بارداری تغییرات فیزیکی زیادی در خانم ها ایجاد میکند که یکی از قابل توجه ترین آنها ریزش مو بعد از زایمان است. در این مدت، موها اغلب ضخیم تر، پرتر و سالمتر به نظر میرسند. اما، بسیاری از مادران پس از زایمان، ریزش موی قابل توجهی را به خصوص در دوران شیردهی تجربه میکنند و همین موضوع باعث شده تا بسیاری بر این باور باشند که شیردهی عامل ریزش مو است.
در واقع، این فرآیند زایمان است که باعث ریزش مو میشود و معمولاً حدود سه ماه پس از تولد نوزاد شروع میشود. هرچند که این یک بخشی طبیعی از تجربه پس از زایمان است اما ریزش مو حتما ناراحت کننده خواهد بود.
برای به حداقل رساندن ریزش مو، اقداماتی وجود دارد که می توانید برای تقویت موهای خود و جلوگیری از ریزش بیش از حد آن انجام دهید. در این مقاله، دلایل ریزش مو بعد از زایمان و در دوران شیردهی را عمیقتر بررسی میکنیم و راههای پیشگیری و درمان آن را نیز ذکر میکنیم.
هیجان پرپشت شدن موها در دوران بارداری
بسیاری از زنان در طول بارداری تغییرات قابل توجهی را در موهای خود تجربه می کنند – موهایشان ضخیم تر، براق تر و پر پشتتر میشود. اما، همزمان با تولد نوزاد، ممکن است از ریزش ناگهانی و چشمگیر مو تعجب کنند.
بارداری زمان نوسانات هورمونی قابل توجهی است و این تغییرات میتواند تأثیر عمیقی بر بدن مادر بگذارد. اما خبر خوب این است که ریزش روزانه مو بخشی طبیعی از چرخه رشد مو پس از زایمان است و جای نگرانی نیست.
علت ریزش مو بعد از زایمان
هنگامی که یک زن باردار می شود، بدن او دستخوش دگرگونی قابل توجهی میشود. یکی از قابل توجه ترین تغییرات افزایش سطح هورمون ها، به ویژه گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG) است. این هورمون همان هورمونی است که در تست های بارداری تشخیص داده می شود و افزایش آن بارداری را تایید می کند.
با رشد جنین، سطح استروژن، پروژسترون، اکسی توسین و پرولاکتین نیز افزایش مییابد. به طور همزمان حجم خون تا زمان زایمان 50 درصد افزایش مییابد. این تغییر هورمونی و گردش خون نقش مهمی در سالم ماندن کودک در حال رشد دارد. پس از زایمان، سطح استروژن و پروژسترون به شدت کاهش مییابد و در عرض 24 ساعت به سطوح تقریباً طبیعی باز میگردد. با این حال، تا زمانی که شیردهی ادامه دارد، پرولاکتین بالا باقی میماند. حجم خون نیز به تدریج کاهش مییابد و در عرض چند هفته به حالت عادی باز میگردد.
بنابراین نوسانات هورمونی عامل اصلی تغییر در بافت مو و ریزش مو پس از زایمان است. شیردهی به خودی خود منجر به ریزش مو نمیشود، اما تغییرات هورمونی که در دوران بارداری و بعد از زایمان رخ میدهد، باعث ریزش مو خواهد شد. در دوران بارداری، سطوح بالای استروژن و افزایش گردش خون و حجم آن، سرعت طبیعی ریزش مو را کاهش میدهد. در نتیجه، پس از زایمان و شروع به شیردهی، موها به طور قابل توجهی بیش از حد معمول میریزند و به نظر می رسد ریزش ناگهانی و چشمگیری رخ داده است.
با کاهش سطح استروژن، فولیکولهای موی بیشتری وارد فاز استراحت میشوند که منجر به افزایش ریزش خواهد شد. این پدیده معمولاً با گذشت زمان فروکش میکند و تا حدود 12 ماه پس از زایمان، موها احتمالاً به ضخامت قبل از بارداری خود باز می گردند.
نکته مهم این است که همه زنان در دوران بارداری یا بعد از زایمان ریزش مو نخواهند داشت و کسانی که موهای بلندتری دارند این تغییرات را بیشتر درک خواهند کرد.
عوارض ریزش مو در شیردهی
بسیاری از مادران در این دوره ریزش مو را تجربه میکنند که با احساس عدم اعتماد به نفس و گاهی حتی با اضطراب همراه است. اما چرا این اتفاق می افتد و چه کاری می توان برای کاهش این موضوع انجام داد؟
تغییرات هورمونی نقش بسزایی در ریزش مو بعد از زایمان دارند. کاهش ناگهانی سطح استروژن پس از زایمان باعث خواهد شد مو وارد فاز استراحت شود و منجر به ریزش بیش از حد شود. علاوه بر این، افزایش تولید پرولاکتین که هورمون تولید شیر است نیز میتواند به ریزش مو کمک کند.
تاثیر احساسی ریزش مو در دوران شیردهی را نباید دست کم گرفت. بسیاری از زنان به دلیل تغییر در ظاهر خود احساس بدی داشته و عزت نفس پایینی خواهند داشت. این قضبه برای مادرانی که در حال سازگاری با نیازهای فیزیکی و عاطفی مربوط به نوزاد هستند بسیار سخت خواهد بود.
مادران در این دوره نباید استرس داشته باشند و باید با درگیر شدن در فعالیتهایی که باعث آرامش و کاهش استرس می شوند، مانند مدیتیشن، تنفس عمیق، رفت و آمد با دوستان و ورزش خود را از اضطرابهای روزانه و مشکلات مربوط به ریزش مو دور کنند.
بیشتر بدانید: راه های درمان ریزش مو
درمان ریزش مو بعد از زایمان
برای زنانی که در دوران شیردهی ریزش مو را تجربه میکنند، یک درمان حرفهای میتواند به طور قابل توجهی بر روحیه آنها تاثیر بگذارد. البته خوشبختانه ریزش مو یک بیماری موقتی است که معمولا در عرض یک سال خود به خود برطرف میشود. اما برای رفع این نگرانی، راه حل هایی نیز وجود دارد که با آنا اشاره خواهیم کرد.
شامپوی ضد ریزش
استفاده از یک شامپوی ملایم و مغذی به رشد موهای سالم کمک کرده و باعث کاهش ریزش موبعد از زایمان میشود. زنانی که پس از زایمان دچار ریزش مو میشوند، میتوانند از شامپوهایی که با ترکیباتی مانند بیوتین، کراتین و روغن آرگان فرموله شدهاند، استفاده کنند. این مواد به تقویت و آبرسانی مو کمک میکنند و شکنندگی و ریزش را کاهش میدهند. پزشکان همچنین استفاده از شامپوهایی را توصیه میکنند که فاقد مواد شیمیایی خشن، سولفاتها و پارابنها هستند که میتوانند روغن طبیعی مو را از بین ببرند و آسیب بیشتری به آن وارد کنند. درواقع شامپوهایی را انتخاب کنید که از مواد طبیعی در انها ستفاده شده و سطح pH نزدیک به مو دارند، مانند آلوئه ورا یا روغن درخت چای، که به تسکین و آرامش پوست سر نیز کمک میکند.
ویتامین و مکمل
توصیه می شود قبل از شروع هر گونه مکمل یا ویتامین جدید با دکتر زنان آنلاین حتما مشورت کنید تا بهترین پیشنهاد را براساس وضعیت شما به شما بدهد و از مصرف خودسرانه دارو یا مکمل خودداری کنید. به طور کلی پیشنهاد میشود زنان برای کمک به جلوگیری از ریزش مو، ویتامینها و مکملهای خاصی را در دوران بارداری و پس از زایمان مصرف کنند. زنانی که پس از زایمان دچار نازک شدن مو یا ریزش مو میشوند، میتوانند از مصرف مکملهای روزانه شامل بیوتین، ویتامین B6 و ویتامین B12 استفاده کنند. زیرا این ویتامینها نقش مهمی در رشد مو دارند و میتوانند به تقویت و ضخیم شدن مو کمک کنند.
علاوه بر این، یک مولتی ویتامین مناسب که حاوی اسیدهای چرب امگا 3، روی و آهن است نیز ممکن است به رشد مو و جلوگیری از ریزش مو بعد از زایمان کمک کند. پزشکان توصیه میکنند زنان شیرده مصرف غذاهای غنی از پروتئین و گوشت بدون چربی را افزایش دهند، زیرا پروتئین برای رشد موهای سالم ضروری است.
بیشتر بدانید: 9 قرص به عنوان بهترین قرص برای رشد مو
رژیم غذایی
یک رژیم غذایی متعادل و غنی از مواد مغذی ضروری، مواد معدنی و ویتامین ها، مانند گوشت بدون چربی، ماهی، تخم مرغ، محصولات لبنی، میوه ها و سبزیجات، در این دوران بسیار پیشنهاد میشود زیرا بلوکهای ساختمانی لازم برای رشد موی سالم را فراهم میکنند.
قرص برای ریزش مو بعد زایمان
اگر دچار ریزش مو بعد از زایمان شدید، قرصهای خاصی وجود دارند که میتوانند به تقویت موهای شما و افزایش رشد کمک کنند. اما نکته بسار مهم این است که باید قرص مورد نظر را دکتر زنان و زایمان آنلاین برای شما تجویز کند. به طور کلی بیوتین، ویتامین B کمپلکس، معمولا برای رشد مو توصیه میشود و میتوان آن را در دوران شیردهی نیز مصرف کرد. بیوتین به مقدار کم در شیر مادر ترشح میشود و هیچ گونه عوارض جانبی در نوزادان ایجاد نمیکند.
سایر راهکارها
دادن حرارت بیش از حد به موهای شما آسیب میرساند و رشد را نیز کاهش میدهد. بنابراین برای مقابله با ریزش مو بعد از زایمان استفاده از ابزارهای حرارتی مانند سشوار و اتوهای مو را به حداقل برسانید و در عوض اجازه دهید موهایتان در هوای معمولی خشک شوند.
سطح استرس بالا نیز در زنان شیرده باعث ریزش مو میشود. با داشتن خواب کافی و استراحت مناسب و تمرینات ورزشی و گفتگو با دوستان صمیمی، این اضطراب را از خود دور کنید.
درمان خانگی ریزش مو بعد از زایمان
طب سنتی طیف وسیعی از راه حل ها را برای مبارزه با ریزش مو در دوران شیردهی ارائه می دهد. یکی از روش های موثر این است که با استفاده از روغن هایی مانند رزماری، بادام تلخ، نارگیل و روغن کنجد یا ترکیبات گیاهی مانند حنا، گل و سدر، موهایخود را به ارامی ماساژ دهید و در این روغنها آغشته کنید.
برخی از داروهای گیاهی در کاهش ریزش مو بعد از زایمان موثر هستند که شامل موارد زیر میشود. البته بازهم توصیه میکنیم حتما با یک پزشک مضورت کرده و از روشهای سنتی استفاده کنید.
- دانه کتان: منبع غنی از اسیدهای چرب امگا 3 که مو و پوست سر را تغذیه میکند و باعث رشد مجدد مو میشود.
- چای رزماری با خواص آنتی اکسیدانی خود به تحریک جریان خون در پوست سر کمک میکند
- چای گیاه نخل نیز در تقویت رشد مو موثر است.
- چای بابونه و آویشن، با خواص آرام بخش خود، میتواند به کاهش استرس که یکی از عوامل رایج ریزش مو است کمک کند.
جلوگیری از ریزش مو بعد از زایمان
با رعایت این نکات ساده می توانید خطر ریزش مو در دوران شیردهی را کاهش دهید.
اولین کار کاهش آسیب رساندن به مو است و راهکار آن، اجتناب از ابزارهای حالت دهنده حرارتی است که میتوانند روغن طبیعی مو را از بین ببرند و منجر به خشکی و شکستگی مو شوند. هنگام شستن موهایتان از شامپوی ملایمی استفاده کنید که روغن طبیعی موهایتان را حفظ کند. پوست سر خود را به آرامی ماساژ دهید تا جریان خون تحریک شود. برای کاهش گره خوردن، موخوره و خشکی مو، از روبالشی ساتن یا ابریشمی استفاده کنید. برخلاف روبالشیهای نخی که رطوبت را جذب میکنند، پارچههای ساتن و ابریشمی به موهای شما اجازه میدهند تا روغن طبیعی خود را حفظ کنند، اصطکاک را کاهش داده و از شکستگی جلوگیری میکنند.
برای جلوگیری از فشار بیش از حد موها، مدل موهای خود را تغییر دهید. بستن موها به صورت مدام در یک حالی مانند دم اسبی یا مدل های مشابه ممکن است منجر به ریزش مو شود. اگر نیاز است موهای خود را کوتاه کنید، این کار را انجام دهید تا کشش مو را به حداقل برسانید و از شکستن آن جلوگیری کنید.
موهای خود را به آرامی و فقط در صورت لزوم برس بزنید. برس زدن زیاد، به خصوص بعد از دوش گرفتن، می تواند باعث ریزش مو به صورت دستههای بزرگ شود. یک رژیم غذایی منایب را با کمک دکتر تغذیه آنلاین انتخاب کنید و از غذاهای غنی از آهن، ویتامین C، بتاکاروتن، ویتامین D، امگا 3 و منیزیم مانند سبزیجات برگدار تیره، سیبزمینی شیرین، هویج، تخممرغ و ماهی برای تقویت رشد موی سالم غافل نشوید.
ریزش مو بعد از زایمان تا کی ادامه دارد
همانطور که گفتیم، ریزش مو بعد از زایمان یک پدیده رایج است که بسیاری از خانمها آن را تجربه میکنند. به طور معمول، ریزش مو حدود 100 روز پس از زایمان شروع میشود و می تواند تا چند ماه ادامه یابد.
درواقع میتوانیم بگوییم که این یک روند طبیعی است و ریزش مو حتی ممکن است تا یک سال پس از زایمان نیز ادامه یابد. در برخی موارد، ریزش مو میتواند شدید باشد و منجر به کاهش تراکم مو نیز بشود. با این حال، چرخه رشد مو در نهایت به حالت عادی باز میگردد و ریزش مو کاهش مییابد.
منابع: