‍۱۰ روش جذاب و کاربردی برای تقویت حافظه

داشتن یک حافظه قوی به نشاط و سلامت مغز شما بستگی دارد. چه دانشجویی باشید که برای امتحانات پایان ترم آماده می‌‌‌‌‌‌‌‌شوید، چه یک متخصص حرفه ­ای که تلاش می­ کند دانش خود را به کار بگیرد و یا فردی که به دنبال تقویت بخش خاکستری مغز با افزایش سن است، در هر حـال تقویت حافظه بخشی از دغدغه­ های شماست. در گذشته می­‌گفتند که شما نمی‌توانید ترفندهای جدید را به یک سگ پیر آموزش دهید. اما تحقیقات دانشمندان نشان داده‌اند که این نظریه امروزه کاربردی ندارد. ضعف تدریجی بخش­‌های مختلف بدن پس از ورود به دوره میانسالی امری بدیهی است؛ اما واقعیت این است که مغز انسان توانایی حیرت‌انگیزی در انطباق و تغییر دارد، حتی تا سن پیری! این توانایی مغز به عنوان انعطاف‌­پذیری عصبی شناخته می­‌شود. برای مطالعه بیشتر درباره نقش افزایش سن بر حافظه، مقاله موجود در وب‌سایت حال با عنوان رابطه میانسالی و حافظه را مطالعه کنید. مغز می‌­تواند با تحریک مناسب، مسیرهای عصبی جدیدی ایجاد کند، اتصالات موجود را تغییر داده و با روش­‌های همیشه در حـال تغییر سازگار شده و واکنش نشان دهد. در واقع شما می
توانید‌‌ از قدرت طبیعی انعطاف‌­پذیری عصبی مغز خود برای توانایی‌­های شناختی، تقویت توانایی جدید، یادگیری اطلاعات و بهبود حافظه استفاده کنید. آیا روش­های تقویت حافظه را می‌شناسید؟

مشاوره با متخصص مغز و اعصاب

راه ‌های تقویت حافظه

می‌گویند تا زمانی که یک تکه کاغذ برای نوشتن وجود دارد، همه چیز را می­‌توان به خاطر سپرد. اما چرا وقتی برای بهبود حافظه راه­‌های آسان، طبیعی و سریع وجود دارد، به نوشتن متکی باشیم؟ این ده نکته عملی در مورد تقویت حافظه، قطعا مغز شما را تحریک می­‌کند:

بازی­های فکری انجام دهید

اغلب بزرگسالان معمولا یک برنامه ثابت و منظم برای روزهای خود دارند. برخیز، به محل کار برو، به خانه بیا و در کنار خانواده باش! آن­ها این کارها را انجام می­‌دهند و در واقع به انجام آن­ها عادت می­‌کنند. وقتی کاری به یک عادت روتین برای فرد تبدیل می‌شود، یعنی مغز از مسیرهای عصبی مشخصی برای انجام آن­ها استفاده می­‌کند و درگیر چالش و تصمیم‌­گیری نمی‌شود. به هم زدن نظم کارها، می­‌تواند با تحریک مغز، به رشد آن کمک می‌کند. برای تحریک مغز، بازی­‌های فکری پیدا کنید. در مجلات و روزنامه ­ها به دنبال سودوکو و جدول کلمات متقاطع باشید. سعی کنید از مغز خود به روش­های مختلف استفاده کنید. اما لازم نیست که همیشه برای انجام بازی­های فکری به سراغ کامپیوتر یا جدول و روزنامه بروید! استفاده از مسیر جدید برای رسیدن به محل کار، بازدید از مکان­‌های جدید در آخر هفته ­ها و… مناطق کمتر استفاده شده مغز را فعال می­‌کند. از هر چیز جدید، سرگرم کننده و چالش برانگیز برای تحریک مغزتان استفاده کنید.

غذاهای مقوی مغز بخورید

غذا سوخت بدن است و به مغز هم انرژی می‌رساند. تاثیر رژیم غذایی بر حافظه بسیار است. داشتن یک رژیم غذایی متعادل نه تنها حافظه را بهبود می­‌بخشد، بلکه خطر ابتلا به زوال عقل در پیری را نیز کاهش می­‌دهد. مقدار زیادی امگا 3 بخورید که در انواع ماهی­ها یافت می‌شود. اگر غذای دریایی دوست ندارید، سعی کنید بیشتر گردو، اسفناج، کلم بروکلی و لوبیا بخورید. این خوراکی­ها دارای آنتی اکسیدان­‌هایی هستند که از سلول­های مغزی در مقابل آسیب محافظت می­‌کنند. شما می‌توانید خواص ویتامین e را در حال بخوانید.

بیشتر بخوانید: خواص دارچین و عسل

مصرف ماهی، مغزهای خوراکی و چربی های سالم به تقویت حافظه کمک می‌کند.

خواب کافی داشته باشید

همه می­‌دانند که بدن برای عملکردهای روزانه خود به مقدار مشخصی خواب و استراحت نیاز دارد. اما آیا می­‌دانید که خواب کافی باعث بهبود حافظه هم می­‌شود؟ به این دلیل که مغز حتی در حالت خواب و استراحت هم فعال است! مغز در این حالت روی خاطرات کار می­‌کند و حتی آن­ها رو دوباره سازمان‌دهی می‌کند. با دانستن این نکته حتما متوجه شده ­اید که چرا خواب می­‌بینیم!

درباره خوب خوابیدن در حال بخوانید.

ورزش کنید

داشتن فعالیت بدنی کافی و ورزش نه تنها بدن را روی فرم نگه می­‌دارد بلکه باعث سلامت مغز هم می‌شود. کاهش وزن و حفظ وزن مناسب، علاوه بر این که بدن را به شکل خوب خود بر می­‌گرداند، می­‌تواند عملکرد حافظه را نیز بهبود بخشد. یک تا یک و نیم کیلومتر پیاده روی، به ویژه با افزایش سن، باعث حفظ خاطرات می‌شود. تحقیقات نشان داده است که حجم مغز سالمندانی با این مقدار فعالیت بدنی، پس از ۹ سال بیشتر از کسانی است که سبک زندگی کم تحرکی داشته‌اند. شما می‌توانید راجع به ورزش یوگا و آشنایی با حرکات آن در حال بخوانید.

آدامس بجوید

یک مطالعه نشان داده که جویدن آدامس به افراد کمک می­‌کند تا بیشتر روی یک کار تمرکز کنند. هم­چنین حافظه کوتاه مدت این افراد در مقایسه با کسانی که ادامس نمی‌جویدند، بهبود یافته است. فقط اطمینان حاصل کنید که آدامس جویدن شما به یک عادت آزاردهنده برای شما و اطرافیانتان تبدیل نشود!

استرس را کنترل کنید

استرس باعث می­‌شود که شما احساس گیجی و ناتوانی کنید. این مسئله می‌تواند بر مغز هم اثر منفی داشته باشد. استرس مزمن می‌تواند با گذشت زمان، سلول­های مغز را از بین ببرد و به هیپوکامپ -بخشی از مغز که خاطرات جدید را ایجاد و خاطرات قدیمی را ذخیره می­‌کند- آسیب بزند. مدیریت و کاهش استرس یک راهکار موثر برای حفظ سلامتی مغز است. درباره بهترین قرص ضد استرس در حال بیشتر بدانید

مشاوره استرس

سطح آهن بدنتان را کنترل کنید

کمبود آهن می‌تواند اثرات منفی جدی بر عملکرد مغز، از جمله تمرکز و حافظه داشته باشد. مطالعات نشان داده‌­اند افرادی که با سطح آهن کمتری در تست حافظه شرکت کرده‌اند، آزمون را در مدت زمان بیشتری به پایان رسانده و نمره آن­ها به طور قابل توجهی پایین­تر از افراد با سطح آهن طبیعی است. همین افراد پس از رفع کمبود آهن خود، توانستند امتیاز نرمال را دریافت کنند. خوشبختانه مصرف مکمل آهن و خوراکی­ های آهن­دار مثل پروتئین­های حیوانی، حبوبات، کلم بروکلی و اسفناج به راحتی این مشکل را برطرف می­‌کند.

دست راستتان را مشت کنید

تکنیک احمقانه‌­ای به نظر می ­رسد! درست است؟ اما باید بدانید که نتایج یک مطالعه نشان داد مشت کردن دست راست در هنگام یادگیری مطالب، می­‌تواند باعث بهبود عملکرد حافظه شود. البته برای اجرای این روش باید در هنگام یادآوری مطالب، دست چپ خود را مشت کنید. این روش برای به خاطر سپردن سریع مطالب در زمانی که به کاغذ و قلم دسترسی ندارید می‌تواند بسیار موثر باشد.

داشتن خواب کافی و با کیفیت از آسان‌ترین روش های تقویت حافظه است.

یشتر بدانید: روش هایی برای خواب سریع

تمرکز داشته باشید

انجام دادن چند کار به صورت همزمان، اغلب به عنوان یک ویژگی خوب مورد ستایش قرار می­‌گیرد، اما این طور نیست! بر خلاف انتظار، این کار باعث کاهش بهره ­وری افراد می‌شود نه افزایش آن. انجام هم‌زمان چند کار در واقع باعث حواس پرتی مغز می‌شود و توانایی مغز برای تمرکز بر یک فعالیت را مخدوش می‌کند. بهتر است وظایف به ترتیب لیست شده و یکی پس از دیگری با تمرکز کامل انجام شوند. شما می‌توانید درباره علت حواس پرتی و فراموشی در حال بخوانید

کتاب خواندن را جایگزین تماشای تلویزیون کنید

سعی کنید هر روز برنامه زمانی مشخصی برای کتاب خواندن داشته باشید. موضوعات جدید و متنوع را برای مطالعه انتخاب کنید و ذهن خود را با مطالب جدید به چالش بکشید. از کتاب­‌هایی مربوط به دوره­‌های زمانی مختلف، فرهنگ­های متنوع و آداب و رسوم گوناگون استقبال کنید و آن چه را که می­‌خوانید، در ذهن تصویرسازی و مرور کنید. این کار دقیقا عکس حالتی است که شما تلویزیون تماشا می‌کنید. در هنگام تماشای تلویزیون، مغز شما کاملا منفعل و گیرنده اطلاعات است که این مسئله به تدریج باعث تحلیل رفتن مغز می­‌شود. شما ترجیح می‌دهید که به تماشای تلویزیون بنشینید یا کتاب بخوانید!؟

بیشتر بخوانید: تفاوت آلزایمر و زوال عقل

تقویت حافظه برای درس خواندن

شما به عنوان یک دانشجو یا دانش آموز از بخش­های مختلف حافظه خود استفاده می‌کنید. هنگامی که شما یک مطلب را یاد می­‌گیرید، آن را به حافظه کوتاه مدت خود انتقال می‌دهید. انتقال این اطلاعات تازه آموخته شده به حافظه بلند مدت، چیزی است که نمرات و عملکرد آموزشی شما به آن بستگی دارد. شما می‌توانید راجع به انواع اختلالات یادگیری نیز مطلب مرتبط با آن را بخوانید. اگر قادر به یادآوری درست مطالبی که خوانده‌­اید نیستید، ممکن است نیاز به بهبود حافظه داشته باشید. شما می­ توانید در کنار تکنیک­‌های ذکر شده در بالا، از روش­های دیگری برای به خاطر سپاری مطالب درسی کمک بگیرید:

مشاوره تحصیلی آنلاین

• سبک زندگی سالمی داشته باشید. از دخانیات و نوشیدنی‌­های الکلی دوری کنید.
• تمرینات سخت‌­تری برای بهبود حافظه انتخاب کنید تا مغز خود را به چالش بکشید.
• چهار ساعت بعد از یادگیری یک مطلب سخت، ورزش کنید تا آن را به خوبی به ذهن بسپارید.
• به کسی آموزش دهید. این کار باعث می­‌شود تا مطلب آموخته شده به خوبی در ذهن تثبیت شود.
• آن­چه را که در طول روز آموخته‌اید، پیش از خواب مرور کنید.
• از روش‌های یادیار استفاده کنید. مثلا مطالب درسی را به کمک میان­بر، کلمات مخفف، شعر یا آهنگ یاد بگیرید.
• مطالب سنگین را در بخش­ های کوچک به حافظه بسپارید تا به خاطر آوردن آن­ها ساده‌­تر شود.

یاد دادن مطلب تازه آموخته شده به دیگری می‌تواند باعث تثبیت آن در ذهن شود

بیشتر بخوانید: مزایای مشاوره آنلاین

تقویت حافظه کوتاه مدت

حافظه کوتاه مدت در لوب پیشانی مغز قرار دارد و به چرک نویس مغز معروف است. اطلاعات جدیدی که شما می‌آموزید، در گام اول وارد این بخش می­‌شوند و اگر به خوبی در این ایستگاه ثبت نشوند، ورود مطالب به حافظه بلند مدت و یادآوری مجدد مطالب دشوار یا ناممکن خواهد بود. حافظه کوتاه مدت نقش اساسی در زندگی انسان دارد و ضعف و اختلال در آن، زندگی کاری و تحصیلی افراد را به مخاطره می‌اندازد. برخی از محققان معتقدند که حافظه کوتاه مدت فیلتری برای جدا سازی اطلاعات با ارزش از کم ارزش است. در واقع می­‌توان گفت که این بخش از مغز انسان تصمیم می­‌گیرد که او چه چیزی را در حافظه ثبت کند و چه چیزی را فراموش کند.

عواملی مثل استرس زیاد، افزایش سن، مصرف الکل و برخی از آسیب‌ها مثل ضربه مغزی باعث اختلال در حافظه کوتاه مدت می­‌شوند. ناتوانی در یادآوری وقایعی که به تازگی روی داده ­اند، مهم‌ترین نشانه ضعف این حافظه است. گم کردن وسایل روزمره، اشتباه‌کردن در نام افراد، فراموش کردن کلمه مناسب در حین مکالمه هم از دیگر نشانه‌های مهم چنین اختلالی هستند. اما آیا می­‌توان حافظه کوتاه مدت را تقویت کرد؟

بله. می­‌توان با به کارگیری روش­‌های زیر، حافظه کوتاه‌مدت را تقویت کرد:

• مهم‌ترین کار، اولویت بخشی به مطالب است. مطالبی که ارزش یادگیری دارند را به حافظه بسپارید.
• تمرکز خود را بر روی یادگیری یا انجام فقط یک کار قرار دهید.
• مطلبی را که می­‌خواهید به حافظه کوتاه مدت خود بسپارید، چند بار با صدای بلند برای خودتان تکرار کنید.
• در طبیعت قدم بزنید و به مناظر طبیعی نگاه کنید.
• مصرف شکر را کاهش دهید. این ماده با افزایش سطح قند خون باعث کاهش تمرکز و اختلال در یادگیری می‌شود.
• شکلات تلخ بخورید، چون ترکیبات موجود در این نوع شکلات باعث بهبود جریان خون به مغز و کاهش اختلالات ذهنی در سالمندان می‌شود.
• مورد بعدی را شما اضافه کنید!

بیشتر بدانید: تست کرونا در منزل

نقش کندر در تقویت حافظه

ممکن است شما هم شنیده باشید که کندر در تقویت حافظه نقش دارد. طب سنتی نیز به مصرف این ماده برای بهبود حافظه به شدت توصیه می ­کند. همچنین گفته شده که پیامبر اسلام به جویدن مقدار کمی کندر در دوران بارداری تاکید داشته‌‌‌اند، زیرا مصرف آن را موجب افزایش هوش کودک در آینده می‌دانستند. این ماده مفید در سلامت دهان و دندان، پیشگیری از سرطان، مشکلات دستگاه گوارش و آرتروز نقش دارد. علاوه بر این­‌ها، مطالعات متعددی نشان داده­‌اند که مصرف کندر در دوزهای بالا، می­‌تواند به ارتقاء حافظه در موش‌­های صحرایی کمک کند. با این حال، هنوز هیچ مطالعه­ قابل استنادی بر روی انسان در این زمینه انجام نشده است. اگر تمایل دارید که از این ماده جهت بهبود حافظه استفاده کنید، بهتر است پیش از مصرف، مشاوره پزشکی دریافت کنید.

مصرف کندر می‌تواند به تقویت حافظه کمک کند

حرف آخر

ضعف حافظه می­‌تواند نوعی بیماری یا نشانه‌­ای از ابتلا به یک بیماری جدی باشد. پس چنان­چه تغییرات محسوسی در عملکرد مغزی به ویژه حافظه خود مشاهده کردید، بهتر است در اسرع وقت با یک پزشک متتخصص در این خصوص صحبت کنید. دریافت مشاوره دقیق و کارا و شناسایی به موقع بیماری، می‌تواند از پیشرفت و شدت یافتن آن پیشگیری کرده و روند درمان را آسان‌­تر کند. برای این منظور، استفاده از مشاوره آنلاین که به کمک تکنولوژی در اختیار همگان قرار گرفته، بسیار راه‌گشاست. شما می­‌توانید از طریق سامانه خدمات آنلاین پزشکی- سلامت حال در کمترین زمان ممکن و با حداقل هزینه، به صدها پزشک و مشاور با تجربه در تخصص­های مختلف علوم پزشکی و روانشناسی دسترسی داشته و خدمات آنلاین دریافت کنید.

مشاوره آنلاین پزشکی و روانشناسی

گرچه راه‌کارهای مختلف و متنوعی برای تقویت حافظه ذکر شده است اما کوشیدیم که در این مقاله به تکنیک‌هایی اساسی و موثر برای آن اشاره کنیم. روش­‌هایی آسان و ارزان که برای همه افراد در هر سن و جایگاهی قابل اجرا باشد. علاوه بر این به تقویت حافظه کوتاه مدت به عنوان اولین گام در یادگیری موثر پرداختیم. آیا تصور می­‌کنید که پیشرفت تکنولوژی در ضعف حافظه بشر نقش دارد؟ شما از چه روش­‌هایی برای تقویت حافظه خودتان استفاده می ­کنید؟

پرسش­های متداول