مت آمفتامین یا شیشه یک نوع ماده مخدر صنعتی است که میتواند منجر به اعتیاد شدید شود. وابستگی و سوء مصرف این ماده در سراسر جهان به یک موضوع مداوم و گسترده تبدیل شده است که مشکلات جدی فردی و اجتماعی را در پی داشته و گاهی منجر به مرگ میشود. دانستن علائم مصرف شیشه به شما این امکان را میدهد تا متوجه شوید که شخصی از این ماده خطرناک استفاده میکند یا خیر. هر چه فرد به استفاده مداوم از شیشه ادامه میدهد، علائم بیرونی بیشتری را از خود نشان داده که بیانگر وابستگی شدیدتر او به این ماده است.
اعتیاد میتواند به صورت مجموعهای از علائم جسمی و رفتاری، از پوسیدگی دندان گرفته تا بیش فعالی خود را نشان دهد. از مهمترین نشانههای اعتیاد به شیشه میتوان به خواب نامنظم، کلافگی، بی اشتهایی، عدم تمرکز و… اشاره کرد. وابستگی به این ماده مخدر احتمالا بر قلب، کبد، کلیهها، ریه و رگهای خونی هم اثرات منفی خواهد داشت. شما میتوانید برای دریافت مشاوره آنلاین در این زمینه از حال کمک بگیرید.
علائم مصرف شیشه در جوانان
مصرف شیشه عمیقا بر مغز و بدن افراد تاثیر میگذارد. این امر باعث تغییر در نحوه تفکر و احساس میشود. برخی افراد متوجه کاهش ناگهانی علاقه به زندگی میشوند. سرگرمیها، روابط و اهداف شغلی میتوانند مانع وابستگی به اعتیاد یا تشدید آن شوند. مصرف شیشه در افراد مختلف نشانههای متفاوتی خواهد داشت. به نظر میرسد شدت این علائم در میان جوانان بیشتر باشد. بسیاری از نشانههای سوء مصرف مواد مخدر معمولا با گذشت مدتی از شروع مصرف آشکار میشود. یعنی فرد میتواند برای مدتی اعتیاد خود را از اطرافیان مخفی کند. اما شیشه، به دلیل اثرگذاری فوری علاوه بر نشانههای بلند مدت، علائم کوتاه مدتی هم خواهد داشت. از جمله این نشانهها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
علائم کوتاه مدت
- بوی بد دهان
- دندانهای سیاه
- سوختگی به ویژه روی لبها و انگشتان
- مردمک چشم گشاد
- تعریق شدید
- الگوهای تنفسی نامنظم
- نشانههای سوزن روی بازوها
- خون دماغ شدن و آسیب مجاری بویایی
- پرخاشگری
- کاهش ناگهانی و شدید وزن
علائم طولانی مدت
- احساس وجود حشرات خزنده زیر پوست
- تحریک یا هیجان عصبی
- شکستگی و پوسیدگی دندانها
- پیری زودرس پوست
- آنهدونیا (ناتوانی در احساس لذت ناشی از تخریب گیرندههای دوپامین در مغز)
- اضطراب یا احساس نگرانی و ناراحتی
- زخم، آبسه و عفونت
- هذیان
- بروز علائم افسردگی یا خلق افسرده
- توهم
- اختلال در شناخت، قضاوت، حافظه و مهارتهای حرکتی
- سوء تغذیه
- نوسانات خلقی
- عصبی بودن
- پارانویا یا بی اعتمادی بی دلیل به دیگران
- افزایش دوز مصرف
علاوه بر این موارد، برخی از افرادی که شیشه مصرف میکنند، موارد شدید و تهدید کننده زندگی مثل تشنج، حملات قلبی و نارسایی کبدی را هم تجربه خواهند کرد. قرار گرفتن در این موقعیتها نیاز به مداخله فوری پزشکی داشته و عدم درمان به موقع ممکن است منجر به مرگ شود. برخی از نشانههای دیگری که میتواند اطرافیان فرد را نسبت به اعتیاد آگاه کند نشانههای رفتاری قابل مشاهده است؛ از جمله:
- تغییرات ناگهانی در رفتار
- کاهش مهارتهای حرکتی ظریف
- بزهکاری مثل سرقت پول برای خرید مواد مخدر
- انجام رفتارهای کوچک تکراری مثل کشیدن مو یا پوست
- رفتار همراه با حواس پرتی در موقعیتهای اجتماعی
- الگوی خواب نامنظم شامل کم خوابی یا پر خوابی
- گاهش شدید اشتها مثل غذا خوردن به مقدار کم یا غذا نخوردن برای مدت چند روز
- فراموش کردن تاریخها، زمانها و رویدادهای مهم
- بیش فعالی و انرژی زیاد
- افزایش پرخاشگری یا رفتارهای خشونت آمیز
- فاصله گرفتن از دیگران
- از دست دادن علاقه نسبت به فعالیتهای معمول
- غفلت از روابط و ارتباطات
- تمرکز وسواسی روی یک کار خاص یا مسئله
- رفتارهای مالی خطرناک مثل خرج کردن تمام پس انداز برای خرید مواد
- رفتارهای پر خطر جنسی
کسانی که با این اعتیاد دست و پنجه نرم میکنند، ممکن است روشهای متنوعی برای مصرف آن داشته باشند. آنها معمولا ابزرا مصرف مواد مخدر خود را در نقاط مختلف منزل، محیط کار یا ماشین مخفی میکنند. بعضی از این ابزارها شامل موارد زیر هستند:
- هر نوع لوله باریک
- مقدار زیادی فویل آلومینیوم به ویژه با علائم سوختگی
- قاشق سوخته
- سوزن یا سرنگهایی که به نظر میرسد از آنها استفاده شده است.
- بند یا کش لاستیکی (به عنوان تورنیکت برای تزریق وریدی)
- تکههای شیشه، آینه شکسته یا تیغهای ریشتراشی برای استنشاق
- برگههای کاغذی، اسکناسهای نو یا نی و قلمهای خالی
علائم مصرف شیشه در مردان
بیشتر علائمی که در بخش قبلی به انها اشاره شد، نشانههای عمومی مصرف شیشه هستند که هم در زنان و هم مردان قابل مشاهدهاند. با این حـال ممکن است که برخی از این علائم در یک گروه، مثلا مردان، فراوانی بیشتری داشته باشند. به نظر میرسد افزایش میل جنسی در مردان مصرف کننده شیشه بیشتر از زنان باشد. همین امر باعث شده است که به اشتباه، برخی از جوانان از این ماده به عنوان یک راهکار برای مشکلات جنسی خود از جمله سردمزاجی استفاده کنند. مصرف شیشه ممکن است در کوتاه مدت احساس بهتری نسبت به رابطه جنسی و تمایل بیشتر به آن در مردان ایجاد کند، اما به تدریج نتایج آن عکس خواهد شد. از سوی دیگر، مصرف این ماده برای مدتی حدود ۶ ماه یا بیشتر، ممکن است باعث تخریب دریچه پروستات شده و مشکلاتی را در عملکرد جنسی فرد ایجاد کند.
وابستگی به این ماده مخدر و ترس از افسردگی بعد از ترک شیشه باعث میشود که بسیاری از وابستگان نتوانند به ترک آن فکر کنند. اما لازم است که با آگاهی بخشی نسبت به سوء مصرف این مواد، راه را برای افرادی که میخواهند از این آلودگی روحی و جسمی رها شوند هموار است. هر چه فرآیند درمان زودتر آغاز شود، احتمال درمان سریعتر و بهتر خواهد بود. اولین گام در شناسایی به موقع اعتیاد به شیشه، تشخیص علائم اولیه آن است. از مهمترین این علائم در مصرف کنندگان شیشه از جمله مردان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تپش قلب
- تعریق شدید
- سرگیجه
- بالا رفتن فشار خون
- خشکی دهان
- بزرگ شدن مردمک چشم
- پارانویا
- پرخاشگری
- بروز حمله هراس یا پنیک اتک
- پر حرفی
- اختلال خواب
علائم مصرف شیشه در زنان
در سالهای اخیر تبلیغات داروهای لاغری که میتوانند بدون ورزش و رژیم غذایی، به لاغری و تناسب اندام! منجر شوند، در رسانههای مختلف سر و صدای زیادی به پا کردهاند. متخصصان دائما سعی میکنند که افراد را نسبت به عوارض چنین موادی آگاه کنند. آنها معتقدند که یکی از مواد به کار رفته در ترکیب چنین داروهایی، ماده مخدر مت آمفتامین یا شیشه است. پیشتر گفتیم که یکی از علائم و عوارض مصرف شیشه، بی اشتهایی، بی علاقه شدن به خوردن غذا و در نتیجه لاغری است. مصرف داروهای لاغری که در ترکیبات آنها از این ماده استفاده شده است گرچه میتوانند در کوتاه مدت به کاهش وزن سریع منجر میشوند، اما در واقع با وابسته کردن فرد به مصرف شیشه، او را از نظر جسمی و روانی درگیر خواهند کرد.
اثرات شادی بخش شیشه هم که بلافاصله بعد از مصرف آشکار میشود، بسیاری از زنان و به ویژه دختران جوان را ترغیب به مصرف مداوم آن میکند. گرچه علائم مصرف شیشه در زنان و مردان بسیار به هم شبیه است، اما شدت برخی از این علائم ممکن است در زنان بیشتر مشاهده شود؛ از جمله:
- اضطراب و افسردگی شدید
- بروز آلرژی و حساسیت
- وسواس ظاهری
- بدبینی به اطرافیان
علائم مصرف شیشه برای اولین بار
سوالی که این روزها مداوما از خانوادههای نگران میشنویم این است که از کجا بفهمم همسرم شیشه مصرف میکند یا چطور اعتیاد فرزندم را تشخیص دهم. معرفی علائم اولیه مصرف شیشه میتواند به این افراد در تشخیص زودهنگام بیماری اعتیاد کمک کند. اما لازم است در ابتدا بدانید که این ماده چطور بر عملکرد بدن افراد اثر میگذارد.
درباره عوارض گل بیشتر بخوانید.
شیشه میتواند بر سیستم عصبی مرکزی بدن تاثیر گذاشته و این ویژگی، باعث وابستگی به آن خواهد شد. وقتی فرد برای اولین بار شیشه میکشد، سیگنالی در مغز ایجاد میشود که به سیل دوپامین منجر خواهد شد. دوپامین مادهای است که باعث حس نشاط و سرخوشی در بدن میشود. اما مقداری که بعد از مصرف شیشه ترشح میشود، بسیار بیشتر از مقدار طبیعی آن بوده و احساس لذت بیش از حد ناشی از مصرف آن، زمینه ساز وابستگی شدید بدن به مصرف شیشه خواهد شد. پس از اولین مصرف احتمالا نشانههای زیر در فرد مشاهده میشود:
- احساس انرژی خیلی زیاد
- کم خوابی
- افزایش هشیاری
- کم اشتهایی
- بالا رفتن دمای بدن
- حرف زدن سریع و زیاد
- عرق کردن بیش از حد
- قرمز شدن صورت و چشمها
- گشاد شدن مردمک چشمها
ایجاد نشانههای خوبی مثل احساس شادابی بیشتر، افزایش هشیاری، انرژی زیاد و… گمراه کننده هستند. این اثرات باعث ترغیب فرد به مصرف مداوم این مواد شده و در نتیجه با هر بار مصرف، وابستگی مصرف کننده به آن بیشتر خواهد. شیشه میتواند به راحتی افراد را فریب دهد و نیاز آنها را بعد از هر بار مصرف شیشه، افزایش دهد تا برای احساس لذت بیشتر، دوز مصرفی خود را افزایش دهند.
شما میتوانید از بخش سوال رایگان از پزشک سایت حال با پزشکان و روانشناسان آنلاین به صورت کاملا رایگان ارتباط برقرار کنید و سوالات خود را مطرح کنید.
بهترین آزمایش تشخیص اعتیاد به شیشه
برای تشخیص اعتیاد یک فرد به شیشه میتوان از روشهای مختلفی استفاده کرد. اولین و سادهترین راه تشخیصی، مشاهده اعمال و رفتار و عملکردهای روزانه فرد است. مشاهده علائمی مثل کاهش وزن شدید، اختلال در اشتها، کاهش عملکردهای کاری و تحصیلی، پر خوابی یا کم خوابی و… از اولین نشانههای اعتیاد هستند. بخشی دیگر از این نشانهها را میتوان از طریق مشاوره با روانشناس یا روانپزشک بررسی کرد. اما برای تشخیص دقیقتر آن، به انجام آزمایشات خاصی نیاز است که پزشک بعد از مشاهدات اولیه تعیین میکند کدام روش برای فرد مناسبتر است. از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تست فوری به کمک کیتهای تشخیصی
امروزه به کمک کیتهای تشخیص فوری اعتیاد، میتوان وجود ماده مخدر در ادرار فرد را به سرعت و بدون نیاز به مراجعه حضوری به آزمایشگاه تشخیص داد. انواع مختلفی از این کیتها در بازار موجود هستند که میتوان از آنها برای شناسایی یک یا چند ماده مخدر در بدن فرد استفاده کرد.
آزمایش خون
این روش بهترین و دقیقترین راه برای تشخیص نوع و میزان ماده مخدر موجود در بدن فرد است. گرچه ممکن است جواب نهایی نسبت به سایر روشها دیرتر آماده شود، اما میتوان با درصد بالایی از جواب به دست آمده اطمینان داشت. این روش از سایر روشها گرانتر و سختتر است اما نتیجه دقیقتری به دست میدهد.
آزمایش ادرار
این روش متداولترین روش برای تشخیص اعتیاد است. از آنجا که کلیهها بخش زیادی از مواد مصرفی توسط فرد معتاد را از طریق ادرار دفع میکنند، بنابراین از طریق آزمایش استاندارد ادرار میتوان از ترکیبات مصرف شده توسط فرد آگاهی یافت. این روش کم هزینه و آسان است ولی احتمال خطای عمدی و سهوی در آن نسبتا زیاد است.
درباره تفسیر آزمایش ادرار از این مطلب میتوانید اطلاعات بیشتری بدست آورید
آزمایش مو
در این روش، متخصصان از طریق بررسی فولیکولهای مو میتوانند مواد مورد استفاده فرد در چند ماه گذشته را شناسایی کنند. این روش نسبت به سایر روشها هنوز فراگیر نشده است و علت این مسئله را میتوان به ظریف و حساس بودن شرایط آزمایش مرتبط دانست.
آزمایش بزاق
این آزمایش هم مشابه آزمایش ادرار است. گرچه غلظت مواد موجود در بزاق از ادرار کمتر است، اما نتایج آن به سرعت به دست امده و امکان ایجاد خطای عمدی و فریبکاری از سوی آزمایش دهنده نسبت به آزمایش ادرار کمتر است. پس احتمالا جواب دقیقتری نسبت به ادرار به دست خواهد آمد.
آزمایش به وسیله تزریق دارو
در این روش طی سه مرحله به فرد مشکوک، ماده نالین را تزریق میکنند. اگر بعد از گذشت۳۰ دقیقه از هر تزریق علائمی مشابه ترک مواد مخدر مشاهده نشود، به این معنی است که فرد از ماده مخدر استفاده نکرده است.
تشخیص اعتیاد به شیشه با آزمایش خون
آزمایش خون یکی از بهترین و دقیقترین روشها برای تشخیص اعتیاد به مواد مخدر از جمله شیشه است. گرچه ماندگاری شیشه در خون بسیار کم است، اما وابستگی شدیدی که این ماده در بدن ایجاد میکند باعث میشود که معتادان به آن به طور مداوم نیاز به مصرف داشته باشند. برخی افراد ممکن است به روزی ۸ بار مصرف شیشه هم نیاز پیدا کنند. برای انجام آزمایش خون، لازم است که از فرد مشکوک، یک نمونه خون گرفته شده و تجزیه و تحلیلهای لازم بر روی سرم خون انجام شود. برای این کار در ابتدا به وسیله یک سوزن نازک از رگ داخل آرنج یا پشت دست خون میگیرند. در این روش، متابولیتهای غیر فعال و منبع اعتیاد قابل تشخیص هستند. متابولیتها، حاصل تجزیه مواد مخدر در نتیجه سوخت و ساز آن در بدن هستند. برترین ویژگی این روش، اعتبار بالا و قدرت تشخیص دقیق آن است.
حرف آخر
شیشه یک ماده مخدر است که به دلیل ترشح دوپامین در مغز و ایجاد احساس لذت فوری، امروزه در میان بسیاری از افراد به ویژه جوانان طرفداران زیادی دارد. وابستگی شدیدی که این ماده در بدن ایجاد میکند گاهی تا حدی قوی است که ترک مصرف آن عملا غیر ممکن است. اما با این حال، مصرف کنندگان زیادی توانستهاند با همت و اراده خود و همراهی اطرافیان و دریافت کمکهای تخصصی و حرفهای، مصرف این ماده را برای همیشه ترک کنند. برای مشورت با یک پزشک متخصص درباره این علائم مصرف شیشه و ترک آن میتوانید از مشاوران حال کمک بگیرید. آیا شما تجربهای در این زمینه دارید؟
سوالات متداول
علائم مصرف شیشه چیست؟
خشکی دهان، بالا رفتن فشار خون، گرم شدن بدن، تعریق شدید، کاهش اشتها و لاغری، بروز اختلالات خواب، افزایش سطح هشیاری و انرژی بلافاصله پس از مصرف از مهمترین نشانههای مصرف شیشه هستند.
بهترین آزمایش تشخیص اعتیاد به شیشه چیست؟
برای تشخیص مصرف شیشه روشهای مختلفی موجود است که به نظر میرسد آزمایش خون میتواند نوع و میزان ماده مخدر مصرفی را با دقت بیشتر و اعتبار بالاتری تشخیص دهد.
آیا امکان تشخیص معتاد شیشه ای وجود دارد؟
به کمک انواع آزمایشها مثل تست ادرار، خون، تست مو، مشاهده و بررسی وضعیت رفتاری و عملکردی فرد از طریق مشاوره با روانشناس یا روانپزشک و… میتوان یک معتاد شیشه ای را تشخیص داد.
منابع
شهرزاد
4 ماه پیش
تیم تحریریه
4 ماه پیش