سونوگرافی شکم و لگن یک تکنیک تصویربرداری پزشکی است که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای تولید تصاویری از اندام ها و بافت های داخل شکم و لگن استفاده می کند. تاریخچه این فناوری به اوایل قرن بیستم باز می گردد، زمانی که دانشمندان برای اولین بار کشف کردند که می توان از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از ساختارهای داخلی استفاده کرد. در دهه‌های بعد، محققان برای اصلاح این فناوری و راحت تر کردن آن برای متخصصان پزشکی تلاش کردند و در دهه‌های 1950 و 60، از دستگاه‌های اولتراسوند در محیط‌های بالینی، به‌ویژه برای سونوگرافی‌های زنان و زایمان برای بررسی سلامت و رشد جنین در دوران بارداری استفاده شد.
یکی از مزایای سونوگرافی شکم و لگن این است که بیماران را در معرض پرتوهای یونیزان قرار نمی‌دهد و آن را به گزینه ای مطمئن برای بسیاری از افراد تبدیل کرده است. علاوه بر این، از آنجایی که تصاویر بی‌درنگ تولید می‌کند، می‌تواند به پزشکان کمک کند تا به سرعت مشکلات احتمالی را شناسایی کرده و تصمیمات درمانی را بگیرند. اگر شما هم نیاز به سونوگرافی شکم و لگن دارید میتوانید این خدمت را از بخش سونوگرافی در منزل ثبت سفارش کرده و توسط متخصصین در منزل خودتان انجام دهید.
سونوگرافی لگن چیست
سونوگرافی لگن یک تکنیک تصویربرداری پزشکی است که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصاویری از اندام ها و ساختارهای لگن استفاده می کند. این سونوگرافی شامل رحم، تخمدان ها، لوله های فالوپ، مثانه و سایر بافت های مجاور است و می تواند به تشخیص بیماری های مختلف مانند کیست تخمدان، فیبروم رحم، اندومتریوز و بیماری التهابی لگن کمک کند. از سونوگرافی لگن می‌توان در دوران بارداری برای نظارت بر رشد و تکامل جنین استفاده کرد.
شما میتوانید از بخش سوال رایگان از پزشک سایت حال با پزشکان و روانشناسان آنلاین به صورت کاملا رایگان ارتباط برقرار کنید و سوالات خود را مطرح کنید.
آمادگی برای سونوگرافی شکم و لگن
آماده شدن برای سونوگرافی شکم و لگن برای اطمینان از دقیق بودن و قابل اعتماد بودن نتایج آن، بسیار مهم است. به طور معمول، پزشک دستورالعمل های خاصی را در مورد نحوه آماده شدن برای سونو به شما ارائه می دهد اما به طور کلی، آماده شدن برای سونوی شکم و لگن ممکن است شامل ناشتا بودن برای مدت معینی باشد. یعنی شما باید چندین ساعت قبل از معاینه از خوردن یا نوشیدن چیزی اجتناب کنید تا مطمئن شوید که معده و مثانه شما خالی است. همچنین ممکن است پزشک از شما بخواهد که در ساعات منتهی به سونوی شکم و لگن مقدار زیادی آب بنوشید تا به پر شدن مثانه کمک کند و تصویر را در طول اسکن بهبود بخشد.
همچنین باید لباس های راحت و گشاد بپوشید که دسترسی آسان به شکم و لگن شما را فراهم کند. البته این نکته نیز مهم است که در صورت داشتن هرگونه آلرژی یا شرایط پزشکی خاص که ممکن است روی در سونوگرافی شکم و لگن تأثیر گذار باشد، به پزشک خود اطلاع دهید. در برخی موارد، ممکن است لازم باشد قبل از معاینه، مصرف برخی داروها را قطع کنید.
بهترین زمان سونوگرافی شکم و لگن
سونوگرافی شکم و لگن تست های تشخیصی هستند که معمولاً توسط یک متخصص تجویز می‌شوند. بهترین زمان سونوگرافی شکم و لگن بسته به دلیل خاص آزمایش ممکن است متفاوت باشد. به طور کلی، این آزمایشات را می توان در هر زمان انجام داد و برای افراد در هر سنی بی خطر است.
برای زنان باردار، سونوگرافی معمولاً در سه ماهه اول برای تأیید بارداری و تخمین تاریخ زایمان انجام می شود. در مراحل بعدی بارداری، سونوگرافی ممکن است برای بررسی رشد و وضعیت جنین یا ارزیابی هرگونه عارضه احتمالی انجام شود.
در افراد غیر باردار، اغلب از سونوگرافی شکم و لگن برای تشخیص بیماری هایی مانند سنگ کیسه صفرا، سنگ کلیه، کیست تخمدان یا تومور استفاده می شود. زمان سونوگرافی ممکن است به علائم و سابقه پزشکی فرد نیز بستگی داشته باشد. به طور کلی، بهترین زمان برای سونوگرافی شکم یا لگن به شرایط خاص هر مورد بستگی دارد و تصمیم نهایی با پزشک مورد نظر است.
درباره سونوگرافی کلیه و نحوه انجام آن بیشتر بدانید
سونوگرافی شکم و لگن ناشتا
طبق گفته وب سایت imagix.biron.com سونوگرافی شکم و لگن با معده خالی انجام می شود تا بهترین تصاویر ممکن به دست آید. در طول این روش، یک دستگاه کوچک دستی به نام مبدل بر روی پوست ناحیه مورد بررسی قرار می گیرد. مبدل امواج صوتی ساطع می کند که از اندام ها و بافت ها منعکس می شود و سپس توسط دستگاه شناسایی می شود. از این سیگنال ها برای ایجاد تصاویر بر روی مانیتور استفاده می شود و می‌تواند توسط رادیولوژیست یا پزشک متخصص تفسیر شود.
سونوگرافی ناشتا از شکم و لگن می تواند برای تشخیص انواع بیماری ها مانند سنگ کلیه، بیماری کبد، بیماری کیسه صفرا، کیست تخمدان و فیبروم رحم استفاده شود. با اینکه سونوگرافی شکم و لگن نیاز به ناشتا بودن دارد اما معمولا یک روش بسیار ایمن و قابل تحمل است. در بیشتر موارد، بیماران ناراحتی کمی خواهند داشت. ضمن اینکه هیچ خطر شناخته شده ای در ارتباط با استفاده از تصویربرداری اولتراسوند وجود ندارد.
بیشتر بدانید: کبد چیست
سونوگرافی شکم و لگن در زمان پریودی
به طور کلی انجام سونوگرافی شکم و لگن در دوران قاعدگی توصیه نمی شود، زیرا وجود خون می تواند در وضوح تصاویر اختلال ایجاد کند. با این حال، در برخی موارد اورژانسی ، ممکن است نیاز به انجام سونوگرافی بدون توجه به چرخه قاعدگی باشد. در این موارد، پزشک سونوگرافی را انجام می‌دهد و مراقبت بیشتری را برای به دست آوردن واضح‌ترین تصاویر ممکن انجام می‌دهد.
اگر سونوگرافی به طور خاص برای ارزیابی رحم و تخمدان ها انجام می شود، ممکن است بهتر باشد که سونوگرافی شکم و لگن را برای زمانی که جریان قاعدگی کم تر است یا پایان یافته است، برنامه ریزی کنید.
توجه به این نکته مهم است که اگرچه وجود جریان قاعدگی ممکن است به طور بالقوه بر دقت سونوگرافی تأثیر بگذارد اما لزوماً به معنای نادرست بودن نتایج نیست و متخصص، همه عوامل و هرگونه علائم قاعدگی را که ممکن است در سونوگرافی ایجاد شده باشد، هنگام تفسیر نتایج در نظر می‌گیرد.
درباره سونوگرافی تیروئید و نحوه انجام آن بیشتر بدانید
نحوه انجام سونوگرافی شکم و لگن
انجام سونوگرافی شکم و لگن مراحلی نیز دارد که به شرح زیر است و نیاز است نت پرستار یا فرد متخصص این موارد را به فرد بازگو کند.
- بیمار را آماده کنید: قبل از شروع سونوگرافی، روش را برای بیمار توضیح دهید و از او بخواهید لباس خود را بپوشد. اطمینان حاصل کنید که مثانه بیمار پر است زیرا به گرفتن تصاویر واضح در طول اسکن کمک می کند.
- دراز کشیدن: بیمار باید به پشت دراز بکشد و یک بالش زیر زانوهای خود قرار دهد تا عضلات شکم شل شوند.
- استفاده از ژل: مقدار زیادی از ژل اولتراسوند را در ناحیه شکم و لگن بمالید. این ژل به انتقال امواج صوتی به بدن کمک می کند و به کاوشگر اجازه می دهد تا به آرامی روی پوست سر بخورد.
- استفاده از مبدل: مبدل را روی شکم قرار دهید و به آرامی فشار دهید تا تصاویری از اندام های ناحیه شکم به دست آورید. پروب را به آرامی روی شکم حرکت دهید تا تصاویر دقیقی از هر عضو بگیرید.
- حرکت به ناحیه لگن: پس از اتمام اسکن شکم، پروب را به ناحیه لگن منتقل کنید تا تصاویری از اندام های تولید مثل مانند رحم، تخمدان ها و غده پروستات به دست آورید.
- ذخیره تصاویر: هنگامی که تصاویر واضحی از همه اندام ها گرفتید، آنها را برای ارزیابی بعدی توسط رادیولوژیست یا پزشک ذخیره کنید.
- تمیز کردن: ژل را از روی پوست بیمار پاک کنید و یک دستمال یا حوله برای تمیز کردن ژل اضافی در اختیار او قرار دهید.
هزینه سونوگرافی شکم و لگن سال 1402
اگر بیمه تامین اجتماعی دارید میتوانید از بیمه برای هزینه های سونوگرافی شکم و لگن استفاده کنید و هزینه های خود را کاهش دهید. بیمه تکمیلی نیز شامل این هزینه میشود و درصورتی که بیمه ها هزینه های سونوگرافی را ساپورت کند، میتوانید از آن برای کاهش هزینه سونوی شکم و لگن استفاده کنید. در حال حاضر هزینه سونوگرافی شکم و لگن در سال 1402 مبلغ 1/400/000 تومان است البته اگر بخواهید این سرویس را از مجموعه حال دریافت کرده و در منزل خودتان و توسط متخصصین مجرب آن را انجام دهید.
تفسیر سونوگرافی شکم و لگن
تفسیر سونوگرافی شکم و لگن نیاز به آموزش و تخصص دارد که معمولاً توسط رادیولوژیست یا سایر متخصصان پزشکی آموزش دیده ارائه می شود. این تفسیر شامل تجزیه و تحلیل تصاویر تولید شده توسط سونوگرافی و شناسایی هر گونه ناهنجاری یا منابع نگران کننده است.
در ادامه یک تفسیر نمونه از گزارش سونوگرافی شکم و لگن آورده شده است:
“در معاینه اولتراسوند شکم و لگن، کبد با اندازه طبیعی با اکوتکسچر همگن و بدون ضایعات کانونی مشخص شد. هیچ شواهدی از سنگ کیسه صفرا مشاهده نشد. لوزالمعده طبیعی بدون شواهدی از اتساع توده یا مجاری ظاهر شد. هیچ نشانه ای از آسیت وجود نداشت. و طحال بدون مشکل به نظر می رسید. هر دو کلیه طبیعی بدون هیچ شواهدی از هیدرونفروز یا سنگ به نظر می رسیدند. مثانه به خوبی متسع شده بود و هیچ نشانه ای از توده یا ضخیم شدن دیواره وجود نداشت. رحم از نظر اندازه و شکل طبیعی بدون هیچ شواهدی از فیبروم یا توده به نظر می رسید. ضخامت نوار آندومتر 5 میلی‌متر بود. تخمدان‌ها مشاهده شدند و بدون کیست یا توده طبیعی به نظر می‌رسیدند. هیچ مایع آزاد در لگن مشاهده نشد.
درباره سونوگرافی کلیه و نحوه انجام آن بیشتر بدانید.
این تفسیر نشان می دهد که تمام اندام های معاینه شده در طول سونوگرافی شکم و لگن طبیعی و سالم به نظر می رسند و هیچ شواهدی از هیچ گونه ناهنجاری یا نگرانی وجود ندارد. با این حال، توجه به این نکته مهم است که این تفسیر مختص این گزارش نمونه خاص است و نتایج سونوگرافی هر فرد ممکن است بر اساس سابقه پزشکی و علائم منحصر به فرد آنها متفاوت باشد.
با انواع خدمات پزشکی در منزل حال بیشتر آشنا شوید.
سونوگرافی شکم و لگن مردان
برای مردان، سونوگرافی شکم و لگن می تواند تصاویر دقیقی از کبد، کیسه صفرا، پانکراس، طحال، کلیه ها و مثانه ارائه دهد. می توان از آن برای تشخیص بیماری های مختلف از جمله بیماری کبد، سنگ کیسه صفرا، پانکراتیت و سنگ کلیه استفاده کرد.
درباره سونوگرافی کیسه صفرا بیشتر بدانید
سونوگرافی لگن برای مردان به طور خاص بر روی غده پروستات که بین مثانه و راست روده قرار دارد تمرکز می کند. این آزمایش به تشخیص ناهنجاری ها در اندازه، شکل یا بافت پروستات کمک می‌کند و ممکن است وجود شرایطی مانند سرطان پروستات یا هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) را نشان دهد.
در طول سونوگرافی شکم یا لگن، بیمار روی میز دراز می‌کشد و تکنسین یک ژل را روی پوست ناحیه مورد بررسی قرار می‌دهد. سپس یک دستگاه دستی به نام مبدل بر روی پوست پوشیده از ژل حرکت می‌کند و امواج صوتی با فرکانس بالا منتشر می‌کند که از اندام‌ها و بافت‌های داخلی منعکس میشود و تصاویری را روی صفحه کامپیوتر ایجاد می‌کند. تصاویر تولید شده توسط سونوگرافی شکم یا لگن می تواند اطلاعات ارزشمندی را در تشخیص و درمان طیف گسترده ای از موارد پزشکی که مردان را تحت تاثیر قرار می دهد، در اختیار پزشکان قرار دهد.
