بیماری میاستنی گراویس می تواند افراد در هر سن و جنسیتی گرفتار خود کنداما در زنان جوان و مردان مسن شایع تر است. این بیماری ارثی یا مسری نیست، اما به ندرت ممکن است در بیش از یک عضو خانواده رخ دهد. در ادامه درباره علت، علائم این بیماری و درمان قطعی میاستنی گراویس صحبت خواهیم کرد.
بیماری میاستنی گراویس چیست
میاستنی گراویس (MG) یک بیماری عصبی عضلانی مزمن است که منجر به ضعف در عضلات بدن شما میشود و بر گروه‌های ماهیچه‌ای مختلف مانند عضلات صورت، گلو و اندام‌های دیگر تأثیر می‌گذارد. این وضعیت خودایمنی زمانی رخ می‌دهد که سیستم دفاعی بدن به اشتباه به سلول‌های سالم یا پروتئین‌های ضروری برای عملکرد طبیعی ماهیچه‌ها حمله می‌کند.
علائم بیماری میاستنی گراویس
همانطور که گفتیم میاستنی گراویس یک بیماری عصبی عضلانی است که منجر به ضعف و خستگی میشود. علائم بیماری میاستنی گراویس می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، اما برخی از رایج‌ترین آنها عبارتند از:
ضعف عضلات چشم: باعث افتادگی پلک، دوبینی یا مشکل در باز نگه داشتن چشم برای مدت طولانی میشود.
ضعف عضلات صورت: منجر به تغییر در حالات چهره، مشکل در لبخند زدن یا صحبت واضح میشود.
ضعف گردن و اندام‌ها: بالا نگه داشتن سر، راه رفتن یا انجام کارهای روزانه که نیاز به تلاش فیزیکی دارد را دشوار می‌کند.
مشکلات بلع: منجر به خفگی، سرفه یا مشکل در خوردن و آشامیدن میشود.
اختلال گفتار:باعث اختلال در صحبت کردن و یا در بینی میشود.
در موارد شدید، بیماری میاستنی گراویس می‌تواند منجر به بحران شود که در آن عضلات تنفسی ضعیف شده و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارند.
علت بیماری میاستنی گراویس
در بیماری میاستنی گراویس، آنتی‌بادی‌ها در انتقال سیگنال‌ها از اعصاب به عضلات دچار اختلال می‌شوند و در نتیجه ضعف عضلات ایجاد میشود.
این بیماری در طول زمان پیشرفت می‌کند و گروه‌های عضلانی مختلف را تحت تاثیر قرار می‌دهد. تحقیقات نشان می‌دهد که غده تیموس ممکن است در میاستنی گراویس نقش داشته باشد. در بسیاری از بزرگسالان مبتلا به این بیماری، غده تیموس بزرگ می‌ماند که ممکن است شامل خوشه‌هایی از سلول‌های ایمنی باشد. این غده دستورالعمل های نادرستی جهت رشد سلول‌های ایمنی بدهد که منجر به حمله به سلول‌ها و بافت های بدن شود. آنتی بادی‌های گیرنده‌های استیل کولین در محل اتصال عصبی عضلانی یکی از علل شایع ضعف عضلانی در بیماری میاستنی گراویس است.
در بسیاری از بزرگسالان مبتلا به میاستنی گراویس، غده تیموس حتی پس از بالغ شدن فرد نیز بزرگ باقی می‌ماند. افراد مبتلا به این بیماری معمولاً دارای خوشه هایی از سلول های ایمنی در غده تیموس خود هستند و ممکن است تومورهایی در غده تیموس به نام تیموما ایجاد شود. تیموما اغلب بی ضرر هستند، اما می‌توانند سرطانی نیز بشوند. دانشمندان بر این باورند که غده تیموس دستورالعمل‌های نادرستی به رشد سلول‌های ایمنی می‌دهد و در نهایت باعث میشود سیستم ایمنی به سلول‌ها و بافت‌های خود حمله کند و آنتی‌بادی‌های گیرنده استیل کولین تولید کند.
آیا بیماری میاستنی گراویس ارثی است؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که اگرچه میاستنی گراویس مستقیماً مانند برخی از اختلالات ژنتیکی به ارث نمی‌رسد اما عوامل ژنتیکی و سابقه خانوادگی در افرادی که بیماری‌های خودایمنی دارند می‌تواند بر استعداد فرد برای ابتلا به این بیماری خودایمنی تأثیر بگذارد. تحقیقات بیشتر برای درک بهتر تأثیر متقابل بین ژنتیک و عوامل محیطی در شروع و پیشرفت بیماری میاستنی گراویس ادامه دارد.
درمان قطعی بیماری میاستنی گراویس
درمان قطعی میاستنی گراویس شامل یک رویکرد جامع متناسب با نیازهای فردس است. درمان معمولاً شامل ترکیبی از داروها، سرکوب سیستم ایمنی، تعدیل ایمنی و در برخی موارد، تیمکتومی است. مؤلفه‌های کلیدی درمان قطعی میاستنی گراویس شامل موارد زیر است:
داروهای درمان
مهارکننده های استیل کولین استراز: داروهایی مانند پیریدوستیگمین و نئوستیگمین معمولاً برای مدیریت علائم بیماری و بهبود انتقال عصبی عضلانی استفاده می‌شوند.
کورتیکواستروئیدها: در مواردی که علایم علیرغم درمان اولیه همچنان باقی می‌مانند، کورتیکواستروئیدها برای تعدیل پاسخ ایمنی و مدیریت بیماری تجویز می‌شوند.
سرکوب سیستم ایمنی:
داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی: این داروها به کنترل فعالیت سیستم ایمنی کمک می‌کنند و پاسخ خود ایمنی را که منجر به ضعف عضلانی میشود، کاهش می‌دهند.
پلاسمافرزیس و ایمونوگلوبولین‌های داخل وریدی: این درمان‌ها را می‌توان در طول تشدید حاد یا بحران‌های ایجاد شده در بیماری میاستنی گراویس برای بهبود سریع قدرت عضلانی و تعدیل فعالیت اتوآنتی‌بادی استفاده کرد.
جراحی
برداشتن غده تیموس با جراحی در برخی موارد توصیه میشود، به خصوص زمانی که تیموم یا ناهنجاری های تیموس دیده شود. هدف از این جراحی، بهبود نتایج بالینی و بهبودی در بیماران مبتلا به میاستنی گراویس است.
درمان های جدید بیماری میاستنی گراویس
تحقیقات در حال انجام در حال بررسی گزینه های درمانی جدید مانند داروهای بیولوژیکی همچون آنتی بادی های ضد CD20 است که با هدف قرار دادن مسیرهای خاص درگیر در پاسخ خودایمنی بدن استفاده شده و در مدیریت میاستنی گراویس نویدبخش بوده است.
درمان قطعی میاستنی گراویس بر اساس عواملی مانند شدت بیماری، سن بیمار، وضعیت سرولوژی، آسیب شناسی تیموس و بیماری‌های دیگر، متفاوت است و نیاز به پیگیری منظم شما و مشاوره با پزشک آنلاین را دارد.
رژیم غذایی میاستنی گراویس
هنگام مدیریت بیماری میاستنی گراویس (MG)، یک رژیم غذایی مناسب و مغذی نقش مهمی در بهبودی ایفا می‌کند. البته هیچ رژیم غذایی خاصی وجود ندارد که بتواند MG را درمان کند اما انتخاب‌های غذایی خاص می‌تواند به کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به این بیماری کمک کند. در ادامه چند توصیه کلیدی رژیم غذایی برای شما ذکر شده است:
- غذاهایی که باید مصرف کنید
غذاهای غنی از پتاسیم و کلسیم: مصرف غذاهای غنی از پتاسیم و کلسیم به کاهش خستگی در بیماران MG کمک می‌کند.
غذاهای نرم و غنی از مواد مغذی: غذاهای نرم تری مانند موز، برنج سفید، تخم مرغ، مرغ، ماست و غذاهای ملایمی که جویدن و بلعیدن آنها راحت تر است را انتخاب کنید.
رژیم غذایی متعادل: غذاهای متنوعی از جمله سبزیجات، میوه ها، غلات کامل و پروتئین‌های گیاهی را در غذای خود بگنجانید.
غذاهایی که باید از آنها اجتناب کنید
غذاهای خشک یا ترد: از غذاهای خشک، ترد یا ترد پر نمک مانند کراکر، چیپس سیب زمینی، آجیل، گوشت های سفت و محصولات نانی پرهیز کنید.
غذاهای فرآوری شده و کنسرو شده: مصرف غذاهای فرآوری شده مانند لوبیا پخته شده، سبزیجات کنسرو شده و غذاهای حاوی قند را محدود کنید.
غذاهای تند و کافئین دار: از غذاهای تند و نوشیدنی‌های غنی از کافئین مانند قهوه و نوشابه خودداری کنید، زیرا ممکن است علائم را تشدید کنند.
- ملاحظات خاص:
حفظ وزن سالم: بر روی وعده‌های غذایی و گزینه‌های کم چرب تمرکز کنید.
سلامت استخوان: از دریافت کافی کلسیم (1000-1200 میلی گرم در روز) و ویتامین D برای جلوگیری از پوکی استخوان اطمینان حاصل کنید.
غذاهای شور: اگر داروها باعث احتباس مایعات می شوند، از غذاهای شور اجتناب کنید و جایگزین های نمک را انتخاب کنید.
مشکلات گوارشی: با مصرف غذاهای غنی از پتاسیم مانند آب پرتقال، موز، سیب زمینی، آووکادو، اسهال را برطرف کنید.
- نکات برنامه ریزی غذایی:
برای کاهش خستگی در طول روز به جای وعده‌های غذایی بزرگ، چندین وعده غذایی کوچک بخورید.
زمانی که سطح انرژی بالاتر است، بزرگترین وعده غذایی را زودتر مصرف کنید.
بافت غذا را با برش دادن غذاهای بزرگتر به لقمه های کوچکتر یا پوره کردن سبزیجات برای مصرف راحت‌تر تغییر دهید.
با پیروی از این دستورالعمل های غذایی که متناسب با نیازهای افراد مبتلا به بیماری میاستنی گراویس است، می‌توانید علائم را به طور موثر مدیریت کرده و کیفیت کلی زندگی خود را بهبود بخشید.
البته همیشه قبل از ایجاد تغییرات قابل توجه در رژیم غذایی خود با یک مشاوره تغذیه آنلاین مشورت کنید تا مطمئن شوید که رژیمتان با نیازهای سلامتی و داروهای خاص شما مطابقت دارد.
آیا میاستنی گراویس کشنده است؟
در حالی که بیماری میاستنی گراویس خود به طور معمول کشنده نیست، اما می‌تواند منجر به عوارض شدیدی شود که به ویژه در سال‌های اولیه بیماری زندگی را تهدید می‌کند. یکی از خطرناک‌ترین عوارض آن نیز نارسایی تنفسی است که عضلات درگیر در تنفس را ضعیف می‌کند.
میزان مرگ و میر برای بیماری میاستنی گراویس در طول سال‌ها به طور قابل توجهی کاهش یافته است. مطالعات اخیر نشان می‌دهد که کمتر از 10٪ از افراد مبتلا به MG جان خود را از دست می دهند. با این حال، اکنون خطر مرگ ناشی از یک بحران ممکن است تا 4٪ باشد.
علیرغم این پیشرفت‌ها، سن بالاتر و نارسایی کامل تنفسی، بزرگترین عواملی هستند که می‌توانند منجر به مرگ در افراد مبتلا به MG شوند.
البته علاوه بر عوارض مربوط به بیماری میاستنی گراویس، افراد مبتلا به این عارضه نیز می توانند مانند هر فرد دیگری به دلیل سایر مشکلات سلامتی از دنیا بروند و اکنون نرخ کلی مرگ و میر در بیمارستان برای مبتلایان به بیماری میاستنی گراویس حدود 2٪ تخمین زده میشود.
طول عمر بیماران میاستنی گراویس
امید به زندگی افراد مبتلا به بیماری میاستنی گراویس به طور کلی نزدیک به نرمال است و با درمان و مدیریت مناسب، اکثر افراد مبتلا به آن می‌توانند زندگی کامل و تقریباً عادی داشته باشند. میزان مرگ و میر برای MG در طول سال‌ها به طور قابل توجهی کاهش یافته است، به طوری که تنها 3٪ تا 4٪ از افراد مبتلا به بیماری میاستنی گراویس از این بیماری جان خود را از دست می‌دهند.
مطالعات نشان داده است که 40 درصد از افراد مبتلا به بیماری میاستنی گراویس به بهبودی کامل می‌رسند و بین 38 تا 60 درصد بهبودی در امید به زندگی و کیفیت زندگی را تجربه می‌کنند.
میزان بقای کلی برای افراد مبتلا به بیماری میاستنی گراویس در سه، پنج، ده و بیست سال پس از تشخیص به ترتیب تقریباً 85٪، 81٪، 69٪ و 63٪ است. البته همانطور که گفتیم، عواملی مانند سن در هنگام تشخیص، طبقه بندی بیماری و وجود تیموما می تواند بر پیش آگهی و میزان بقا در افراد مبتلا به MG تأثیر بگذارد.
ورزش برای بیماران میاستنی گراویس
زمانی که ورزش، البته با احتیاط انجام شود، می‌تواند برای افراد مبتلا به میاستنی گراویس مفید باشد. تحقیقات نشان داده که برنامه‌های تمرین بدنی، قدرت عضلانی، عملکرد روزانه و کیفیت زندگی را در افراد مبتلا به این بیماری بهبود می‌بخشد. تمرینات بدنی سیستماتیک باعث افزایش قدرت عضلانی، عملکرد روزانه و کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به بیماری میاستنی گراویس میشود و برای حفظ این پیشرفت ها، تمرین مداوم ضروری است.
برای افرادی که فعالیت بیماری خفیف دارند، توصیه های کلی ورزش مانند تمرین مقاومتی و تمرین هوازی را می توان بدون وخامت ذهنی یا عینی بیماری رعایت کرد.
در اینجا چند نکته کلیدی وجود دارد که باید هنگام ورزش در نظر بگیرید:
با تمرینات کم شدت شروع کنید و به تدریج و برحسب تحمل، شدت را افزایش دهید.
اگر احساس ضعف کردید یا افزایش خستگی را تجربه کردید، فوراً این کار را متوقف کنید.
از فشار آوردن زیاد به خود در هنگام شعله ور شدن یا تشدید پرهیز کنید.
قبل از شروع یک برنامه ورزشی، با پزشک خود مشورت کنید.
ترکیبی از تمرینات قدرتی، کششی و تمرینات هوازی را در برنامه ورزشی خود بگنجانید.
پیشگیری از میاستنی گراویس
پیشگیری از میاستنی گراویس در حال حاضر امکان پذیر نیست، اما افراد می‌توانند اقدامات لازم را برای مدیریت موثر این بیماری و جلوگیری از شعله ور شدن عوارض آن انجام دهند. در اینجا چند استراتژی کلیدی بر اساس منابع معتبر ذکر شده است:
رعایت بهداشت دقیق برای جلوگیری از عفونت به جلوگیری از تشدید علائم کمک می‌کند.
درمان سریع عفونت‌ها برای جلوگیری از شروع حملات میاستنیک بسیار مهم است.
افراد مبتلا به MG باید از قرار گرفتن در معرض دماهای زیاد یا کم اجتناب کنند، زیرا هم گرما و هم سرما علائم را تشدید می‌کنند.
فعالیت بیش از حد، علائم MG را بدتر می‌کند، بنابراین مهم است که از فشار فیزیکی بیش از حد خودداری کنید.
استرس می تواند بر شدت علائم تأثیر بگذارد، بنابراین تکنیک های مدیریت استرس در کنترل این وضعیت مفید است.
کلام پایانی و مشاوره با پزشک
در حالی که هیچ راه شناخته شده ای برای جلوگیری از ایجاد بیماری میاستنی گراویس وجود ندارد، اما اقداماتی هستند که به افراد مبتلا به این بیماری کمک می‌کنند تا کنترل بهتری بر علائم خود داشته باشند. مشاوره با دکتر مغز و اعصاب آنلاین می‌تواند در این راه به شما بسیار کمک کند و بهترین داروها و درمان‌ها را پیشنهاد کند. در مجموعه حال این قابلیت فراهم شده تا به صورت آنلاین و به شکل چت متنی، تماس صوتی و یا تصویری با پزشک متخصص گفتگو کرده و راهنمایی بگیرید.
منابع:
