haal application

IOS

pwa

اندروید

google play

آنسفالوپاتی کبدی از نشانه ها تا درمان آن

آنسفالوپاتی کبدی
۰۸ مرداد

آنسفالوپاتی کبدی را چقدر می‌شناسید؟ آیا گمان می‌کنید نام یک بیماری کبدی است؟ درست است، آنسفالوپاتی در میان بیمارانی شایع است که دچار نارسایی کبدی شده باشند؛ اما این بیماری در واقع یک آسیب مغزی، یا به عبارت دیگر یک بیماری عصبی-روانپزشکی است. به این نوع بیماری‌ها، بیماری ثانویه می‌گویند.

شناختن آنسفالوپاتی کبدی به ما کمک می‌کند که اهمیت نقش کبد در بدن را به خوبی درک کنیم. کسانی که خود یا اطرافیانش مسئله‌ای جدی در کبدشان نداشته‌اند، احتمالاً کمتر نام این بیماری را شنیده‌اند. اما بیماری‌های کبدی، مثل کبد چرب، معمولا در مراحل اولیه خاموش هستند و زمانی خودشان را نشان می‌دهند که وضعیت بیماری به مرحلۀ وخیم رسیده است. بنابراین لازم است که دربارۀ بیماری‌های مربوط به این اندام بدن بیشتر بدانیم و پیش از آنکه دیر شود، برای بررسی وضعیت سلامت کبد خود و درمان بیماری‌های مربوط به آن در مراحل اولیه اقدام کنیم.

از شما دعوت می‌کنیم که این مطلب را در مجله سلامت«حال» بخوانید و در صورتی که دربارۀ سلامتی کبد خود تردید یا نگرانی دارید به صورت آنلاین از دکتر آنلاین گوارش در اپلیکیشن یا وب سایت «حال» کمک بگیرید.

مشاوره با متخصص کبد و گوارش در اپلیکیشن سلامتی «حال»
آنسفالوپاتی کبدی یا کمای کبدی چیست؟

همان‌طور که گفتیم آنسفالوپاتی کبدی یک اختلال مغزی است؛ علت این بیماری نارسایی یا بیماری شدید کبدی است. زمانی که کبد نتواند سمومی مانند آمونیاک را از خون دفع کند، تجمع این سموم خونی باعث می‌شود که مغز آسیب ببیند. این آسیب مغزی درجات مختلفی دارد: می‌تواند از گیجی شروع شده و تا کمای غیرقابل بازگشت پیشرفت کند. دربارۀ علائم این بیماری در بخش بعدی با جزئیات بیشتری صحبت خواهیم کرد.

علائم آنسفالوپاتی کبدی

نشانه‌های انسفالوپاتی کبدی بر اساس شدت آن متفاوت هستند. این علائم آنسفالوپاتی کبدی ممکن است خفیف باشند و به سختی قابل تشخیص باشند؛ یا برعکس، ممکن است جدی باشند و زندگی فرد بیمار را تهدید کنند.

در افرادی که به بیماری مزمن کبدی مبتلا هستند، علائم انسفالوپاتی کبدی ممکن است در طول زمان و به آهستگی پدیدار شوند؛ یا اینکه ممکن است به صورت مرحله‌ای رخ بدهند (دربارۀ مراحل انسفالوپاتی کبدی در بخش بعدی صحبت خواهیم کرد) و حتی پس از بهبودی دوباره عود کنند. گاهی هم ممکن است این بیماری بدون هشدار قبلی و با سرعت خودش را نشان دهد.

این علائم از اختلال در تفکر و حافظه شروع می‌شود و در مراحل پیشرفته به از دست دادن هوشیاری و به کما رفتن هم می‌رسد. البته نشانه‌های انسفالوپاتی از شخصی به شخص دیگر متفاوت است.

اینجا باید بگوییم که نگران نباشید؛ چون اگر این علائم را به موقع تشخیص دهید، بسیاری از آن‌ها به سرعت قابل درمان  هستند.

علائم انسفالوپاتی کبدی

علائم آنسفالوپاتی کبدی خفیف

  • مشکل در تفکر
  • تغییرات شخصیتی
  • تمرکز ضعیف
  • مشکلاتی در دست خط یا از دست دادن سایر حرکات کوچک دست
  • گیجی
  • فراموشی
  • قضاوت ضعیف

علائم انسفالوپاتی شدید کبدی

  • گیجی
  • خواب آلودگی یا بی‌حالی
  • اضطراب
  • تشنج
  • تغییرات شخصیتی شدید
  • خستگی
  • گفتار گیج کننده
  • دست های لرزان
  • حرکات آهسته

در صورت بروز علائم آنسفالوپاتی شدید کبدی، فوراً با اورژانس تماس گرفته و یا به سرعت به پزشک مراجعه نمایید. این علائم در صورت عدم درمان سریع می توانند منجر به کما شوند.

 

5 مرحله آنسفالوپاتی کبدی

آنسفالوپاتی کبدی بر اساس شدت علائم و نشانه‌ها به مراحل مختلفی تقسیم می‌شود. معیاری که برای این مرحله بندی استفاده شده، معیار وست هاون (West Haven) است.

درمان در بیمارستان

این مراحل عبارتند از:

  • مرحلۀ صفر: در این مرحله علائم حداقل هستند.
  • مرحلۀ یک: در این مرحله علائم خفیف هستند. برای مثال ممکن است فرد علائمی مثل کم شدن دامنۀ توجه یا تغییر در عادات خواب را تجربه کند (پرخوابی یا بی‌خوابی).
  • مرحلۀ دو: در این مرحله علائم متوسط هستند. بیمار ممکن است احساس بی‌حالی کند.
  • مرحلۀ سه: علائم در این مرحله شدید هستند. بیمار دیگر نمی‌تواند وظایف روزمره و اساسی‌اش را انجام دهد و دچار سردرگمی و تغییرات شخصیتی می‌شود.
  • مرحلۀ چهار: در این مرحله فرد به کما می‌رود.

 

شناخت انواع آنسفالوپاتی کبد

آنسفالوپاتی کبدی گاهی اوقات به سه زیر گروه تقسیم می شود:

  • نوع A که با نارسایی حاد کبدی همراه است.
  • نوع B که به یک شانت پورتوسیستمیک مرتبط است. شانت پورتوسیستمیک (PSS) یک سیاهرگ غیرطبیعی است که جریان خون بازگشتی از روده را به ورید متصل می‌کند و خون را به قلب بازمی‌گرداند و کبد را دور می‌زند (شنت). شانت‌های پورتوسیستمیک می‌توانند مادرزادی (در بدو تولد) یا اکتسابی باشند.
  • نوع C که با عملکرد ضعیف کبد همراه است (سیروز کبدی) که اغلب به علت بیماری مزمن کبدی رخ می‌دهد.

مشاوره با متخصص کبد و گوارش در اپلیکیشن سلامتی «حال»

انسفالوپاتی کبدی همچنین به دو نوع حاد و مزمن تقسیم می‌شود:

  • آنسفالوپاتی حاد کبدی به دلیل بیماری شدید کبدی ایجاد می‌شود. این نوع آنسفالوپاتی کبدی عمدتا در بیمارانی رخ می‌دهد که دچار این شرایط باشند: 1- ابتلا به هپاتیت حاد فولمینانت ویروسی که یک نوع شدید هپاتیت ویروسی است و به طور ناگهانی ایجاد می‌شود. 2-  هپاتیت سمی که ممکن است در اثر الکل، مواد شیمیایی، داروها یا مکمل‌ها ایجاد شود. 3- سندروم ری که یک بیماری نادر و جدی است و عمدتاً در کودکان دیده می‌شود. این سندروم باعث تورم و التهاب ناگهانی کبد و مغز می‌شود. 4- انسفالوپاتی حاد کبدی ممکن است نشانه‌ای از نارسایی نهایی کبد هم باشد.
  • آنسفالوپاتی مزمن کبدی ممکن است دائمی یا عودشونده باشد. کسانی که دچار انسفالوپاتی عودشونده هستند، در طول زندگی خود چندین دوره آنسفالوپاتی کبدی خواهند داشت. آن‌ها به درمان مداوم نیاز دارند تا از بازگشت علائم جلوگیری کنند.

راه های درمان هپاتیت a را بشناسید

انسفالوپاتی کبدی عودشونده معمولاً در افرادی دیده می‌شود که مبتلا به سیروز شدید یا اسکار کبد باشد. انسفالوپاتی کبدی دائمی یک بیماری نادر است و در افرادی دیده می‌شود که به درمان پاسخ نمی‌دهند و دارای بیماری‌های عصبی دائمی هستند، مانند تشنج و آسیب نخاعی.

انواع انسفالوپاتی کبدی

عواملی که باعث انسفالوپاتی کبدی می‌شود

همان‌طور که گفتیم، آنسفالوپاتی کبدی به علت تجمع سموم در جریان خون ایجاد می‌شود؛ یعنی زمانی که کبد نتواند به درستی سموم را تجزیه کند.

کبد مواد شیمیایی سمی مثل آمونیاک را از بدن ما دفع می‌کند. وقتی کبد آسیب ببیند، نمی‌تواند همۀ سموم را فیلتر کند. سپس این سموم می‌توانند از طریق جریان خون وارد مغز شوند. این سموم می‌تواند به اندام‌های دیگر و اعصاب هم آسیب بزند.

درباره سیروز صفراوی و درمان آن بیشتر بدانید

در تعداد کمی از بیماران است که آنسفالوپاتی مستقیما بر اثر نارسایی کبدی ایجاد شود. اگر نارسایی کبدی حاد باشد، احتمال بروز آنسفالوپاتی بیشتر است. اما در مواردی که شخص دچار بیماری مزمن کبدی باشد، آنسفالوپاتی معمولا به واسطۀ یک علت دیگر بروز می‌کند. بعضی از این علت‌ها و عوامل از این قرار هستند:

  • عفونت‌هایی مانند ذات الریه (پنومونی)
  • مشکلات کلیوی
  • کم آبی بدن
  • هیپوکسی یا سطوح پایین اکسیژن
  • جراحی یا تروما
  • داروهایی که سیستم ایمنی را سرکوب می‌کنند
  • خوردن بیش از حد پروتئین
  • داروهایی که سیستم عصبی مرکزی را سرکوب می‌کنند، از جمله آرام‌بخش‌هایی مثل باربیتورات‌ها یا بنزودیازپین
  • عدم تعادل الکترولیت، به ویژه کاهش پتاسیم پس از استفراغ یا مصرف دیورتیک‌ها (داروهای ادرارآور)

سلامت بدن
درمان‌های دارویی برای مبتلایان به آنسفالوپاتی کبدی

نوع درمان آنسفالوپاتی کبدی بستگی به علت آن دارد و ممکن است شامل اقدامات زیر باشد:

  • دارو برای درمان عفونت
  • توقف خونریزی در بدن
  • درمان مشکلات کلیوی
  • قطع داروهایی که عملکرد سیستم مرکزی بدن را ضعیف می‌کنند و ممکن است آنسفالوپاتی کبدی را تحریک کنند.

وقتی که عوامل تشدیدکنندۀ آنسفالوپاتی کبدی شناسایی و کنترل شود، درمان معطوف به کاهش سطح آمونیاک و سموم دیگر در خون خواهد شد. این سموم در اصل در دستگاه گوارش بیمار ایجاد می‌شوند.

بنابراین هدف از درمان، کاهش تولید سموم در روده‌هاست. برای این کار از دو نوع دارو کمک گرفته می‌شود:

1- لاکتولوز که نوعی قند مصنوعی است

2- آنتی‌بیوتیک‌ ها که به درمان آنسفالوپاتی و جلوگیری از عود آن کمک می‌کنند. به جدول زیر توجه کنید.

لاکتولوز

آنتی بیوتیک

1- آب بدن را به سمت رودۀ بزرگ هدایت می‌کند و از این طریق مدفوع را نرم می‌کند و کمک می‌کند که بیمار بیشتر مدفوع کند. این عمل باعث کاهش جذب سموم در روده و دفع بیشتر آن‌ها می‌شود.

2- آمونیاک را به سمت رودۀ بزرگ هدایت می‌کند تا از بدن خارج شود. در نتیجه میزان آمونیاک خون بدن بیمار کم می‌شود.

رشد باکتری‌هایی را که در غذای هضم شده سم تولید می‌کنند، متوقف می‌کند. در نتیجه میزان سموم تولیدشده در بدن کاهش پیدا می‌کند.

 

 

 

 

سخن آخر

اگر به هرگونه بیماری کبدی مزمن مبتلا هستید، حتی درمراحل اولیه آن را جدی بگیرید. برای پیشگیری از پیشرفت بیماری کبدی خود الکل کمتر بنوشید، غذای سالم بخورید، ورزش کنید و وزن خودتان را در محدودۀ سالم نگاه دارید.  پیشنهاد ما به شما مشاوره با پزشکان متخصص گوارش و کبد در اپلیکیشن پزشکی «حال» است. همچنین می‌توانید از خدمات اپلیکیشن «حال» برای چکاپ کبد در منزل خود استفاده کنید.

 

 

 

 

 

منابع

https://rarediseases.org

https://www.healthline.com

https://en.wikipedia.org

https://www.webmd.com

https://my.clevelandclinic.org

https://liverfoundation.org

 

مقالات مرتبط

درمان زخم مری
درمان زخم مری / نوشابه دشمن بزرگ مری و معده

زخم مری (Esophageal ulcer) یکی از زخم‌های شایع گوارشی است که معمولا در بخش انتهایی مری –جایی که مری به معده وصل می‌شود- ایجاد می‌شود. درمان زخم مری بسیار مهم است و باید هرچه زودتر انجام شود؛ چون در این بیماری، لایه‌ای از بافت محافظ مری آسیب می‌بیند و این بخش از بدن را مستعد آسیب‌های ناشی از اسید معده می‌کند. تداوم این وضعیت ممکن است عوارض جدی به دنبال داشته باشد.

سارا صاحبی
۰۹ / ۰۷ / ۰۱
بیماری اسهال 
بیماری اسهال / از علت تا داروهای مناسب درمان اسهال

بیماری اسهال (diarrhea) یک بیماری شایع پزشکی است که میلیون ها نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد. اسهال با مدفوع مکرر و آبکی مشخص می شود و می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. اسهال می تواند در اثر عوامل مختلفی از جمله عفونت های باکتریایی یا ویروسی، عدم تحمل غذایی یا برخی داروها ایجاد شود. درک علل، علائم و درمان اسهال به منظور پیشگیری و مدیریت موثر در درمان اسهال بسیار مهم است.

تیم تحریریه حال
۲۳ / ۱۱ / ۰۱
آشنایی با مهم ‎ترین و شایع ترین علائم سرطان معده

سرطان معده در اثر رشد سلول‎‌های سرطانی در پوشش داخلی معده ایجاد می‎‌شود. این بیماری چهارمین سرطان رایج در جهان و دومین عامل مرگ بر اثر سرطان است که متاسفانه در ایران هم شیوع دارد. علائم سرطان معده در مراحل ابتدایی آن می‌تواند پنهان باشد، به همین دلیل شناسایی و تشخیص آن نسبت به برخی از سرطان‎‌های دیگر دشوار‎تر است. می‎‌توان گفت در بسیاری از موارد تا زمانی که این بیماری پیشرفت نکرده و به سایر بخش‎‌های بدن سرایت نکند، قابل تشخیص نیست. به همین دلیل باید سالی یک بار برای چکاپ به پزشک مراجعه کرد و یا از خدمات بخش متخصص معده آنلاین سامانه حال استفاده کرد.

سارا صاحبی
۲۷ / ۱۰ / ۹۹
زخم اثنی عشر و روش های درمان آن

اثنی عشر یا دوازدهه اولین بخش از روده کوچک انسان است. غذا بعد از خروج از معده، مستقیما از آن عبور کرده و به روده کوچک وارد می‌شود. به زخم ایجاد شده در بافت این ناحیه از دستگاه گوارشی، زخم اثنی عشر گفته می‌شود. این زخم معمولا در اثر عفونت ناشی از باکتری هلیکوباکتر پیلوری  ایجاد می‌شود. زخم‌های این چنینی معمولا یکی از شایع‌ترین دلایل درد در ناحیه شکم هستند. هر درد مداومی در ناحیه شکم نیاز به پیگیری دقیق پزشکی داشته و نباید نسبت به آن‌ها بی تفاوت بود. برای تماس با پزشکان متخصص در این زمینه می‌توانید از دکتر گوارش آنلاین حال استفاده کنید.

سارا صاحبی
۱۴ / ۰۲ / ۰۰
درمان آنفولانزای معده
درمان آنفولانزای معده / واکسن و توصیه های دارویی برای آنفولانزای معده

همه ما با آنفولانزای تنفسی آشنایی داریم و احتمالا بارها به آن مبتلا شده‌ایم. اما چیزی شبیه به همین عفونت ویروسی می‌تواند به جای ریه، در معده اتفاق بیفتد. به این عارضه، گاستروانتریت یا آنفولانزای معده می‌گویند که با علائمی مثل تهوع، اسهال رقیق و درد معده همراه است.

سارا صاحبی
۰۴ / ۰۷ / ۰۱
پولیپ روده
پولیپ روده – آیا پولیپ روده خطرناک است؟

پولیپ‌ روده توده کوچکی در پوشش داخلی روده (روده بزرگ) یا راست روده است. این پولیپ‌ها خیلی شایع هستند، حدود ۱۵ تا ۲۵ درصد مردم در انگلستان به پولیپ روده دچارند. این بیماری معمولا علائمی ایجاد نمی‌کند.

پشتیبانی حال
۱۰ / ۰۳ / ۰۰