شکست کلمه ای است که اغلب باعث ایجاد احساس ناامیدی، پشیمانی و منفی بافی می شود. با این حال، پشت این مفهوم به ظاهر تیره و تار، پتانسیل پنهانی برای رشد نهفته است، در جامعه پرسرعت و موفقیت محور امروزی، ترس از شکست باعث شده افراد از ریسک کردن پرهیز کنند اما با درک مفهوم تله شکست و راه‌های مقابله با آن، این شکست‌ها تبدیل به موفقیت‌های آینده خواهند شد، اگر شما نیز به طرحواره شکست دچار شده‌اید میتوانید از بخش مشاوره روانشناسی آنلاین استفاده کنید و به صورت چت متنی، تماس صوتی و تصویری با بهترین مشاوران گفتگو کنید.
تله شکست چیست؟
آیا مدام خود را با دیگران مقایسه می کنید و احساس شکست می کنید؟ آیا به توانایی های خود شک دارید و نگران این هستید که دیگران متوجه شوند شما آنقدر که به نظر می رسید توانایی ندارید؟ اگر اغلب این احساس را دارید، احتمالا تله شکست دارید. یکی از دلایلی که باعث میشود در این دام بیفتیم این است که خودمان را با دیگران مقایسه می‌کنیم، انتظارات غیرواقعی داریم و دیدگاهی منفی نسبت به خود داریم. اما باید به خاطر داشته باشیم که ارزش ما به کاری که انجام می‌دهیم نیست، بلکه از شخصیت ما ناشی میشود.
برخی از مردم طرز فکری دارند که همیشه خود را شکست خورده می بینند و دوست دارند نقش قربانی را بازی کنند. این افراد ممکن است معتاد به الکل شده یا درگیر اعتیاد به مواد مخدر شوند و به خوبی از پس مشکلات بر نمی آیند. آنها اغلب احساس گمراهی می کنند و به کمک نیاز دارند.
اما حقیقت این است که شکست بخشی طبیعی از امتحان کردن چیزهای جدید و یادگیری است. اگر هرگز شکست نخورید، به این معنی است که هیچ ریسکی نمی‌کنید یا خودتان را به چالش نمی‌کشید. برای موفقیت و رشد، باید فرصت های جدید را امتحان کنید و مهارت های جدیدی بیاموزید.
واکنش افرادی که دارای تله شکست هستند
سه نوع واکنش اصلی وجود دارد که افراد مبتلا به تله شکست از خود بروز می‌دهند.
اجتناب
افرادی که رویکرد اجتنابی به شکست دارند، برای موفقیت یا شکست ارزش قائل نیستند. زمانی که مشغول هستند کار را به تعویق می اندازند و افرادی را که برای موفقیت یا خوشبختی تلاش می کنند درک نمی کنند. به نظر می رسد هدفی در زندگی ندارند و انگیزه ندارند.
تسلیم شدن
این افراد بر این باورند که نمی‌توانند موفق شوند و حتی زمانی که موفق می‌شوند، خود را مسخره می‌کنند، دستاوردهای خود را نادیده می‌گیرند یا ارزش آنها را بی ارزش می‌کنند. مثلاً اگر به این فرد بگویید خانه‌ای که ساختی خیلی خوب شده است، می‌گوید اصلا برایم مهم نیست. این افراد واقعاً معتقدند که هر کاری که انجام می دهند تصادفی و بی اهمیت است.
جنگ ادامه دار
مقایسه خود با دیگران و این احساس که دیگران موفق ترند. همین موضوع آنها را به تلاش و رقابت بی پایان سوق می‌دهد. آنها موفقیت را برای خود و اطرافیانشان سخت می کنند. با این حال، حتی اگر به موفقیت برسند، هرگز احساس رضایت نمی‌کنند.
به طور کیلی، کسانی که ذهنیت معیارهای سختگیرانه دارند، خود را برابر یا برتر از دیگران می دانند، در حالی که افرادی که ذهنیت شکست خورده دارند، خود را کمتر از دیگران می دانند.
بیشتر بدانید: تله آسیب پذیری چیست؟
نشانه های طرحواره شکست
علائم و ویژگی های تله شکست شامل چندیم مورد است که شامل موارد یزر میشود:
به خاطر شکست، به دیگران نشان نمی‌دهید که چقدر ماهر هستید یا کاری برای بهتر شدن خود انجام نمی‌دهید. از گرفتن تصمیمات مهم یا رهبری می ترسید، بنابراین از پذیرفتن مسئولیت های بیشتر اجتناب می کنید. به همین دلیل هرگز در یک زمینه خاص متخصص نمی‌شوید و در عوض، همیشه از نو شروع می کنید و هرگز واقعاً پیشرفت نمی‌کنید.
فکر می کنید موفقیت ها و دستاوردهای شما مهم نیستند، اما تمرکز زیادی روی نقاط ضعف و شکست خود دارید. ممکن است سعی کنید با جستجوی روابط با افراد موفق یا تأکید بر جنبه‌های دیگر خود مانند ظاهر یا جوانی، احساس شکست خود را جبران کنید. اما در درون خود، هنوز احساس می‌کنید که یک شکست خورده هستید.
با آزمون طرحواره یانگ الگوهای شناختی و عاطفی خود را بشناسید.
علائم هشدار دهنده گیر افتادن در تله شکست
اگر این علائم را در خود دارید بهتر است سریعا از بخش مشاوره آنلاین روانشناسی با یک متخصص گفتگو کرده و مراحل درمان را طی کنید.
- فکر می کنم نمی توانم کارهای مختلف را انجام دهم.
- کارهایم را مدام به تعویق می اندازم.
- عدم اعتماد به نفس در دستیابی به موفقیت.
- احساس اهمیت کمتری نسبت به دیگران دارم.
- اعتقاد به اینکه مهارت های لازم برای موفقیت را ندارم.
- تصور اینکه دیگران خیلی بیشتر از من توانایی دستیابی به موفقیت را دارند.
- از موقعیت شغلی و زندگی فعلی خود احساس خجالت می کنم.
علل به وجود آمدن طرحواره شکست چیست؟
تله شکست، مانند هر طرحوارده دیگری، علل و ریشه هایی دارد که باید از آن آگاه باشید.
یکی از دلایل احتمالی برای تله شکست شامل داشتن والدین انتقادی است که دائماً عملکرد شما را مورد انتقاد قرار می‌دهند و شما را با نام‌هایی مانند گستاخ، احمق یا دست و پا چلفتی صدا می‌زنند.
ممکن است والدین شما بسیار موفق بوده اند و شما احساس می‌کنید که هرگز نمی‌توانید استانداردهای بالای آنها را برآورده کنید و همین امر باعث می شود که تلاش نکنید.
همچنین ممکن است والدینتان به موفقیت شما اهمیتی نداده باشند یا حتی به شما به عنوان یک رقیب نگاه کنند و این باعث میشود که آنها تمایلی به حمایت از دستاوردهای شما نداشته باشند.
شما در کودکی به دلیل موارد مختلف مانند نمرات امتحانات یا موارد دیگر مورد انتقاد گسترده والدین خود قرار می گرفتید.
عامل دیگر می‌تواند مقایسه مداوم با خواهر و برادرتان باشد که باعث میشود شما احساس حقارت و سکوت کنید. کودکانی که دائماً با خواهر و برادر خود مقایسه می شوند، ممکن است احساس کنند که نمی توانند دستاوردهای خود را اندازه گیری کنند. این می تواند ترس از شکست را در بزرگسالی ایجاد کند.
علاوه بر این، در دوران مدرسه نتوانستید به موفقیت های زیادی دست پیدا کنید که دلایل مختلفی داشت. این باعث شده است که شما احساس ناتوانی و حقارت کنید که بسیار خطرناک است.
شما برادر یا خواهری دارید که از شما موفق تر است و احساس می کنید هرگز نمی‌توانید از آنها بهتر شوید.
بیشتر بدانید: چگونه از تله وابستگی عاطفی رها شویم؟
برای رسیدن به موفقیت و مهارت، گام های لازم را بر نمی دارید.
شما در مسئولیت پذیری و منظم بودن خوب نیستید، بنابراین همیشه شکست می خورید. زمانی که والدین مرزها و انتظارات واضحی را برای رشد کودک خود تعیین نمی کنند، می تواند منجر به سندرم بی انگیزگی شود و در اولین نشانه دشواری به راحتی تسلیم شود. این مسئله مانع رشد مسئولیت و کنترل خود می شود و به طرز فکر شکست در آینده کمک می کند.
راهکارهای درمانی برای تله شکست
اگر به دنبال بهترین راه برای درمان تله شکست هستید از مشاور فردی آنلاین راهنمایی بگیرید. اما با این حال، کارهایی وجود دارد که میتوانید خودتان برای بهبود سرعت و نتایج این درمان انجام دهید.
یک استراتژی این است که با کودک درون خود ارتباط برقرار کنید و به او کمک کنید بفهمد که با بی عدالتی روبرو شده است. تأمل در گذشته و شناخت الگوی شکست های مشابه نیز به شما در جلوگیری از تکرار آنها کمک می‌کند. علاوه بر این، تقویت ارتباط خود با خانواده و دوستان و بهره‌مندی از حمایت آنها به شما بسیار کمک خواهد کرد.
بررسی کنید که آیا احساس شکست شما درست است یا خیر. دست از سرزنش خود بردارید زیرا این احساس شکست تقصیر شما نیست.
به خود یادآوری کنید که مهم هستید. یک پیام مثبت روی آینه حمام یا کاغذ روی لپ تاپ خود بنویسید تا هر روز آن را ببینید.
موقعیت هایی را شناسایی کنید که طرحواره شکست را فعال می‌کنند، مانند موقعیت های تحصیلی یا شغلی خاص. وقتی از آنها آگاه شدید، تلاش کنید تا این موقعیت‌ها روی شما تأثیر نگذارند.
افرادی را پیدا کنید که برای شما ارزش قائل هستند. اطراف خود را با افراد عاقل پر کنید که می‌خواهند با شما معاشرت کنند. حتی اگر به طور کامل درک نمی‌کنید که چرا آنها برای شما ارزش قائل هستند، آن را تصدیق کنید.
آنچه شما را منحصر به فرد می کند را کشف کنید و روی آنها تاکید کنید. مانند حس شوخ طبعی، مهارت های گوش دادن یا توانایی تشویق کردن.
سخن پایانی
گاهی اوقات، زمانی که احساس می کنیم در کاری خوب نیستیم، نباید این احساس خوب نبودن به اندازه کافی را در تمامی موارد زندگی گسترش دهیم زیرا باعث ایجاد «طرحواره شکست» یا تله شکست میشود و حتی روابط ما با دوستان و آشنایان و کارمان را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.
