لارنژیت یک اختلال در سلامتی است که شایعترین نشانه آن التهاب حنجره است. دلیل اصلی لارنژیت معمولا عفونت ویروسی است و اغلب بهبود یافتن آن تا دو هفته طول میکشد، اما در برخی از موارد لارنژیت میتواند وضعیت پیچیدهتری را برای سلامتی بیمار ایجاد کند. در مطلب زیر درباره عوامل بروز لارنژیت، درمان و راههای پیشگیری از آن صحبت میکنیم.
لارنژیت
حنجره یک عضو تیوب مانند است که تارهای صوتی درون یک چارچوب غضروفی در آن قرار دارند. گاهی به حنجره جعبه صوتی هم گفته میشود. تصور عمومی بر آن است که تارهای صورتی تنها در خدمت تولید صدا در راستای سخن گفتن انسانها با یکدیگر هستند. اما فراتر از این امکان تارهای صوتی به یک عملکرد حیاتی دیگر هم خدمت میکنند و آن به کار انداختن مکانیسم سرفه کردن است. سرفه کردن یک سازوکار واکنشی در درون بدن است که از ورود برخی از اشیا خارجی به ریهها جلوگیری میکند.
لارنژیت چیست؟
به التهاب حنجره بر اثر عفونت یا عوامل تحریک کننده دیگر، لارنژیت گفته میشود. این بیماری معمولا به سرعت بروز پیدا میکند و بیشتر اوقات بر اثر عفونت به وجود میآید. هرچند بدن اغلب در طول دو هفته خود را بازیابی میکند، که در این صورت به آن لارنژیت حاد میگوییم. اما در برخی موارد لارنژیت میتواند برای مدت طولانیتری برجای بماند که در این صورت به آن لارنژیت مزمن گفته میشود.
بر اثر لارنژیت تارهای صوتی دیگر نمیتوانند درکنار هم قرار بگیرند و ارتعاش پیدا کنند. در نتیجه تولید صدا بر اثر ارتعاش تارهای صوتی دچار اختلال میشود. در بیشتر موارد لارنژیت باعث اختلال در سخن گفتن بیمار است. لارنژیت همچنان میتواند در گلو ایجاد درد کند. به خصوص زمانی که تارهای صوتی تکان میخورند یا زمانی که بیمار در حـال قورت دادن آب دهان خود است این درد بیشتر احساس خواهد شد.
لارنژیت مزمن
لارنژیت میتواند حاد یا مزمن باشد. لارنژیت مزمن در بازه زمانی طولانی برجا میماند این در حالی است که لارنژیت حاد بهطور معمول در طی دو هفته برطرف میشود. عوامل متعددی میتواند باعث لارنژیت مزمن شود. برای مثال مصرف طولانی مدت سیگار یکی از این عوامل است که میتواند باعث تحریک تارهای صوتی و تاثیر بر گلو شود. برخی از انواع رفلاکس معده میتوانند بهطور مداوم گلو را در طول زمان تحت تاثیر قرار داده و منجر به لارنژیت مزمن شوند. برخی از بیماریهای دیگر مانند برونشیت، آلرژی، پولیپ تارهای صوتی و ذاتالریه نیز میتوانند باعث لارنژیت مزمن شوند.
دلایل ابتلا به لارنژیت
مهمترین عامل ایجاد لارنژیت یک عفونت ویروسی است که میتواند به راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل شود. برخی از عادات ناسالم خاص در کنار برخی دیگر از بیماریها نیز میتواند حنجره را تحریک کرده و باعث التهاب شود.
آن نوع از لارنژیت که بر اثر تحریک حنجره به وجود میآید مسری نیست و معمولا با یکی از موارد زیر در ارتباط است:
سیگار بیش از اندازه، رفلاکس اسید معده، آلرژی، استفاده بیش از حد یا نابجا از صدا مثلا در آواز یا فریاد زدن، استفراغ مداوم و سرفههای شدید.
بیشتر موارد لارنژیت خفیف هستند و با مراقبتهای عمومی مانند استراحت و نوشیدن مایعات خودبهخود برطرف میشوند. اما در برخی از موارد نیاز است که بیمار مبتلا به لارنژیت از کمک پزشک برخوردار شود.
رفلاکس معده
رفلاکس اسید یا آنزیمهای معده یکی از دلایل شایع لارنژیت مزمن است. تغییر برخی از عادات و شیوه زندگی بهترین روش برای کنترل و رفع این بیماری است. به بیمارانی که به این شکل از لانژیت مزمن دچار هستند توصیه میشود که وعدههای غذایی مختصری مصرف کنند و بهخصوص در وعده شام این نکته را رعایت کنند. بهتر است این افراد تا دو یا سه ساعت بعد از خوردن وعده غذایی دراز نکشند و در حالی بخوابند که سرسان در بالای بدن قرار گرفته باشد. از خوردن برخی از مواد غذایی پرهیز کنند و سیگار و الکل را کنار بگذارند. همچنین افرادی که بر اثر رفلاکس معده دچار لارنژیت میشوند اگر اضافه وزن دارند، باید وزن خود را کاهش دهند.
آلرژی و سینوزیت مزمن
آلرژی و سینوزیت مزمن نیز میتوانند منجر به لارنژیت شوند و کنترل آن میتواند برای جلوگیری از ابتلا به لارنژیت مفید باشد.
بیماران مبتلا به آلرژی و سینوزیت مزمن بهتر است برای کنترل بیماری خود از مواد آلرژیزا دوری کرده و آنتیهیستامین مصرف کنند. تحت نظر پزشک سینوزهای خود را شستشو دهند و از اسپری بینی استفاده کنند.
استفاده نابجا از تارهای صوتی
استفاده نابجا از تارهای صوتی نیز ممکن است یکی از راههای ابتلا به لارنژیت باشد. افرادی که بیش از حد معمول از تارهای صوتی خود استفاده میکنند، مستعد آن هستند که نوعی از اختلال و تغییر شکل در تارهای صوتی آنان ایجاد شود که به آن ندول نیز میگویند. مانند خوانندهها، معلمها و سخنرانها. این اختلال در تارهای صوتی منجر به گرفتگی صدا میشود.
برای درمان ندولهای تارهای صوتی و بازگشت آن به حالت عادی میتوان به حنجره استراحت داد و درمانهای ویژه مربوط به تارهای صوتی را پی گرفت و یا اگر عامل ایجاد ندولها رفلاکس اسید معده یا آلرژی باشد، باید این بیماریها را کنترل و درمان کرد تا از رسیدن آسیب بیشتر و جدیتر به تارهای صوتی جلوگیری کرد.
صدا درمانی، مراقبتهای خاص مربوط به گلو یا آماده یازی حنجره قبل از آواز خواندن یا سخنرانی کردن، پرهیز از استفاده بیش از حد از صدا، بلند حرف زدن یا فریاد زدن، و همچنین استفاده کافی از مایعات و خوردن عسل برای مراقبت از تارهای صوتی و نرم کردن گلو از توصیههای رایج در این زمینه هستند.
لارنژیت باکتریال
این نوع از لارنژیت بسیار نادر است. اما در کودکانی که ایمنی پایینی دارند میتواند منجر به یک بیماری کشنده به نام اپیگلوتیتیس شود که باعث مسدود شدن جریان هوا و خطرات حاد ناشی از آن خواهد شد. کودکانی که بهصورت ناگهانی و شدید دچار التهاب و گرفتگی گلو میشوند، باید به سرعت برای جلوگیری از پیشرفت بیماری تحت نظر پزشک قرار بگیرند. در بیشتر موارد مربوط به لارنژیت حاد، نیازی به مصرف آنتیبیوتیکها نیست.
لارنژیت عصبی
گاهی برخی از شرایط عصبی میتوانند بر روی مغز تاثیر بگذارند. آن قسمت از مغز که کنترلکننده گلو و حنجره است دچار آسیب شده و در حنجره التهاب و ناهنجاری بهوجود میآید. برای درمان این نوع از لارنژیت لازم است که شرایط عصبی تاثیرگذار بر حنجره تحت درمان قرار بگیرد.
دیفتری یا خناق
این بیماری یک عفونت ویروسی است که حنجره و مسیر عبور صدا را درگیر میکند. کودکی که به این بیماری مبتلا شود، ممکن است به مراقبت پزشکی ویژه نیاز داشته باشد.
لارنژیت در کودکان
عواملی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا، بلند حرف زدن یا داد زدن میتواند باعث لارنژیت در کودکان شود. استراحت دادن به صدا و رعایت برخی از نکات میتواند کودکی را که به لارنژیت مبتلا شده است بهبود بخشد. پیروی از این موارد به هیچ عنوان به معنای بینیاز شدن کودک برای مراجعه به پزشک نیست و اینها تنها اقداماتی مکمل با دستورات پزشکی خواهند بود. پس اولین گام برای مراقبت از کودک شما، بهکار بستن دستورات پزشک است.
شما همچنین میتوانید با روشهایی مانند آموزش صحبت کردن با صدای آهسته به کودک علائم را بهبود بخشید. لازم نیست به کودک خود بگویید که اصلا صحبت نکند اما او را متقاعد کنید که بهتر است فعلا از صحبت کردن با تلفن و صحبت با صدای بلند پرهیز کند. با دادن مایعات به کودک گلوی او را مرطوب نگه دارید و در مورد داروهای مربوط به سرماخوردگی حساسیت کافی را داشته باشید، چرا که ممکن است به کودکان زیر ۶ سال آسیب برساند. اگر میبینید کودک شما دچار رفلاکس معده است، خوراکیهایی مانند گوجه فرنگی و شکلات را در دسترس او قرار ندهید.
چگونه میتوان از لارنژیت پیشگیری کرد؟
مهمترین عامل ابتلا به لارنژیت عفونت ویروسی است. اگر افراد به برخی از کارهای روزمره مانند شستن دستها، خواب مناسب و خوردن غذای سالم عادت کنند میتوانند به گونهای سیستم ایمنی بدن خود را تقویت کنند که از ابتلا به بیماریهایی مانند لارنژیت جلوگیری کنند. استعمال سیگار تاثیر بسیار مخربی بر گلو و حنجره دارد. سیگار کشیدن میتواند موجب افزایش رفلاکس اسیدی و کاهش مقاومت تارهای صوتی و حنجره نسبت به آن شود. ترک سیگار و حتی اجتناب از قرار گرفتن در معرض دود سیگار به دلایل مختلفی ممکن است توصیه شود. درمان و پیشگیری از لارنژیت یکی از آن موارد است.
آلودگی هوا نیز تاثیر مستقیمی بر حنجره میگذارد. افرادی که در مناطقی با آلودگی هوایی بالا زندگی میکنند بیش از دیگران در معرض لارنژیت قرار دارند. بنابراین به این افراد توصیه میشود تا زمان آلودگی هوا تا حد ممکن در خانه بمانند، از ماسک استفاده کند و اگر لازم است، فیلترهای هوا را برای سلامتی خود به کار بگیرند.
آیا خوردن عسل برای لارنژیت مفید است؟
خوردن عسل به مرطوب کردن و شستشوی حنجره کمک میکند. در نتیجه زمانی که شما عسل میخورید راحتتر صحبت میکنید و آب دهان خود را قورت میدهید. علاوه بر این برخی از مشاهدات نشان داده است که عسل خاصیت آنتیباکتریال دارد و از این منظر نیز میتواند در برابر لارنژیت باکتریال موثر باشد.
شما میتوانید از بخش پزشک آنلاین سایت حال با پزشکان و مشاوران آنلاین در هر ساعت از شبانه روز ارتباط برقرار کنید.
بیماریهای همراه با لارنژیت
برخی از بیماریها هستند که همراه با لارنژیت بروز پیدا میکنند. برونشیت و گوش درد مهمترین این بیماریها هستند. بسیاری از ویروسهایی که لارنژیت را ایجاد میکنند میتوانند باعث برونشیت نیز بشوند. گاهی دیده میشود که هر دوی این بیماریها همزمان با هم رخ میدهد. همچنین برخی دیگر از عوامل محرک مانند مصرف سیگار، آلودگی هوا و رفلاکس معده هم میتوانند باعث التهاب در حنجره شده و از این طریق ریهها را تحت تاثیر قرار دهند. بنابراین خیلی از عوامل محرک میتوانند باعث آغاز بیماریهایی مانند لارنژیت یا برونشیت شوند.
لارنژیت و گوش درد نیز ممکن است همزمان با هم بروز پیدا کنند. عامل محرکی که باعث التهاب حنجره شده است میتواند از طریق مسیرهای موجود در ساختار گوش و حلق و بینی به گوش منتقل شوند. این نوع از درد به خصوص زمانی بروز پیدا میکند که گلو و حنجره هر دو همزمان دچار التهاب شده باشند. در بیشتر موارد لارنژیت زمانی با گوش درد همراه است که التهاب هم در بخش فوقانی گلو و هم در بخش تحتانی آن مشاهده شود.
مراجعه به دکتر
به محض مشاهده هریک از علائم مربوط به لارنژیت مانند مشکل در تنفس و تب بالا در کودکان باید بلافاصله به پزشک مراجعه کرد. در بزرگسالانی که گرفتگی صدا در آنان پس از سه هفته خود به خود برطرف نشود، مراجعه به پزشک ضروری است. افراد سیگاری و الکلی نیز از آنجا که در معرض ریسک بالایی برای ابتلا به سرطان ریه قرار دارند، باید در برابر هر یک از علائم مربوط به گرفتگی صدا هوشیار باشند.
سوالات متداول
آیا لارنژیت مسری است؟
اگر لارنژیت به دلیل ویروسها بوجود آمده باشد امکان انتقال از یک فرد به فرد دیگر وجود دارد. اما اگر به دلیل عواملی مانند فریاد زدن یا سرفه شدید ایجاد شود مسری نیست.
کودکان چگونه به لارنژیت مبتلا میشوند؟
استفاده بیش از حد از حنجره، تحریک و فریاد زدن میتواند در کودکان از عوامل بهوجود آورنده لارنژیت باشد. همچنین بر اثر سرماخوردگی، آنفولانزا یا آلرژی نیز کودکان دچار لارنژیت میشوند.
آیا مصرف آنتیبیوتیک برای درمان لارنژیت مفید است؟
میتوان گفت بهطور تقریبی در هیچکدام از انواع بیماری لارنژیت، آنتیبیوتیک تاثیر چندانی ندارد. چرا که این یک بیماری ویروسی است. اما اگر پزشک شما تشخیص دهد که به لارنژیت باکتریایی مبتلا شدهاید، ممکن است برای شما آنتیبیوتیک تجویز شود.
آیا خوردن عسل برای لارنژیت مفید است؟
بله، نوشیدن آب گرم میتواند به کاهش درد و التهاب در گلو کمک کند و عسل یک ماده ضد التهاب و ضد باکتری طبیعی است.
منابع
www.emedihealth.com