قطره بینی فنیل افرین از داروهایی است که گرفتگی بینی یا احتقان که یکی از شایع‌ترین علائم انواع آلرژی، سرماخوردگی و… است را درمان می‌کند. افرادی که این وضعیت را تجربه کرده‌اند، آن را بسیار ناخوشایند توصیف می‌کنند؛ چون می‌تواند به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر بویایی، تنفس، غذا‌خوردن و…. اثر بگذارد و برای بیمار آزاردهنده باشد. قطره بینی فنیل افرین یک داروی ضد‌احتقان موثر است که نیازی به نسخه پزشک ندارد و شما می‌توانید آن را همین حالا از داروخانه حال تهیه کنید. دسترسی آسان و رایج‌بودن مصرف این دارو ما را بر آن داشت تا در مورد این دارو، کاربردها و عوارض آن به شما اطلاعات کاملی ارائه کنیم.

کاربردهای قطره بینی فنیل افرین

وقتی شما دچار گرفتگی بینی می‌شوید، رگ‌های خونی بینی گشاد می‌شوند. استفاده از قطره بینی فنیل افرین (phenylephrine) که یک داروی ضداحتقان است، باعث می‌شود رگ‌های خونی مجاری بینی کوچک شوند و با رفع التهاب و تورم، گرفتگی بینی هم برطرف شود. در واقع این دارو برای رفع موقت گرفتگی بینی ناشی از شرایط زیر استفاده می‌شود:

1. سرماخوردگی

2. سینوزیت

3. تب یونجه

4.  آلرژی و….

عوارض استفاده از قطره بینی فنیل افرین

این دارو می‌تواند گرفتگی بینی را به صورت موقت تسکین دهد. بنابراین استفاده بیش از حد یا طولانی‌مدت آن عوارضی خواهد داشت. پزشکان استفاده از قطره بینی بزرگسالان فنیل آفرین را برای حداکثر ۴ روز مجاز می‌دانند. یکی از شایع‌ترین عوارض استفاده بیش از حد از این دارو، احتقان برگشتی است. در احتقان برگشتی، آبریزش بینی در فرد بیمار، طولانی‌مدت شده و قرمزی و تورم شدید در داخل بینی مشاهده می‌شود. در صورت بروز چنین علائمی مصرف دارو را قطع و با پزشک خود مشورت کنید.

زیاده‌روی در مصرف قطره بینی فنیل افرین می‌تواند باعث ایجاد گرفتگی بینی مزمن و طولانی در افراد شود

گرفتگی مزمن بینی هم یکی از عوارض استفاده طولانی و بیش از حد این قطره است که در اثر آسیب به پوشش داخلی بینی ایجاد می‌شود. ضمنا لازم است بدانید که استفاده از قطره بینی فنیل افرین در نوزادان یا کودکان زیر ۴ سال بدون تجویز پزشک مجاز نیست و ممکن است باعث ایجاد عوارض جانبی جدی یا تهدیدکننده زندگی در آن‌ها شود. دوز مناسب این دارو بسته به سن و شرایط بیمار متفاوت است و استفاده از آن معمولا هر ۴ ساعت یک بار و هر بار بین دو تا سه قطره است.

تغییر خودسرانه دوز دارو یا فاصله استفاده از آن می‌تواند باعث ایجاد عوارض جدی شود. عوارض مصرف بیش از حد این دارو که می‌تواند در کودکان یا بزرگسالان روی دهد شامل سرگیجه، خواب‌آلودگی شدید، کاهش ضربان قلب و بیهوشی است که نیاز به مداخله پزشکی دارد.

شما میتوانید سوالات دارویی شبانه روزی خود را با مشاوران و پزشکان سامانه حال در میان بگذارید.

نحوه مصرف قطره بینی فنیل افرین

برای استفاده از قطره بینی فنیل افرین باید در ابتدا دست‌های خود را بشویید. برای جلوگیری از آلودگی، لازم است از تماس نوک قطره چکان با دست، بینی یا هر سطح دیگری جلوگیری کنید. بهتر است ریختن قطره توسط فرد دیگری انجام شود؛ اما شما می‌توانید به تنهایی هم این کار را انجام دهید. برای این کار لازم است که:

–  به پشت دراز بکشید یا سر خود را روی پشتی صندلی قرار دهید و به سمت عقب متمایل کنید

–  تعداد قطره‌های توصیه‌شده را وارد بینی کنید

–  برای چند دقیقه در این حالت بمانید تا قطره در سراسر بینی پخش شود

–  ممکن است مقداری از دارو وارد حلق شود. در این صورت بهتر است آن را قورت ندهید و از دهان خارج کنید

–  پس از استفاده، قطره‌چکان را با آب گرم بشویید و با دستمال تمیز خشک کنید. سپس درپوش را بسته در محلی دور از نور و رطوبت و یخ‌زدگی قرار دهید

دوز مناسب این دارو بسته به سن و شرایط بیمار متفاوت است و استفاده از آن برای بزرگسالان، معمولا هر ۴ ساعت یک بار است. به طور کلی، هر فرد بالای ۱۲ سال می‌تواند هر چهار ساعت، دو یا سه قطره محلول فنیل افرین ۰.۲۵ تا ۰.۵ درصد را در بینی استفاده کند. استفاده از آن در کودکان یا افراد مبتلا به فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی و عروقی، بیماران مبتلا به تیروئید پرکار یا دیابت نوع ۲ باید با نظر و تجویز پزشک انجام شود.

برای استفاده از قطره بینی بهتر است به پشت دراز بکشید و پیش از مصرف، دست‌ها و نازل را ضدعفونی کنید

عوارض جانبی قطره بینی فنیل افرین

این دارو در کنار اثرات مطلوب خود، می‌تواند باعث ایجاد عوارض جانبی ناخواسته‌ای هم شود. سوزش موقت و خشکی بینی، عطسه و آبریزش از عوارض جانبی شایع آن هستند. اگرچه این عوارض ممکن است در همه افراد به یک شکل روی ندهد، اما لازم است که مصرف‌کنندگان آن‌ها را بشناسند و در صورت بروز علائم جدی، با پزشک خود مشورت کنند.

بیش‌تر این علائم، با سازگاری بدن به دارو یا پایان دوره مصرف، برطرف می‌شوند و شدت آن‌ها، بسته به میزان جذب دارو در بدن افراد مختلف، متفاوت است. اگرچه مصرف قطره بینی فنیل افرین در بیش‌تر افراد عوارض خاصی ایجاد نمی‌کند، اما ممکن است به ندرت با عوارض جانبی جدی همراه باشد که نیاز به رسیدگی فوری پزشکی دارد. علائم مهم آن عبارتند از:

• اختلال در خواب
• حالت تهوع
• سردرد یا سرگیجه
• ضربان قلب سریع یا نامنظم
• لرزش بدن
• تعریق غیرعادی

تداخلات قطره فنیل افرین با سایر داروها

افرادی که به داروهای ضداحتقان حساسیت دارند، به هر نوع آلرژی دیگر مبتلا هستند یا از سایر داروهای سمپاتومیمتیک دگر مثل سودوافدرین استفاده می‌کنند، لازم است پیش از مصرف این قطره با پزشک خود مشورت کنند. قطره بینی فنیل افرین می‌تواند با بعضی از داروها تداخل داشته باشد. در این صورت پزشک تصمیم می‌گیرد تا این دارو را تجویز نکند یا در صورت لزوم، دوز مصرفی سایر داروها را به صورت موقت تغییر دهد. بعضی از داروهایی که با قطره بینی فنیل افرین تداخل دارند عبارتند از:

• لینزولید
• راساگیلین
•  سلژیلین
•  دی هیدروازگوتامین
•  میدودرین
•  متیل لرگونوین
•  فنتانیل سیترات
•  ارگونووین

یکی از کاربردهای قطره فنیل افرین، کاهش التهاب بینی در بیماران مبتلا به آلرژی و سینوزیت است

بیشتر بخوانید: همه چیز درباره هزینه عمل بینی

کلام پایانی

استفاده از قطره بینی فنیل افرین نیاز به نسخه پزشک ندارد و شما می‌توانید به راحتی آن را تهیه و مصرف کنید. اما با این حال، همیشه دسترسی آسان به یک پزشک خوب برای اطمینان خاطر در مورد علائم بیماری و داروهای مصرفی، می‌تواند به روند درمان و کاهش خطاهای احتمالی کمک کند. اگر در حال حاضر دچار گرفتگی بینی هستید و به راهنمایی پزشکی نیاز دارید، می‌توانید با یکی از پزشکان متخصص گوش و حلق و بینی سامانه «حال» تماس بگیرید و پاسخ همه پرسش‌های خود را دریافت کنید.

سوالات متداول

فنیل افرین برای درمان چه بیماری هایی مورد استفاده قرار میگیرد؟

این قطره برای رفع موقت گرفتگی بینی ناشی از سرماخوردگی و آلرژی و تب یونجه توسط پزشکان تجویز میشود.

منابع

webmd.com

mayoclinic.org

drugs.com

داروهای سیستم تنفسی