پسته خوراکی در واقع بذر درخت پسته است. این دانه خوشمزه که طعم کمی شیرینی دارد، دارای خواص بیشماری است. از مهمترین خواص پسته میتوان به خاصیت آنتی اکسیدانی، تامین فیبر و پروتئین بالای آن اشاره کرد. منشاء درخت پسته در غرب آسیاست و باستان شناسان معتقدند که مردم از حدود هفت هزار سال پیش از میلاد مسیح، به خوردن آن روی آوردند. پس میتوان گفت که پسته یکی از قدیمیترین آجیلهای جهان است. مانند همه مغزها، پسته هم سرشار از مواد مغذی مفید است. با این حـال خواص منحصر به فردی هم دارد که آن را از دیگر مغزهای خوراکی متمایز میکند. خاصیت تطبیق پذیری آن باعث میشود که شما بتوانید پسته را به تنهایی، با سالاد، همراه با مخلوط میوههای خشک، به صورت پخته شده، یا به صورت یک سس دلچسب برای روی ماهی، گوشت یا پاستا میل کنید. مقدار توصیه شده آن برای مصرف روزانه، در حدود ۳۰ گرم یا ۲۴ عدد است. مصرف پسته برای افراد مبتلا به دیابت، مشکلات قلبی، یبوست و… بسیار مفید است. برای آشنایی بیشتر با بیماری دیابت میتوانید مقاله علائم دیابت را از وبسایت حال مطالعه کنید. علاوه بر این، امتیازات غذایی آن را نیز میتوان به عنوان یک مزیت در کنار این تواناییها برای آن در نظر گرفت. برخی از مهمترین خواص پسته عبارتند از:
منبع خوبی از پروتئین
پسته یک منبع غنی پروتئین است که حدود ۳۰ گرم پروتئین در هر ۱۰۰ گرم از آن وجود دارد. بدن انسان این پروتئین را به اسیدهای آمینه تشکیل دهنده آن تجزیه میکند که میتواند برای ترمیم بافتها یا ایجاد سلولهای جدید استفاده شود. علاوه بر این خوردن غذاهای غنی از پروتئین به انسان احساس سیری میدهد و هوس او برای غذاهای ناسالم را هم کاهش خواهد داد. پس پسته یک میانوعده عالی برای بعد از ظهر است.
داشتن اسیدهای چرب مفید
ممکن است از شنیدن این که حدود نیمی از وزن پسته را چربیها تشکیل میدهند تعجب کنید! اما چرا با این حـال مصرف آن مفید به نظر میرسد؟ علت این مسئله، نوع چربیهای موجود در پسته است. درصد کمی از چربیهای این دانه خوشمزه از نوع اشباع است که میتواند برای بدن مضر باشد. چربیهای اشباع با خطر بالای بیماریهای قلبی و عروقی مرتبط هستند. سایر چربیهای موجود در پسته از نوع چربیهای اشباع نشده و تک اشباع هستند که میتوانند از قلب محافظت کنند. این چربیها شامل اسیدهای چرب امگا ۳ و اسید آلفالینولنیک است که میتواند به DHA و EPA تبدیل شود. این دو شکل از امگا ۳ فقط در منابع حیوانی یافت میشوند. بنابراین گیاهخواران میتوانند از پسته برای تامین این چربیهای بدن خود به راحتی استفاده کنند.
حاوی آنتی اکسیدان
رادیکالهای آزاد میتوانند آسیبهای قابل توجهی به سلولهای ما وارد کنند. این آسیبها با افزایش سن بیشتر و بیشتر میشوند. دستهای از مولکولها به نام آنتی اکسیدانها این رادیکالهای آزاد را خنثی کرده و بخشی از آسیبهای سلولی را معکوس کنند. پسته منبع خوبی از آنتی اکسیدانها از جمله لوتئین، بتاکاروتن و گاما توکوفرول است. بتاکاروتن به عنوان پیش ماده ویتامین A عمل میکند، در حالی که گاما توکوفرول، پیش ماده ویتامین E است و این ویتامینها، خود دارای فعالیت آنتی اکسیدانی بسیار قوی هستند.
منبع خوبی از فسفر
فسفر عنصری ضروری برای عملکرد صحیح فیزیولوژی بدن ما است. این ماده نه تنها در ساختار سلولها نقش دارد، بلکه انواع واکنشهای فیزیولوژیک را نیز در بدن تنظیم میکند. دریافت فسفر کافی به سلامت استخوانها کمک کرده و تضمین میکند که سلولهای بدن همچنان به تولید انرژی ادامه دهند. ۳۰ گرم پسته نزدیک به ۱۳۷ میلیگرم فسفر دارد که حدود چهارده درصد از نیاز روزانه بدن به این ماده مغذی را تامین میکند.
بیشتر بدانید: برای عرق دست و پا به چه دکتری مراجعه کنیم
منبع ویتامین ب۶
ویتامین B6 فواید بیشماری برای سلامتی دارد. عدم دریافت کافی این ویتامین با افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی، انواع خاصی از سرطان و اختلال عملکرد شناختی همراه است. بنابراین دریافت آن از طریق مواد غذایی، ممکن است سلامت قلب و عروق شما را بهبود بخشد و مغز شما را هم سالم نگه دارد. زنان در روز به یک و نیم میلیگرم از ویتامین B6 نیاز دارند. در حالی که نیاز روزانه مردان به آن در حدود ۲ میلیگرم است. هر ۱۰۰ گرم پسته حاوی یک ۱.۷ میلیگرم از این ویتامین است که به راحتی نیاز روزانه یک انسان بالغ را تامین میکند.
کالری کم
پسته یکی از کم کالریترین آجیلها است. یعنی مصرف آن باعث میشود که نسبت به سایر آجیلها انرژی کمتری به بدن ما وارد شود. به همین دلیل مصرف آن برای افرادی که رژیم لاغری دارند یا میخواهند مقدار مشخصی کالری روزانه دریافت کنند، بسیار مناسب است. چون با دریافت کمترین کالری میتوانند بیشترین ماده مغذی مفید را به بدن خود وارد کنند. هر ۳۰ گرم پسته در حدود ۱۵۹ کالری دارد، در حالی که کالری این مقدار ماکادمیا در حدود ۲۰۴ کالری است. از سوی دیگر دیدن پوست پسته از نظر بصری به افراد یادآوری میکند که در خوردن آن زیادهروی نکنند. فکر میکنید مصرف پسته میتواند به لاغری کمک کند؟
کمک به سلامت چشم
آنتی اکسیدانهای لوتئین و زیگزانتین برای سلامتی چشمها ضروری هستند و پسته منبعی غنی از هر دوی این آنتی اکسیدانهاست. طبق نظر انجمن بینایی سنجی آمریکا، لوتئین و زاگزانتین احتمال ایجاد بیماریهای چشم از جمله دژنرانسیون ماکولا و آب مروارید را کاهش میدهند. داشتن یک رژیم غذایی سالم حاوی مواد مغذی و مفید مثل پسته، راهی امیدوار کننده برای جلوگیری از بروز این بیماریهای چشمی است.
مفید برای سلامتی روده
آجیلها سرشار از فیبر هستند که با انتقال غذا از طریق روده و جلوگیری از یبوست، به بهبود و سلامت سیستم گوارش کمک میکنند. اگر میخواهید درباره یبوست بیشتر دانید، مقاله یبوست چیست؟ -علائم و درمان یبوست را در وبسایت حال مطالعه کنید. به نظر میرسد که ترکیبات پروبیوتیک موجود در پسته، ممکن است باکتریهای خوب روده را تغذیه کرده و به آنها کمک کنند تا باکتریهای مضر آن را از بین ببرند. یک تحقیق که در سال ۲۰۱۲ انجام شد نشان داد کسانی که در روز ۴۵ تا ۱۰۰ گرم پسته یا بادام میخورند، در روده خود میزان باکتریهای مفید بیشتری دارند. جمعآوری نمونه مدفوع این افراد نشان داد که کسانی که حداکثر ۱۰۰ گرم پسته در روز میخورند، به صورت بالقوه میزان باکتریهای مفید بیشتری نسبت به کسانی که بادام میخورند دارند.
کمک به سلامت قلب
یک مطالعه طولانی مدت نشان داد افرادی که به طور منظم آجیل میخورند، ممکن است از سلامت قلب و عروق بیشتری نسبت به سایرین برخوردار باشند. به ویژه پسته که با کاهش سطح کلسترول و فشار خون بالا، به حفظ سلامت قلب به شدت کمک میکند. گرچه طبق نتایج این مطالعه، ارتباط کمی بین مصرف مصرف پسته و کاهش خطر مرگ به دلایل دیگر وجود دارد، اما مصرف این ماده با کمک به حفظ سلامت قلب یک راه موثر برای بهبود عملکرد قلب و عروق است.
کمک به تعادل قند خون بدن
پسته شاخص گلیسمی پایینی دارد، بنابراین بعد از خوردن آن دچار افزایش شدید قند خون نمیشوید. یک مطالعه کوچک نشان داد که خوردن پسته باعث کاهش قند خون بالا در هنگام صرف یک وعده غنی از کربوهیدرات مثل نان سفید است. محققان میگویند این یکی از دلایلی است که آجیلها میتوانند خطر ابتلا به دیابت را کاهش دهند. همچنین محققان نشان دادهاند که خوردن پسته به عنوان میانوعده برای کنترل سطح قند خون، فشار خون، چاقی و التهاب بدن مفید است. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره قند خون، به مقاله هر آن چه که باید درباره قند خون بدانیم از وبسایت حال مراجعه کنید.
خواص پسته برای کودکان
معمولا کودکان به دلیل طعم خوب پسته به آن علاقه دارند، اما شاید از خواص آن اطلاع چندانی نداشته باشند. برخی از محققان معتقدند که پروتئین پسته برای کودکانی که به گوشت و حبوبات علاقه ندارند بسیار مفید است و باعث رشد عضلات و بافتها در آنها میشود. همچنین آهن و کلسیم موجود در آن باعث میشود که این آجیل نقش مهمی در تقویت استخوانها، دندانها و پیشگیری از کمخونی داشته باشد. اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در پسته به رشد مغز کودک کمک کرده و سیستم ایمنی بدن او را تقویت میکند. پسته حاوی مقادیر زیادی زینک است که برای تقویت مو، ناخن و پوست بسیار مهم است. برای آشنایی با اهمیت مصرف زینک میتوانید مقاله زینک و ریزش مو را از وبسایت حال بخوانید. مصرف این آجیل خوشمزه به آرامش قلب و اعصاب، تقویت معده، تسکین سرفه و درمان اسهال خونی در کودکان کمک کرده و یک منبع انرژی عالی برای آنهاست. البته باید به حساسیت برخی از کودکان به آن توجه کرده و مانند هر خوراکی دیگری نباید در مصرف آن زیاده روی کرد. چگونه میتوانیم کودکان را به مصرف آجیل به عنوان میانوعده علاقه مند کنیم؟
خواص پسته در بارداری
بارداری دورهای است که زنان در طی آن باید از غذاهای ناسالم دوری کرده و خوراکیهای مفید و سالم را در برنامه خود بگنجانند. پسته سرشار از مواد مغذی از جمله ویتامینها، مواد معدنی، اسیدهای چرب و آمینو اسیدهاست. این مواد به حفظ سلامت مادر باردار و جنین او کمک میکنند. پروتئین پسته یک ماده مغذی حیاتی در طول بارداری است که به رشد عضلات و بافتهای جنین در حـال رشد کمک میکند. همچنین اسیدهای چرب اشباع نشده آن در حفظ سطح چربی در دروان بارداری موثر است. آنتی اکسیدانهای موجود در پسته به تقویت سیستم ایمنی بدن مادر باردار و جلوگیری از عفونتهایی مثل سرماخوردگی و آنفولانزا در این دوره کمک میکند. از سوی دیگر، آهن و مس موجود در پسته هم در جلوگیری از کمخونی نقش دارند. از مهمترین خواص آن در سلامت جنین هم میتوان به کمک برای رشد مغز جنین از طریق اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در آن اشاره کرد. البته فواید پسته فقط به دوران بارداری محدود نیست و از خواص پسته قبل از بارداری میتوان به افزایش کیفیت و سلامت تخمک و اسپرم در زنان و مردان به دلیل ویتامین E و روی اشاره کرد. مصرف زیاد پسته در دوران بارداری ممکن است باعث نفخ، درد شکم و مشکلات گوارشی شود و یا در صورت حساسیت، عوارضی مثل خارش، تهوع و تنگی نفس را به دنبال داشته باشد.
بیشتر بدانید: علائم از کار افتادن کلیه چگونه است
خواص پسته برای مردان
علاوه بر خواص بی نظیر پسته در حفظ سلامت قلب، دستگاه گوارش و پوست و مو که برای همه افراد از زن و مرد گرفته تا کودکان صادق است، این ماده غذایی نقش خاصی در سلامت مردان هم دارد. بر اساس تحقیقات انجام شده، مصرف آجیل به مردان کمک میکند تا از طریق افزایش تعداد اسپرم و تحرک آنها، اسپرم سالم تولید کنند. این دو مسئله یعنی تعداد و تحرک اسپرم، اصلیترین فاکتورها در شناسایی کیفیت اسپرم هستند که نقش مصرف آجیل از جمله پسته در آن بسیار امیدوار کننده است.
خواص پسته برای مو
پسته یکی از بهترین مغزها از نظر طعم و خواص است. این آجیلهای کوچک سبز اثرات مفیدی بر سلامت عمومی فرد دارند که یکی از مهمترین آن، کمک به حفظ سلامت پوست و مو و به ویژه مو است. پسته و روغن آن فواید قابل توجهی در تقویت ریشه موها دارند. این ماده غذایی حاوی مقدار زیادی بیوتین است که نقش اساسی در کمک به جلوگیری از ریزش مو دارد. کمبود بیوتین باعث ریزش شدید مو خواهد شد. علاوه بر این، مصرف پسته به دلیل دارا بودن اسیدهای چرب امگا ۳، هم به رشد مناسب مو کمک میکند و هم باعث نرمتر شدن و استحکام بیشتر آن میشود. اگر موها رطوبت خود را از دست بدهند، خشن و بینظم به نظر میرسند. مصرف پسته، روغن پسته و ماسک موی تهیه شده از آن، به رطوبت رسانی به موها کمک کرده و باعث تغذیه عمیق مو خواهد شد.
خواص پسته با پنیر
پنیر یک ماده مغذی و خوش طعم با مولکولهای پروتئینی پیچیده است که برای تجزیه نیاز به دریافت انرژی زیادی از بدن دارد. پنیر حاوی مادهای به نام تیرامین است که تجمع مقدار زیاد آن در مغز باعث کاهش عملکرد ذهنی فرد خواهد شد. آنزیم تجزیه کننده تیرامین پنیر برای انجام این کار به منابع مس نیاز دارد. پس اگر همراه با پنیر، از گردو یا پسته که غنی از مس هستند استفاده کنیم، این تجزیه راحتتر و سریعتر انجام خواهد شد و از تجمع تیرامین جلوگیری میشود. مصرف بیش از حد پنیر باعث بالا رفتن کلسیم بدن و عدم تعادل کلسیم و فسفر هم میشود. سلولهای مغز ما نیاز به فسفر دارند. بنابراین با خوردن پسته یا گردو همراه با پنیر، این تعادل برقرار خواهد شد.
بیشتر بدانید: غذاهای مضر برای فیبروم رحمی
خاصیت پسته خام
آجیلها را بو میدهند تا آنها دارای طعم، رایحه و بافت بهتری شوند. گاهی هم از این روش برای جدا کردن پوست آجیلها استفاده میکنند. این کار باعث تغییر در ساختار شیمیایی و رنگ این مواد میشود و با کاهش رطوبت، به آنهای بافت تردی میدهد. پسته از جمله آجیلهایی است که با پوست برشته میشود. پسته خام و بود داده، هر دو برای سلامتی مفیدند. هر دوی این مواد حاوی مقدار مشابهی کالری، پروتئین، کربوهیدرات و فیبر هستند. با این حال، بو دادن آجیل ممکن است به چربی سالم آنها آسیب برساند، محتوای مواد مغذی آنها را کمی کاهش داده و منجر به تشکیل ماده مضری به نام آکریل آمید شود. گفته میشود که مغزهای بو داده شده در هر گرم، چربی و کالری کمی بیشتری نسبت به نوع خام آن دارند، اما تفاوت آنها بسیار کم است. تحقیقی که در سال ۲۰۱۷ انجام شد نیز نشان داد که تفت دادن آجیل بر روی فیبر آنها و در نتیجه ارتباط آن بر روی سلامتی دستگاه گوارش و سلولهای سرطانی روده بزرگ تاثیری ندارد.
آجیلها از جمله پسته منابع خوبی از آنتی اکسیدانها، ویتامین E، منیزیم و فسفر هستند. برخی از این مواد به گرما حساس هستند و ممکن است در طی فرآیند بو دادن، کاهش یافته یا از بین بروند. با توجه به اهمیت این ترکیبات توصیه میشود که از نوع خام یا کمتر حرارت دیده آجیل استفاده کنید و از مصرف انواع شور، رنگی و طعمدار آنها خودداری کنید.
حرف آخر
مصرف آجیلها از جمله پسته همواره به عنوان بخشی از یک برنامه غذایی سالم توصیه میشود. این ماده سرشاز از ویتامین، فیبر، پروتئین و چربیهای سالم است که نقش موثری در افزایش کیفیت برنامه غذایی ما خواهد داشت. اما باید توجه کرد که زیاده روی در مصرف هر ماده غذایی نه تنها سودی ندارد، بلکه ممکن است عوارضی هم برای بدن ایجاد کند. پس بهتر است که با توجه به وزن، وضعیت سلامتی و نوع رژیم غذایی خود، از پسته استفاده کنید. بهترین کار برای شناخت میزان مفید آجیل برای شما، مشاوره با یک کارشناس متخصص تغذیه است. این کارشناسان با توجه به برنامه غذایی مورد نیاز بدن شما، میزان مجاز مصرف هر گروه از خوراکیها از جمله آجیلها را تعیین میکنند تا بیشترین تاثیر مثبت و کمترین عارضهای را برای شما داشته باشند. اگر میخواهید همین حالا با این کارشناسان تماس بگیرید، کافیست به وبسایت یا اپلیکیشن حال مراجعه و با یکی از بهترین کارشناسان متخصص تغذیه حال ارتباط برقرار کنید. در مورد آگاهی از خواص پسته و موارد دیگر هم میتوانید از ایشان راهنمایی بگیرید. شما در چه مواردی با متخصص تغذیه مشورت میکنید؟
سوالات متداول
خواص پسته چیست؟
پسته سرشار از فیبر، پروتئین، اسیدهای چرب مفید و… است که در سلامت قلب، دستگاه گوارش، پیشگیری از یبوست، چشم، پوست و مو، سلامت جنین و کاهش قند خون بدن نقش مفید و موثر دارد.
آیا پسته خام خاصیت بیشتری دارد؟
به طور کلی بو دادن آجیلها بد نیست اما برخی از مواد موثر مثل ویتامین E، آنتی اکسیدانها، منیزیم و فسفر به دلیل حساسیت به گرما ممکن است آسیب دیده و خواص آنها کاهش یابد.
ارزش غذایی پسته چیست؟
هر صد گرم پسته حاوی حدود ۵۰۰ کیلو کالری انرژی و ۴۵ گرم چربی است که از این میزان فقط ۵ گرم چربی اشباع است. پسته منبع خوبی برای تامین ویتامین E، کلسیم، آهن، روی، فسفر، منیزیم و… است.
مقدار مصرف پسته چقدر باید باشد؟
گرچه خواص بیشماری برای این ماده غذایی ذکر شده اما نباید در مصرف آن زیاده روی کرد. متخصصان توصیه میکنند که مصرف ۳۰ گرم یا ۲۴ عدد پسته در روز برای تامین مواد ضروری موجود در آن کافی است.
منابع