آزمایش ذخیره تخمدان که به نام تست هورمون آنتی مولری نیز شناخته می شود، یک آزمایش خون است که برای ارزیابی ذخیره تخمدان زنان است. این آزمایش و بسیاری از تست ها را می‌توانید از بخش آزمایش در منزل “حال” و یا بخش سلامت اپلیکیشن آپ و در قسمت آزمایش در منزل انجام دهید و در زمان و هزینه خود صرفه جویی کنید.

آزمایش amh چیست

آزمایش amh یا آزمایش ذخیره تخمدان با بررسی سطح ترشح هورمون amh یا آنتی‌مولرین توسط فولیکول‌های آنترال، اهمیت زیادی در ارزیابی و درمان ناباروری زنان دارد. سطح نرمال این هورمون نشان دهنده ذخیره تخمدان سالم است و احتمال بارداری موفق را افزایش می دهد.

برخلاف سایر هورمون ها، سطح amh در طول چرخه قاعدگی ثابت می ماند. بنابراین اندازه گیری سطح AMH در هر زمانی از ماه با ارائه نمونه خون امکان پذیر است. زنان با سطوح پایین تر غلظت AMH، به ویژه آنهایی که ذخیره تخمدانشان کاهش یافته یا نزدیک به یائسگی هستند، معمولاً سطوح AMH کمتری را نشان می دهند. در زنان با ذخیره تخمدان کمتر، احتمال پاسخ به تحریک تخمدان در طول درمان IVF کمتر است.

کاربردهای آزمایش ذخیره تخمدان

• بررسی عملکرد تستوسترون در نوزادان پسر با آزمایش ذخیره تخمدان (چرا آزمایش تستوسترون لازم است؟)
• بررسی سندرم تخمدان پلی‌کیستیک یا عقب‌ماندگی تخمدان
• تشخیص عوامل مرتبط با قاعدگی نامنظم در برخی از زنان
• تعیین علت بروز آمنوره یا عدم قاعدگی تا سن ۱۵ سالگی یا توقف آن در سنین بالاتر
• تعیین دلیل بروز ویژگی‌های مردانه مانند رشد مو (ویریلیزاسیون)، تغییر صدا و غیره در زنان
• پیش‌بینی شروع دوران یائسگی
• ارزیابی سرطان تخمدان و پایش اثربخشی درمان‌های مربوطه
• تحلیل مشکلات جنینی و تشخیص جنسیت آن
• تشخیص و بررسی بهداشت تخمدان‌ها، میزان ذخیره تخمدان و وضعیت فولیکول‌ها در روند درمان نازایی
• تحلیل علل فقدان یکی از بیضه‌ها یا پنهان ماندن آن
• آزمایش ذخیره تخمدان برای شناسایی علل و عوامل دوران یائسگی زودرس

نحوه انجام آزمایش ذخیره تخمدان

برای ارزیابی سطح هورمون amh یک روش سریع و ساده شامل گرفتن نمونه خون از وریدهای سطحی است که از دست گرفته می‌شود و سپس در آزمایشگاه آنالیز می‌شود. ضمن اینکه برای آزمایش ذخیره تخمدان نیازی به ناشتا بودن نخواهد بود. شایان ذکر است که آزمایش‌های مختلفی برای اندازه‌گیری ذخیره تخمدان وجود دارد و در موارد خاص، متخصصان باروری ممکن است ترکیبی از این آزمایش‌ها را برای تصمیم‌گیری نهایی تجویز کنند.

شرایط آزمایش ذخیره تخمدان

برای اطمینان از نتایج دقیق آزمایش، انجام آزمایش های مختلف ممکن است نیاز به رعایت شرایط خاصی داشته باشد. این شرایط معمولاً شامل انجام آزمایش با معده خالی و پیروی از یک رژیم غذایی خاص در روزهای قبل از آزمایش است. این الزامات برای به حداقل رساندن خطاها در طول فرآیند آزمایش ضروری هستند. با این حال، ذکر این نکته ضروری است که آزمایش ذخیره تخمدان برای نتایج دقیق خود نیاز به شرایط خاصی ندارد.

عوامل موثر بر نتیجه آزمایش ذخیره تخمدان

عوامل تداخلی در آزمایش ذخیره تخمدان شناخته شده است، اما تعیین دقیق اثربخشی آنها هنوز انجام نشده است. با این حال، می توان گفت که عواملی مانند شیمی درمانی، پرتودرمانی، چاقی، برخی از قرص های ضد بارداری خوراکی، سیگار کشیدن، بیماری PCOS، جراحی تخمدان، پره اکلامپسی، تروما یا آسیب تخمدان و نژادهای خاص بر روی نتایج ضد بارداری تاثیر دارند.

میزان مناسب ذخیره تخمدان

در هر زمانی از چرخه قاعدگی، پزشکان می توانند سطوح AMH را اندازه گیری کنند، اگرچه ممکن است تا 20 درصد تغییرات در سطوح به دلیل روزهای مختلف چرخه وجود داشته باشد. به طور معمول، متخصصان پزشکی AMH را در ابتدای چرخه همراه با سایر هورمون ها ارزیابی می کنند. مقادیر AMH را می توان به صورت زیر دسته بندی کرد:
– سطوح AMH زیر 0.6 نانوگرم در میلی لیتر نشان دهنده ذخیره کم تخمدان است.
– سطوح AMH بین 0.7 تا 2.9 نانوگرم در میلی لیتر برای ذخیره تخمدان طبیعی هستند. اگر AMH بین 0.7-0.9 ng/ml باشد، ذخیره تخمدان شروع به کاهش کرده است، اگرچه هنوز در محدوده طبیعی است.
– سطوح AMH بالای 3 نانوگرم در میلی لیتر نشان دهنده ذخیره خوب تخمدان است. با این حال، اگر سطح AMH بیش از 6 نانوگرم در میلی لیتر باشد، ممکن است خطر سندرم تحریک بیش از حد تخمدان (OHSS) وجود داشته باشد.
علاوه بر این، شایان ذکر است که افراد مبتلا به تخمدان پلی کیستیک یا PCOS ممکن است سطوح AMH بالاتری داشته باشند.

تفسیر آزمایش ذخیره تخمدان

البته برای تفسیر آزمایش ذخیره تخمدان باید حتما از یک دکتر زنان آنلاین کمک بگیرید تا نتایج دقیق و در صورت نیاز داروهای مناسب را برای شما تجویز کند اما به طور کلی اختصارات رایج در تست ذخیره تخمدان به شرح زیر است:

1. AMH: هورمون ضد مولر: این هورمونی است که توسط فولیکول های تخمدان تولید می شود و به ارزیابی ذخیره تخمدان زنان کمک می کند.

2. ng/mL: نانوگرم در میلی لیتر: این واحد اندازه گیری سطح AMH در خون است.

به طور کلی مقدار AMH کمتر از 0.5 نشانه کم بودن ذخیره تخمدان در نظر گرفته می شود. مقدار AMH بین 0.5 و 1 نشان دهنده وجود ذخیره اولیه تخمدان و تعداد کم تخمک است. سطح AMH بین 1 تا 3.5 نشان دهنده حد طبیعی ذخیره تخمدان و پاسخ خوب به درمان است. از سوی دیگر، سطح AMH بیشتر از 3.5 نشان دهنده پاسخ قوی تخمدان به داروهای تحریک تخمک گذاری است

درباره کیست تخمدان بیشتر بدانید.

ذخیره تخمدان مناسب برای بارداری

ذخیره تخمدان مناسب برای بارداری بسته به عوامل مختلفی از جمله سن زن و شرایط فردی متفاوت است. ذخیره تخمدان به تعداد و کیفیت تخمک های باقی مانده در تخمدان زنان اشاره دارد. به طور کلی، ذخیره تخمدان بالاتر می تواند شانس بارداری و یا بارداری موفق را افزایش دهد. با این حال، باروری تحت تأثیر عوامل متعددی است و ذخیره تخمدان تنها یکی از آنهاست.

ذخیره تخمدان با افزایش سن زنان کاهش می‌یابد، به‌ویژه پس از 35 سالگی. زنان در 20 سالگی و اوایل 30 سالگی معمولاً ذخیره تخمدان بیشتری نسبت به زنان مسن دارند. ذخیره تخمدان سالم معمولاً با سطوح AMH بالای 1.0 نانوگرم در میلی لیتر است.

یکی دیگر از اندازه گیری های ذخیره تخمدان، شمارش فولیکول های آنترال (AFC) است که تعداد فولیکول های کوچک در تخمدان ها را در ابتدای چرخه قاعدگی مشخص می کند. AFC بالاتر به طور کلی نشان دهنده ذخیره بهتر تخمدان است.

چه افرادی باید آزمایش AMH انجام بدهند؟

تمام زنان زیر 38 سال که قصد دارند بارداری خود را به تعویق بیاندازند، باید تست ذخیره تخمدان را انجام دهند. اگر آزمایش نشان داد که فردی ذخیره تخمدانی پایینی دارد، بهتر است زودتر اقدام به بارداری کنند. شایان ذکر است که زنانی که در حال حاضر 40 سال سن دارند، به طور طبیعی ذخیره تخمدان پایینی دارند، و بنابراین، معمولاً انجام این آزمایش خاص به آنها توصیه نمی شود.

در موارد دیگر، افرادی که به آنها توصیه می‌شود یا باید تحت آزمایش ذخیره تخمدان قرار بگیرند، شامل افرادی با سابقه خانوادگی نارسایی تخمدان، افراد مبتلا به بیماری‌های خودایمنی، افرادی که تحت شیمی‌درمانی قرار می‌گیرند و کسانی که سابقه جراحی تخمدان دارند، می‌شوند. آزمایش ذخیره تخمدان را می‌توانید از بخش آزمایش در منزل درخواست کنید و در خانه خودتان این تست را انجام دهید.

تشخیص تنبلی تخمدان به وسیله آزمایش ذخیره تخمدان

در طول آزمایش ذخیره تخمدان، سه نشانگر کلیدی اندازه گیری می‌شود

• هورمون محرک فولیکول (FSH)
• استرادیول (E2)
• هورمون ضد مولری (AMH)

اولاً، سطح FSH نشان‌دهنده سطح تحریک مورد نیاز تخمدان‌ها برای آزاد کردن یک تخمک در هر ماه است. سطوح بالاتر FSH نشان می دهد که تخمدان ها به اندازه کافی به سیگنال های هورمون پاسخ نمی دهند که به طور بالقوه نشان دهنده کاهش ذخیره تخمدان است.

در مرحله دوم، سطح E2 منعکس کننده تولید استروژن توسط تخمدان ها است. سطوح پایین E2 ممکن است نشان دهنده کاهش عملکرد تخمدان و کاهش کیفیت و کمیت تخمک باشد.

در نهایت، سطح AMH یک شاخص عالی برای ذخیره تخمدان است. AMH توسط فولیکول های کوچک در تخمدان ها تولید می شود و سطح آن با تعداد تخمک های باقی مانده مرتبط است. سطوح پایین AMH ممکن است نشان دهنده کاهش ذخیره تخمدان و کاهش احتمال بارداری موفق باشد.

اگر نگرانی در مورد تنبلی تخمدان یا کاهش ذخیره تخمدان ناشی از نتایج آزمایش باشد، باید با دکتر زنان آنلاین مشورت کنید و توضیه ها و یا داروهای مورد نیاز را دریافت کنید.

بررسی ذخیره تخمدان با سونوگرافی چگونه است؟

قبل از ادامه بحث بهتر است بدانید که به جز آزمایش در منزل، می‌توانید از سرویس سونوگرافی در منزل “حال” نیز استفاده کنید و این کار را در خانه خودتان انجام دهید. برای بررسی ذخیره تخمدان با استفاده از سونوگرافی، از پروب سونوگرافی ترانس واژینال برای به دست آوردن تصاویری از تخمدان ها استفاده می شود. این کاوشگر در واژن قرار داده می شود و امکان دید واضحی از اندام های تولید مثل را فراهم می کند.

درباره سونوگرافی رحم و تخمدان بیشتر بدانید

با ارزیابی تعداد و کیفیت فولیکول ها در تخمدان ها، از طریق آزمایش ذخیره تخمدان، پزشک می تواند ذخیره تخمدان را تخمین بزند. فولیکول ها کیسه های کوچک پر از مایع هستند که حاوی تخمک های نابالغ هستند. تعداد فولیکول‌های بیشتر معمولاً نشان‌دهنده ذخیره تخمدان بزرگ‌تر است، در حالی که تعداد کمتر ممکن است نشان‌دهنده کاهش ذخیره تخمدان باشد. این معاینه اولتراسوند اطلاعات ارزشمندی در مورد پتانسیل باروری زنان ارائه می دهد و به تصمیم گیری در مورد تنظیم خانواده یا درمان های کمک باروری کمک می کند.

سوالات متداول