حتما در میان اطرافیان شما هم کسانی هستند که در مقابل خوردن شکلات، آجیل، غذاهای چرب و… مقاومت می‌کنند. این افراد معتقدند با خوردن مقداری از این خوراکی‌ها، بلافاصله دچار آکنه یا جوش میشوند. به نظر شما این موضوع تا چه اندازه جدی است؟ زمانی رابطه بین رژیم غذایی و آکنه تا حد زیادی توسط متخصصان کنار گذاشته شد. اما امروزه متخصصان زیبایی و تغذیه به ارتباط بین غذایی که می‌خوریم و سلامتی پوستمان باور دارند. اگر در این زمینه به راهنمایی تخصصی نیاز دارید، از خدمات مشاوه دکتر پوست آنلاین حال کمک بگیرید.
آکنه چیست؟
آکنه یک بیماری پوستی است که ده درصد از جمعیت جهان را درگیر می‌کند. آکنه‌ها دارای انواع مختلفی از جمله جوش‌های سرسیاه و سرسفید هستند که عوامل بسیار زیادی در ایجاد آن‌ها نقش دارند. برخی از باکتری‌ها، عدم تعادل هورمونی، التهاب منافذ روی پوست و همچنین انسداد این منافذ از مهم‌ترین دلایل بروز آکنه هستند.
بیشتر بخوانید : جوش سر سیاه و روش های درمان
آکنه به عنوان یک بیماری التهابی شناخته میشود. پس مصرف هر غذایی که افزایش التهاب در بدن را به همراه داشته باشد، می‌تواند منجر به بروز آکنه شود. البته باید گفت که در بیشتر افراد، غذا تنها عامل بروز آکنه نیست؛ اما قرار گرفتن آن در کنار مجموعه‌ای از عوامل، باعث ایجاد یا تشدید آکنه میشود. برای کسانی که با آکنه‌های التهابی درگیر هستند درک این موضوع که چه غذاهایی این وضعیت را در آن‌ها تشدید می‌کند بسیار مهم است.
رابطه رژیم غذایی و آکنه
به نظر میرسد هر چه مصرف غذاهای فرآوری شده یا تصفیه شده در فردی بیشتر باشد، احتمال ایجاد جوش هم در او بالاتر خواهد بود. به عنوان مثال، غذاهایی با شاخص گلیسمی بالا، یعنی آن‌هایی که قند خون را به سرعت افزایش میدهند، بر تولید برخی از هورمون‌های بدن تاثیر می‌گذارند. در واقع، رژیم غذایی با قند بالا باعث استرس اکسیداتیو و افزایش تولید هورمون‌هایی مثل انسولین و تستوسترون میشود. وقتی سطح تستوسترون افزایش می‌یابد، سطح سِبوم پوست هم بالا رفته و در نتیجه پوست، چرب‌تر میشود. بالا رفتن انسولین هم منجر به هایپر کراتوز فولیکولی خواهد شد که در آن، کراتین اضافی در فولیکول‌های مو تولید و گردش سلولی کند میشود. پوست چرب به همراه فولیکول‌های مسدود شده می‌تواند بروز آکنه و جوش را افزایش دهد.
البته رابطه رژیم غذایی و آکنه به این بحث محدود نمی‌شود. رابطه بین روده و سلامت پوست هم موضوع مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد. غذاهایی که باعث واکنش التهابی در روده میشوند، میتوانند در پوست افراد آکنه ایجاد کنند. متخصصان میگویند غذاهای فرآوری و تصفیه شده منجر به افزایش نفوذپذیری روده و گسترش میکروب‌های ناسالم میشوند. این وضعیت باعث عدم تحمل غذایی و واکنش‌های التهابی مزمن خواهد شد. آکنه، اگزما و بیماری روزاسه، همه از عوارض احتمالی چنین التهابی هستند.
در صورت هرگونه سوال میتوانید با دکتر تغذیه آنلاین سامانه حال استفاده کنید.
شما همچنین میتوانید سوالات خود را در زمینه گوارش از طریق مشاوره آنلاین متخصص گوارش و کبد سامانه حال در میان بگذارید.
راه های درمان چوش صورت را اینجا بخوانید.
تحقیقات نشان می‌دهد کسانی که غذاهای سالم‌تری مصرف می‌کنند، پوست بهتر و شاداب‌تری دارند
چند ماده غذایی که باعث آکنه میشوند
متخصصان میگویند کاهش مصرف برخی از غذاها و محدود کردن آن‌ها در افرادی که مستعد ابتلا به آکنه هستند باعث میشود پوست سالم‌تری داشته باشند. در ادامه به معرفی چند ماده غذایی که باعث آکنه میشوند می‌پردازیم.
محصولات لبنی
محصولات لبنی مثل شیر، پنیر و ماست باعث افزایش سطح انسولین در بدن شده و در نهایت ممکن است به ایجاد آکنه منجر شوند. یک فرضیه در مورد این موضوع این است که شیر حاوی اسید آمینه‌های خاصی است که به کبد دستور می‌دهد تا انسولین بیشتری تولید کند. این افزایش تولید انسولین می‌تواند به بروز آکنه یا تشدید آن منجر شود. یک نکته مهم در مورد شیر که خیلی به آن توجه نمی‌شود این است که شیر بدون چربی، احتمال بروز آکنه را افزایش می‌دهد.
متخصصان میگویند شیر بدون چربی حاوی هورمون‌های رشد گاو است. این هورمون‌ها در شیر گاو حل م ی‌شوند و زمانی که شیر فاقد چربی باشد، آن‌ها هم حل نشده باقی می‌مانند. باقی ماندن این هورمون‌ها در بدن یکی از عوامل ایجاد یا تشدید آکنه است. کسانی که به شدت نسبت به لبنیات حساسند و جوش می‌زنند، بهتر است برای درمان جوش صورت به جای این محصولات، شیر بادام یا شیر جوی دو سر را جایگزین کنند. ضمنا مصرف محصولات پروبیوتیک هم در این افراد بسیار مفید است. چون ترکیبات پروبیوتیک، ضد التهاب هستند و با تقویت باکتری‌های مفید روده مانع از مساعد شدن شرایط برای رشد و گسترش آکنه میشوند.
غذاهای قندی
افزایش مصرف قند ممکن است بر سطح قند خون و تولید انسولین در بدن تاثیر بگذارد. وقتی کربوهیدرات‌ها به طور کامل تصفیه شوند، سرعت جذب آن‌ها در بدن افزایش یافته و باعث بالا رفتن سریع سطح قند در جریان خون میشود. انسولین، هورمون‌های آندروژن را فعال کرده و به رشد سلول‌های جدید ایجاد کننده آکنه کمک خواهد کرد. نوشابه و سایر نوشیدنیهای شیرین هم میتوانند با بالا بردن قند خون، به توانایی کلاژن‌سازی پوست آسیب برسانند و زمینه را برای آسیب پوستی و رشد آکنه ایجاد کنند.
ناسالم بودن خوراکی‌های شیرین بر کسی پوشیده نیست؛ اما یکی از ویژگی‌های آسیب‌زای شیرینی‌ها برای پوست، ایجاد التهاب در بدن است که می‌تواند بروز آکنه را تشدید کند. جایگزین کردن این خوراکی‌ها با محصولات فاقد قند یا دارای قندهای طبیعی و ارگانیک می‌تواند تا حد زیادی به سلامتی بدن از جمله پوست کمک کند. وقت آن است که شکلات‌های پر زرق و برق و نوشیدنیهای قندی خود را با شکلات‌های تلخ سرشار از آنتی اکسیدان و آبمیوه‌های طبیعی جایگزین کنید. البته نباید فراموش کنید که زیاده‌روی در مصرف همین خوراکی‌های سالم هم می‌تواند باعث مشکلاتی برای سلامتی شما شود!
درصورت هرگونه سوال در این باره میتوانید با پزشک آنلاین مشورت کنید.
موز
در میان میوهها، موز دارای بیشترین شاخص گلیسمی است. طبق منبع سایت www.byrdie.com پس مصرف بیش از حد آن در افرادی که مستعد ابتلا به آکنه هستند مضر است و باعث تشدید آن خواهد شد. اما نباید فراموش کنیم که این میوه خوشمزه فوائد زیادی برای سلامتی دارد. پس به هیچ عنوان آن را حذف نکنید و با کاهش مقدار مصرف روزانه، هم از خواص بی‌نظیر آن بهره ببرید و هم پوست شادابی داشته باشید جایگزین کردن موز با میوه‌هایی مثل گیلاس که شاخص گلیسمی پایینی دارند هم یک راهکار خوب برای سلامت پوست است.
مصرف بیش از حد شیرینی‌ها با افزایش قند خون و التهاب در بدن، می‌تواند منجر به تشدید آکنه شود
غذاهای نشاسته‌ای
برخی تحقیقات نشان میدهند که غذاهای دارای شاخص گلیسمی بالا میتوانند برای پوست بدن بسیار مضر باشند. خوردن غذاهای حاوی شاخص گلیسمی بالا مثل نان سفید، ماکارونی، برنج و سایر کربوهیدرات‌های فرآوری و تصفیه شده باعث افزایش شدید قند خون و انسولین میشود که با آکنه مرتبط است. به طور کلی، همه غذاهای تصفیه شده سفید مثل پاستا که دارای شاخص گلیسمی بالایی هستند، قند زیادی در جریان خون آزاد می‌کنند. افزایش این ماده باعث آسیب به بسیاری از اندام‌های بدن از جمله پوست میشود. جایگزین کردن غذاهای کاملا فرآوری نشده مثل برنج قهوهای و… می‌تواند به سلامتی عمومی بدن و داشتن پوستی سالم و درخشان کمک کند. این محصولات مقادیر بیشتری از ویتامین‌ها و املاح مورد نیاز بدن را هم به آن وارد کرده و به تقویت و سلامت دستگاه گوارش هم کمک می‌کنند.
نوشیدنیهای کافئین‌دار
علاوه بر شکر و کربوهیدرات‌های تصفیه شده، کافئین هم نقش مهمی در بروز آکنه دارد. متخصصان میگویند این مواد باعث افزایش سطح کورتیزول در بدن میشوند. کورتیزول هورمون استرس است و زمانی که بدن تحت فشار زیادی قرار دارد، ترشح میشود. افزایش هورمون کورتیزول می‌تواند باعث تولید بیش از حد چربی در بدن و ایجاد جوش شود. افرادی که به شدت نسبت به مصرف قهوه حساسند و بروز آکنه در آن‌ها تشدید میشود، بهتر است چای و قهوه سبز را جایگزین آن کنند. گرچه این محصولات هم دارای کافئین هستند اما میزان آن خیلی کمتر بوده و آنتی اکسیدان موجود در آن‌ها می‌تواند به تقویت ایمنی و سلامت بدن کمک کند.
فست فود
هر رژیم غذایی سرشار از چربی، کالری و کربوهیدرات می‌تواند با ایجاد یا تشدید آکنه مرتبط باشد. به عقیده متخصصان، اکثر فست فودها که حاوی ترکیبات غذایی فرآوری شده هستند، ناسالم‌اند و ارزش غذایی برای بدن ندارند. یکی از مهم‌ترین عوارض مصرف این مواد غذایی، افزایش التهاب در بدن است که ایجاد آکنه را به دنبال دارد. خوردن بیش از حد غذاهای پرچرب بر گردش خون هم تاثیرات منفی خواهد داشت. این مسئله می‌تواند منجر به التهاب پوست و پف کردن صورت هم بشود. اعتقاد بر این است که خوردن غذاهای حاوی مقادیر فراوان پنیر، از جمله انواع پیتزا باعث تشدید آسیب‌های پوستی میشوند. اگر عادت به مصرف فست فودها دارید بهتر است به تدریج مصرف آن‌ها را کاهش داده و یا غذاهای سالم‌تری مثل پاپ کورن و پیتزا و ساندویچ‌های خانگی و کم چرب را جایگزین آن‌ها کنید.
تنقلات شور
مصرف خوراکی‌های حاوی نمک زیاد مثل چیپس، پفک و انواع سس‌ها می‌تواند مقدار زیادی نمک را به صورت ناگهانی به بدن وارد کند. در سایت www.foodnetwork.com آورده شده که این موضوع منجر به احتباس آب در بدن و افزایش التهاب میشود که ریسک ایجاد اکنه در پوست را هم افزایش خواهد داد.
زیاده‌روی در مصرف نوشیدنیهای کافئین‌دار مثل قهوه یکی از عوامل تشدید آکنه در افراد است
چربی‌های امگا ۶
اسیدهای چرب امگا ۶ با تشکیل آکنه و افزایش التهاب پوست ارتباط دارند. به نظر میرسد عدم تعادل اسیدهای چرب امگا ۶ و امگا ۳ در بدن باعث التهاب و آکنه در پوست شده و یا آن‌ها را بدتر کنند. یکی از خوراکی‌های حاوی اسیدهای چرب امگا ۶، سس مایونز است. البته بسیاری از روغن‌های گیاهی مثل سویا، ذرت و… هم حاوی این نوع اسید چرب هستند که مصرف متعادل آن‌ها مشکلات جدی ایجاد نمی‌کند. ترکیب این روغن‌ها با اسیدهای چرب امگا ۳ می‌تواند ویژگی‌های ضد التهابی آن‌ها را کاهش دهد.
فرآورده‌های سویا
استفاده از محصولات حاوی سویا یک راه خوب و رایج برای تامین پروتئین مورد نیاز بدن به‌ویژه در میان گیاهخواران است. اما مصرف بیش از حد آن می‌تواند منجر به افزایش آکنه در پوست شود. متخصصان میگویند در صورت حساسیت به این ماده غذایی میتوانید پروتئین مورد نیاز خود را از طریق آجیل‌های دیگری مثل بادام و بادام زمینی و شیر تهیه شده از آن‌ها به دست آورید.
پودر پروتئین وی
این پودر یک مکمل محبوب در رژیم غذایی برخی افراد است که می‌تواند منجر به تشکیل آکنه شود. این محصول، منبعی غنی از اسیدهای آمینه لوسین و گلوتامین است. این اسیدهای آمینه به نوبه خود تولید سلول‌های پوست را تسریع کرده و در نتیجه، منجر به ایجاد آکنه میشوند.
میوه‌های خشک
میوهها بهترین منبع تامین انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن هستند و باید در رژیم غذایی روزانه مورد استفاده قرار گیرند. اما همه حالت‌های میوه با هم یکسان نیستند. در حالی که میوه‌های طبیعی کامل حاوی مقادیر کافی قند طبیعی هستند، این مقدار قند در انواع خشک و آب آن‌ها غلیظ‌تر شده و می‌تواند باعث افزایش قند خون شود. مصرف بیش از حد میوه خشک و آب میوهها باعث افزایش تولید چربی در بدن و التهاب میشود که می‌تواند با بروز آکنه مرتبط باشد. توصیه ما بر قطع مصرف آن‌ها نیست؛ اما بهتر است در شرایطی که امکان مصرف میوه تازه را دارید، آن‌ها را استفاده کرده و در مواقع لزوم مثل سفر، محل کار و… مقدار کمی میوه خشک یا آبمیوه طبیعی میل کنید.
الکل
مصرف بیش از حد نوشیدنیهای الکلی می‌تواند بر فعالیت هورمون‌ها تاثیر بگذارد و باعث جوش زدن پوست شود. البته تحقیقات دیگری هم روی این نظریه که الکل می‌تواند بر سطوح استروژن و تستوسترون تاثیر بگذارد، در حـال انجام است. طبق گفته سایت www.standardmedia.co.ke عدم تعادل در سطح این هورمون‌ها یکی از عوامل بروز یا تشدید آکنه و سایر بیماری‌های پوستی است. بالا رفتن سطح این هورمون‌ها منجر به تولید سبوم میشود. این ماده می‌تواند منافذ روی پوست را مسدود و آکنه ایجاد کند. ضمنا نوشیدنیهای الکلی، ادرار آور هستند و با خارج کردن آب از بدن، باعث دهیدراته شدن آن و خشکی پوست میشوند. این مسئله هم احتمالا محرکی برای تشدید و ایجاد آکنه خواهد بود.
به جز این مواد غذایی، بعضی از حساسیت‌های غذایی هم در برخی افراد باعث آکنه میشوند. البته این موارد عمومیت ندارند و در افراد مختلف متفاوت خواهند بود. می‌توان گفت التهابی که منجر به تولید آکنه میشود، ممکن است با برخی از واکنش‌های آلرژیک نسبت به غذاها تشدید شود. گروهی از مردم به مصرف ماهی واکنش نشان میدهند؛ در حالی که برخی دیگر به غذاهایی مثل کره، برخی از میوهها و… حساس هستند. برای افراد ضروری است نسبت به خوراکی‌های آلرژی‌زای خود و خانواده‌شان آگاه باشند و مصرف آن‌ها را محدود کنند.
پودر پروتئین وی یکی از عوامل ایجاد و گسترش آکنه در میان ورزشکاران است
حرف آخر
آکنه یک عارضه پوستی شایع است و همه افراد از هر سن و جنسی را می‌تواند درگیر کند. در حالی که عوامل مختلف جسمی و روحی در ایجاد آکنه نقش دارند، نقش غذا در بروز آن موضوعی است که بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد. اگر فردی به خوردن غذاهای ناسالم عادت کند، احتمالا بیش از دیگران به آکنه دچار میشود. به طور کلی، مصرف متعادل غذاها مشکلی برای پوست ایجاد نمی‌کنند. اما در صورت زیاده‌روی در مصرف برخی از غذاها مثل سس مایونز، شیرینی‌ها و…، تعادل بدن به هم می‌خورد و التهاب ایجاد شده می‌تواند بروز آکنه را تشدید کند. برای گفت‌و‌گو با کارشناسان متخصص درباره مواد غذایی که باعث آکنه میشوند از مشاوره پوست و مو یا تغذیه حال کمک بگیرید. شما برای جلوگیری از آکنه، مصرف چه غذاهایی را محدود کرده‌اید؟
منابع:
