آزمایش ویتامین دی سطح ویتامین D را در خون اندازه گیری می کند. این آزمایش برای غربالگری سطوح پایین ویتامین D مورد استفاده قرار می گیرد تا قبل از ایجاد مشکلات سلامتی با مکمل ها درمان شود. ویتامین D به بدن کمک می کند تا کلسیم را جذب و استخوان های قوی را حفظ کند.

بدن شما می تواند تمام ویتامین D مورد نیاز خود را تنها با چند جلسه 10 تا 15 دقیقه ای اشعه ماوراء بنفش خورشید در هفته تولید کند. شما همچنین می توانید ویتامین D را از برخی منابع غذایی و مکمل های غذایی دریافت کنید. اگر یک اختلال استخوانی شناخته شده یا مشکل در جذب کلسیم دارید، ممکن است از آزمایش ویتامین d که از طریق سرویس آزمایش در منزل قابل انجام است برای بررسی اینکه آیا کمبود ویتامین D باعث بیماری شما شده است یا خیر استفاده شود.

ویتامین دی چیست

ویتامین دی یک ماده مغذی است که بدن شما برای ساخت و حفظ استخوان های سالم به آن نیاز دارد. این به بدن شما کمک می کند تا کلسیم را که جزء اصلی استخوان است جذب کند. ویتامین D همچنین بسیاری از عملکردهای سلولی دیگر را در بدن شما تنظیم می کند.

ویتامین D به تنظیم میزان کلسیم و فسفات در بدن شما کمک می کند. این مواد مغذی برای سالم نگه داشتن استخوان ها، دندان ها و ماهیچه ها مورد نیاز هستند. کمبود ویتامین D می تواند منجر به ناهنجاری های استخوانی مانند راشیتیسم در کودکان و درد استخوان ناشی از بیماری به نام استئومالاسی در بزرگسالان شود.

ویتامین D گروهی از سکواستروییدهای محلول در چربی است که مسئول افزایش جذب روده ای کلسیم، منیزیم و فسفات و سایر اثرات بیولوژیکی است. در انسان مهمترین ترکیبات این گروه ویتامین D3 (کوله کلسیفرول) و ویتامین D2 (ارگوکلسیفرول) است.

علت انجام آزمایش ویتامین d

آزمایش ویتامین دی برای غربالگری سطوح پایین ویتامین D در خون شما استفاده می شود تا بتوانید قبل از ایجاد مشکلات سلامتی، آن را با مکمل ها درمان کنید. اگر یک اختلال استخوانی شناخته شده دارید یا مشکل جذب کلسیم دارید، ممکن است از آزمایش ویتامین d برای بررسی اینکه آیا کمبود ویتامین D باعث بیماری شما شده است یا خیر، استفاده کنید. پزشکممکن است آزمایش ویتامین دی را در صورت داشتن موارد زیر درخواست کند:

• استئومالاسی، استخوان های نرم، اغلب با ضعف عضلانی
• تراکم استخوان پایین، که می تواند منجر به پوکی استخوان شود.
• راشیتیسم، مشکل رشد استخوان در کودکان

از آنجایی که ویتامین D می تواند بسیاری از قسمت های بدن شما را تحت تاثیر قرار دهد، در صورت داشتن سایر بیماری های مزمن (طولانی مدت) ممکن است نیاز باشد تا سطح ویتامین D خود را بررسی کنید.

میزان ویتامین د در بدن باید چقدر باشد

مقدار توصیه شده روزانه ویتامین D بسته به سن متفاوت است. برای کودکان تا 12 ماهگی 400 واحد بین المللی (IU) در روز است. برای افراد 1 تا 70 سال، 600 واحد بین المللی در روز است. و برای افراد بالای 70 سال، 800 واحد بین المللی در روز است.

با این حال، برخی از مطالعات نشان می دهد که مصرف روزانه بالاتر ویتامین D ممکن است برای حفظ سطح مطلوب خون مورد نیاز باشد. مصرف روزانه 1000-4000 IU یا 25-100 میکروگرم ویتامین D باید برای اطمینان از سطح مطلوب خون در اکثر افراد کافی باشد. طبق گفته مؤسسه ملی بهداشت، حد بالایی ایمن برای دریافت ویتامین D 4000 IU2 است.

توجه به این نکته مهم است که نیازهای فردی ممکن است بسته به عواملی مانند وزن بدن و قرار گرفتن در معرض نور خورشید متفاوت باشد. افرادی که اضافه وزن دارند یا چاقی دارند ممکن است به مقادیر بیشتری ویتامین D2 نیاز داشته باشند.

رابطه کمبود ویتامین دی و تپش قلب را در این مطلب بخوانید

تست ۲۵ هیدروکسی ویتامین D

ویتامین D به بدن شما کمک می کند تا کلسیم را جذب کند و استخوان های قوی را در طول زندگی شما حفظ کند. هنگامی که اشعه ماوراء بنفش خورشید با پوست شما تماس می گیرد، بدن شما ویتامین D تولید می کند. از دیگر منابع خوب این ویتامین می توان به ماهی، تخم مرغ و محصولات لبنی غنی شده اشاره کرد. همچنین به عنوان یک مکمل غذایی موجود است.

ویتامین D قبل از اینکه بدن بتواند از آن استفاده کند باید چندین فرآیند را طی کند. اولین تحول در کبد رخ می دهد. در اینجا، بدن شما ویتامین D را به یک ماده شیمیایی معروف به 25-هیدروکسی ویتامین D، که کلسیدیول نیز نامیده می شود، تبدیل می کند.

تست ۲۵ هیدروکسی ویتامین D بهترین راه برای نظارت بر سطح ویتامین D است. مقدار ۲۵ هیدروکسی ویتامین D در خون شما به خوبی نشان می دهد که بدن شما چقدر ویتامین D دارد. این آزمایش می تواند تعیین کند که آیا سطح ویتامین D شما خیلی زیاد است یا خیلی پایین.

این آزمایش به عنوان آزمایش ویتامین D 25-OH و تست کلسیدیول 25-هیدروکسی کوله کلسیفورول نیز شناخته می شود. این می تواند شاخص مهمی از پوکی استخوان (ضعف استخوان) و راشیتیسم (ناهنجاری استخوان) باشد.

تفسیر آزمایش ویتامین دی

آزمایش ویتامین دی سطح 25 هیدروکسی ویتامین D را در خون شما اندازه گیری می کند. این دقیق ترین راه برای اندازه گیری میزان ویتامین D در بدن شما است.

برای خواندن آزمایش ویتامین دی باید بدانید که طبق گفته انجمن غدد درون ریز، اگر سطح هیدروکسی ویتامین D کمتر از ۲۰ نانوگرم در میلی لیتر (۵۰ نانومول در لیتر) باشد، گفته می شود که فرد دچار کمبود ویتامین D1 است. مؤسسه پزشکی ایالات متحده بیان می کند که سطوح هیدروکسی ویتامین D اگر بالاتر از 25 باشد به این معنی است که ویتامین D کافی برای سلامت استخوان در دسترس است.

به عنوان مثالی برای تفسیر آزمایش ویتامین دی می‌توان گفت اگر نتیجه آزمایش شما سطح 15 نانوگرم در میلی لیتر را نشان دهد، این نشان می دهد که کمبود ویتامین D دارید و ممکن است نیاز به مصرف مکمل ها یا افزایش قرار گرفتن در معرض نور خورشید برای افزایش سطح خود داشته باشید. اگر نتیجه شما سطح 25 نانوگرم در میلی لیتر را نشان دهد، این نشان می دهد که سطوح کافی ویتامین D برای سلامت استخوان دارید.

به طور کلی سعی کنید برای تفسیر آزمایش خون از پزشکان متخصص در همان زمینه کمک بگیرید.

هزینه آزمایش ویتامین دی

هزینه انجام آزمایش ویتامین دی ممکن است بسته به محل انجام آزمایش و نوع بیمه تامین اجتماعی و یا بیمه تکمیلی متفاوت باشد. رئیس گروه پاراکلینیک سازمان بیمه سلامت ایران گفت: سالانه حدود ۲ میلیون و ۶۵۰ هزار آزمایش ویتامین D توسط بیمه سلامت پوشش داده می‌شود.

اگر از بخش آزمایش چکاپ کامل در منزل بخواهید ویتامین دی را بررسی کنید هزینه آن 650 هزار تومان است اما در صورتی که تنها به آزمایش ویتامین دی نیاز دارید می‌توانید از بخش پشتیبانی قیمت آن را استعلام کنید.

خطر آزمایش ویتامین دی

انجام آزمایش خون خطر بسیار کمی دارد. ممکن است در نقطه ای که سوزن گذاشته شده درد خفیفی یا کبودی داشته باشید، اما بیشتر علائم به سرعت از بین می روند و هیچ مشکل دیگری وجود ندارد.

آزمایش ویتامین d ناشتا

معمولا برای آزمایش ویتامین دی نیازی به ناشتا بودن نیست. اما این بستگی به آزمایشگاه و روش آزمایش مورد استفاده نیز دارد. هر دستورالعملی را برای نخوردن قبل از آزمایش رعایت کنید و سعنی کنید حتما از نظر پزشک متخصص خود کمک بگیرید.

سوالات متداول