آسم و معرفی مهم‌ترین نشانه‌های آن

آسم به عنوان یک بیماری حاد تنفسی شناسایی می‌شود. این بیماری باعث التهاب مسیر جریان هوا و دشواری در تنفس می‌شود. تاکنون برای آسم یک درمان قطعی کشف نشده است اما با پرهیز از عوامل تحریک کننده و استفاده از دارو، امکان کنترل علائم آن وجود دارد. در ادامه علائم و نشانه‌ها و همینطور انواع آن‌ را با هم بررسی می‌کنیم.

مشاوره آنلاین پزشکی و روانشناسی حال

آسم

مجاری تنفسی شامل لوله‌هایی است که دم و بازدم از طریق آن صورت می‌گیرد و هوا داخل ریه‌ها رفت و آمد می‌کند. در صورت ابتلا به آسم، مجاری تنفسی دچار اختلال شده و به ‌دلیل التهاب و جمع شدن مخاط، باریک می‌شود. با این‌که در اغلب مواقع ابتلا به این بیماری از کودکی آغاز می‌شود، اما افراد در هر سنی ممکن است به آن مبتلا شوند. خس‌خس سینه، احساس سنگینی روی قفسه‌ سینه و سرفه، از علائم ابتدایی آسم هستند. استفاده از یک برنامه عملی می‌تواند در مدیریت و کنترل بیماری به شما کمک کند. در این صورت می‌توانید به راحتی با آسم زندگی کنید.

در حال بخوانید: هزینه تست کرونا

آسم چیست

در یک جمله می‌توان آسم را اختلال در تنفس نامید. تنفس دشوار که به ‌دلیل باریک شدن مجاری تنفسی اتفاق می‌افتد، دسترسی ریه به هوا را کاهش می‌دهد. فردی که به این مشکل مبتلا می‌شود، با دشواری تنفس، سرفه، افزایش مخاط و تنگی نفس روبه‌رو می‌شود. در صورت شدت گرفتن این موارد، حمله‌ آسمی رخ می‌دهد. حمله‌ آسمی ممکن است خفیف بوده یا به حدی شدید باشد که حیات فرد را تهدید کند. در برخی موارد نیز بروز التهاب در مجاری تنفسی از رسیدن اکسیژن به ریه‌ها و سپس جریان خون، جلوگیری می‌کند که تبعاتی برای بیمار خواهد داشت. هم چنین شما می‌توانید درباره تنگی نفس و نشانه های آن بیشتر بخوانید.

علت آسم

ابتلا به آسم یک علت محرز و مشخص ندارد و علت بروز علائم در افراد مختلف می‌تواند متفاوت باشد. محیط یا شغل فرد، سابقه پزشکی خانواده و خود فرد و حتی جنسیت نیز می‌توانند در میزان خطر ابتلا به آن دخیل باشد. برای مثال در کودکان، پسرها بیشتر از دخترها و در بزرگسالان، زنان بیش از مردان دچار این بیماری می‌شوند.
آسم اغلب در پی واکنش سیستم ایمنی بدن به چیزی در ریه اتفاق می‌افتد. سیستم ایمنی بدن به‌ طور معمول با انواع عفونت مبارزه می‌کند. سیستم ایمنی گاهی به ماده‌ای خارجی که وارد بدن شده است واکنش نشان می‌دهد. این ماده آلرژن نام دارد. نوع و میزان واکنش بدن به آلرژن‌ها نیز از فردی به فرد دیگر متغیر است. بروز التهاب، یکی از واکنش‌های سیستم ایمنی بدن به مواد حساسیت‌زا یا آلرژن است. این التهاب مجاری تنفسی را باریک می‌کند و باعث تولید مخاط بیشتری در آن می‌شود که در نتیجه عمل تنفس با دشواری همراه خواهد بود.شما همینطور می‌توانید درباره تقویت سیستم ایمنی بدن در حال بخوانید.

