهی و امگا 3
در هفته 34 تا 40 بارداری که رشد جنین سرعت می‌گیرد، تغذیه مادر اهمیت فزاینده ای پیدا می‌کند و به همین دلیل رعایت نکاتی درباره رژیم غذایی مناسب در دوران بارداری اهمیت دوچندانی پیدا می‌کند.
ترشحات در هفته سی و چهارم بارداری
با پیشرفت بارداری، مادران باردار اغلب تغییراتی از جمله ترشحات واژن را در بدن خود مشاهده می‌کنند. در هفته سی و چهارم بارداری، ترشحات واژن ممکن است از نظر کمیت و قوام افزایش یابد. این کاملا طبیعی است و به طور معمول در نتیجه نوسانات هورمونی و آمادگی بدن برای زایمان است.
ترشحات واژن در هفته سی و چهارم بارداری معمولاً رقیق و به رنگ سفید مایل به شیری است. همچنین ممکن است بی بو باشد یا بوی ملایم و شیرینی داشته باشد. این ترشح که به لکوره معروف است به حفظ تعادل باکتری های سالم در واژن و جلوگیری از عفونت کمک می‌کند.
البته در حالی که افزایش ترشحات واژن در اواخر بارداری شایع است، باید مراقب هرگونه تغییر در رنگ، قوام یا بو باشید. اگر ترشحات غلیظ، زرد، سبز یا بدبو شود، ممکن است نشان دهنده عفونت باشد و باید به پزشک اطلاع داده شود.
آزمایش های هفته ۳۴ بارداری
در هفته سی و چهارم بارداری، مادران باردار معمولاً تحت یک سری معاینات و آزمایشات قرار می‌گیرند تا سلامت مادر و جنین در حال رشد را بررسی کنند. این آزمایشات و معاینات عبارتند از:
- اندازه گیری وزن و فشار خون
- آزمایش ادرار برای بررسی دیابت بارداری، پره اکلامپسی و عفونت
- بررسی تورم در پاها و سایر قسمت های بدن
- اندازه گیری ارتفاع رحم برای اطمینان از رشد جنین با سرعت مناسب که در هفته سی و چهارم بارداری، ارتفاع رحم باید حدود 34 سانتی متر باشد.
- بررسی ضربان قلب جنین
اگر بارداری پرخطر باشد یا جنین کمتر از حد طبیعی حرکت کند، تست بیوفیزیکال تجویز می‌شود. این آزمایش ترکیبی از سونوگرافی و پایش ضربان قلب برای ارزیابی سطح مایع آمنیوتیک، ضربان قلب، حرکات تنفسی و مقدار عضلات جنین است.
سونوگرافی در هفته 34 بارداری
اگرچه به طور معمول در هفته 34 بارداری این کار تحویز نمی‌شود، اما اگر بارداری پرخطر باشد، اگر مادر دوقلو حامله باشد یا علائم مشکوک وجود داشته باشد، ممکن است سونوگرافی انجام شود. سونوگرافی همچنین اندازه و وزن جنین را تخمین زده و در تعیین زمان زایمان نیز کمک کننده است.
ویزیت بعدی معمولاً برای هفته سی و ششم بارداری برنامه ریزی خواهد شد.
به دنیا آمدن جنین در هفته سی و چهار
جنین ممکن است زودتر از موعد به دنیا بیاید، اما این موضوع لزوما سلامتی او را تهدید نمی‌کند. در این هفته، ریه‌های جنین به طور کامل تشکیل شده و زایمان زودرس معمولاً باعث مشکلات تنفسی قابل توجهی نمی‌شود. با این حال، هنوز احتمال انتقال نوزاد به NICU (واحد مراقبت های ویژه نوزادان) برای نظارت و مراقبت بیشتر وجود دارد.
بستری شدن نوزاد در NICU در هفته سی و چهارم بارداری نشان دهنده مشکل نیست. بلکه برای اطمینان از تکمیل رشد جنین و ارائه خدمات بهتر است. برای آمادگی بیشتر، به مادران باردار توصیه می‌شود که بیمارستانی را انتخاب کنند که دارای بخش NICU برای زایمان باشد تا در صورت تولد نوزاد قبل از موعد مقرر، مراقبت‌های لازم انجام شود.
میزان بقای خارج رحمی برای نوزادانی که در هفته سی و چهارم بارداری به دنیا می آیند بیش از 99 درصد است، اما در مقایسه با نوزادانی که در آینده متولد می شوند، برخی از عوارض نیز وجود دارد که عبارتند از:
- یرقان
- مشکلات تغذیه به دلیل رفلکس های مکرر
- مشکلات تنفسی به دلیل اینکه ریه‌های نوزاد به طور کامل رشد نکرده
احتمال ناتوانی‌های مربوط به نارس بودن در هفته سی و چهارم بارداری تقریباً 5 درصد است. با مراقبت مناسب، اکثر نوزادانی که در این مرحله به دنیا می آیند، هیچ گونه عارضه طولانی مدتی نخواهند داشت.
در هفته 34 بارداری چگونه از خودم مراقبت کنم؟
در هفته سی و چهارم بارداری با رشد رحم، یکی از مهم‌ترین مشکلات شما، تکرر و نشت ادرار است. برای کاهش تکرر ادرار سعی نکنید مصرف مایعات را کاهش دهید. در دوران بارداری باید مایعات کافی بنوشید. کافئین ادرار آور است و باید از مصرف آن اجتناب کرد. هنگام ادرار کردن کمی به جلو خم شوید. این باعث تخلیه کامل مثانه می‌شود. برای کاهش نشتی ادرار نیز، مثانه خود را در فواصل کوتاه خالی کنید.
- تمرینات کگل را روزانه انجام دهید. این کار علاوه بر کمک به زایمان راحت‌تر، به کنترل ادرار نیز کمک می‌کند.
- مصرف ویتامین های دوران بارداری را ادامه دهید.
- غذاهای سالم بخورید.
- استراحت کافی برای کاهش خستگی داشته باشید.
- ورزش و فعالیت بدنی به کاهش کمردرد و نفخ کمک می کند.
- برای بهبود کیفیت خواب، یوگا را امتحان کنید.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نکات مراقبتی در دوران بارداری، بهتر است با متخصص زنان و زایمان مشورت کنید.
منابع: