پرولاپس یا افتادگی دریچه میترال که به اختصار MVP گفته می‌شود، وضعیتی است که در آن دریچه میترال قلب به خوبی کار نمی‌کند. در بیشتر موارد افتادگی دریچه میترال مشکل بزرگی ایجاد نمی‌کند. به‌ندرت ممکن است خون از طریق این دریچه نشت پیدا کند که این مساله موجب تپش قلب، تنگی نفس و درد در ناحیه قفسه سینه می‌شود. داروها می‌توانند علائم دردسرساز افتادگی دریچه میترال را درمان و به جلوگیری از عوارض این بیماری کمک کنند. برخی از افراد برای ترمیم یا تعویض دریچه‌های میترال خود به جراحی نیاز دارند اما اغلب این مشکل نیازی به درمان ندارد، چرا که به ندرت می‌تواند مشکلی جدی برای فرد ایجاد کند. اما معاینات منظم توسط پزشک توصیه مهمی است که باید آن را جدی بگیرید.
علت این بیماری ناشناخته است اما تصور می‌شود اکثر موارد ابتلا به افتادگی دریچه میترال ارثی هستند.
افتادگی دریچه میترال چیست؟
در حالت طبیعی دریچه میترال جریان خون را بین حفره‌های فوقانی و تحتانی سمت چپ قلب کنترل می‌کند. بخش فوقانی، دهلیز چپ نامیده می‌شود و محفظه پایینی بطن چپ. دریچه میترال اجازه می‌دهد تا خون از دهلیز چپ به بطن چپ جریان پیدا کند، اما به سمت دیگر برنگردد. قلب همچنین دارای دهلیز و بطن راست است که توسط دریچه سه لتی از هم جدا شده‌اند.
با هر ضربان قلب، دهلیزها منقبض می‌شوند و خون را به داخل بطن‌ها می فرستند. دریچه‌های میترال و سه لتی باز می‌شوند تا خون از آن‌ها عبور کند. سپس، بطن‌ها منقبض می‌شوند تا خون را از قلب خارج کنند.
هنگامی انقباض بطن‌ها، دریچه میترال و سه لتی بسته می‌شوند. آن‌ها سدی را تشکیل می‌دهند که از برگشت خون به دهلیزها جلوگیری می‌کند.
در افتادگی دریچه میترال، زمانی که بطن چپ منقبض می‌شود، یک یا هر دو سمت دریچه میترال دچار افتادگی می‌شوند یا به دهلیز چپ برمی‌گردند. این اتفاق می‌تواند از تشکیل یک سد محکم جلوگیری کند. در نتیجه، خون ممکن است از بطن به دهلیز نشت کند. جریان برگشتی خون را رگورژیتاسیون می نامند. رگورژیتاسیون ممکن است باعث سوفل قلبی شود، صدایی غیرطبیعی در قلب که ناشی از جریان خون آشفته است.
افتادگی دریچه میترال همیشه باعث جریان برگشتی خون نمی‌شود. در واقع، اکثر افرادی که افتادگی دریچه میترال دارند به جریان برگشتی دچار نیستند و هرگز علائم یا مشکل مرتبطی از خود نشان نمی‌دهند. هنگامی که جریان برگشتی رخ می‌دهد، می‌تواند در طول زمان بدتر شود، اندازه قلب را تغییر داده و فشار را در دهلیز چپ و ریه‌ها افزایش دهد. همچنین جریان برگشتی خطر عفونت دریچه قلب را بیشتر می‌کند.
شما میتوانید از بخش پزشک آنلاین سایت حال با پزشکان و مشاوران آنلاین در هر ساعت از شبانه روز ارتباط برقرار کنید.
انواع افتادگی دریچه میترال
دو نوع از افتادگی دریچه میترال وجود دارد که افراد ممکن است به آن مبتلا شوند. در افتادگی دریچه میترال اولیه، این دریچه دچار تغییراتی غیرطبیعی است. ممکن است یک یا هر دو لت دریچه خیلی بزرگ و ضخیم بوده یا سطوح لت‌ها دارای جراحت باشند. گاهی تاندون‌های دریچه نازک‌تر و یا بلندتر از چیزی هستند که باید باشند. افتادگی دریچه میترال اولیه خود یک بیماری مجزا است، اما ممکن است با سایر مشکلات دریچه یا اسکلتی مرتبط باشد.
افتادگی دریچه میترال ثانویه لت‌ها ضخیم نمی‌شوند، بلکه علت پرولاپس، وارد شدن آسیب ایسکمیک به عضلات نگهدارنده الیاف نگهدارنده دریچه میترال است.
افراد تحت خطر
با این‌که گفته می‌شود اکثر بیماران مبتلا به افتادگی دریچه میترال زن هستند یا افراد بین ۱۴ تا ۳۰ سال به آن دچار می‌شوند، اما همه افراد از هر دو جنس و در هر سنی ممکن است دچار افتادگی دریچه میترال شوند. برخی از عوامل ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد. بیماری گریوز یا شرایطی که غده تیروئید را تحت تاثیر قرار می‌دهد، برخی از اختلالات بافت همبند، مانند سندرم مارفان، اسکولیوز و سایر مشکلات اسکلتی و برخی از انواع دیستروفی عضلانی از آن جمله هستند.
علائم افتادگی دریچه میترال
این بیماری ممکن است هیچ علامتی ایجاد نکند یا علائم بسته به درجه پرولاپس موجود متفاوت باشد. وجود علائم لزوماً با شدت افتادگی دریچه میترال مطابقت ندارد. درد در ناحیه قفسه سینه یکی از علائم رایج این بیماری است. درد قفسه سینه مرتبط با MVP با درد قفسه سینه مرتبط با بیماری عروق کرونر متفاوت است. این درد می‌تواند بسیار ناراحت‌کننده باشد و کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهد. ممکن است فرد مبتلا احساس کند ضربان قلب او سریع یا نامنظم شده است، که به آن تپش قلب گفته می‌شود. اضطراب، هایپرونتیلاسیون، عدم توان کافی برای ورزش کردن، سرفه، سردرهای میگرنی و سرگیجه از دیگر علائم شایع این بیماری هستند. این علائم می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. نشانه‌ها به‌طور معمول خفیف هستند و در صورت بروز عوارض شدت پیدا می‌کنند.
بسته به شدت نارسایی یا نشت میترال، دهلیز چپ یا بطن چپ ممکن است بزرگ شده و منجر به علائم نارسایی قلبی شود. این علائم شامل ضعف، خستگی، سرگیجه و تنگی نفس است.
افتادگی دریچه میترال ممکن است با گوشی پزشکی نیز قابل تشخیص باشد اما برای دقت بالا از کاردیوگرافی یا اکوی قلب و عکس‌برداری از ناحیه قفسه سینه نیز استفاده می‌شود
تشخیص افتادگی دریچه میترال
این بیماری ممکن است علائم قابل توجهی نداشته باشد و پزشک با معاینه و شنیدن صدای قلب توسط گوشی پزشکی می‌تواند آن را تشخیص دهد و صدای سوفل قلبی را بشنود. سوفل یا صدای غیرعادی قلب ناشی از نشت خون به دهلیز چپ است.
گاهی پزشک برای تشخیص دقیق‌تر ممکن است علاوه بر معاینه فیزیکی و بررسی تاریخچه پزشکی بیمار، برخی از آزمایش‌ها را نیز در دستور کار قرار دهد.
الکتروکاردیوگرام یا ECG: این تست قدرت و زمان فعالیت الکتریکی قلب را ثبت می‌کند، ریتم‌های غیرطبیعی را نشان می‌دهد و گاهی اوقات می‌تواند آسیب عضله قلب را تشخیص دهد. برای الکتروکاردوگرافی حس‌گرهای کوچکی به پوست شما چسبانده می‌شوند تا فعالیت الکتریکی را دریافت کنند.
اشعه ایکس قفسه سینه: ممکن است برای بررسی ریه‌ها و بزرگ شدن قلب شما یک عکس اشعه ایکس انجام شود.
اکو یا TTE: این آزمایش غیرتهاجمی از امواج صوتی برای ارزیابی حفره‌ها و دریچه‌های قلب استفاده می‌کند. امواج صوتی تصویری را بر روی مانیتور ایجاد می‌کنند. اکوکاردیوگرافی مفیدترین تست تشخیصی برای افتادگی دریچه میترال قلب است.
برای علائم شدیدتر، آزمایشات دیگری نیز ممکن است انجام شود. اکوکاردیوگرافی ترانس مری، سنجش استرس، ام آر آی قلب و عکس‌برداری با اشعه ایکس از این موارد هستند.
به‌طور معمول افتادگی دریچه میترال نیازی به درمان ندارد. گاهی درمان دارویی و جراحی برای این بیماری توسط پزشک تجویز می‌شود
درمان افتادگی دریچه میترال
اگر تغییراتی در ریتم قلب شما وجود داشته باشد، ممکن است به داروهایی نیاز داشته باشید که ریتم سریع قلب یا ضربان قلب نامنظم را کنترل کنند. در بیشتر موارد برای کنترل علائم، باید مصرف محرک‌هایی مانند کافئین و نیکوتین را نیز محدود کنید.
اگر به فیبریلاسیون دهلیزی یا بزرگ شدن شدید دهلیز چپ دچار شوید، ممکن است برای جلوگیری از تشکیل لخته به درمان با یک داروی ضد انعقادی یا رقیق‌کننده خون نیاز داشته باشید. این دارو می‌تواند به شکل آسپرین یا وارفارین درمانی و سایر رقیق‌کننده‌های خون باشد. اگر علائم سرگیجه یا غش دارید، مهم است با نوشیدن مایعات زیاد هیدراته بمانید و آب کافی را به بدن خود برسانید. اگر نارسایی شدید میترال ناشی از شل‌شدگی لت میترال، پارگی تاندون یا کش آمدن دریچه باشد، ممکن است برای اصلاح یا تعویض دریچه نیاز داشته باشد که ملزم به انجام جراحی است.
اندوکاردیت و افتادگی دریچه میترال
اندوکاردیت عفونی، عفونت حفره‌های داخلی قلب است. گاهی باکتری‌هایی که وارد جریان خون می‌شوند می‌توانند باعث عفونت پوشش داخلی حفره‌ها و دریچه‌های قلب شوند. این خطر در افراد مبتلا به افتادگی دریچه میترال بیشتر است. زیرا دریچه میترال تغییر شکل داده و می‌تواند باکتری‌هایی که در جریان خون قرار دارند را جذب کند. عفونت لثه و پوسیدگی دندان نیز می‌تواند باعث اندوکاردیت شود، بنابراین استفاده منظم از نخ دندان و مسواک زدن دندان‌ها می‌تواند به پیشگیری از آن کمک کند. اگر دریچه‌ای را تحت عمل جراحی قرار داده و یا تعویض کرده باشید، احتمال دارد در معرض خطر ابتلا به اندوکاردیت باشید و ممکن است قبل از انجام برخی از عمل‌ها نیاز به مصرف آنتی بیوتیک داشته باشید.
سندروم متابولیک را بیشتر بشناسید
لازم نیست کودکانی که دچار افتادگی دریچه میترال هستند از بازی یا ورزش منع شوند
افتادگی دریچه میترال در کودکان
کودکانی که پرولاپس دریچه میترال دارند، کم‌تر از بزرگسالان در معرض اندوکاردیت عفونی قرار می‌گیرند و این مساله در دوران کودکی به ندرت اتفاق می‌افتد. بسیاری از مواقع باکتری‌هایی که باعث این نوع عفونت می‌شوند در دهان زندگی می‌کنند و از طریق لثه وارد جریان خون می‌شوند. لازم است والدین بر مراقبت خوب از بهداشت دهان و دندان فرزندشان تمرکز کنند و مطمئن باشند که دندان‌های کودک دو بار در روز، صبح و شب و بعد از غذا مسواک شده است. استفاده از نخ دندان و مراجعه منظم به دندانپزشک نیز می‌تواند مفید باشد.
کودکان مبتلا به افتادگی دریچه میترال که هیچ شرایط ویژه و بیماری دیگری ندارند معمولا به مراقبت پزشکی خاصی نیاز پیدا نمی‌کنند و لزومی ندارد از بازی و ورزش منع شوند. اما مواردی وجود دارد که نیاز به احتیاط بیشتر و مشورت و تایید پزشک دارند.
افتادگی دریچه میترال با وجود آن‌که یک بیماری قلبی است، اما سلامت شما را به‌طور جدی تهدید نمی‌کند و امید به زندگی را کاهش نمی‌دهد. تنها لازم است به موقع به پزشک مراجعه کنید و دستورالعمل‌های درمانی را جدی بگیرید. زمانی که به پزشک مراجعه می‌کنید بهتر است یک همراه در کنار خود داشته باشید تا نکات را به خاطر بسپارد و به شما کمک کند تا سوالات لازم را از متخصص بپرسید. بدانید که چرا یک دارو یا درمان جدید تجویز می‌شود و چگونه به بهبود حـال شما کمک می‌کند. همچنین بدانید که داروهای تجویز شده چه عوارضی دارند.
اگر در زمینه علائم افتادگی دریچه میترال سوالی دارید میتوانید از پزشکان متخصص قلب و عروق حال مشاوره آنلاین بگیرید و از راهنمایی‌های آن‌ها استفاده کنید.
سوالات متداول
علائم افتادگی دریچه میترال چیست؟
ضربان قلب سریع یا تپش قلب، احساس ناراحتی در قفسه سینه، سرگیجه، خستگی، تنگی نفس، اضطراب از علائم افتادگی دریچه میترال است.
آیا افتادگی دریچه میترال یک بیماری جدی است؟
درمان افتادگی دریچه میترال به‌طور معمول ضروری نیست زیرا این مشکل به ندرت ممکن است سلامت شما را به طور جدی تهدید کند. اما توصیه می‌شود به‌طور منظم معاینه شوید. افراد مبتلا به اختلالات ریتم قلب ممکن است نیاز به درمان دارویی نیز داشته باشند.
در صورت افتادگی دریچه میترال از چه چیزهایی باید اجتناب کنم؟
مصرف سدیم، چربی‌های اشباع، قندهای اضافه شده به خوراکی‌ها و الکل را محدود کنید. از سبزیجات، میوه‌ها، غلات کامل، گوشت بدون چربی، ماهی، حبوبات و روغن‌های گیاهی استفاده کنید. سیگار را ترک کنید، وزن خود را کاهش دهید و استرس نداشته باشید.
آیا اضطراب می تواند باعث افتادگی دریچه میترال شود؟
به نظر میرسد افرادی که دچار اضطراب و حملات عصبی هستند بیشتر از سایرین در معرض خطر افتادگی دریچه میترال قلب قرار دارند. به این نکته توجه کنید که اضطراب، حملات عصبی و افتادگی دریچه میترال علائم مشابهی مانند تپش قلب و درد قفسه سینه دارند.
منابع
