داروهای ضد افسردگی انواع مختلفی دارند که از شناخته شده‌ترین آن‌ها می‌توان به داروهای مهارکننده انتخابی باز جذب سروتونین یا SSRIs اشاره کرد. یکی از مهم‌ترین داروهای این خانواده، فلوکستین نام دارد که از طریق کنترل هورمون سروتونین در بدن، به درمان افراد مبتلا به افسردگی، اضطراب، وسواس فکری و… کمک می‌کند. این دارو برای کاهش علائم و درمان بیماری در مبتلایان به افسردگی اساسی، پرخوری عصبی، اختلال هراس و اختلال دیسفوریک پیش از قاعدگی هم تجویز می‌شود. چنانچه درباره مصرف این دارو به مشورت پزشکی نیاز دارید، میتوانید از مشاوره آنلاین حال استفاده کنید.
فلوکستین به عنوان یک داروی عمومی و با نام‌های تجاری دیگری از جمله پروزاک و سارافم در داروخانه‌ها عرضه می‌شود. این دارو در چهار شکل کپسول، کپسول با رهاسازی تاخیری (مصرف هفتگی)، قرص و محلول تولید شده و همه اشکال آن از طریق دهانی مصرف می‌شوند. فلوکستین می‌تواند به تنهایی و یا به عنوان بخشی از یک درمان ترکیبی استفاده شود. گاهی این دارو با تجویز پزشک، برای درمان دوره‌های افسردگی شدید، اختلال دو قطبی و افسردگی مقاوم به درمان همراه با اولانزاپین استفاده شود.
برای اطمینان از ایمن بودن مصرف فلوکستین، لازم است بیمار اختلالاتی مثل دیابت، مشکلات کبدی یا ادراری، تشنج یا صرع، گلوکوم (آب سیاه)، اختلال دو قطبی، سوء مصرف مواد مخدر و داشتن افکار خودکشی و تجربه درمان الکترو شوک را به پزشک اطلاع دهد.
بیشتر بخوانید: افسردگی بعد از ترک شیشه و درمان آن
ضمنا کسانی که پیموزاید و یا تیوریدازین مصرف می‌کنند، مجاز به استفاده از این دارو نیستند. مصرف فلوکستین در کسانی که حداقل در دو هفته گذشته از داروهای مهارکننده MAO یا بازدارنده مونو آمین اکسیداز مثل سلژیلین، فنلزین، ترانیل سیپرومین و… استفاده کرده‌اند، می‌تواند عوارض خطرناکی داشته باشد. همچنین برای مصرف مجدد MAO لازم است که پنج هفته از قطع مصرف پروزاک گذشته باشد.
بیشتر بخوانید: چگونه با فرد معتاد به شیشه رفتار کنیم؟
در صورت باردار بودن، حتما با متخصص زنان صحبت کنید. مصرف داروهای ضد افسردگی به ویژه در سه ماهه سوم بارداری ممکن است عوارض جدی بر جنین داشته باشد. اما قطع مصرف آن به دلیل باردار شدن هم می‌تواند به تشدید بیماری منجر شود. بهتر است در دوره مصرف داروی فلوکستین از بارداری خودداری کرده و در صورت بارداری ناخواسته، حتما در اولین فرصت پزشک معالج خود را آگاه کنید. عوارض این دارو در دوران شیردهی به طور دقیق مشخص نیست. به نظر می‌رسد پزشک می‌تواند در موارد مورد نیاز، این دارو را برای کاهش علائم در بیماران مبتلا به افسردگی پس از زایمان هم تجویز کند. اما باید توجه کنید که در صورت مشاهده آشفتگی و بی‌قراری در نوزاد، اختلالات تغذیه‌ای و یا وزن‌گیری کم حتما این نکلت را به پزشک اطلاع دهید.
راجع به افسردگی بعد از زایمان و علائم و روش های درمان آن، مقاله مرتبط با آن را در حال بخوانید.
فلوکستین برای چیست؟
فلوکستین دارویی است که از طریق افزایش میزان سروتونین در مغز عمل کرده و به حفظ سلامت روان و تعادل آن کمک می‌کند. اثرگذاری آن به زمانی حدود چهار تا پنج هفته نیاز دارد. برخی افراد ممکن است بعد از بهبود نسبی و احساس بهتری که در اثر مصرف دارو دارند، مصرف آن را قطع کنند. در حالی که این دارو باید برای مدت مشخص شده و با دوز مناسبی که پزشک برای بیمار تعیین کرده است، مصرف شود. بیماران مجاز به تغییر دوز یا قطع دارو به صورت خودسرانه نیستند. از پروزاک برای درمان اختلالات مختلف عصبی استفاده می‌شود؛ از جمله:
اختلال وسواس فکری و عملی
اختلال وسواس فکری عملی باعث ایجاد افکار مزاحم تکرار شونده است و بیماران مبتلا به آن، نیاز به انجام مکرر اعمال خاص و گاهی غیرطبیعی دارند.
افسردگی
بیماری افسردگی انواع مختلفی دارد. از پروزاک معمولا برای کنترل علائم افسردگی اساسی یا ماژور استفاده می‌شود. این مسئله به تشخیص پزشک و تجویز او بستگی دارد.
یکی از کاربردهای قرص پروزاک، کاهش علائم در بیماران مبتلا به اختلال وسواس فکری و عملی است
پنیک اتک
پنیک اتک یا حمله پانیک شامل ترس و وحشت ناگهانی و شدید است که با افزایش ضربان قلب، تعریق شدید و گاهی تصور مرگ همراه می‌شود.
پرخوری عصبی
این بیماری نوعی اختلال خوردن است که فرد در آن از نظر روانی به خوردن دائمی غذا نیاز دارد. بیماران مبتلا به این اختلال ممکن است برای جلوگیری از افزایش وزن، به انجام اعمالی مثل استفراغ اجباری، روزه‌داری و ورزش شدید روی آورده و به سلامتی خود آسیب بزنند.
شما همینطور میتوانید درباره راه های نجات بخش برای درمان افسردگی در بلاگ بخوانید.
فلوکستین و لاغری
برخی افراد معتقدند مصرف دوره‌ای قرص‌های ضد افسردگی منجر به چاقی آن‌ها شده است. این موضوعی دور از ذهن و عجیب به نظر نمی‌رسد؛ چون ممکن است مصرف دارو باعث بهبود حـال بیمار و احساس سلامتی شده و تمایل او را به مصرف غذا افزایش دهد. البته تحقیقات نشان داده‌اند که این ویژگی درباره همه قرص‌های ضد افسردگی صادق نیست و بیشتر در سه مورد آن‌ها از جمله پاروکستین، آمی تریپتیلین و میرتازاپین مشاهده می‌شود. این اثر معمولا کوتاه مدت بوده و به متغیرهای دیگری هم بستگی دارند.
اما در مقابل، دسته دیگری از داروهای ضد افسردگی هستند که می‌توانند با کاهش وزن مرتبط باشند. پزشکان در تحقیقات خود به این نتیجه رسیده‌اند که دو داروی فلوکستین یا پروزاک و بوپروپیون از خانواده مهارکننده‌های باز جذب سروتونین، می‌توانند به صورت موقت باعث کاهش وزن در مصرف‌کنندگان شوند. برخی تحقیقات در این زمینه نشان داده‌اند که قرص پروزاک ممکن است باعث کاهش وزن موقت، در حدود سه و نیم کیلوگرم در بعضی از بیماران چاق شود.
البته با توجه به نقش این دارو در درمان بیماران مبتلا به پرخوری عصبی، ممکن است تبلیغات رسانه‌ای مربوط به آن، بیشتر به دلیل همین ویژگی باشد. اما باید توجه کنید که وزن کاهش یافته در اثر مصرف فلوکستین، بعد از قطع درمان و کاهش اثر دارو، مجددا برمی‌گردد. به هر حـال نمی‌توان به این دارو به عنوان یک داروی کاهش وزن توجه کرد. به همین دلیل توصیه می‌شود فریب تبلیغات غیراستاندارد را در مورد مصرف آن نخورید. بهتر است سوالات خود را در مورد ارتباط فلوکستین و لاغری از پزشک معالج خود بپرسید.
درباره راه‌های کاهش وزن و لاغری ، میتوانید مقاله مرتبط با آن را در بلاگ بخوانید.
فلوکستین ۲۰
دوز مجاز توصیه شده پزشکان برای شروع درمان با قرص فلوکستین، ۲۰ میلی‌گرم به صورت روزانه است. یعنی هر روز یک قرص فلوکستین ۲۰ توسط بزرگسالان مصرف می‌شود. لازم است بیمار پس از گذشت سه تا چهار هفته از شروع مصرف دارو، از نظر اثرگذاری آن و وضعیت بیماری بررسی شود. در صورت نیاز، پزشک می‌تواند دوز دارو را تا ۶۰ میلی‌گرم در روز افزایش دهد. این داروی ضد افسردگی در بیماران مبتلا به افسردگی اساسی، اختلال وسواس فکری و عملی و پرخوری عصبی اثرگذاری خوبی دارد. اگر پس از گذشت ۱۰ هفته از مصرف پروزاک، نشانه‌های بهبودی در بیمار ظاهر نشد، پزشک متخصص می‌تواند داروی دیگری را با آن جایگزین کرده و یا دوز مصرفی را تغییر دهد. افزایش و کاهش دوز دارو باید به تدریج انجام شده و به هیچ عنوان مصرف آن به یک باره کم یا قطع نشود. این کار ممکن است با عوارض جانبی شدیدی همراه باشد.
درباره نشانه های افسردگی در مردان در حال بخوانید.
فلوکستین یا پروزاک ۲۰ میلی‌گرمی، معمولا کمترین دوز تجویزی این دارو در بزرگسالان است
فلوکستین ۱۰
فلوکستین ۱۰ کمترین دوز موجود این دارو است که اغلب برای کودکان و نوجوانان رده سنی ۸ تا ۱۸ ساله تجویز می‌شود. این دارو باید حتما با توصیه پزشک و با دوز ۱۰ میلی‌گرم در روز شروع شود و پس از مدت یک تا دو هفته و در صورت نیاز، به دو برابر افزایش یابد. مصرف پروزاک بیش از این مقدار برای نوجوانان تجویز نمی‌شود. این دارو اغلب برای کودکان و نوجوانانی که به اختلال پرخوری عصبی، اختلال هراس، وسواس یا افسردگی دچار هستند توصیه می‌شود. ممکن است برخی عوارض جانبی مثل عصبی شدن، سردرد، احساس خستگی، خشکی دهان و… پس از مصرف این دارو، در نوجوانان مشاهده شود. این عوارض نسبتا شایع بوده و نگرانی خاصی ایجاد نمی‌کنند. اما در صورت مشاهده علائمی مثل تب، تنگی نفس و بی‌قراری لازم است حتما با پزشک تماس بگیرید.
سوالات دارویی شبانه روزی خود را میتوانید با مشاورین حال در میان بگذارید.
عوارض فلوکستین
زمانی که پزشک دارویی را برای بیمار تجویز می‌کند، یعنی مزایای مصرف دارو را بیش از معایب و عوارض آن می‌داند. البته عوارض جانبی در داورها، به ویژه در داروهای ضد افسردگی نسبی هستند و ممکن است در بسیاری افراد، هیچ عارضه‌ای ایجاد نکنند؛ در حالی که برخی دیگر با عوارض غیرمعمولی روبه‌رو می‌شوند. حالت تهوع، سرگیجه، احساس خستگی و خواب آلودگی، کم اشتهایی، اضطراب و اختلال در خواب از جمله عوارض جانبی شایع در مصرف‌کنندگان پروزاک هستند. اما باید توجه کنید که در صورت تداوم و تشدید این علائم ممکن است به مشورت با پزشک نیاز داشته باشید.
اگر پس از مصرف قرص فلوکستین دچار تغییرات روحی غیرمعمول مثل انرژی غیرعادی، هیجان، بی‌قراری یا افکار خودکشی شدید، لازم است در اولین فرصت با پزشک خود تماس بگیرید. برخی افراد با مصرف این دارو ممکن است به بی‌میلی جنسی، ناتوانی جنسی و یا کاهش وزن غیر طبیعی دچار شوند. علاه بر این، بروز اسهال و استفراغ شدید، مشکلات کلیوی، تورم، درد چشم، گرفتگی عضلات، تب، توهم و تغییرات بینایی هم از جمله عوارض خطرناک این دارو هستند. پس از مشاهده این نشانه‌ها لازم است به سرعت با مرکز فوریت‌های پزشکی تماس گرفته و راهنمایی تخصصی دریافت کنید.
بیشتر بدانید: عوارض قطع داروهای افسردگی
به نظر می‌رسد مصرف فلوکستین می‌تواند میزان قند خون را در مصرف‌کنندگان تغییر دهد. پس بیماران مبتلا به دیابت لازم است در صورت مصرف این دارو، سطح قند خون خود را به صورت مرتب چک کنند. پیروی از رژیم غذایی سالم و مناسب و داشتن فعالیت بدنی هم راهکار خوبی برای کنترل قند خون در حین استفاده از فلوکستین است. مصرف این دارو در موارد نادر ممکن است باعث افزایش بیش از حد سروتونین و مسمومیت ناشی از آن شود. البته این عارضه بیشتر در افرادی روی می‌دهد که از دیگر داروهای افزاینده سروتونین، به صورت همزمان با پروزاک استفاده می‌کنند.
واکنش آلرژیک به دنبال مصرف پروزاک به ندرت گزارش شده است. این واکنش‌ها شامل بثورات جلدی، خارش بدن، تورم در زبان، گلو و صورت یا بدن، اختلال تنفسی و سرگیجه شدید هستند. پس از مشاهده چنین علائمی، فورا از مرکز فوریت‌های پزشکی کمک بخواهید. در صورت داشتن سابقه بیماری‌هایی مثل اختلال دو قطبی، مشکلات کبدی، زخم معده، دیابت و… یا مصرف دارو و مواد مخدر، حتما به پزشک خود اطلاع دهید. فرم مایع پروزاک هم حاوی مقداری الکل است که در بیماران کبدی، دیابتی و وابستگان به الکل با احتیاط تجویز می‌شود. داروهایی مثل مترونیدازول هم می‌توانند در ترکیب با الکل خطرناک بوده و سلامتی فرد را تهدید کنند. توصیه می‌شود پیش از تجویز دارو، در مورد مشکلات و بیماری‌هایی خود با پزشک مشورت کنید تا او ملاحظات و تداخل دارویی احتمالی را در نظر گرفته و اقدام به تجویز دارو کند.
خستگی و خواب آلودگی از شایع‌ترین عوارض مصرف قرص پروزاک است
حرف آخر
داروهای ضد افسردگی بسیار متنوع هستند و از پرکاربرد‌ترین آن‌ها می‌توان به داروهای مهارکننده باز جذب سروتونین اشاره کرد. فلوکستین یا پروزاک یکی از انواع این داروها است که توسط پزشکان برای کنترل علائم و درمان بیماری در مبتلایان به افسردگی به کار می‌رود. از سایر کاربردهای این دارو می‌توان به کاهش علائم وسواس فکری و عملی و پرخوری عصبی اشاره کرد. پروزاک جزو پرفروش‌ترین داروهای ضد افسردگی در جهان است که با افزایش سطح سروتونین، منجر به پایداری طولانی این ماده پس از آزاد شدن در مغز می‌شود. فلوکستین حتما باید توسط پزشک تجویز شود و تهیه آن بدون نسخه پزشک، مجاز نیست. اگر سوالی در این زمینه دارید، میتوانید از مشاوران حال کمک بگیرید. در صورت استفاده از این دارو، به ما بگویید که تجربه شما از مصرف فلوکستین چگونه بوده است؟
سوالات متداول
قرص فلوکستین برای چیست؟
این یک داروی ضد افسردگی پرکاربرد است که از دهه ۸۰ میلادی برای درمان بیماران مبتلا به افسردگی، شکل شدید سندرم پیش از قاعدگی، وسواس و پرخوری عصبی تجویز می‌شود. کاربرد ضد اضطرابی این دارو بسیار مورد توجه است.
فلوکستین ۱۰ چه کاربردی دارد؟
حداقل دوز تجویزی این دارو ۱۰ میلی‌گرم است که اغلب برای درمان کودکان و نوجوانان هشت تا هجده ساله مبتلا به وسواس فکری و عملی، اختلال هراس، اختلال پرخوری یا بولیمیا تجویز می‌شود.
عوارض قرص فلوکستین برای خانم‌ها چیست؟
زنان می‌توانند برای کاهش علائم سندرم دیسفوریک قاعدگی، افسردگی و… از این دارو استفاده می‌کنند. مصرف آن باید با تجویز پزشک بوده و در بعضی از زنان با عوارضی مثل کاهش میل جنسی، افزایش اضطراب و… همراه می‌شود.
برای مصرف قرص فلوکستین از چه پزشکی کمک بگیریم؟
مصرف این دارو باید تحت نظر پزشک متخصص باشد. در صورت نیاز و پس از مشاوره با روانپزشک، او می‌تواند مقدار مجاز این دارو را برای بیماران تجویز و بر مصرف دارو توسط بیماران به صورت دوره‌ای نظارت کند.
منابع
