عرق دست و پا اگر بیش از حد و غیر طبیعی باشد و به دلایلی غیر از گرما و ورزش بوجود بیاید، در پزشکی اصطلاحا به آن هایپرهیدروزیس میگویند.
سیستم بدن انسان به شکلی است که در پاسخ به گرما، انجام فعالیتهای بدنی و یا شرایط احساسی، تعریق بهوجود میآید. تبخیر شدن عرق، پوست را خنک کرده و دمای بدن را پایین میآورد که این موضوع مانع از گرم شدن بیش از حد بدن میشود. در هایپرهیدروزیس، تعریق بدن در مناطق خاصی مانند کف دست و پا، بیشتر از حد معمول و در زمانی به وجود میآید که برای بدن لازم نیست. دو نوع عرق دست و پا وجود دارد: هایپرهیدروزیس اولیه و ثانویه. هیچ علت شناخته شدهای برای هایپرهیدروزیس اولیه وجود ندارد. اما این عارضه میتواند بر اثر مشکلات روحی و روانی ناشی از استرس و خجالت ایجاد شود. اگر در شش ماه گذشته حداقل شش بار در هفته، متوجه تعریق بیش از حد شدهاید، به پزشک متخصص پوست و مو یا متخصص مغز و اعصاب مراجعه نمایید. تلاش برای کاهش استرس هم میتواند در مواردی به بهبود این عارضه کمک کند.
علت عرق دست و پا
دلیل اولیه عرق دست و پا، اصولا ناشی از بیشفعالی رشتههای عصبی است که غدد عرق را تأمین میکنند؛ اما علت اصلی شناخته شدهای برای بیشفعالی این اعصاب وجود ندارد. تحقیقات اخیر در افراد مبتلا نشان میدهند که در موقعیتهای عاطفی مانند اضطراب، خشم، استرس و شرم، این اعصاب به غدد عرق سیگنال میدهند تا حتی در صورت عدم وجود محرکهایی مانند گرما یا فعالیت بدنی، عرق را آزاد کنند.
تحقیقات همچنین بیانگر این هستند که عوامل ژنتیکی، میتوانند یکی از مهمترین دلایل ابتلا به هایپرهیدروزیس اولیه یا همان عرق دست و پا باشند. البته این مشکل میتواند در هر شخصی، در بین هر نژادی، در هر مناطق آب و هوایی و در هر سنی بروز کند. با این حال، بسیاری از مبتلایان اصولا در ابتدای دوران کودکی یا نوجوانی خود، متوجه میشوند تعریق بدنشان بیش از حد است. هیچ روش شناخته شدهای برای کاهش خطر ابتلا به هایپرهیدروزیس اولیه وجود ندارد؛ اما مثلا اگر میدانید که چربی خون در خانواده شما ارثی است، میتوانید با پزشک خود مشورت کرده و در دورههای منظم وضعیت پزشکیتان را بررسی نمایید.
بیشتر بخوانید: علت داغ شدن کف پا
دلایل ثانویه عرق پا و دست میتواند به دلیل استفاده از برخی داروها و مکملهایی باشد که تعریق بدن از عوارض جانبی آنها محسوب میگردد. از عوامل دیگر بروز این عارضه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- مشروبات الکلی
- دیابت و قند خون پایین
- نقرس
- حمله قلبی
- عفونتها و سرطانهای خاص
- یائسگی
- پرکاری تیروئید
- چاقی
- بارداری
- بیماری پارکینسون
- سوء مصرف مواد
- نارسایی تنفسی
- اختلالات سیستم عصبی، آسیب نخاعی و ضربه مغزی
شما با قرار گرفتن تحت نظر پزشک میتوانید خطر ابتلا به تعریق ثانویه بیش از حد دست و پا را کاهش دهید. به طور مثال برای شرایط مزمن مانند دیابت، مراقبت منظم پزشکی، کاهش وزن بخش مهمی از کنترل سلامتی شما است. یا چنانچه عوارض جانبی استفاده از یک دارو منشا بروز این عارضه باشد، تغییر دارو با نظر پزشک ممکن است به شما کمک کند.
بیشتر بخوانید: آزمایش خون بارداری
درمان عرق دست و پا
بهترین روش درمان برای عرق دست و پا، دنبال کردن راهحلهای اساسی پزشکی است. مشاوره با یک متخصص پوست که تجربه زیادی در زمینه درمان هایپرهیدروزیس کف دست و پا دارد، میتواند ضروری و موثر باشد. غالباً چنانچه پزشک عمومی وجود هایپرهیدروزیس را در فردی تشخیص دهد و احساس کند نمیتواند آن را به اندازه کافی و مناسب درمان کند، بیماران را به متخصصین پوست ارجاع میدهد. متخصصان پوست قادرند طیف گستردهای از درمانهای مربوط به این عارضه را پیشنهاد دهند. برخی از این درمانها شامل موارد زیر است:
داروهای خوراکی خاص
متخصصین با تجویز داروهای آنتی کولینرژیک، انتقال سیگنالهای عصبی پاراسمپاتیک را مهار میکنند.
تجویز ضد تعریق
ضد تعریقهای بدون اسانس، میتوانند برای یک یا دو روز به کاهش عرق دست و پا کمک کنند. برای نتیجه بیشتر، به دنبال ضد تعریقهای قویتری باشید که حاوی کلرید آلومینیوم هستند.
بیشتر بخوانید: تست کرونا در منزل
تزریق بوتاکس
این کار باعث از کار افتادن عصبهایی میشود که غدد تعریق بدن را تحریک میکنند. ممکن است فرد برای رسیدن به نتیجه مطلوب به چندین بار تزریق بوتاکس نیاز داشته باشد. لازم به ذکر است چنانچه متخصص پوست این روش درمان را تشخیص دهد، غالبا فرد مبتلا را جهت تائید و اعمال این روش، به یک متخصص مغز و اعصاب ارجاع خواهد داد.
دستگاه یونونتوفورزیس
در این روش کف دست یا پا به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه در سینی آب گذاشته میشود که وجود جریان الکتریکی ضعیف در این سینیها باعث متوقف شدن غدد عرق و همچنین تسکین موقتی میگردد. در این روش درمانی نیز بیمار به یک متخصص مغز و اعصاب ارجاع داده خواهد شد.
بیشتر بخوانید: علت گزگز دست و پا
عمل جراحی
در مواردی که عرق پا و دست شدید میشود، پزشکان ممکن است عمل جراحی سمپاتکتومی توراسیک به روش آندوسکوپیک را توصیه کنند. این عمل جراحی تنها راه متوقف کردن دائمی هایپرهیدروزیس دست و پا (به خصوص برای نوع اولیه آن) است.
یادآور میشویم که نوع اولیه تعریق کف دست و پا اصولا (مگر در بعضی موارد با عمل جراحی) روش درمانی اساسی ندارد. بنابراین معالجه ممکن است صرفا با هدف کنترل کردن تعریق انجام شود.
اگر نیاز دارید که در این زمینه با پزشک متخصص مشورت کنید، میتوانید همین حالا و از هر کجا که هستید، از طریق مشاوره آنلاین حال با پزشکان خوب این مجموعه تماس بگیرید و از راهنمایی تخصصی و حرفهای ایشان بهرهمند شوید. تعلل نکنید، حال را دانلود کرده و به جای نگرانی، با مشاور متخصص صحبت کنید.
شما میتوانید از بخش پزشک آنلاین سایت حال با پزشکان و مشاوران آنلاین در هر ساعت از شبانه روز ارتباط برقرار کنید.
پرسشهای متداول
برای عرق دست و پا به چه دکتری مراجعه کنیم؟
شما میتوانید برای درمان عرق دست و پا با دکتر پوست آنلاین یا مغز و اعصاب در سایت حال گفتوگو کرده و از آنها راهنمایی بگیرید.
علت عرق دست و پا چیست؟
دلیل اولیه عرق دست و پا، معمولا به دلیل بیشفعالی رشتههای عصبی است که غدد عرق را تأمین میکنند. اما علت دقیق شناخته شدهای برای بیشفعالی این اعصاب وجود ندارد.
دستگاه یونونتوفورزیس چیست؟
روشی برای درمان عرق دست و پا است . در این روش کف دست یا پا به مدت نیم ساعت در سینی آب گذاشته میشود. وجود جریان الکتریکی ضعیف در این سینیها باعث میشود تا ترشح غدد عرق متوقف شود.
تزریق بوتاکس برای عرق دست و پا مناسب است؟
این کار باعث از کار افتادن عصبهایی میشود که غدد تعریق بدن را تحریک میکنند. ممکن است فرد برای رسیدن به نتیجه مطلوب به چندین بار تزریق بوتاکس نیاز داشته باشد.
منبع
متین
1 سال پیش
کارشناس حال
11 ماه پیش