زخم بستر به سراغ کسانی می‌‌آید که در حرکت محدودیت دارند و مجبورند به مدت طولاتی در یک وضعیت بخوابند یا بنشینند؛ علت این زخم فشاری است که به مدتی طولانی به پوست وارد می‌شود.
زخم بستر یا زخم فشاری معمولا روی پوستی ایجاد می‌شود که بخش‌های استخوانی بدن مانند پاشنۀ پا، مچ پا، باسن و دنبالچه را پوشانده است.
زخم بستر آزاردهنده و گاهی خطرناک است؛ بعضی از این زخم‌ها کاملاً بهبود نمی‌یابند. اما می‌توان از بروز این زخم‌ها پیشگیری کرد و به بهبودشان کمک نمود. در این مطلب می‌خواهیم دربارۀ این نوع از زخم، نشانه‌ها و راههای درمانش توضیح دهیم.
مشاوره آنلاین با متخصص پوست و مو
همه علت های ایجاد زخم بستر
زخم بستر دو علت اصلی دارد:
فشار بر پوست
فشار مداوم بر هر قسمتی از بدن جریان خون به بافت را کاهش می‌دهد. جریان خون برای رساندن اکسیژن و سایر مواد مغذی به بافت‌ها ضروری است. بدون این مواد مغذی ضروری پوست و بافت آسیب می‌بینند. این وضعیت حتی ممکن است باعث مرگ بافت بشود.
اصطکاک و سایش
اصطکاک زمانی رخ می‌دهد که پوست به ملحفه یا لباس ساییده می‌شود؛ اصطکاک به پوست آسیب می‌زند؛ به خصوص اگر پوست مرطوب باشد.
علائم و نشانه های زخم بستر یا زخم های فشاری
زخم بستر حتی ممکن است ظرف چندساعت ایجاد شود. این نوع زخم‌ها معمولا علائم اولیه و ثانویه دارند. علائم اولیۀ زخم‌های فشاری عبارتند از:
- قسمتی از پوست تغییر رنگ می‌دهد. این تغییر رنگ در افرادی که پوستشان روشن است، به صورت لکه‌های قرمز رنگ ظاهر می‌شود؛ اما در افرادی که پوست تیره دارند، رنگ لکه‌ها معمولاً مایل به بنفش یا آبی است.
- این لکه‌ها با فشار دادن سفید نمی‌شوند.
- فرد در ناحیۀ آسیب دیده احساس درد و خارش و سفتی دارد.
دربارۀ درمان پوست خشک بیشتر بخوانید.
علائم بعدی یا ثانویه شامل خودِ زخم است؛ زخم‌هایی که از نظر شدت می‌توان به سه دسته تقسیم‌شان کرد:
- زخم یا تاول باز
- جراحت عمیقی که لایه‌های عمیق‌تری از پوست را درگیر می‌کند.
- زخم بسیار عمیقی که ممکن است به عضله و استخوان برسد.
قسمت های مستعد برای زخم بستر
وقتی فرد در بستر است و تحرک کمی دارد، فشار و اصطکاک معمولا بخش‌‌‌‌‌هایی از بدن را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد که به خوبی با ماهیچه یا چربی پوشیده نشده است؛ یعنی پوست روی استخوان قرار دارد، مثل ستون فقرات، دنبالچه، باسن، پاشنه‌ها و آرنج‌ها.
دربارۀ عوامل ابتلا به سرطان پوست بیشتر بخوانید.
راه های درمان زخم بستر یا زخم های فشاری
درمان زخم بستر به شدت آن بستگی دارد. بعضی از این زخم‌ها سطحی‌ترند و با یک مراقبت ساده بهبود می‌یابند؛ اما بعضی دیگر جدی هستند و حتی می‌توانند زندگی فرد را تهدید کنند؛ مثلا باعث مسمومیت خون بشوند؛ این نوع زخم‌ها نیاز به روش‌های درمانی دیگری دارند.
در این بخش می‌خواهیم دربارۀ انواع روش‌های درمانی برای بهبود زخم بستر توضیح بدهیم.
درمان زخم بستر در منزل
از جمله راهکارهای خانگی که به بهبود زخم فشاری و جلوگیری از بدتر شدنش کمک می‌کند، شامل موارد زیر است:
- زخم را مرتب تمیز کنید. هر بار که پانسمان را عوض می‌کنید، آن را با آب یا محلول آب نمک (سرم سالین) تمیز کنید. سپس دوباره روی زخم باند بگذارید.
- حرکت کنید و مرتب موقعیتتان را تغییر دهید؛ این کار به کاهش فشار و اصطکاک کمک می‌کند. درباره پانسمان زخم در منزل و مراحل آن بیشتر بدانید.
- از تشک‌ها یا بالشتک‌هایی استفاده کنید که از جنس فوم استاتیک هستند و طراحی خاصی دارند، یا دارای پمپ جریان ثابت هوا هستند (تشک‌های مواج ضد زخم بستر).
- رژیم غذایی متعادل و سالمی داشته باشید.
داروهای درمان زخم بستر
داروهای درمان زخم بستر معمولا مسکن‌ها هستند. داروهای ضدالتهابی استروئیدی مثل ایبوپروفن یا قرص ناپروکسن برای کنترل درد زخم بستر مفید هستند. همچنین می‌توانید از داروهای ضد درد موضعی هم استفاده کنید. در این باره بهتر است با پزشک مشورت کنید. علاوه بر آن، می‌توانید از خدمات مشاوره آنلاین دارویی «حال» استفاده کنید.
در صورتی که زخم عفونت کرده باشد، پزشک احتمالا برای بیمار آنتی بیوتیک تجویز می‌کند. نوع آنتی بیوتیک به شدت عفونت بستگی دارد و می‌تواند به صورت خوراکی، موضعی یا تزریقی باشد.
حذف بافت آسیب دیده
با توجه به شرایط زخم بستر، گاهی لازم است که بافت آسیب دیده، مرده یا عفونی از زخم جدا شود؛ به این عمل دبریدمان هم می‌گویند. پزشک یا پرستار به روش‌های مختلفی، مثلا با شستشوی ملایم با آب یا با استفاده از وسایل جراحی بافت آسیب دیده را جدا می‌کند. در صورتی که بیمار درد داشته باشد، پزشک از بی‌حسی موضعی برای دبریدمان استفاده می‌کند.
علاوه بر آن گاهی لازم است که از روش عمل جراحی برای درمان زخم فشاری استفاده شود. پزشک زمانی روش جراحی را انتخاب می‌کند که شدت زخم از حدی بیشتر باشد؛ وی در جراحی بخش‌های آسیب دیده و عفونی زخم را جدا می‌کند و لبه‌های زخم را به هم بخیه می‌زند. دریاره نحوه کشیدن بخیه در منزل توسط متخصص می‌توانید این مطلب را مطالعه و درخواست خود را ثبت کنید.
بیشتر بخوانید: کاشت مو اقساطی تهران
پزشک مناسب برای درمان زخم بستر
زخم بستر یا زخم فشاری شرایط آزاردهنده‌ای را برای بیمار به وجود می‌آورد. درمان این زخم را باید جدی گرفت، زیرا در صورت عمیق شدن حتی ممکن است زندگی بیمار را تهدید کند. اگر شما یا یکی از عزیزانتان دچار زخم بستر شده‌اید، به دلیل محدودیت در تحرک، حتماً مراجعه حضوری به پزشک برایتان دشوار است. به شما پیشنهاد می‌کنیم که با پزشک متخصص پوست در «حال» به صورت آنلاین مشورت کنید.
سوالات متداول
[sc_fs_multi_faq headline-0=”h3″ question-0=”آنتی بیوتیک مناسب برای درمان زخم بستر چیست؟” answer-0=”آنتی‌بیوتیک مناسب برای زخم بستر به میزان عفونت آن بستگی دارد. این پزشک شماست که دربارۀ نوع آنتی بیوتیک تصمیم می‌گیرد.” image-0=”” headline-1=”h3″ question-1=”بهترین و سریعترین درمان زخم بستر چیست؟” answer-1=”وقتی علائم اولیه زخم بستر را مشاهده می‌کنید، برای پیشگیری از بروز علائم ثانویه به سرعت اقدام کنید. با یک پزشک متخصص پوست مشورت کنید، از تشک‌های ضدزخم بستر استفاده کنید، تحرک داشته باشید و موقعیت خود را مرتب تغییر دهید، و از زخم با شستشو و پانسمان مراقبت کنید.” image-1=”” count=”2″ html=”true” css_class=””]
منابع
