هپاتیت C یک بیماری عفونی در کبد است. عامل این بیماری ویروس هپاتیت C یا HCV است. این بیماری از طریق خون آلوده منتقل می‌شود و میتواند کوتاه مدت (حاد) یا بلندمدت (مزمن) باشد. هپاتیت C یک بیماری جدی و بالقوه تهدید کننده کبد است که توسط ویروس هپاتیت ایجاد می شود. این شایع ترین شکل هپاتیت ویروسی است و در صورت عدم درمان می تواند مشکلات جدی برای سلامتی ایجاد کند.
هپاتیت سی مزمن بیماری خطرناکی است و میتواند حتی باعث نارسایی کبد یا سرطان کبدی شود. نکتۀ مهم آن است که خیلی از کسانی که به هپاتیت سی مزمن مبتلا هستند، علائمی ندارند و زمانی متوجه بیماری خود می‌شوند که بیماری پیشرفت کرده است.
از آن‌جایی که هیچ واکسنی برای هپاتیت c وجود ندارد، بهترین راه این است که دربارۀ این بیماری بیشتر بدانیم و از رفتارهای پرخطری که ما را به این بیماری مبتلا می‌کند، پرهیز کنیم. این مطلب را در مجله سلامت «حال» با همین هدف تهیه کرده‌ایم. با ما همراه باشید.
درباره واکسن هپاتیت و انواع آن میتوانید این مطلب را بخوانید.
هپاتیت c چیست
هپاتیت سی یک عفونت ویروسی است که باعث التهاب کبد می‌شود. این بیماری گاهی ممکن است به کبد آسیب جدی بزند. هپاتیت سی از طریق تماس با خون فرد بیمار سرایت می‌کند. درواقع هپاتیت C یک بیماری مسری کبدی است که از طریق تماس با خون فرد آلوده منتقل می شود. این بیماری بیشتر از طریق سوزن های مشترک یا سایر لوازم دارویی منتقل می شود، اما همچنین می تواند از طریق تماس جنسی، استفاده از وسایل شخصی مانند تیغ یا مسواک یا از مادر به نوزاد در طول زایمان منتقل شود.
همان‌طور که گفتیم هپاتیت c دو نوع دارد: کوتاه مدت یا حد، بلندمدت یا مزمن. هپاتیت سی حاد اگر درمان نشود، میتواند به هپاتیت سی مزمن تبدیل شود و به کبد آسیب بزند.
هپاتیت سی تا زمانی که به کبد آسیب جدی نزند، علائم خاصی ندارد. بنابراین خیلی از افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، از آن خبر ندارند. اما حتی وقتی علائم این بیماری بروز می‌کند، ممکن است با بیماری‌های دیگر، مثلا آنفولانزا، اشتباه گرفته شود. علائم هپاتیت C به شرح زیر است:
- دردهای عضلانی
- تب
- احساس خستگی
- کم اشتهایی
- معده درد
- احساس کسالت
تفاوت های آنفولانزا و سرماخوردگی را در اینجا بخوانید
بنابراین تنها راه تشخیص هپاتیت سی آزمایش هپاتیت است. به همین دلیل است که در ایالات متحد آمریکا توصیه شده که همۀ افراد بین 18 تا 79 سال تست هپاتیت سی بدهند. حتی آن‌هایی که علائمی از بیماری کبدی ندارند. میتوانید این کار را از بخش آزمایش در منزل نیز انجام دهید و پاسخ را آنلاین دریافت کنید.
بیشتر بدانید: کبد چیست
علت بیماری هپاتیت C
ویروس هپاتیت C شایع ترین علت هپاتیت C است که از طریق تماس با خون فرد آلوده منتقل می شود. این بیماری بیشتر از طریق سوزن های مشترک یا سایر لوازم دارویی منتقل می شود، اما همچنین می تواند از طریق تماس جنسی، استفاده از وسایل شخصی مانند تیغ یا مسواک یا از مادر به نوزاد در طول زایمان منتقل شود.
علائم بیماری هپاتیت C
اکثر افراد مبتلا به هپاتیت C هیچ علامتی ندارند. با این حال، اگر علائم ظاهر شوند، می توانند شامل خستگی، از دست دادن اشتها، حالت تهوع، استفراغ، درد شکم، ادرار تیره، درد مفاصل و زردی پوست و چشم باشند.
بیماری هپاتیت C چگونه تشخیص داده می شود
هپاتیت C معمولاً از طریق آزمایش خون تشخیص داده می شود. آزمایش خون به دنبال آنتی‌بادی‌های ویروس است و میتواند تأیید کند که آیا فردی به ویروس آلوده شده است یا خیر. برای این کار میتوانید از بخش آزمایش در منزل حال استفاده کنید تا نمونه گیر در منزل شما حاضر شده و تست را انجام دهد.
راههای انتقال هپاتیت c
همان‌طور که گفتیم، خون مهم‌ترین منشأ انتقال هپاتیت c است؛ بر این اساس، موارد زیر ممکن است باعث سرایت این بیماری بشوند:
- تزریق خون آلوده
- استفاده از تیغ و مسواک مشترک
- استفاده از سوزن یا سرنگ مشترک استریل نشده
- انتقال از مادر باردار به نوزاد متولد نشده
این بیماری ممکن است با تماس جنسی هم منتقل شود، اما در مقایسه با انتقال از راه خون شایع نیست.
دربارۀ هپاتیت و راههای درمان آن بیشتر بخوانید.
هپاتیت c و ازدواج
همان‌طور که گفتیم، انتقال هپاتیت سی از طریق رابطۀ جنسی چندان شایع نیست، اما امکان‌پذیر است. به همین دلیل یکی از آزمایش‌های لازم در دوران قبل از ازدواج، آزمایش هپاتیت سی است. برای انجام این آزمایش نمونۀ خون از زوج‌ها گرفته می‌شود.
شما میتوانید از بخش پزشک آنلاین سایت حال با پزشکان و مشاوران آنلاین در هر ساعت از شبانه روز ارتباط برقرار کنید.
اگر نتیجۀ آزمایش نشان می‌داد که یکی از زوج‌ها مبتلا به هپاتیت c است، جای نگرانی ندارد. فقط لازم است که زوج نکاتی بهداشتی ضروری را رعایت کنند؛ برای مثال:
- زوج هنگام رابطۀ جنسی باید از کاندوم استفاده کنند.
- از انجام فعالیت جنسی که باعث ایجاد زخم یا خونریزی می‌شود (مثلا رابطۀ مقعدی) پرهیز کنند.
- اگر یکی از زوجین در اندام جنسی خود دچار زخم شده است، تا خوب شدن زخم نباید رابطۀ جنسی برقرار کرد.
- از وسایل مشترک مثل مسواک و نخ دندان و خلال دندان نباید استفاده کرد.
- اگر فردی که دچار هپاتیت سی است، دچار زخم و خونریزی شد، همسر او باید با استفاده از دستکش به او کمک کند تا خون با بدنش تماس نداشته باشد.
به طور کلی، انتقال هپاتیت c به سادگی اتفاق نمی‌افتد. اما وقتی پای زخم و خونریزی در میان است، لازم است که مراقبت زیادی کنید. زیرا مهم‌ترین منشأ انتقال این بیماری خون است.
درباره نشانه های هپاتیت B بیشتر بدانید.
رژیم غذایی بیماران هپاتیت c
پزشکان به بیماران مبتلا به هپاتیت، از جمله هپاتیت سی، نکاتی را برای رژیم غذایی توصیه می‌کنند. برای مثال:
- بیمار در روز مقدار زیادی میوه و سبزی بخورد تا فیبر، اسیدفولیک، ویتامین A، ویتامین C، ویتامین B6 و پتاسیم لازم را دریافت کند.
- پروتئین اهمیت زیادی دارد، زیرا به بازسازی سلول‌های کبد کمک می‌کند. این پروتئین در مواد غذایی مثل ماهی، مرغ، گردو، تخم مرغ و سویا وجود دارد.
- لبنیات مثل شیر و ماست و پنیر منبع خوبی برای پروتئین و کلسیم هستند.
- غلات کامل مثل برنج قهوه‌ای، نان‌هایی که با آرد سبوس‌دار تهیه شده‌اند و … برای بیمار مفیدند و فیبر، ویتامین‌های ب، زینک، آهن و منیزیم بدن او را تأمین می‌کنند.
- بیمار کمتر از غذاهای چرب (مثل غذاهای سرخ شده) و نمک و شکر مصرف کند.
- غذا در وعده‌های متعدد و کم حجم صرف شود. زیرا خیلی از افراد مبتلا به هپاتیت C کمتر احساس گرسنگی می‌کنند و کم اشتها هستند. کوچک کردن وعدۀ غذایی میتواند به آن‌ها کمک کند.
در مجموع فرد مبتلا به هپاتیت سی برای داشتن رژیم غذایی مفید، باید با پزشک مشورت کند.
راه درمان هپاتیت c
درمان هپاتیت سی اهمیت زیادی دارد و باید خیلی زود، قبل از آنکه به کبد آسیب جدی بزند، درمان شود. هپاتیت C معمولا با داروهای ضد ویروسی درمان می شود. این داروها می توانند به کاهش میزان ویروس در بدن کمک کنند و به بهبود کبد کمک کنند. درمان معمولاً 8-12 هفته طول می کشد و اکثر افراد پس از درمان بهبود می یابند.
پزشکان برای درمان هپاتیت c داروهایی را تجویز می‌کنند که از تکثیر ویروس HCV در بدن جلوگیری کنند. این داروهای ضد ویروسی معمولا برای چند هفته مصرف می‌شوند و هدف این است که 12 هفته پس از اتمام درمان، ویروس HCV در بدن بیمار وجود نداشته باشد.
رایج ترین داروهای مورد استفاده برای درمان هپاتیت C اینترفرون و ریباویرین هستند. اینترفرون یک داروی تزریقی است که به بدن در مبارزه با ویروس کمک می کند. ریباویرین قرصی است که به بدن در مبارزه با ویروس کمک می کند. هر دو دارو معمولاً به مدت 8 تا 12 هفته با هم مصرف می شوند.
علائم کبد چرب را بیشتر بشناسید
اگر عفونت هپاتیت سی آن‌قدر پیشرفت کرده که موجب نارسایی کبد شده باشد، ممکن است پزشک پیشنهاد پیوند کبد را بدهد. در این عمل جراحی کبد فرد بیمار با یک کبد سالم جایگزین می‌شود. این کبد سالم اکثرا کبد اهدایی یک فرد فوت شده است.
البته پیوند کبد به تنهایی هپاتیت سی را درمان نمی‌کند. همیشه احتمال بازگشت عفونت هست؛ به همین دلیل لازم است که با داروهای ضد ویروسی از آسیب دیدن کبد پیوندی جلوگیری کرد.
دربارۀ درمان هپاتیت A بیشتر بدانید.
بهترین پزشک برای درمان هپاتیت c
بیماری هپاتیت C قابل درمان است، اما در صورت عدم درمان میتواند بسیار خطرناک باشد و کبد ما را که از حیاتی‌ترین اعضای بدنمان است، از کار بیندازد. این بیماری تا پیش از رسیدن به مراحل پیشرفته، علائم آشکاری ندارد و واکسنی هم برای آن ساخته نشده است. بنابراین پیشگیری از آن اهمیت زیادی دارد.
اگر هپاتیت C برای شما تشخیص داده شده است، مراجعه به متخصصی که در درمان این بیماری با تجربه است، مهم است. این می تواند شامل یک دکتر گوارش آنلاین یا کبد باشد.
“مراقبت از سلامت فردی یک امر مهم انسانیست، زیرا بر فرصت‌های ما برای پیگیری اهداف زندگی تأثیر مستقیم دارد؛ درد و رنج را کاهش داده و شرایط مورد نیاز برای برنامه ریزی درباره آینده را فراهم می‌کند. «حال» با شعار حال خوب برای همه شکل گرفت تا خدمات پزشکی به شکلی کامل و جامع در اختیار همه افراد قرار بگیرد”
منابع
https://www.healthline.com
