گرچه طلاق یکی از مهمترین آسیبهای خانوادگی است، اما آمار رسمی ارائه شده از آن، نمیتواند به درستی میزان ناکامی همسران را در زندگی زناشوئی نشان دهد. علت این مسئله، وجود جامعه بزرگی از زوجهایی است که گرچه با هم زندگی میکنند و ظاهرا یک خانواده هستند، اما از نظر عاطفی به هم وابستگی ندارند. چنین زوجهایی به طلاق عاطفی دچارند. طلاق عاطفی یک مکانیسم روانشناختی است که در بعضی از زوجها اتفاق میافتد. در چنین شرایطی ازدواج به تهدیدی برای آسایش آنها تبدیل میشود. میتوان گفت که همه ازدواجها با طلاق پایان نمییابند، بلکه به مروز تبدیل به یک رابطه توخالی، فاقد عشق و احساس و دوستی میشوند.
وقتی کسی دچار طلاق عاطفی با همسرش میشود، در واقع احساسات خود را از او جدا میکند. بسیاری از زوجها قبل از رسیدن به مرحله طلاق واقعی، چنین شرایطی را تجربه میکنند و این مکانیسم ممکن است ماهها و یا حتی سالها طول بکشد. بررسی مسئله طلاق عاطفی از اهمیت بسیاری برخوردار است، اما نسبت به موضوع طلاق، کمتر مورد توجه و تحقیق قرار میگیرد. برخی از کارشناسان معتقدند که داشتن فرزند، نگرش منفی جامعه نسبت به پدیده طلاق، وابستگی مالی و اجتماعی اصلیترین دلایل زوجین برای ماندن در یک ازدواج نامناسب و رواج طلاق عاطفی است.
بیشتر طلاقها یک طرفه هستند. به ندرت دیده میشود که زن و شوهری با هم برای طلاق برنامه ریزی کنند. معمولا همسری که قبلا از نظر عاطفی خود را از قاعده ازدواج جدا کرده، چنین درخواستی میدهد. این فرد دوره “طلاق عاطفی” را پشت سر گذاشته و از نظر احساسی آماده جدا شدن قانونی از همسر خود است.
همسر “دور شونده“ و “جدا مانده“
برخی از زوجین قبل از این که متوجه شوند راه حلشان طلاق است، سالها با احساس فاصله عاطفی دست و پنجه نرم میکنند. از این همسران در روانشناسی به عنوان “همسر دور شونده” نام برده میشود. یک همسر دور شونده ممکن است به دلایل مختلفی از نظر احساسی جدا شود. معمولا جدا شدن عاطفی از ازدواج و همسر، روشی قاطع برای ایجاد مرز با همسر، در ازدواجی است که فرد حس میکند در آن آسیب دیده یا این ازدواج برای او ناامن شده است.
طلاق عاطفی از همسر به فرد کمک میکند تا شرایط طلاق را که به نظر طاقت فرساست، پیش از جدایی رسمی تجربه کند. اساسا طلاق عاطفی برای برخی، جزئی از فرآیند طلاق قانونی است، زیرا آنها احساس میکنند که به کنار کشیدن خود از زندگی مشترک و محافظت از خود در برابر مشکلات ناشی از ازدواج نیاز دارند.
درباره بهترین رفتار بعد از خیانت همسر میتوانید این مطلب را نیز بخوانید.
معمولا از همسری که پس از طلاق قانونی، برای مقابله با احساسات خود رها میشود به عنوان همسر “جدا مانده” یاد میشود. مهم نیست که این فرد چه نقشی در زندگی مشترک داشته است؛ در حـال حاضر باید با پایان ازدواج خود کنار بیاید و خود را به عنوان یه فرد مستقل و جدا از زندگی زناشوئی ببیند.
ویژگیهای همسر دور شونده
- ناامید از برقراری ارتباط موثر پس از مدتها تلاش است.
- سرد و دور است و از زندگی مشترک دلسرد شده است.
- برای فرار از احساسات ناخوشایند در خانه، ترجیح میدهد زمان بیشتری را بیرون از خانه بگذراند.
- تحریک پذیر و بی تاب شده و از تلاش همسر برای نجات ازدواج ناراحت است.
- تمایل دارد روند طلاق به سرعت پیش برود.
ویژگیهای همسر جدا مانده
- شوکه میشود. هیچ تصوری از مشکلات مطرح شده از سوی همسرش ندارد.
- به دنبال یافتن راه حلی برای نجات زندگی مشترکشان است.
- پیگیر میشود. اغلب التماس کنان از همسرش میخواهد که فرصت دیگری به او بدهد.
- ممکن است رفتارهای عجیبی مثل تهدید و آزار رساندن به همسر را بروز میدهد.
چگونگی کنترل احساسات
اصلیترین خواسته همسر جدا افتاده، کنترل اوضاع فعلی است. او قادر به دیدن علائم هشدار دهنده نبوده و نمیدانسته که چطور به شکل موثر پاسخ دهد. در نتیجه اغلب به شکلی به هشدارها پاسخ داده که همسر دور شونده را بیشتر از نظر احساسی از خود رانده است. همسر جدا مانده عمیقا میخواهد کاری را انجام دهد یا چیزی بگوید که همسرش را به ازدواج برگرداند. ترس و درد عاطفی همراه با غم از دست دادن شخصی که احتمالا او را دوست دارد، همسر جدا مانده را وادار به درگیری در زمان طلاق میکند که در بیشتر مواقع قابل کنترل از سوی او نیست.
درک این نکته بسیار مهم است که همسری که طلاق عاطفی را انتخاب کرده و اینک به دنبال رسمی کردن آن است، شخص شرور و بدجنسی نیست. بلکه او به دنبال فرار از وضعیتی است که برای او درد و رنج به همراه داشته است. این مسئله ممکن است باعث شود که او نسبت به واکنشی که به شوک و ناراحتی همسر نشان میدهد، سرد و بی رحم به نظر برسد. خواستهها و نیازهای همسر جدا مانده را نمیتوان با یک رفتار غیر عقلانی و عجیب کنترل کرد. بهترین کاری که میتوان در مقابل او انجام داد، راضی و متقاعد کردن او به پذیرش و کنار آمدن با موضوع و کنترل احساسات است. تمرکز و کنترل احساسات به او کمک میکند تا در روند جدا شدن حرکتی آرام و طبیعی داشته باشد و راحتتر روند قانونی طلاق را پشت سر بگذارد.
دلایل طلاق عاطفی
نداشتن درک صحیح از رفتار و گفتار همسر، نداشتن شناخت کافی از روحیات طرف مقابل، بی علاقگی و سردی نسبت به همسر و زندگی مشترک در کنار مجموعهای از عوامل دیگر، زمینه ساز طلاق عاطفی زوجین خواهند بود. از جمله مهمترین دلایل چنین مشکلی این است که زن و مرد یا یکی از آنها:
- نیازهای عاطفی همسر خود را برآورده نمیکنند.
- بی توجه هستند.
- احساس همدلی و همراهی کافی ندارند.
- با خشونت رفتار میکنند.
- وقت کافی برای بودن با همسر اختصاص نمیدهند.
- رابطه جنسی خوبی ندارند.
- نسبت به همسر بی اعتماد هستند.
- نسبت به زندگی مشترک احساس مسئولیت ندارند.
- دچار عدم تعادل روحی هستند.
به جای چاره اندیشی دو نفره برای مسائل زناشوئی، به تنهایی به مشاور مراجعه میکنند برای این کار میتوانید از خدمات مشاوره تلفنی جنسی سامانه حال استفاده کنید.
نشانههای طلاق عاطفی: از طلاق عاطفی تا طلاق رسمی چه اتفاقهایی روی میدهد؟
پایان دادن به ازدواج از شروع آن دشوارتر است. از زمانی که همسر دور شونده با فاصله گرفتن از همسر خود، طلاق عاطفی را آغاز میکند، تا زمانی که طلاق آنها رسما و قانونا ثبت میشود، زوجین چند مرحله را پشت سر میگذارند:
مرحله اول: سرزنش کردن
در این مرحله، همسر دور شونده بسیار بر ایرادات طرف مقابل متمرکز است و او را مسبب ناکامیها و اتفاقات بد زندگی خود میداند، غمگین و افسرده است، انرژی کافی برای زندگی ندارد و شروع به بدگویی از همسر خود نزد فرزندان و سایر افراد میکند. همسر دور شونده با برون ریزی احساسات خود به دنبال یافتن آرامش است، اما طرف مقابل در این مرحله متوجه نارضایتی او از زندگی نیست و تصور میکند همسرش افسرده یا پرخاشگر شده است.
مرحله دوم: غم و نارضایتی
تنشها در این مرحله شدت پیدا میکند. هر رفتاری ممکن است با عکسالعمل تند همسر دور شونده مواجه شود. تمرکز حواس او کاهش مییابد، به حدی که زندگی روزمره با اختلال مواجه میشود.
مرحله سوم: خشم آشکار
احساس خشمگین بودن در تمام مراحل وجود دارد، اما این حس در مراحل قبلی متوجه همسر فرد بوده است. در مرحله سوم، همه اطرافیان، از جمله دوستان و همکاران هم در معرض خشم فرد قرار میگیرند. همسر دور شونده در چنین موقعیتی، ابراز خشم را حق خود میداند. او در واقع با این حس در حـال ابراز ترسها و نگرانیهای خود است.
مرحله چهارم: انزوا
از این مرحله به بعد، نقش همسر در زندگی همسر دور شونده کمرنگ میشود. او شخصیت خود را به نوعی تطابق میدهد تا به خودش بقبولاند که دیگر نیازی به همسر ندارد. حـال روحی او در این مرحله بهتر و آرامتر میشود، چون او توانسته تا حدودی شخصیت خود را بازسازی و تقویت کند.
مرحله پنجم: زندگی دوباره
در این مرحله، همسر جدا شونده قدرت تصمیم گیری و تمرکز بر امور را باز مییابد. او میتواند تصمیم نهایی خود را برای جدایی بگیرد. اگر زن و شوهر، هر دو به این مرحله رسیده باشند، طلاق آسانتر و بدون نیاز به طی مراحل پیچیده انجام میشود.
طلاق عاطفی از کجا منشا میگیرد؟
در سالهای اول زندگی، کشش حسی و عاطفی در زن و مرد نسبت به هم بیشتر است. از سوی دیگر، اگر نارضایتی و اختلافی وجود داشته باشد، همسران به اصلاح و تغییر آن امیدوارند. از سالهای پنجم و ششم به بعد، یعنی زمانی که ناامیدی از بهبود اوضاع از راه میرسد، طلاق عاطفی آغاز میشود. طلاق عاطفی به معنی این نیست که زوجین هیچ ارتباط و علاقهای به هم ندارند؛ بلکه در نوعی از این طلاق، فقط تغییرات خلقی و رفتاری در همسران بروز میکند و به تدریج بهبود مییابد. این بهبودی میتواند دائمی یا موقتی باشد و در اثر تغییر شرایط، مجددا به زندگی آنها باز گردد.
مسائل متعددی میتوانند زمینه ساز طلاق عاطفی زوجین شوند. بخش زیادی از اختلافات زوجین ناشی از انتخابهای نادرست است. ناتوانی در برقراری ارتباط موثر و عدم دانش کافی در این زمینه، زندگی مشترک بسیاری از زوجها را تهدید میکند.
راه حل چیست؟
زن و مرد باید در زندگی مشترک کاملا آگاه بوده و با مشاهده اولین نشانههای ناخشنودی و سردی در رابطه، به دنبال دلایل و راههای بهبود اوضاع باشند. اگر بگوییم کمک گرفتن از مشاور خوب در چنین مواقعی میتواند بسیار نجات بخش و احیا کننده رابطه بین زوجین باشد، سخن به گزاف نگفتهایم. مشاور به عنوان فرد بی طرف و خارج از رابطه، به شکل موثرتری مسائل زوجین را حلاجی کرده و با ارائه راهکارهای علمی، دقیق و انجام پذیر، آنها را به سوی بهبود رابطه سوق میدهد. دریافت مشاوره غیر حضوری، یکی از بهترین روشها برای افراد است، چون بهانه کمبود وقت و هزینه زیاد برای آن قابل قبول نیست. زوجین به راحتی، در منزل و هر زمان که آمادگی روحی و روانی لازم را داشته باشند، میتوانند به تنهایی یا همراه با هم با مشاور متخصص آگاه گفتوگو کرده و برای مشکل خود راه حل پیدا کنند. اگر نیاز به مشاوره در خصوص مسائل زناشوئی خود و به ویژه بحث طلاق عاطفی دارید، همین حالا از طریق بخش روانشناس آنلاین سایت حال صدها مشاور خوب دسترسی خواهید داشت. حال همیشه همراه شماست.
بهره گیری از تجربه مشاور متخصص، بهترین راهکار برای پیشگیری و حل مشکل طلاق عاطفی است.
منابع
مینو
4 سال پیش