در حال بخوانید: بیش فعالی چیست

اگر به آسم مبتلا باشید، لازم است انواع محرک‌ها و آلرژن‌هایی که سیستم ایمنی شما را تحریک می‌کنند به‌خوبی بشناسید. مواد آلرژی‌زا می‌توانند آن را تحریک کنند. اگر چیزی که به آن حساسیت دارید را استنشاق کنید، علائم آسم را تجربه خواهید کرد. برای پیشگیری از این مشکل، بهتر است از مواد حساسیت‌زا مانند گرد و غبار و گرده‌ گل دوری کنید. در حال با علائم حساسیت فصلی بیشتر آشنا شوید.
مواد تحریک کننده ممکن است در هوایی که تنفس می‌کنید نیز وجود داشته باشد. دود سیگار، بخارهای سمی و آلودگی هوا از جمله آلاینده‌های هوا هستند. آب و هوای خشک، ورزش در هوای سرد، سرماخوردگی و عفونت‌های تنفسی و چاقی نیز ممکن است علائم بروز آسم را تشدید کنند.
علاوه بر عوامل بیرونی، برخی عوامل حسی و درونی مانند عصبانیت و احساس ترس و هیجان حتی در فردی که به آسم مبتلا نیست هم، روی تنفس او تاثیر گذاشته و باعث شدت گرفتن علائم او می‌شود.

بیشتر بخوانید: درمان بیماری کرون با طب سنتی

غربالگری و تشخیص آسم

روش غربالگری مرسومی برای آسم و جلوگیری از آن وجود ندارد. اما پزشک با بررسی تاریخچه بیماری و معاینه فیزیکی می‌تواند موارد حساسیت‌زا را شناسایی کند و احتمال ابتلا به این بیماری را تشخیص دهد. پزشک در مورد عوامل خطر آسم و علائم شما و همچنین تعداد دفعات و فاصله‌ بروز علائم از شما سوال خواهد پرسید. همچنین ممکن است آزمایشاتی را برای شما تعیین کند تا مشخص شود آیا علائم شما مربوط به آسم است یا خیر.
انواع آزمایشات مربوط به عملکرد ریه مانند اسپیرومتری که میزان و سرعت ورود هوا به ریه را اندازه‌گیری می‌کند، تست نیتریک اکسید بازدمی، برای اندازه‌گیری میزان اکسید نیتریک در هنگام تنفس و آزمایش اوج جریان بازدم برای اندازه‌گیری میزان و سرعت هوا در بازدم از آزمایشات تشخیصی بیماری آسم هستند.

 

علائم آسم

این مساله که علائم آسم چند بار و به چه شکل در شما بروز پیدا می‌کند، به شدت بیماری وابسته است. ممکن است برخی از افراد هر روز نشانه‌های بیماری را در خود مشاهده کنند، در حالی که برخی دیگر، در سال تنها چند روز شاهد علائم بیماری باشند. علائم این بیماری ممکن است در برخی افراد به حدی شدید باشد که زندگی روزمره را مختل کند و در برخی خفیف باشد. اما زمانی که بیماری تحت کنترل قرار گیرد، نگرانی از شدت آن بسیار کمتر می‌شود و اگر علائم به خوبی کنترل نشوند، ممکن است به مجاری تنفسی و ریه‌ها آسیب جدی وارد شود.
از علائم شایع این بیماری می‌توان به سرفه‌ و به ‌طور مشخص، سرفه‌های شبانه و صبحگاهی و تنگی نفس اشاره کرد. سنگینی قفسه سینه و خس‌خس سینه از دیگر علائم بیماری هستند. این علائم ممکن است در فرد به ‌طور شدید یا خفیف بروز کند و با توجه به شرایط بیماری او، آغاز شوند و یا شدت بیابند. گاهی عفونت‌های ویروسی نظیر سرماخوردگی، ورزش و آلرژی باعث تحریک علائم آسم می‌شوند.

بیشتر بخوانید: درمان هموفیلی

علائم آسم عصبی

اگر شما به آسم مبتلا هستید لازم است همیشه میزان استرس خود را تحت کنترل داشته باشید. بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری اظهار داشته‌اند که استرس، علائم آن‌ها را تحریک می‌کند. استرس باعث می‌شود که به ‌طور مستقیم یا غیر مستقیم علائم آسم در شما تشدید شود و زمانی که تحت فشار و اضطراب شدید قرار دارید، ممکن است به سادگی عصبی شوید و عصبانیت شما منجر به آسم عصبی می‌شود.

تغییر در الگوی تنفسی در زمان استرس و عصبانیت از عوامل تشدیدکننده علائم در بیماران است.
در آسم عصبی و با وجود استرس، اضطراب و عصبانیت، علائم طبیعی آسم تشدید می‌شوند و این حالت می‌تواند موقتی باشد. مانند زمانی که برای یک رویداد مهم آماده می‌شوید. این علائم شامل احساس سنگینی در قفسه سینه، اختلال در تنفس و تند شدن آن و سرفه کردن است.
استراحت کافی، داشتن رژیم غذایی سالم و تمرینات ورزشی منظم از راه‌های موثر کاهش علائم آسم عصبی هستند. همچنین بهتر است از شرایط استرس‌زا و عوامل ایجاد عصبانیت تا جایی که می‌توانید دوری کنید. شما می‌توانید مقاله ای با موضوع کنترل خشم را در حال بخوانید

مشاوره آنلاین با پزشک داخلی

درمان آسم

در صورت تشخیص آسم، لازم است پزشک معالج برای مدیریت علائم بیماری و جلوگیری از حملات آسمی یک برنامه درمانی برای شما تجویز کند. درمان این بیماری به ‌طور معمول به سن، شدت بیماری و پاسخ بدن بیمار به درمان بستگی دارد. برخی از داروهای بیماری آسم، داروهایی هستند که در کوتاه مدت بیماری را تسکین می‌دهند. این داروها از علائم و حمله آسمی جلوگیری می‌کنند. ممکن است پزشک یک اسپری تنفسی برای شما تجویز کند که برای تسکین سریع علائم از آن استفاده کنید.

برخی از داروهایی که در بیماری آسم تجویز می‌شوند، برای کنترل بیماری در طولانی مدت است. این داروهای برای کمک به جلوگیری از علائم با کاهش التهاب مجاری تنفسی و جلوگیری از باریک شدن مجاری تنفسی است. درمان آن با استفاده از این داروها با توجه به سن فرد که آیا کودک است و یا بزرگسال، می‌تواند متفاوت باشد.
این داروهای کنترل کننده،‌ شامل کورتیکواستروئیدها هستند که می‌تواند به صورت خوراکی یا تنفسی تجویز شود. داروهای بیولوژیک مانند امالیزوماب و مپولیزوماب نیز برای پاسخ بدن به مواد حساسیت‌زا مورد استفاده قرار می‌گیرند. این داروها آنتی بادی‌هایی هستند که در افراد دارای آسم شدید توصیه می‌شوند.
اصلاح کننده‌های لوکوترین نیز برای کاهش التهاب و باز نگه داشتن مجاری تنفسی تجویز می‌شوند که به صورت خوراکی مصرف می‌شوند. ایمونوتراپی یا ایمنی درمانی که معمولا در آسم آلرژیک مورد استفاده است، برای کاهش واکنش بدن به آلرژن‌ها و مواد حساسیت‌زا در درمان آسم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اسپری تنگی نفس

انواع اسپری تنگی نفس یا آسم حاوی داروهایی هستند که برای جلوگیری یا رهایی از علائم این بیماری تجویز می‌شوند. داروهای استنشاقی مانند اسپری آسم، دوز مشخصی از دارو را به ریه‌ها و مجاری تنفسی می‌رساند و از این طریق هم میزان داروی مصرفی کاهش می‌یابد و هم باعث تاثیر زودهنگام آن می‌شود.

معمول است که پزشک برای افراد مبتلا به این مشکل دو نوع اسپری تنگی نفس تجویز کند که یکی برای استفاده‌ منظم و کنترل کلی بیماری و یکی دیگر برای مواقع اورژانسی است. اسپری آسم ممکن است حاوی داروهای استروئیدی باشد که التهاب مجاری تنفسی را کاهش می‌دهد. اسپری حاوی گشاد کننده برونش نیز مجاری تنفسی را باز می‌کند و ممکن است یک اسپری شامل هر دوی این داروها باشد.

دستگاه‌های داروهای استنشاقی آسم یا با دوز اندازه‌گیری شده استاندارد هستند یا حاوی پودر خشک. اسپری استنشاقی آئروسل یا MDI نوع رایج اسپری آسم است. دستگاه‌های پودر خشک نیز دارو را به ریه و مجاری تنفسی می‌رسانند. برای استفاده از اسپری تنگی نفس لازم است بروشور داخل جعبه را به خوبی بخوانید و روش استفاده را بیاموزید. لازم است بین فشردن دستگاه و تنفس هماهنگی لازم وجود داشته باشد تا دارو وارد دستگاه تنفسی و ریه شود.

مشاوره آنلاین با پزشک عمومی

زندگی با بیماری آسم

همان‌طور که گفتیم اگر نشانه‌های این عارضه را در خود بشناسید، با کنترل علائم بیماری می‌توانید زندگی خیلی راحتی داشته باشید و با بیماری خود کنار بیایید. برای این کار لازم است بدانید که از کدام داروهای برای پیشگیری و تسکین علائم استفاده کنید. پرهیز از عوامل تشدید کننده و تحریک کننده علائم و ساختن یک زندگی سالم نیز می‌تواند در کاهش بروز علائم به شما کمک کند.

 

سوالات متداول

آسم چیست؟

آسم یک بیماری مزمن است که روی دستگاه تنفسی تاثیر می‌گذارد. مجاری تنفسی افرادی که به آسم مبتلا می‌شوند، بر اثر التهاب و تجمع مخاط باریک می‌شود.

آسم چگونه بوجود می آید؟

ابتلا به آسم ممکن است زمینه ژنتیکی داشته باشد یا بر اثر عوامل محیطی، در یک فرد بوجود بیاید. برخی از آلاینده‌های محیطی مانند گرد و غبار، دود سیگار، آلودگی هوا و بخارات گازهای سمی در تحریک علائم بیماری موثر هستند.

آسم چگونه تشخیص داده می‌شود؟

پزشک برای تشخیص آسم ممکن است به معاینه فیزیکی بپردازد و آزمایش‌های مشخصی مانند اسپیرومتری را برای تشخیص الزامی بداند. تست‌ اندازه‌‌گیری میزان و سرعت هوا در دم و بازدم نیز از دیگر تست‌های تشخیصی این بیماری است.

آسم چگونه درمان می‌شود؟

روش درمانی قطعی وجود ندارد اما با شناخت علائم این بیماری و کنترل نشانه‌های آن می‌توان تا حد زیادی خطرات آن را کاهش داد. برخی از داروهای تجویز شده برای بیماری ممکن است اثر کوتاه مدت داشته باشند و برای حاد شدن نشانه‌های آسم به کار بروند. برخی نیز برای اثر طولانی مدت تجویز شده و باید به طور روزانه مورد استفاده قرار بگیرند.

آسم چقدر خطرناک است؟

از یک فرد به فرد دیگر و بر اساس برخی ویژگی‌ها، شدت این بیماری می‌تواند متفاوت باشد. در حالی که این بیماری در زندگی برخی از افراد اختلالی ایجاد نمی‌کند، در برخی دیگر می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد. اگر علائم بیماری کنترل نشوند خطرات بیشتری نیز متوجه جان فرد بیمار خواهد بود.

آسم چه خطراتی دارد؟

در افرادی که به بیماری آسم مبتلا هستند، ممکن است حملات آسمی روی دهد. این حملات خطرناک بوده و احتمال دارد بر اثر آن راه رسیدن اکسیژن به ریه مسدود شود.

منابع

www.aafa.org

www.nhlbi.nih.gov

www.asthma.org.uk

www.medicalnewstoday.com