نظم و انضباط به بچهها کمک میکند تا از پافشاریهای ناسالم روی خواستههایشان دست بردارند و برای رسیدن به اهدافشان صبر و حوصله بیشتری خرج کنند. آموختن این نظم گوشه ای از مهارت های فرزند پروری است که در ادامه شرح داده خواهد شد.
این اهداف میتوانند چیزهای سادهای مثل دوری کردن از بازیهای ویدئویی پر سروصدا در یک بعد از ظهر گرم تابستانی یا درخواست یک شیرینی اضافی از مادرشان باشد.
همه والدین در راستای فرزند پروری باید به استراتژیهای مشخصی برای نظم آموزی و ارتباط با فرزند مجهز باشند. در این مطلب قصد داریم برخی از این استراتژیها را معرفی کنیم. با ما همراه باشید.
فرزند پروری و نظم آموزی برای بچههای حرف گوش نکن
نظم و انضباط یک مفهوم ساده نیست؛ بلکه بچه ها با کمک نظم آموزی میتوانند این مهارت خود را سایر زمینهها توسعه دهند که در دراز مدت باعث بیشتر شدن احساس مسئولیت و تعهد آنها میشود.
اگر کودکتان حرفهای شما را گوش نمیکند و ساز خودش را میزند، احتمالا برای یاد دادن نظم به او دچار مشکل میشوید ولی همیشه حداقل یک راه حل برای مشکلات وجود دارند.
به عنوان والدین میتوانید از تکنیکهای زیر برای نظم آموزی به فرزند خود استفاده کنید.
-
یک ساختار ایجاد کنید
داشتن یک برنامه روتین و نرمال برای ارتباط با فرزند ضروری است. در ساعت مشخصی بچهها را از خواب بیدار کنید، به آنها صبحانه بدهید و بخواهید که موهایشان را شانه بزنند و دندانهایشان را بشورند. به این ترتیب فرزندتان میداند که هر روز صبح باید این کارها را انجام دهد. با ایجاد چنین ساختارهایی میتوانید حتی فرق روزهای تعطیلی و مدرسه را به کودکان یاد بدهید یا وظایف خانه را با یکدیگر تقسیم کنید. همینطور مشکل اصلی والدین، که بیدار کردن بچهها برای کلاس های صبح مدرسه است با ایجاد ساختارهای روتین و نظم آموزی به کلی مرتفع میشود. به این ترتیب بچهها میدانند که شبهای مدرسه باید زودتر بخوابند و در برنامههای شبانه والدین حضور نداشته باشند.
بیشتر بخوانید: اختلاف با خانوده را چطور مدیریت کنیم
-
دلایل پشت قوانین را توضیح دهید
حرف زدن یکی از بهترین روشهای فرزند پروری و ایجاد ارتباط با فرزند است. یکی از دلایل حرف شنوی نداشتن بچهها این است که تصور میکنند یک قانون سخت و پیچیده و بیدلیل پیش رویشان قرار میدهید. پس به او بگویید که چرا حد و مرزهای مشخصی را تعیین کردهاید. مثلا در بعد از ظهر یک روز گرم تابستانی ساعت 3 نمیتواند در خانه آپارتمانی بازیهای پر سر و صدا انجام دهد زیرا برای سایر خانوادههای مجتمع ایجاد مزاحمت میکند و آنها میخواهند استراحت کنند. در عوض میتواند این بازیها را صبح انجام دهد.
اگر از او میخواهید که بعد از آمدن از مدرسه و استراحت کردن اول تکالیفش را انجام دهد به این خاطر است که فرصت کافی برای تفریح و دورهمی خانوادگی داشته باشد. این روش به کودکان کمک میکند که دلایل اساسی قوانین را بشناسند و به جای گفتن: «مادر من گفت این کار را انجام دهم»، هدف اصلی کارتان را درک کنند.
-
پیامدها را به آنها نشان دهید
بهترین روش یادگیری کسب تجربه است.این تکنیک فرزند پروری برای بچههایی که به سختی حرف والدین را گوش میدهند هم موثر است. اگر کودکتان موقع بیرون رفتن حاضر به پوشیدن لباس گرم نیست؛ اجازه دهید سرما را احساس کند. به این ترتیب نه تنها او را مجبور به انجام کاری نکردهاید بلکه یاد میگیرد که با پیامدهای منفی رفتارهای خود مواجه شود.
حتی میتوانید به کودک توضیح دهید که اگر انتخابی نادرست داشته باشد با چه پیامدهای منفی مواجه میشود. مثلا اگر حاضر به جمع کردن اسباب بازیهایش نیست به او بگویید که برای یک روز نمیتواند از آنها استفاده کند. البته در این بین از فریاد کشیدن و مبارزه قدرت با کودکتان پرهیز کنید.
درباره بهترین روش تربیت فرزند نیز میتوانید این مطلب را مطالعه کنید.
-
تشویق به نظم آموزی
تکنیک بعدی در فرزند پروری و ارتباط با فرزند برای نظم آموزی استفاده از تعریف و تمجید است. اگر بدون اینکه شما اشارهای کنید، اتاقش را مرتب میکند یا بعد از خوردن غذا ظرفش را داخل سینک ظرفشویی قرار میدهد؛ حتما در فرصتی او را تحسین کنید تا بداند که کارهای خوبش برایتان مهم و ارزشمند است. تحسین بچهها میتواند منجر به تکرار رفتارهای خوبشان شود.
-
مهارتهای حل مسئله را به کودکان آموزش دهید
بعضی اوقات پرسیدن از بچهها و نظرخواهی بهترین راهکار برای ارتباط با فرزند و آموزش نظم است. به عنوان مثال اگر فرزندتان نمیتواند زود لباسهایش را بپوشد و برای رفتن به مدرسه آماده شود شاید استفاده از یک ساعت زنگ دار ایده بدی نباشد یا حتی میتواند لباسهایش را از شب قبل برای صبح آماده کند. برای حل مشکلات پیچیدهتر میتوانید روشهای مختلفی را آزمایش کنید تا بهترین نتیجه حاصل شود. مثلا اگر در نظم آموزی و ارتباط با فرزند نوجوانتان مشکل دارید و نمیتواند روی انجام تکالیفش تمرکز کند؛ شاید به انگیزه بیشتری برای یادگیری نیاز دارد یا حتی انجام برخی از تکالیف برایش سخت است.
در این مواقع هم میتوانید با کمک فرزندتان راه حلی مفید پیدا کنید.
بیشتر بخوانید: رحم اجارهای چیست
-
نظم آموزی
اگر عادت دارید موقع تماشای تلویزیون غذا بخورید و یک عالم ظرف کثیف دور و برتان جمع کنید؛ یادتان باشد که بچهها در حـال نگاه کردن هستند. آنها خیلی زود عادات رفتاری والدین را یاد میگیرند. پس برای داشتن بچههایی منظم و مسئولیتپذیر باید عادات بدتان را اصلاح کنید.
پیشنهاد حالی
برای ارتباط با فرزند و نظم آموزی بهتر؛ وظایف و کارهای روزانه او را تا حد ممکن ساده انتخاب کنید و فرصت دهید تا به ساختارها عادت کند. هیچ تغییری یک شبه اتفاق نمیافتد بنابراین برای اجرای تکنیکهای فرزند پروری موفق هم به زمان، تمرین و صبوری زیادی نیاز دارید. اینکه انتظار داشته باشید یک کودک زیر سن مدرسه بتواند در همه وظایف روزانهاش نظم و ترتیب را به خاطر بسپارد، ناشدنی است. گاهی نیاز است به جای تلاش برای بهتر کردن اوضاع از تلاش دست بکشیم. تلاش افراطی باعث می شود دیگر فرزندمان حرف مان را حساب نکند.
در این دست موقعیت ها بهتر است دنبال راه حل های ریشه ای تر بگردیم و کار را دست کاردون بسپاریم. تعلل نکنید. مشاور کودک و نوجوان میتواند دوست جدید فرزندمان باشد و در تقویت اعتماد به نفس فرزندمان یاورمان باشد. بنابراین گاهی با ترفندهای ساده کارهایش را به او یادآوری کنید. مثلا میتوانید یک نمودار یا نقاشی از کارهای روزانهاش درست کنید تا بداند هر کدام را در چه موقعی انجام دهد.
سوالات متداول
راههای افزایش نظم آموزی کودک چیست؟
تعیین ساختارهای مشخص، توضیح دادن پیامدها٬ آموزش مهارت های حل مسئله و تشویق برای داشتن نظم به کودک کمک خواهد کرد تا نظم آموزی بهتری داشته باشد.
چرا یادگیری مهارت حل مسئله برای کودکان مفید است؟
بهبود مهارت حل مسئله علاوه بر تقویت خلاقیت کودک به شما کمک خواهد کرد تا به کمک کودکان راه حلهایی برای رفع مشکل کودکان بیابید که شاید از ذهن شما دور مانده است و همچنین این گونه به کودک انگیزه و اعتماد به نفس بیشتری میدهید.