آکنه اصطلاحی است که برای توصیف انواع جوش‌های روی پوست به کار برده می‌شود. پوست صورت، سینه، شانه‌ها و پشت، شایع‌ترین مکان برای رشد آکنه‌هاست. اگر می‌خواهید بدانید که آکنه چیست باید بگوییم که نوعی بیماری پوستی است و هنگامی رخ می‌دهد که فولیکول‌های مو با چربی و سلول‌های مرده پوست پر شود. با این که میزان شیوع این عارضه در میان نوجوانان بیشتر است، اما در هر سنی ممکن است ایجاد شود. بسته به شدت آن، آکنه می‌تواند باعث ایجاد زخم در پوست، عفونت و حتی مشکلات روانی مرتبط با آن به ویژه در مورد نوجوانان شود.

آکنه یک بیماری پوستی بسیار شایع است که میلیون ها نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد. می تواند باعث قرمزی، تورم و حتی زخم شود. مهم است که بدانیم چیست، چه چیزی باعث آن می شود و چگونه آن را درمان کنیم. در این مقاله به این می پردازیم که آکنه چیست، چه چیزی باعث آن می شود، علائم آن، چگونه تشخیص داده می شود و چگونه درمان می شود.

مشاوره آنلاین با متخصص پوست و مو

هر چه درمان آکنه زودتر آغاز شود، احتمال تشدید عارضه و بروز چنین مشکلاتی هم کاهش می‌یابد. اگر در مورد این مشکل پوستی به مشاوره نیاز دارید، می‌توانید از خدمات مشاوره با دکتر پوست آنلاین سامانه حال استفاده کنید.

جوش‌های سر سیاه، سر سفید، کیست‌ها و ندول‌ها از مهم‌ترین انواع آکنه هستند. علت شیوع این بیماری در دوره نوجوانی این است که در دوران بلوغ، غدد چربی فعال‌تر می‌شوند. این غده‌ها باعث ایجاد چربی بیشتر در پوست شده که توسط هورمون‌های مردانه تولید شده توسط غدد فوق کلیه در مردان و زنان تحریک می‌شود. به نظر می‌رسد که دست کم ۸۵ درصد جوانان ۱۲ تا ۲۴ ساله آمریکایی، آکنه را تجربه می‌کنند. برخی از پزشکان مدعی هستند که این بیماری، از هر چهار فرد ۱۱ تا ۳۰ ساله، سه نفر را درگیر می‌کند و با این که خطرناک نیست، اما می‌تواند به ایجاد زخم‌های پوستی منجر شود. عوامل ژنتیکی، چرخه قاعدگی، اضطراب و استرس، زندگی در آب و هوای گرم و مرطوب و استفاده از لوازم آرایشی پایه روغن از عواملی هستند که خطر ایجاد آکنه را افزایش می‌دهند.

آکنه چیست؟

آکنه یک بیماری پوستی است که در اثر ترکیبی از عوامل ایجاد می شود. مشخصه آن وجود جوش، سرسیاه و سرسفید روی صورت، گردن، سینه، پشت و شانه است. این بیماری بیشتر در نوجوانان و جوانان دیده می شود، اما می تواند افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد.

علائم بیماری آکنه

شایع ترین علامت آکنه وجود جوش، سرسیاه و سر سفید روی صورت، گردن، سینه، پشت و شانه ها است. این برجستگی ها می توانند قرمز، متورم و دردناک باشند. در برخی موارد، آکنه نیز می تواند باعث ایجاد زخم شود.

اصلی‌ترین علائم آکنه چیست و آیا فقط بعضی از پوست‌های خاص به آکنه دچار می‌شوند؟

پوست‌های مستعد یا مبتلا به آکنه اغلب چرب هستند و این میزان چربی با شست‌وشوی عادی کنترل نمی‌شود. آکنه‌ها معمولا در صورت و شانه‌ها ظاهر شده و گاهی بر روی بازوها، پاها و حتی باسن هم دیده می‌شوند. تغییرات پوستی ناشی از آکنه و نشانه‌های آن شامل موارد زیر است:

• پوسته پوسته شدن برجستگی‌های سطح پوست
• وجود کیست در سطح پوست
• وجود برجستگی‌های کوچک قرمز رنگ به نام پاپول
• برجستگی‌های کوچک قرمز همراه با چرک زرد و یا سفید رنگ در آن
• قرمز بودن پوست و تورم در اطراف جوش یا آکنه
• زخم شدن پوست
• وجود برجستگی‌های جوش به شکل سر سفید یا سر سیاه

عوارض آکنه

عوارض آکنه چیست و آیا این عوارض دائمی هستند؟

آکنه هم مانند هر بیماری دیگری نیاز به درمان مناسب دارد تا از تشدید بیماری و گسترش آن جلوگیری شود. در جوش‌های هورمونی، مصرف دارو و تنظیم هورمون‌ها می‌تواند باعث بهبود جوش‌ها شود. عدم درمان مناسب، علاوه بر تشدید مشکلات پوستی، منجر به مشکلات دیگری در زمینه سلامتی فرد می‌شود. از طرف دیگر، در صورت عدم درمان مناسب آکنه، احتمال بروز عوارضی مثل تکثیر بیشتر جوش و عفونی شدن آن هم وجود دارد.

عدم درمان زودهنگام باعث سخت‌تر شدن درمان و استفاده از داروهایی برای درمان آن خواهد شد که ممکن است با عوارض بیشتری همراه باشد. هم‌چنین پوستی که در اثر گسترش جوش و اکنه آسیب دیده است نیاز به مراقبت بیشتر و استفاده از محصولات دارویی و مراقبتی قوی‌تری دارد.

برای آشنایی با روش های درمان جوش های سر سیاه می‌توانید این مقاله را مطالعه کنید.

تغییرات هورمونی پیش از قاعدگی از عوامل ایجاد آکنه در زنان است

جوشهای صورت نشانه چیست

جوش صورت عارضه شایعی به ویژه در میان جوانان است و بروز آن معمولا نگران کننده نیست. اما در صورتی که منشا هورمونی داشته و یا به دلیل سایر بیماری‌ها در افراد ایجاد شود، نیاز به تشخیص دقیق بیماری و درمان فوری دارد. بروز آکنه شدید در میان بزرگسالان می‌تواند نشان دهنده یک مشکل جدی در سلامت آن‌ها باشد. وجود جوش در صورت معمولا نشانه‌ای از یکی از عوامل زیر است:

• تغییرات هورمونی. تغییرات هورمونی در دوران بلوغ یکی از اصلی‌ترین عوامل ایجاد جوش در نوجوانی است. هم‌چنین تغییرات هورمونی در دوران میانسالی به ویژه در زنان هم در ایجاد جوش صورت نقش دارد.
• استفاده از داروهای خاص. به عنوان مثال، مصرف داروهای حاوی تستوسترون و لیتیوم می‌تواند منجر به ایجاد جوش در صورت شود.
• رژیم غذایی. مطالعات نشان می‌دهد که مصرف برخی از غذاها از جمله غذاهای سرشار از کربوهیدرات مثل نان، چیپس و ماکارونی می‌تواند به بدتر شدن آکنه منجر شود. البته می‌توانید مواد غذایی که باعث آکنه می‌شوند را نیز بیشتر بشناسید.
• استرس. وجود تنش و اضطراب در زندگی روزمره به تنهایی نمی‌تواند منجر به جوش شود. به نظر می‌رسد که در صورت وجود جوش صورت، استرس و اضطراب در تشدید آن نقش داشته باشد و آکنه را بدتر کند. برای مطالعه بیشتر درباره راهکارهای کاهش استرس این مقاله را بخوانید.

علت اکنه صورت چیست

آکنه توسط ترکیبی از عوامل از جمله هورمون ها، ژنتیک و باکتری ها ایجاد می شود. تغییرات هورمونی، مانند تغییراتی که در دوران بلوغ رخ می دهد، می تواند باعث شود غدد چربی در پوست بیش از حد فعال شوند. این می تواند منجر به افزایش تولید روغن شود که می تواند منافذ را مسدود کند و منجر به آکنه شود. ژنتیک نیز می تواند در ایجاد آکنه نقش داشته باشد. باکتری هایی مانند پروپیونی باکتریوم آکنه نیز می توانند باعث آکنه شوند.

پوست انسان منافذی دارد که به غدد چربی زیر پوست متصل می‌شوند. فولیکول‌ها -کیسه‌های کوچکی که مایع روغنی به نام سبوم تولید و ترشح می‌کنند- این غدد را به منافذ متصل می‌کنند. سبوم، سلول‌های مرده پوست را از طریق فولیکول‌ها به سطح پوست می‌رساند. یک موی کوچک هم از طریق فولیکول در خارج از پوست رشد می‌کند.

با مسدود شدن این فولیکول‌ها، جوش‌ها رشد کرده و چربی در زیر پوست جمع می‌شود. سلول‌های مرده پوستی، سبوم و مو می‌توانند به صورت یک مجموعه جمع شوند و در صورت آلوده شدن این پلاگین به باکتری، تورم و جوش ایجاد شود. پروپیونی باکتریوم آکنه نام باکتری‌هایی است که روی سطح پوست زندگی کرده و به عفونی شدن جوش‌ها کمک می‌کنند.

برای درمان جوش صورت خواندن این مطلب نیز می‌تواند مفید باشد.

محققان در بررسی‌های انجام شده به این نتیجه رسیده‌اند که شدت و فراوانی آکنه به سویه باکتری‌های سطح پوست بستگی دارد. همه باکتری‌ها باعث جوش نمی‌شوند. به طور کلی، عوامل ایجاد کننده اکنه می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

عوامل هورمونی

طیف وسیعی از عوامل باعث ایجاد آکنه می‌شوند اما علت اصلی آن، افزایش سطح آندروژن است. این یک هورمون است که با شروع نوجوانی، سطح آن در بدن افزایش یافته و در زنان به استروژن تبدیل می‌شود. افزایش سطح آندروژن باعث رشد غدد چربی زیر پوست می‌شود. غده بزرگ‌تر سبوم بیشتری هم تولید می‌کند. سبوم بیش از حد می‌تواند دیواره‌های سلولی منافذ را شکسته و باعث رشد باکتری شود.

سایر عوامل احتمالی ایجاد آکنه چیست

برخی مطالعات نشان می‌دهند که عوامل ژنتیکی می‌تواند خطر بروز آکنه را افزایش دهد. هم‌چنین تغییرات هورمونی پیش از شروع قاعدگی که تحت عنوان سندروم پیش از قاعدگی شناخته می‌شود هم می‌تواند باعث ایجاد آکنه شود. برای آشنایی با روش های کنترل سندروم پیش از قاعدگی می‌توانید این مقاله را بخوانید. از دلایل دیگر آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• برخی از داروهای حاوی آندروژن و لیتیوم
• مواد آرایشی حاوی چربی
• تغییرات هورمونی
• استرس عاطفی
• قاعدگی

با استفاده از داروهای مختلفی که به شکل ژل‌ها و پماد‌های موضعی در دسترس هستند می‌توان آکنه را درمان کرد

درمان آکنه چیست

درمان آکنه به شدت بیماری بستگی دارد. موارد خفیف آکنه را می توان با داروهای بدون نسخه مانند بنزوئیل پراکسید و اسید سالیسیلیک درمان کرد. برای موارد شدیدتر، پزشک ممکن است انواع آنتی بیوتیک موضعی یا خوراکی، رتینوئیدها یا سایر داروها را تجویز کند.

انتخاب روش درمانی مناسب برای رفع آکنه به شدت و ماندگاری آن بستگی دارد.

برخی از درمان‌های مناسب برای انواع آکنه عبارتند از:

درمان آکنه خفیف

انواع کرم‌ها و ژل‌های استروئیدی و غیر استروئیدی برای درمان آکنه در دسترس هستند و بسیاری از آن‌ها می‌توانند تا حد قابل قبولی موثر باشند. آکنه خفیف را می‌توان با داروهای بدون نسخه مانند ژل، صابون، کرم و لوسیون‌های قابل استفاده بر روی پوست، کنترل کرد. پپزشکان توصیه می‌کنند که درمان پوست را با مواد سبک‌تر و مقدار کم شروع کنید؛ چون برخی از این داروها می‌توانند باعث تحریک پوست، قرمز شدن و سوزش آن در اولین دفعه مصرف شوند. چنین عوارضی معمولا پس از گذشت مدت کوتاهی برطرف خواهد شد.

درباره بیماری زونا و راه های درمان آن این مطلب می‌تواند به شما کمک کند.

کرم‌ها و لوسیون‌های مناسب پوست‌های حساس، بهترین گزینه برای این کار هستند. ژل‌های حاوی الکل هم گزینه‌های مناسبی برای پوست‌های چرب هستند؛ چون باعث خشک شدن پوست  می‌شوند. داروهای مناسب رفع آکنه معمولا شامل ترکیبات زیر هستند:

رزورسینول

این ماده به تجزیه جوش‌های سر سیاه و سر سفید موجود در سطح پوست کمک می‌کند.

بنزوئیل پراکسید

این ماده به از بین بردن باکتری‌ها کمک کرده و بازسازی پوست را تسریع می‌کند. هم‌چنین در کنترل تولید سبوم پوست هم موثر است.

سالیسیلیک اسید

این اسید آلی به تجزیه جوش‌های سرسیاه و سر سفید و هم‌چنین کاهش التهاب و تورم ناشی از جوش صورت منجر می‌شود.

گوگرد

گرچه هنوز علت اثرگذاری آن شناخته شده نیست، اما وجود آن در ترکیب داروهای رفع آکنه بسیار موثر است.

رتین آ

این ماده به کاهش انسداد منافذ باز صورت از طریق بازسازی سلولی کمک می‌کند.

اسید آزلائیک

میزان تولید سبوم را کاهش می‌دهد و در کنترل رشد باکتری‌های پوست نقش دارد.

درمان اکنه متوسط تا شدید

برای درمان آکنه متوسط تا شدید لازم است که از یک متخصص پوست کمک بگیرید. پزشک می‌تواند دارو، ژل یا کرم مشابه داروهای بدون نسخه اما با ترکیبات قوی‌تر را به صورت مصرف خوراکی یا موضعی تجویز کند. انواع روش‌های درمانی برای این نوع آکنه عبارتند از:

تزریق کورتیکواستروئید

اگر کیست آکنه به شدت ملتهب شود، ممکن است پاره شده و به ایجاد زخم در سطح پوست منجر شود. یک پزشک متخصص با تزریق دوز کمی از کورتیکواستروئید، کیست ملتهب را درمان می‌کند. این کار می‌تواند به جلوگیری از ایجاد زخم، کاهش التهاب و تسریع بهبودی کمک کند. این کیست‌ها طی چند روز از بین می‌رود.

مصرف آنتی بیوتیک‌های خوراکی

آنتی بیوتیک‌های خوراکی برای درمان آکنه، در صورت صلاح‌دید پزشک تا شش ماه قابل مصرف هستند. این کار با هدف کاهش جمعیت پروپیونی باکتریوم انجام می‌شود. آنتی بیوتیک‌ها می‌توانند با رشد باکتری‌ها مقابله کرده و التهاب را کاهش دهند. پس از کاهش آکنه، دوز مصرفی این داروها را می‌توان کاهش داد. گاهی این باکتری نسبت به برخی از آنتی بیوتیک‌ها مقاوم می‌شود. در چنین شرایطی به آنتی بیوتیک دیگری نیاز است. آزیترومایسین و تتراسایکلین از ترکیباتی هستند که پزشکان معمولا برای درمان آکنه تجویز می‌کنند.

مصرف قرص‌های خوراکی پیشگیری از بارداری

قرص‌های خوراکی ضد بارداری با کنترل ترشح هورمون‌ها و ایجاد تعادل در تولید آن‌ها می‌توانند در کنترل آکنه زنان موثر باشند. از این داروها می‌توان برای درمان طولانی مدت آکنه استفاده کرد. البته چنین داروهایی ممکن است برای زنانی که دارای اختلال لخته خون هستند، سابقه میگرن و یا سن بالای ۳۵ دارند خیلی مناسب نباشد. برای آشنایی بیشتر با راه های جلوگیری از بارداری این مقاله را بخوانید.

استفاده از داروهای ضد میکروبی موضعی

داروهای ضد میکروبی موضعی می‌توانند تولید باکتری پروپیونی را در بیماران مبتلا به آکنه متوسط تا شدید کاهش دهند. کلیندامایسین و سولفاستامید سدیم از شناخته شده‌ترین این ترکیبات هستند. گاهی هم پزشک مصرف یک رتینوئید موضعی را تجویز می‌کند. این ترکیبات از ویتامین A مشتق شده و با از بین بردن منافذ سطح پوست، از ایجاد جوش‌های سر سیاه و سر سفید جلوگیری می‌کنند. آداپالن، تازاروتن و ترتینوئین انواعی از رتینوئیدهای موضعی تجویزی هستند.

استفاده از ماسک آلوئه ورا یک روش طبیعی برای درمان آکنه و حفظ شادابی پوست است

ایزوترتینوئین

این یک رتینوئید خوراکی قوی است که برای درمان آکنه‌های کیستیک شدید که به سایر درمان‌ها مقاوم هستند، استفاده می‌شود. این یک داروی کاملا کنترل شده با عوارض جانبی جدی است که بیمار پس از آگاهی از این عوارض، باید رضایت خود را از مصرف آن‌ها به پزشک اعلام کند. از عوارض جانبی شایع آن می‌توان به خشکی پوست، خشکی لب، خون دماغ شدن، ناهنجاری‌های جنینی در صورت مصرف آن در دوران بارداری و تغییرات خلقی اشاره کرد. بیمارانی که از این داروها استفاده می‌کنند باید از مصرف مکمل‌های ویتامین A خودداری کنند. مصرف همزمان آن‌ها ممکن است به ایجاد مسمومیت ویتامین A منجر شود.

درمان های خانگی برای بیماری آکنه

چندین درمان خانگی وجود دارد که می تواند به درمان و پیشگیری از آکنه کمک کند. این موارد شامل استفاده از یک پاک کننده و مرطوب کننده ملایم، اجتناب از محرک های خاص و استفاده از داروهای بدون نسخه است. علاوه بر این، برخی افراد دریافتند که استفاده از داروهای طبیعی مانند روغن درخت چای و آلوئه ورا می تواند به کاهش علائم آکنه کمک کند.

درمان‌های گیاهی آکنه

روش‌های گیاهی و طبیعی مختلفی برای درمان آکنه وجود دارد. خوردن غذاهای سالم و دمنوش های گیاهی، یک راه ساده برای بهبود وضعیت پوست است. اما استفاده موضعی از ترکیبات گیاهی بر روی پوست هم می‌تواند موثر باشد. به نظر می‌رسد که استفاده از ترکیبات گیاهی با عوارض جانبی کمتری همراه باشد، اما کاملا بی ضرر نیست. استفاده از این ترکیبات ممکن است در برخی افراد با واکنش آلرژیک همراه بوده و یا به بدتر شدن آکنه منجر شود. به همین دلیل توصیه می‌شود که پیش از استفاده از هر نوع ماسک یا روغن گیاهی برای درمان اکنه با پزشک مشورت کنید. از جمله روش‌های گیاهی درمان آکنه عبارتند از:

• ماسک مخلوط عسل و پودر جوی دو سر
• ماسک آلوئه ورا
• شست و شوی صورت با عصاره چای سبز یا بابونه خنک شده
• ماسک خمیر نعنا و جوی دو سر
• ماساژ پوست با استفاده از روغن‌های گیاهی مثل جوجوبا، روغن درخت چای یا روغن زیتون
• ماسک سیب زمینی و…

بیشتر بخوانید: خواص روغن زیتون برای روده

بهترین راه برای جلوگیری از آکنه

بهترین راه برای پیشگیری از آکنه تمیز نگه داشتن پوست است. شستن صورت دو بار در روز با یک پاک کننده ملایم می تواند به از بین بردن چربی اضافی و باکتری کمک کند. همچنین مهم است که از لمس صورت با دست های نجس خودداری شود. علاوه بر این، اجتناب از برخی محرک‌ها، مانند استرس و برخی غذاها، می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به آکنه کمک کند.

برای درمان آکنه چه موقع به پزشک مراجعه کنیم

اگر درمان‌های خانگی و خود مراقبتی نتواند تغییری در وضعیت آکنه‌های صورت ایجاد کند، لازم است که در این خصوص با یک پزشک مشورت کنید. پزشک می‌تواند در صورت نیاز، داروهای قوی‌تری برای بهبود پوست تجویز کند. برای بسیاری از خانم‌ها، آکنه می‌تواند مدت‌ها وجود داشته باشد یا فقط در روزهای پیش از قاعدگی آشکار شود. این نوع آکنه معمولا بدون درمان خاص در زنانی که از داروهای ضد بارداری استفاده می‌کنند، کنترل می‌شود.

مشاوره آنلاین با متخصص پوست و مو

بروز آکنه شدید و ناگهانی در بزرگسالان ممکن است نشانه‌ای از یک بیماری باشد. سازمان غذا و داروی آمریکا هشدار می‌دهد که مصرف بعضی از لوسیون‌های ضد آکنه، پاک کننده‌ها و محصولات پوستی بدون نسخه می‌تواند واکنش‌های جدی آلرژیک ایجاد کند. پس بهتر است پیش از مصرف هر ماده دارویی یا بهداشتی برای کاهش آکنه خود با یک دکتر پوست آنلاین مشورت کنید.

شایعاتی درباره علت ایجاد آکنه

برخی افراد علت ایجاد و یا تشدید آکنه را به مواردی غیر مرتبط ربط می‌دهد. در صورتی که این عوامل نقشی در ایجاد آکنه نداشته و یا در صورت مداخله، تاثیر بسیار اندکی دارند. از جمله این شایعات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

خوردن غذاهای چرب باعث آکنه می‌شود

غذاهای چرب و شیرین تاثیر چندانی در ایجاد آکنه ندارند. در نتیجه با کاهش مصرف آن نمی‌توانید به طور موثری مانع از ایجاد جوش صورت شوید. گرچه این کار می‌تواند به حفظ سلامتی بدن کمک کند اما نقش فعالی در کاهش آکنه نخواهد داشت.

کثیف بودن پوست باعث آکنه می‌شود

کثیف بودن پوست به تنهایی باعث ایجاد جوش نمی‌شود. به نظر می‌رسد که شستن و مالش بیش از حد پوست با صابون یا پاک کننده‌های شیمیایی قوی می‌تواند به تحریک پوست منجر شده و باعث بدتر شدن آکنه شود. در واقع زمانی که شما به صورت مکرر به شست و شوی پوست خود می‌پردازید، آن را تحریک به ترشح چربی بیشتر برای حفظ رطوبت می‌کنید. این افزایش چربی می‌تواند باعث ایجاد یا تشدید جوش شود.

شست و شوی بیش از حد پوست با شوینده‌های قوی می‌تواند باعث تحریک پوست به تولید چربی بیشتر و تشدید آکنه شود

استفاده زیاد از لوازم آرایشی باعث آکنه صورت می‌شود

استفاده از مواد آرایشی الزاما باعث ایجاد آکنه یا بدتر شدن آن نمی‌شود؛ به ویژه اگر از انواع بدون چربی آن که منافذ پوست را مسدود نمی‌کنند استفاده می‌کنید. شستن پوست و پاک کردن آن از مواد آرایشی باعث می‌شود که منافذ پوست پاکسازی شده و جوش ایجاد نشود. استفاده از لوازم آرایشی بدون چربی هم تداخلی با داروهای تجویز شده برای درمان آکنه ندارند.

کلام پایانی…

آکنه یک بیماری شایع پوستی است که می‌تواند به صورت ضایعات التهابی یا غیر التهابی و یا ترکیبی از هر دو بر روی پوست ظاهر شود. آکنه ممکن است در هر سنی روی دهد اما شیوع آن در میان نوجوانان بیشتر از سایر گروه‌های سنی است. انواع آکنه به خوبی قابل درمان بوده و هر چه درمان آن زودتر آغاز شود، احتمال تشدید بیماری و بروز مشکلات بعدی کاهش خواهد یافت. در صورتی که می‌خواهید بدانید آکنه چیست و روش‌های مناسب درمانی آن را بشناسید، می‌تواند از مشاوران حال راهنمایی بگیرید. شما از چه روش‌هایی برای درمان آکنه استفاده می‌کنید؟

منابع

emedicine.medscape.com

www.mayoclinic.org

www.medicalnewstoday.com

سوالات متداول