درد استخوان دنبالچه به درد داخل یا اطراف ساختار استخوانی در پایین ستون فقرات گفته میشود. این قسمت از ستون فقرات، دنبالچه نامیده میشود. درد دنبالچه گاهی اوقات کوکسیدینیا یا کوکسیگودینی نامیده میشود. این درد میتواند به دلایل مختلفی ایجاد شود که در ادامه به آنها میپردازیم.
استخوان دنبالچه کجاست؟
در پایه ستون فقرات ساختاری قرار دارد که به دنباله یا انتهای آن دنبالچه میگویند. این استخوان کوچک مثلثی شکل که از مهرههای جوش خورده تشکیل شده است، نقش مهمی در حفظ بدن و حفظ تعادل دارد، به ویژه در هنگام فعالیتهای هنگام نشستن.
دنبالچه که به عنوان یک نقطه اتصال برای عضلات، رباطها و ساختارهای کف لگن عمل میکند و علیرغم اندازه کوچکش نقش بسیار مهمی در بدن ایفا میکند.
علت های درد استخوان دنبالچه
علت درد استخوان دنبالچه شامل چندین مورد است که شامل موارد زیر میشود:
تروما یا آسیب
درد دنبالچه اغلب از حوادث ضربهای مانند افتادن یا فشار مکرر ایجاد میشود که منجر به کبودی، دررفتگی یا شکستگی دنبالچه میشود. فعالیتهایی مانند ورزش یا نشستن طولانی مدت بر روی سطوح سخت، بافتهای اطراف دنبالچه را تحت فشار قرار داده و باعث ایجاد درد میشود.
بارداری و زایمان
در هفته های بارداری، تغییرات هورمونی، عضلات و رباطهای اطراف دنبالچه را کشیده و باعث درد میشود. زایمان، یک محرک شناخته شده برای مشکل دنبالچه بوده و می تواند ساختارهای نگهدارنده دنبالچه را تحت فشار قرار دهد.
هموروئید
هموروئید وریدهای متورم و ملتهب در راست روده و مقعد هستند که باعث ناراحتی، درد و خونریزی میشوند. در حالی که بواسیر معمولاً با علائمی مانند خونریزی مقعدی، خارش مفعد و ناراحتی در حین حرکات روده همراه است، اما باعث درد دنبالچه نیز میشود.
نزدیکی هموروئید به ناحیه دنبالچه منجر به درد یا ناراحتی ارجاعی در ناحیه دنبالچه شده و هنگامی که هموروئید بزرگ یا ملتهب میشود به بافت های اطراف از جمله اعصاب ناحیه مقعد و رکتوم فشار وارد میکند. این فشار و التهاب منجر به دردی میشود که به دنبالچه گسترش مییابد و باعث درد، ضربان یا درد شدید در ناحیه دنبالچه میشود.
وزن و وضعیت بدن
اضافه وزن به دنبالچه فشار وارد میکند. در حالی که چربی ناکافی در باسن باعث اصطکاک و التهاب در بافت های اطراف شده و درد یا ناراحتی را در دنبالچه ایجاد میکند.
کوردوما و سرطان پروستات
شرایط نادری مانند کوردوما، تومور سرطانی یا سرطان پروستات به صورت درد در دنبالچه ظاهر میشود که نیاز به درمان سریع دارد.
تومور مهره ای
تومورهای مهره ای رشد غیرطبیعی در استخوانهای ستون فقرات از جمله مهرهها هستند. وجود تومور مهرهای در نزدیکی دنبالچه علائم مختلفی از جمله درد موضعی، حساسیت و ناراحتی ایجاد میکند. در برخی موارد، تومور، اعصاب مجاور را نیز تحت فشار قرار داده و منجر به پخش شدن درد، بیحسی یا ضعف در ناحیه کمر، لگن یا پاها میشود.
تغییرات در دنبالچه
به طور معمول، یک دنبالچه معمولی در موقعیت کمی به جلو کج می شود. اگر این موقعیت به دلیل تغییرات آناتومیکی تغییر کند، استخوان دنبالچه در صورت قرار گرفتن بیشتر به سمت عقب می تواند به بافت های نرم برخورد کند.
در صورت قرار گرفتن بیشتر به سمت جلو، حرکات روده یا زایمان را مسدود کنید
بخشهای دنبالچه نیز میتوانند ناپایدار شوند و منجر به بیثباتی دینامیکی دنبالچه شوند. این وضعیت باعث حرکت بیش از حد یک یا چند قسمت به خصوص در حالت نشسته می شود. 3
خار استخوان دنبالچه
ضخیم شدن یا رشد بیش از حد استخوان (خارهای استخوانی) در نزدیکی نوک دنبالچه میتواند طول و یا زاویه طبیعی آن را تغییر دهد. هنگامی که شما صاف می نشینید و یا به عقب خم میشوید، خار(های) استخوان روی پوست و بافت های زیرین آن گیر کرده و باعث ایجاد درد میشوند.
آرتریت دنبالچه
آرتریت دنبالچه وضعیتی است که با التهاب و تخریب مفاصل و ساختارهای اطراف در دنبالچه شناخته میشود. دنبالچه متشکل از استخوانهای کوچکی است که توسط رباطها به هم متصل شدهاند و میتوانند مستعد ابتلا به آرتروز باشند که منجر به ناراحتی و حساسیت در ناحیه میشود. درد مرتبط با آرتریت دنبالچه اغلب با نشستن طولانی مدت، تکیه دادن به پشت در حالیت نشسته، یا انجام فعالیت هایی که به دنبالچه فشار وارد میکند، بدتر میشود.
کیست مویی
کیست مویی، کیسه کوچکی در زیر پوست است که با فولیکولهای مو، چربی و باقی ماندههای پوستی پر میشود. این کیستها معمولا در نزدیکی دنبالچه ایجاد میشوند. هنگامی که کیست، عفونی یا ملتهب میشود، باعث درد در ناحیه دنبالچه خواهد شد. وجود کیست مویی در نزدیکی دنبالچه منجر به علائمی مانند درد موضعی، قرمزی، تورم و حساسیت در ناحیه آسیب دیده میشود.
علائم آسیب استخوان دنبالچه
سه علامت رایج آسیب استخوان دنبالچه عبارتند از:
درد هنگام نشستن: هنگامی که می نشینید، بخش زیادی از وزن بدن شما روی ناحیه دنبالچه قرار می گیرد. هنگامی که کوکسیدینیا دارید، نشستن، ناراحت کننده بوده و باعث درد موضعی در ناحیه اطراف دنبالچه خواهد شد. ضمن اینکه نشستن روی هر دو سطح سخت و نرم باعث این ناراحتی میشود.
درد در حالت نیمه درازکشیده: اگر در حالت نشسته به پشت خم شوید، به دلیل وزن اضافی روی دنبالچه، درد در دنبالچه شما افزایش مییابد.
درد هنگام برخاستن: انتقال از حالت نشسته به حالت ایستاده ممکن است درد دنبالچه را تشدید کند. این افزایش درد بیشتر در بی ثباتی دینامیکی دنبالچه رخ میدهد یعنی به دلیل حرکت بیش از حد استخوان های دنبالچه در هنگام نشستن و بازگشت سریع به حالت طبیعی در هنگام ایستادن رخ میدهد.
البته در حالت نشسته، درد دنبالچه ممکن است با خم شدن به جلو یا تکیه دادن به یک باسن تسکین یابد، که باعث کاهش وزن روی استخوان دنبالچه می شود.
بیشتر بدانید: درمان گودی کمر
علت درد دنبالچه بدون آسیب چیست؟
در موارد بسیار نادر، درد دنبالچه ممکن است نشانه سرطان در نزدیکی دنبالچه یا سرطان متاستاتیکی باشد که به استخوانها گسترش یافته است. اگر تومور باعث درد دنبالچه شود، علائم آن شامل مواردی چون بی حسی یا سوزن سوزن شدن در بازوها، پاها یا کشاله ران و مشکل در ادرار یا مدفوع کردن و همچنین وجود یک توده قابل مشاهده در اطراف ناحیه دنبالچه است.
سرطان هایی که به احتمال زیاد باعث درد دنبالچه می شوند عبارتند از:
- چوردوما.
- سرطان پروستات.
- سرطان کولورکتال (کولون)
درد استخوان دنبالچه در بارداری
درد دنبالچه در دوران بارداری مشکل شایعی است که بسیاری از مادران باردار آن را تجربه میکنند. رحم در حال رشد، به کف لگن و دنبالچه فشار وارد میکند که منجر به ناراحتی و درد در این ناحیه میشود. این درد با نشستن طولانی مدت، ایستادن طولانی مدت یا حرکات ناگهانی تشدید میشود.
برای کاهش درد دنبالچه در دوران بارداری، استفاده از کوسن یا بالشت مناسب و انجام تمریناتی مانند یوگای دوران بارداری و فیزیوتراپی کف لگن مفید است. اگر این مشکل را دارید، مشاوره با دکتر زنان آنلاین درباره این موضوع به شما کمک بسیاری خواهد کرد.
درد استخوان دنبالچه هنگام نشستن
آیا هنگام نشستن در ناحیه دنبالچه احساس ناراحتی می کنید؟ این درد میتواند به دلایل مختلفی مانند آسیب یا ضربه به دنبالچه، فشار مکرر ناشی از نشستن طولانی مدت یا حتی شرایطی مانند آرتریت یا زایمان باشد. دنبالچه یک قسمت کوچک اما ضروری از ستون فقرات است که به راحتی تحریک شده و آسیب میبیند و در هنگام اعمال فشار، مانند هنگام نشستن درد آن بیشتر میشود.
علت بیرون زدگی استخوان دنبالچه
بیرون زدگی دنبالچه، شامل جابجایی بیرونی یا برجستگی استخوان دنبالچه است و میتواند تحت تأثیر عوامل مختلفی باشد. دنبالچه به دلایل زمینهای مانند ضربه، مورفولوژی غیرطبیعی دنبالچه یا بیماریهای دژنراتیو مفصل بیرون بزند. حوادث آسیب زا مانند افتادن یا برخورد مستقیم به دنبالچه نیز میتواند منجر به تغییرات ساختاری و بیرون زدگی و ناراحتی شود.
درد لگن و استخوان دنبالچه بعد زایمان طبیعی
معجزه زایمان تغییرات بی شماری را در بدن زن به همراه دارد، از جمله ناراحتی احتمالی در ناحیه باسن و دنبالچه. پس از زایمان طبیعی، لگن تحت تنظیمات قابل توجهی قرار می گیرد زیرا رباط ها و ماهیچه ها برای سازگاری با روند زایمان کشیده می شوند. این می تواند منجر به درد لگن به دلیل افزایش فشار و فشار روی مفاصل ران شود، در حالی که دنبالچه، یک استخوان مثلثی کوچک در پایه ستون فقرات، ممکن است ناراحتی ناشی از نیازهای فیزیکی زایمان و زایمان را تجربه کند.
درد لگن پس از زایمان میتواند ناشی از شل شدن رباطها و تنظیم مجدد استخوانهای لگن باشد، که ممکن است بعد از زایمان ثابت شود. از طرف دیگر، دنبالچه میتواند تحت تأثیر فشار اعمال شده در حین زایمان قرار گیرد و منجر به درد و حساسیت در ناحیه دنبالچه شود. علاوه بر این، عمل هل دادن در طول زایمان می تواند عضلات کف لگن را تحت فشار قرار دهد و به ناراحتی لگن و دنبالچه کمک کند.
پزشک چگونه درد دنبالچه را تشخیص میدهد؟
پزشک با گرفتن اطلاعاتی شامل شروع علائم، ماهیت درد، هر گونه آسیب یا ضربه اخیر به دنبالچه و عواملی که باعث بدتر شدن یا کاهش آن میشود، شروع به کار میکند.
معاینه فیزیکی ناحیه دنبالچه برای ارزیابی میزان حساسیت و تورم نیز انجام میشود. پزشک به آرامی دنبالچه را لمس کند تا نواحی حساس یا درد را تشخیص دهد.
در برخی موارد، مطالعات تصویربرداری مانند اشعه ایکس، ام آر آی یا سی تی اسکن برای تجسم دنبالچه و ساختارهای اطراف آن دستور داده میشود.
در شرایط خاصی که منبع دقیق درد نامشخص است، پزشک تزریقهای تشخیصی مانند بلوک عصب دنبالچه را توصیه میکند. با تزریق یک بی حس کننده موضعی در ناحیه آسیب دیده، پزشک با ارزیابی پاسخ به تزریق، تعیین میکند که آیا دنبالچه منشاء درد است یا خیر.
البته آزمایشات دیگری مانند آزمایش خون، مطالعات هدایت عصبی نیز ممکن است نیاز باشد که میتوانید از بخش آزمایش در منزل این آزمایش را در خانه خودتان انجام دهید.
درمان درد استخوان دنبالچه
راه های درمان مسکلات استخوان دنبالچه شامل موارد زیر میشود:
درمان های غیر جراحی
اگر درمانهای خانگی مؤثر نبودند، یا اگر دردتان دوباره عود کرد، ممکن است پزشک درمانهای غیرجراحی را توصیه کند، مانند:
- بلوک عصبی دنبالچه (تزریق داروهای بی حس کننده و استروئیدها برای تسکین درد و التهاب).
- ماساژ درمانی (معمولاً فقط تسکین موقتی ایجاد می کند).
- فیزیوتراپی در منزل برای کشش عضلات و بهبود وضعیت بدن.
- طب سوزنی.
- TENS (تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست).
جراحی
در موارد بسیار نادر، جراحی را که شامل موارد زیر میشود برای درمان ناراحتی در دنبالچه توصیه کند:
- کوکسیژکتومی جزئی (برداشتن بخشی از دنبالچه شما).
- کوکسیژکتومی کامل (برداشتن کل دنبالچه شما).
زمان نقاهت از کوکسیژکتومی چندین ماه طول میکشد. حتی پس از برداشتن استخوان توسط جراح، هیچ تضمینی وجود ندارد که درد شما از بین برود. به همین دلیل، پزشکان تنها زمانی کوکسیژکتومی را توصیه میکنند که سایر درمانها کارساز نباشند.
پماد برای درد دنبالچه
دیکلوفناک، سالیسیلات و پیروکسیکام و رزماری از جمله پمادهایی هستند که برای درمان درد استخوان دنبالچه استفاده میشوند و با گرم کردن قسمت مورد نظر به کاهش درد کمک میکنند.
درمان خانگی درد استخوان دنبالچه
در 90 درصد موارد، افراد مبتلا به درد استخوان دنبالچه با درمانهای خانگی تسکین پیدا میکنند. در اینجا مواردی وجود دارد که میتوانید امتحان کنید:
- برای کاهش درد و تورم از NSAID (داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی) استفاده کنید.
- روی یک بالش یا بالشتک ژلهای بنشینید تا فشار از روی دنبالچه شما کم شود.
- یک حمام آب گرم بگیرید تا ماهیچه ها شل شده و درد را کاهش دهید.
- پکهای گرم یا سرد را در قسمت پایین کمر خود، برای حدود 20 تا 30 دقیقه و چند بار در روز قرار دهید.
- اگر هنگام مدفوع درد دارید از نرم کننده های مدفوع استفاده کنید.
بیشتر بدانید: گودی کمر چیست؟
چگونه از درد استخوان دنبالچه یشگیری کنم؟
شما همیشه نمی توانید از درد دنبالچه جلوگیری کنید زیرا ممکن است پس از تصادف یا به عنوان علامت یک بیماری زمینه ای رخ داده باشد
اما ممکن است بتوانید خطر ابتلا را کاهش دهید اگر:
- از نشستن طولانی مدت بخصوص روی سطوح سخت خودداری کنید.
- هنگام دوچرخه سواری یا شرکت در فعالیتهای دیگری که میتواند باعث درد دنبالچه شود، احتیاط کنید.
- طبقات و مسیرهای رفت و آمد را برای جلوگیری از افتادن تمیز نگه دارید.
- در صورت امکان یک نرده برای پله های خود نصب کنید.
- سعی کنید راه پله ها را به خوبی روشن نگه دارید.
- هنگام راه رفتن به گوشی خود نگاه نکنید.
- آسانسور را مرتب چک کنید تا از خطر سقوط پیشگیری کنید.
منابع: