یکی از مهمترین گروههایی که در معرض ابتلا و آسیب جدی کرونا قرار دارند، سالمندان هستند. موضوع سلامت این قشر محترم جامعه که به دلیل ضعف جسمی و بیماریهای زمینهای بیشتر در خطرند، باید بهطور ویژه مد نظر قرار بگیرد. خود سالمندان و کسانی که از آنها مراقبت میکنند باید نکات مهمی را در این زمینه رعایت کنند. مثلا سالمند تا حد ممکن نباید از خانه خود خارج شود، از سوی دیگر بهتر است نزدیکان نیز تا حد ممکن رفتوآمد به منزل آنها را کم کنند تا در صورت ناقل بودن، فرد سالمند درگیر بیماری نشود.
برای آشنایی با سویه جدید کرونا و مشکلات آن در کشور و همچنین راههای پیشگیری از آن این مطلب را مطالعه کنید.
اما اگر با تمام این ملاحظات باز هم سالمندی به کرونا مبتلا شد، باید درمان او بدون معطلی آغاز شود. در ابتدا بهتر است تست کرونا بدهد تا از وجود بیماری مطمئن شود. در صورت مثبت بودن نتیجه آزمایش، با حضور یک مراقب یا پرستار در خانه، درمانش شروع میشود. ایزوله کردن سالمند در اتاقی مختص به خودش، مصرف دارو و نوشیدن فراوان مایعات، از مهمترین اقدامات برای درمان او به شمار میآیند.
از ابتدای ورود ویروس کرونا به کشورمان، بارها این جمله را شنیدیم که یکی از گروههای حساس در برابر این ویروس سالمندان هستند. این حساسیت نه تنها مربوط به میزان ابتلای آنان است؛ بلکه شرایط سنی، خطر آسیب جدی و احتمال مرگومیر را در میان این قشر، افزایش داده است. از این رو، واکسیناسیون سالمندان از همان ابتدا به موازات کادر درمان آغاز شد.
اگرچه میزان مرگومیرهای ناشی از کرونا کاهش چشمگیری داشته اما همانطور که همه میدانیم، هنوز پایان کرونا فرا نرسیده و همچنان خطر ابتلا به این ویروس جدی است. بنابراین رعایت دستورالعملهای بهداشتی برای کاهش احتمال ابتلا ضروری است. در این میان ملاحظات ویژهای نیز برای سالمندان وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
بیشتر بخوانید: تست کرونا در منزل
کرونا در سالمندان
چرا پیشگیری از کرونا در سالمندان تا این حد مهم است؟ سالمندان به دلایل شرایط سنی، ضعف جسمانی و البته بیماریهای احتمالی، میزبانهای پرریسکی برای ویروس کرونا بهشمار میآیند. همانطور که میدانیم بسیاری از افراد مبتلا به کرونا، پس از مدتی سلامت خود را به دست میآورند و به زندگی عادی بازمیگردند. اما ممکن است این روند برای افراد سالمند و کسانی که بیماریهای زمینهای دارند، به راحتی اتفاق نیافتد و درمان آنها با مشکلات جدی مواجه شود. حتی ممکن است این بیماری به قیمت جان آنها نیز تمام شود. بنابراین پیشگری از ابتلا به کرونا برای همه مهم و برای سالمندان مهمتر است.
مراقبتهای کرونایی از سالمندان
از آنجایی که همیشه پیشگیری بهتر از درمان است، باید تا حد امکان مانع از ابتلای سالمندان به کرونا شویم. اما چطور میتوان از ابتلای این افراد به ویروس کرونا پیشگیری کرد و در عین حـال آسیبی به زندگی عادی آنها نزد؟ شاید در ابتدا این کار کمی سخت به نظر برسد اما با توجه به عوارض شدید کرونا، تحمل برخی از این سختیها ضروری است. بدیهی است که پس از تزریق واکسن و کاهش شدت پاندمی، محدودیتها کمتر میشود اما بهتر است این موارد تا پایان کامل دوره ویروس کرونا تا حد ممکن رعایت شود. مهمترین دستورالعملهای پیشگیری از کرونا در سالمندان از این قرارند: (مخاطب این موارد علاوه بر خود سالمندان، کسی که از آنها مراقبت میکند نیز فرض شده است).
- از سالمندانی که از آنها مراقبت میکنید و سایر اعضای خانواده بخواهید که بیرون نروند مگر اینکه کاملاً ضروری باشد. اگر مجبور به بیرون رفتن هستند، باید از تجمعها دوری کنند، دو متر از مردم فاصله بگیرند و بلافاصله پس از بازگشت به خانه دستهای خود را بشویند. ضمنا در تمام مدت باید ماسک به صورت داشته باشید. حواستان باشد که ماسک بهطور کامل بینی و دهانتان را بپوشاند.
- بهتر است به جای خرید رفتن، از سرویسهای آنلاینی که خریدها را به سرعت انجام میدهند استفاده کنید. ضمن اینکه برخی از فروشگاهها، خدمات تلفنی هم دارند. از آنجایی که ممکن است برخی از سالمندان توانایی کار کردن با اپلیکیشنهای خرید را نداشته باشند، میتوانند خریدهایشان را تلفنی انجام دهند. اگر قرار است مدتی از سالمندتان دور بمانید، شماره تلفن فروشگاهها، سوپرمارکتها و رستورانهایی را که سرویس ارسال دارند، در اختیار آنها بگذارید. اگر سالمندی را در اطراف خود میشناسید که بهخاطر شرایط کرونا نمیتواند به خرید برود و در عین حـال تنهاست، مرتب جویای حالش شوید. اگر میتوانید گهگاه به منزلش بروید و نگاهی به ذخیره مواد خوراکیاش بیندازید. گاهی اوقات این افراد در ابراز نیازمندیهای اولیه خود، راحت نیستند و همین موضوع میتواند منجر به گرسنگی یا حتی ضعف شدید آنها شود.
- دستهای خود را بهطور مرتب و کامل با آب و صابون بشویید. باید دستهای خود را حداقل به مدت ۲۰ ثانیه بشویید، از جمله کف و پشت دستها، بین انگشتان، انگشتان، نوک انگشتان و در نهایت ناخنها. بهطور مرتب به سالمندانی که از آنها مراقبت میکنید یادآوری کنید که این کار را انجام دهند و در صورت لزوم به آنها کمک کنید.
- از دست زدن به چشم، بینی و دهان خودداری کنید. اگر باید صورت خود را لمس کنید، قبل و در صورت امکان دستهای خود را کامل بشویید. بهطور مرتب به افرادی که از آنها مراقبت میکنید یادآوری کنید که به چشم، بینی و دهان خود دست نزنند.
- مطمئن شوید که در یک دستمال کاغذی سرفه یا عطسه میکنید. بلافاصله دستمال را دور بیندازید. اگر دستمال ندارید، در آرنج خود سرفه یا عطسه کنید. سپس، بلافاصله دستهای خود را کامل بشویید. در صورت نیاز به سرفه یا عطسه سعی کنید از سالمندی که از او مراقبت میکنید دو متر فاصله داشته باشید.
- به افرادی که دوستشان دارید یادآوری کنید که همین کار را انجام دهند. سعی کنید در صورت سرفه یا عطسه، فاصله دو متری را با فردی که از او مراقبت میکنید حفظ کنید. اگر برای عطسه یا تخلیه بینی به کمک شما نیاز دارند، فورا دستمال را دور بیندازید و دستان خود و آنها را با آب و شوینده بشویید.
- توجه به کرونا بسیار ضروری است اما اهمیت دادن به آن نباید مانع از توجهتان به سایر فاکتورهای سلامتی شود. مثلا نباید از یاد ببرید که مثل همیشه قند یا فشار خونتان را کنترل کنید. داروهایتان را مثل قبل با دقت مصرف کنید و حواستان به سایر ابعاد سلامتتان هم باشد. اگر لازم است درباره شرایط سلامتیتان با پزشک صحبت کنید، تا حد امکان این دیدار را به تماس تصویری یا حتی تلفنی تبدیل کنید. استفاده مشاوره آنلاین پزشکی حال در چنین شرایطی میتواند بسیار کمککننده باشد.
توصیههای سازمان بهداشت جهانی درباره سالمندان در دوران کرونا
از همان ابتدای کرونا، سازمان بهداشت جهانی به عنوان یکی از معتبرترین منابع انتشار اطلاعات در زمینه این بیماری شناخته شد. بنابراین توجه به توصیههای این سازمان و رعایت آنها برای همه، بهخصوص سالمندان، اهمیت ویژهای دارد. در ادامه، مهمترین توصیههای این سازمان درباره افراد سالخورده در ایام کرونا را با هم میخوانیم.
- از اقدامات حمایتی و همچنین خدمات و منابع اطلاعات قابل اعتمادی که برای ارائه خدمات اورژانس بهداشتی و سلامت در دسترس هستند، آگاه شوید. سعی کنید اطلاعاتتان را بهروز نگه دارید.
- اطمینان حاصل کنید که اعتبار تلفن همراه شما شارژ شده است؛ مکان امنی را برای شارژ منظم باتری تلفن خود شناسایی کنید تا بتوانید با خانواده و دوستان خود در تماس باشید و در صورت نیاز با خدمات اورژانس تماس بگیرید.
- فهرستی از شمارههای اضطراری (به عنوان مثال شمارههای فوریتهای بهداشتی و بیمارستانی نزدیک، شماره تلفن حمایت روانی اجتماعی و…) و تماسهای پشتیبانی (مانند اعضای خانواده و دوستان، پرستار یا مراقب، کارمند مراقبت اجتماعی، انجمنهای افراد سالمند و…) تهیه کنید. اگر تنها زندگی میکنید، بهتر است این لیست را با نزدیکان و آشنایانتان به اشتراک بگذارید و از همسایهها، خانواده یا مراقب خود بخواهید که بهطور منظم در تماس باشند، مثلاً از طریق تلفن یا چت تصویری. اگر سالمند، توانایی تهیه این لیست را ندارد بهتر است دوستان و نزدیکان به او در آمادهسازی این شماره تلفنها کمک کنند.
- اگر برای مراقبت از خود، از فرد خاصی کمک میگرفتید و در صورتی که مراقب شما دیگر نتواند در کنارتان حضور داشته باشد بهتر است شخص دیگری را که برای حمایت از نیازهای زندگی و مراقبت روزانه خود به او اعتماد دارید، شناسایی کنید. با هم،میتوانید تمام مراقبتها و کمکهای شخصی که نیاز دارید و نحوه ارائه آنها را یادداشت کنید و آن را با این شخص مورد اعتماد در میان بگذارید تا در صورت نیاز، آماده ارائه مراقبت از شما باشد.
- اگر مراقب اصلی فرد دیگری هستید که وابسته به مراقبت شما است (مثلاً نوه، همسر، فرزند دارای معلولیت و…)، فردی را شناسایی کنید که شما و شخصی که از او مراقبت میکنید به او اعتماد داشته باشید تا در صورت بیمار شدن، مسئولیتهای مراقبتی شما را بر عهده بگیرد. مقامات محلی یا سازمانهای داوطلبی که در این شرایط در جامعه شما برای پشتیبانی وجود دارند نیز ممکن است بتوانند کمک کنند.
- اگر چند نفر در خانه شما زندگی میکنند، در صورت امکان یک اتاق یا فضای جداگانه در خانه خود آماده کنید تا هرکسی که علائم ابتلا به کرونا را نشان میدهد، بتواند از دیگران جدا شود. اگر فضایی برای خود ندارید، در صورت ابتلای فردی از اعضای خانواده، در صورت امکان آنها را به مراکز بهداشتی و درمانی بفرستید.
مراقبت از سالمندان مبتلا یا مشکوک به کرونا
در صورتی که از یک یا چند سالمند مراقبت میکنید، پس از رعایت دستورالعملهای بهداشتی حواستان به علائم بیماری در آنها باشد. زیرا حتی با دقیقترین مراقبتها، باز هم ممکن است افراد به این بیماری مبتلا شوند. پس این نکات را از یاد نبرید:
- از علائم اصلی کرونا آگاه و مراقب علائم آن باشید.
- اگر مشکوک هستید فرد مسنی که از او مراقبت میکنید تب دارد، در صورت امکان دمای بدن او را بررسی کنید.
- اگر سالمندی که از او مراقبت میکنید هر کدام از علائم اصلی کرونا را دارد، از او مراقبت کنید تا بتواند خود را از دیگران در خانه جدا کند.
- برای اینکه از نگرانی و تردید خارج شوید، بهتر است فرد سالمند تست کرونا بدهد. طبیعتا بیرون رفتن از خانه در این شرایط منطقی نیست. بنابراین میتوانید از خدمت تست کرونا در منزل حال استفاده کنید و تردیدهایتان را از بین ببرید.
- در صورتی که از ابتلای فرد سالمند مطمئن شدید، با مراکز بهداشت تماس بگیرید و توصیههایی آنها را دنبال کنید. اگر به شما توصیه میشود به یک مرکز بهداشتی بروید، از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده نکنید مگر اینکه اجتنابناپذیر باشد. در طول مسیر، هم فرد مسن و هم شما باید از ماسک استفاده کنید.
اگر به مرکز بهداشتی دسترسی ندارید یا اگر آنها شما را به خانه میفرستند (به دلیل شلوغ بودن یا نداشتن امکانات)، ممکن است مجبور شوید از سالمندتان در خانه مراقبت کنید. اقداماتی وجود دارد که میتوانید برای مراقبت از فرد سالمند و کاهش احتمال ابتلای خود و دیگران انجام دهید، این اقدامات عبارتند از:
- در صورت امکان، فرد را در اتاقی جدا از خودتان و سایر اعضای خانواده مستقر کنید. اگر امکانش نیست، تا حد امکان فاصله را حفظ کنید.
- خانه و بهخصوص اتاقی که فرد در آن است را به خوبی تهویه کنید.
- از فرد مبتلا بخواهید که در خانه رفتوآمد نکند.
- سعی کنید رفتوآمدها به خانه را محدود کنید. اگر شما مراقب اصلی هستید و میتوانید به تنهایی تمام مراقبتهای لازم را خودتان انجام دهید، تماس سایر اعضای خانواده را با فرد محدود کنید.
- هم خودتان و هم فرد بیمار باید در خانه هم ماسک داشته باشید.
- مطمئن شوید که فرد مبتلا به اندازه کافی مایعات مینوشد، خودتان هم مرتب آب و مایعات مصرف کنید.
- داروهای سالمند بیمار را در نزدیکی او بگذارید و زمان مصرف را بهطور مرتب به او یادآوری کنید.
- علائم بهبود (یا بدتر شدن) فرد مبتلا را بهطور دقیق زیر نظر بگیرید و به پزشک یا مرکز بهداشتیتان گزارش دهید.
در پایان
چه خودتان سالمند هستید و چه مراقب و پرستار، سعی کنید این موارد را به دقت بخوانید و اجرا کنید. ضمن اینکه واکسیناسیون را به تأخیر نیندازید. پس از تزریق اول و دوم، حواستان به دز سوم هم باشد و در زمان تعیینشده تزریقتان را انجام دهید. عمل به این توصیهها و واکسیناسیون همگانی نه تنها به سلامت خودتان، بلکه کل جامعه کمک میکند. با رعایت این موارد به تدریج میتوان از پایان کرونا سخن گفت. باز هم یادآوری میشود، علیرغم کاهش بیماری هنوز هم رعایت دستورالعملها تا پایان کامل بیماری، بسیار مهم است.