از کجا بدونم افتادگی رحم دارم ؟ خب این سوالی است که بسیاری از مادران و خانم‌ها از دوستان و آشنایان خود می‌پرسند و از هر فردی یک پاسخ خواص می‌شنوند. درواقع افتادگی رحم زمانی رخ می‌دهد که ماهیچه‌ها و رباط‌های کف لگن کشیده و ضعیف می‌شوند. به همین دلیل، رحم به داخل واژن لغزیده یا از آن بیرون می‌زند. افتادگی رحم معمولاً بر زنانی که یائسه شده‌اند یا چند زایمان واژینال داشته‌اند اثر می‌گذارد.
البته افتادگی خفیف رحم اغلب نیازی به درمان ندارد. اما اگر افتادگی رحم باعث ناراحتی یا مشکلات در زندگی روزمره شود نیاز به درمان دارد. بررسی این موضوع که افتادگی رحم چیست یا از کجا بدونم افتادگی رحم دارم را در ادامه انجام می‌دهیم و علائم افتادگی رحم را بیشتر می‌شناسیم.
افتادگی رحم چیست؟
افتادگی رحم وضعیتی است که در آن ماهیچه‌ها و بافت‌هایی که رحم را نگه می‌دارند ضعیف شده و باعث می‌شوند که رحم به سمت پایین برود. این مسئله کاملاً رایج است و تقریباً نیمی از زنان 50 تا 79 ساله افتادگی رحم را تجربه می‌کنند.
با توجه به اینکه عضلات پشتیبان رحم یعنی ماهیچه‌ها، رباط‌ها و بافت‌های لگن چقدر ضعیف شده‌اند، افتادگی رحم می‌تواند خفیف یا شدید باشد. در یک افتادگی ناقص، رحم شما ممکن است به اندازه‌ای پایین آمده باشد که بخشی از واژن شما باشد یا برآمدگی ایجاد کند. در موارد شدیدتر، رحم شما به اندازه ای پایین می‌آید که از واژن شما می‌شود و به آن پرولاپس کامل می‌گویند.
علت افتادگی رحم
عوامل متعددی در ایجاد افتادگی رحم نقش دارند که شامل موارد زیر می‌شود:
- زایمان: بارداری و زایمان، به خصوص اگر چندقلو باشد، فشار بیشتری بر عضلات کف لگن وارد می‌کند.
- یائسگی: تغییرات هورمونی در دوران یائسگی منجر به کاهش تولید استروژن می‌شود که عضلات لگن را قوی‌تر نگه می‌دارد.
- چاقی: اضافه وزن بدن فشار بیشتری بر ناحیه لگن وارد می‌کند و حفظ قدرت عضلات را سخت‌تر می‌کند.
- یبوست مزمن: فشار در حین اجابت مزاج به طور مکرر باعث کشیدگی عضلات کف لگن شده و به مرور زمان آن را ضعیف می‌کند.
- انجام هیسترکتومی: برداشتن رحم بر عضلات و بافت‌های اطراف تأثیر گذاشته و به طور بالقوه به افتادگی کمک می‌کند.
علائم افتادگی رحم
برای پاسخ به سوال از کجا بدونم افتادگی رحم دارم بهتر است برخی از علائم و نشانه های رایج افتادگی رحم را بشناسید.
احساس می‌کنید که روی یک توپ کوچک نشسته اید
احساس می‌کنید چیزی از واژن شما خارج می‌شود
برآمدگی قابل مشاهده در واژن
احساس پری، سنگینی یا فشار در لگن
درد لگن یا کمر درد
مشکل در تخلیه مثانه یا روده ها
بی اختیاری ادرار
احساس نیاز ناگهانی به استفاده از دستشویی
حساسیت کمتر در حین فعالیت جنسی
ناتوانی در تخلیه کامل مثانه
نیاز به فشار دادن انگشتان در واژن هنگام شروع ادرار
این علائم ممکن است در طول روز بارزتر شوند و هنگام دراز کشیدن بهبود پیدا کنند. اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید حتما با دکتر زنان آنلاین مشورت کرده و در صورت نیاز آزمایش بدهید. البته در صورت نیاز می‌توانید از بخش آزمایش در منزل نیز استفاده کرده و تمامی آزمایشات خود را در خانه خودتان انجام دهید.
از کجا بدونم افتادگی رحم دارم
اگر نمی‌دانید که آیا افتادگی رحم دارید یا نه، در ادامه اطلاعاتی وجود دارد که به شما کمک می‌کند تا پاسخ سوال “از کجا بدونم افتادگی رحم دارم” را بیابید. افتادگی رحم زمانی اتفاق می‌افتد که ماهیچه‌ها و رباط‌هایی که رحم را حمایت می‌کنند ضعیف یا آسیب ببینند و باعث افتادگی رحم یا لغزیدن رحم به داخل کانال واژن می‌شوند.
شایع ترین علامت افتادگی رحم احساس فشار یا سنگینی در ناحیه لگن است. البته ممکن است احساس برآمدگی هم داشته باشید یا متوجه یک توده یا بافت بیرون زده از واژن خود شوید. برخی از زنان هم ممکن است در تخلیه کامل مثانه مشکل داشته باشند یا حتی ممکن است نشت ادرار را تجربه کنند و حتی آمیزش جنسی یا فعالیت بدنی هم ممکن است ناراحت کننده یا دردناک شود.
حالا با این توضیحات از کجا بدونم افتادگی رحم دارم؟ خب اگر نگران افتادگی رحم هستید یا نشانه هایی که گفته شد را در خود می‌بینید حتما با دکتر زنان و زایمان آنلاین و گزینه‌های درمانی مناسب را که می‌تواند شامل تمرین‌هایی برای تقویت عضلات کف لگن، استفاده از پساری (وسیله‌ای که در واژن برای حمایت از رحم قرار داده می‌شود) یا در موارد شدید، جراحی را انجام دهید.
مراحل افتادگی رحم و میزان شدت آن
مرحله اول: رحم شما به قسمت بالایی واژن می‌افتد.
مرحله دوم: رحم شما به قسمت پایین واژن می‌افتد.
مرحله سوم: رحم شما از واژن بیرون زده است.
مرحله چهارم: تمام رحم شما خارج از واژن شما می‌افتد.
عواملی که خطر افتادگی رحم را افزایش می‌دهند
- داشتن یک یا چند زایمان طبیعی
- به دنیا آوردن یک نوزاد بزرگ
- پیری و افزایش سن
- چاقی
- جراحی لگن در گذشته
- یبوست مزمن یا اغلب زور زدن در حین اجابت مزاج
- سابقه خانوادگی
- سرفه های مزمن و شدید
- سیگار کشیدن
راه های پیشگیری از افتادگی رحم
اگر پس از سوال از کجا بدونم افتادگی رحم دارم پاسخ منفی است پس برای جلوگیری از افتادگی رحم باید بافت‌ها و عضلات حمایت کننده در ناحیه لگن تقویت شوند. وزن اضافی بدن می تواند فشار اضافی بر عضلات کف لگن وارد کرده و خطر افتادگی رحم را افزایش دهد. با حفظ وزن مناسب از طریق یک رژیم غذایی متعادل و ورزش منظم، می توانید این خطر را کاهش دهید.
بلند کردن اجسام سنگین یا فشار دادن عضلات شکم به ناحیه لگن فشار وارد کرده و منجر به افتادگی رحم می‌شود. هنگام بلند کردن، به یاد داشته باشید که به جای تکیه بر عضلات پشت و شکم، از عضلات پای خود استفاده کنید.
بارداری و زایمان نیز می‌تواند عضلات کف لگن را ضعیف کند.
سیگار کشیدن هم بافت‌های همبند بدن را که شامل ماهیچه های حمایت کننده از لگن است را ضعیف می‌کند. با ترک سیگار، می‌توانید خطر افتادگی رحم و سایر مسائل مربوط به سلامتی را کاهش دهید.
افتادگی رحم چه عوارضی دارد؟
افتادگی رحم باعث می‌شود که عضلات لگن و رباط‌هایی که رحم را حمایت می‌کنند ضعیف یا کشیده شوند.
عوارض جانبی افتادگی رحم بسته به شدت آن متفاوت خواهد بود. در موارد خفیف، یک زن ممکن است علائم یا ناراحتی قابل توجهی را تجربه نکند. اما با برجسته‌تر شدن پرولاپس، ممکن است عوارض زیر ایجاد شود:
افتادگی رحم به مثانه فشار وارد کرده و در تخلیه کامل آن مشکل ایجاد می‌کند که منجر به تکرر ادرار، نشت ادرار (بی اختیاری)، یا عفونت های مکرر دستگاه ادراری می‌شود.
افتادگی رحم همچنین به راست روده فشار وارد کرده و باعث ایجاد مشکل در حرکات روده می‌شود. یبوست، مشکل در تخلیه روده یا حتی بی اختیاری مدفوع ممکن است رخ دهد.
برخی از زنان مبتلا به افتادگی رحم در حین رابطه جنسی احساس ناراحتی یا درد می‌کنند که به دلیل تغییرات فیزیکی در ناحیه لگن یا نگرانی های عاطفی مرتبط با این بیماری است.
افتادگی رحم باعث ناراحتی، احساس سنگینی یا حتی درد در واژن می‌شود که با گذشت زمان، منجر به خونریزی واژن، زخم یا عفونت نیز خواهد شد.
بیشتر بدانید: افتادگی واژن چیست؟
ایا افتادگی رحم خطرناک است؟
افتادگی رحم به خودی خود خطرناک نیست، اما در صورت عدم درمان بر کیفیت زندگی شما تأثیر می‌گذارد. موارد شدید می تواند انجام کارهای اساسی مانند ادرار کردن یا مدفوع را چالش برانگیز کند. اختلال در روال های روزمره بر سلامت روان نیز تأثیر منفی خواهد گذاشت.
عوارض ناشی از زور زدن طولانی مدت هنگام تلاش برای دفع مدفوع یا ادرار کردن منجر به مشکلات دیگری می‌شود و یبوست مزمن، بی اختیاری ادرار، و فوریت روده یا مثانه نیز ایجاد می‌شود.
با این حال، هر زنی به دلیل افتادگی رحم علائم یا اختلالات قابل توجهی را در زندگی روزمره خود تجربه نمی کند و موارد خفیف نیازی به درمان ندارند.
درمان افتادگی رحم
هدف درمان افتادگی رحم کاهش علائم و بازگرداندن وضعیت طبیعی رحم است که با توجه به وضعیت هر فردی متفاوت خواهد بود.
تغییر سبک زندگی
کاهش وزن اضافی، پیروی از رژیم غذایی پر فیبر، اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین، کنترل سرفه و عدم استعمال دخانیات به کاهش خطر ابتلا به افتادگی رحم کمک می‌کند.
تمرین عضلات کف لگن (تمرینات کگل)
تقویت عضلات کف لگن می تواند حمایت بهتری از اندام های لگنی ایجاد کند و احتمالاً علائم مرتبط با افتادگی رحم را تسکین دهد.
پساری واژن
پساری وسیله ای متحرک است که برای حمایت از رحم و سایر اندام های لگنی در واژن قرار می‌گیرد. تسکین موقت علائم را بدون نیاز به جراحی ارائه می‌دهد.
گزینه های جراحی
بسته به شدت افتادگی، ممکن است جراحی لازم باشد. دو نوع جراحی معمولا استفاده می شود
جراحی لاپاراسکوپی کم تهاجمی
جراحی لاپاراسکوپی کم تهاجمی یک تکنیک پزشکی مدرن است که به جراحان اجازه می‌دهد تا در مقایسه با جراحی باز سنتی، روش هایی را با برش های کوچکتر انجام دهند که شامل استفاده از ابزار خاصی به نام لاپاراسکوپ است. لاپاراسکوپ یک لوله نازک است که دوربین و نور به آن متصل است. لاپاراسکوپ از طریق برش‌های کوچکی در بدن بیمار وارد می‌شود و به جراح اجازه می‌دهد تا داخل بدن را ببیند و مراحل جراحی لازم را انجام دهد. این روش چندین مزیت از جمله کاهش جای زخم، درد کمتر، زمان بهبودی کوتاه‌تر و کاهش خطر عوارض را دارد. این روش به طور فزاینده ای در زمینه های مختلف جراحی محبوب شده است و روش انجام بسیاری از روش های امروزی را متحول کرده است.
جراحی واژینال
جراحی واژن برای افتادگی رحم برای اصلاح جابجایی رحم استفاده می‌شود. در حین جراحی، دیواره‌های واژن با دقت مورد دسترسی قرار می‌گیرند و با استفاده از تکنیک‌های جراحی برای حمایت از رحم و بازگرداندن موقعیت طبیعی آن، تقویت می‌شوند. این عمل توسط جراح متخصص انجام می‌شود و معمولاً با بیهوشی عمومی انجام می‌شود.
هیسترکتومی
در موارد شدید، هیسترکتومی (برداشتن رحم) برای درمان افتادگی رحم انجام می‌شود. این روش ممکن است به طور همزمان مشکلات دیگر را نیز برطرف کند.
آیا افتادگی رحم باعث نازایی می‌شود؟
در حالی که افتادگی رحم می‌تواند باعث ناراحتی شود و بر کیفیت زندگی زنان تأثیر بگذارد، معمولاً باعث ناباروری نمی‌شود.
ناباروری، دلایل مختلفی مانند مشکلات تخمدان ها، لوله های فالوپ یا کیفیت اسپرم دارد و افتادگی رحم عمدتاً بر موقعیت و حمایت رحم در داخل لگن تأثیر می‌گذارد و مستقیماً بر اندام های تولید مثل تأثیر نمی‌گذارد.
همانطور که گفته شد، موارد شدید افتادگی رحم گاهی اوقات منجر به سایر مشکلات تولید مثلی مانند دشواری در حفظ بارداری یا احساس ناراحتی در حین مقاربت می‌شود.
منابع:
