مهرطلبی یکی از نیازهای افرادی است که برای برای دلایل مختلف به دنبال جلب رضایت طرف مقابل هستند. در ادامه این مقاله درباره این موضوع و علت‌های آن بیشتر توضیح خواهیم داد.

مهرطلبی چیست؟

ما این شانس را داشته‌ایم در دورانی زندگی کنیم که سلامت روان بیش‌تر از هر موقع دیگری مورد توجه قرار می‌گیرد. نباید فراموش کنیم که سلامت روانی به اندازه سلامت جسمانی مهم است و نباید از آن غافل شویم. اولین مرحله برای داشتن روان سالم کسب آگاهی است. ما در این مقاله به بررسی مفهوم مهرطلبی پرداخته‌ایم. مهرطلبی چیست چه تفاوتی با محبت دارد؟ شخصیت مهرطلب چه خصوصیاتی دارد؟ آیا مهرطلبی یک اختلال روانی محسوب می‌شود؟ روش‌های درمان اختلال شخصیت مهرطلب چیست و در ارتباط با شخصیت مهرطلب چه برخوردی باید داشته باشیم؟ با ما همراه باشید تا همه این سؤالات را پاسخ دهیم.

اگر نشانه های مهرطلبی را در خود تجربه می‌کنید، از بخش مشاوره آنلاین روانشناسی کمک بگیرید

شخصیت مهرطلب

مهرطلبی یک نیاز شدید عاطفی ناشی از محرومیت عاطفی در کودکی است، یک وضعیت ابتدایی درد و عطش که افرادی با شخصیت مهرطلب اغلب در تلاشی ناامیدانه برای پر کردن این خلاء، که مربوط به درد تنهایی و جدائی است، آن را بروز می‌دهند و درواقع این احساس نیاز هرگز کاملاً ارضا نمی‌شود. عطش و نیاز، احساسات قدرتمندی هستند که وقتی بروز پیدا می‌کنند، برای دیگران مخرب هستند، علاوه بر این، ممکن است سوءاستفاده از دیگران را هم در پی داشته باشند.

مردم این احساس نیاز را با عشق و این عطش را با محبت واقعی اشتباه می‌گیرند. که خوب هیچ چیز بیش‌تر از این دور از واقعیت نیست. اما ویژگی افراد مهرطلب چیست؟ اگر بخواهیم خیلی خلاصه خصوصیات افراد مهرطلب را بیان کنیم، می‌توانیم بگوییم که مهرطلبی درواقع نیاز به تأیید دیگران و کسب رضایت آن‌ها به هرطریق ممکن است. کمک کردن‌های بی حد و حساب، محبت‌های بی‌اندازه و شاید بی‌دلیل و… از روش‌هایی هستند که برای جلب رضایت، در افراد مهرطلب به‌چشم می‌خورند.

شما میتوانید از بخش سوال رایگان از پزشک سایت حال با پزشکان و روانشناسان آنلاین به صورت کاملا رایگان ارتباط برقرار کنید و سوالات خود را مطرح کنید.

مخالفت و “نه” گفتن برای افرادی که شخصیت مهرطلبی دارند، کار بسیار مشکلی است

کسب رضایت مردم ممکن است خیلی هم بد به نظر نرسد. بالاخره چه اشکالی دارد که با مردم خوب رفتار کنیم و سعی کنیم به آن‌ها کمک کنیم یا آن‌ها را خوشحال کنیم؟ اما مهرطلبی به طور کلی فراتر از یک مهربانی ساده است. تغییر کلمات و رفتارها به خاطر احساسات یا واکنش اشخاص دیگر، یکی از اقداماتی است که افراد مهرطلب برای جلب رضایت سایرین از آن استفاده می‌کنند.

درواقع شخص مبتلا به مهرطلبی وقت و انرژی خود را صرف می‌کند تا دیگران او را دوست داشته باشند. همین‌جاست که متوجه ایراد کار می‌شویم؛ اشتیاق برای جلب رضایت دیگران می‌تواند برای افراد مهرطلب و برای روابط آن‌ها ضرر داشته باشد، چرا که فردی که دچار مهرطلبی است، برای نیازها و خواسته‌های دیگران بیش‌تر از نیازهای خودش اهمیت قائل می‌شود. شما ممکن است خصوصیات یک فرد بیش از حد بخشنده و فداکار را در خصوصیات یک شخصیت مهرطلب تشخیص دهید. آن‌ها فرمانبردار به‌نظر می‌رسند و مشتاقانه می‌خواهند کمک کننده باشند. درواقع افراد مهرطلب نیاز دارند که دیگران به آن‌ها نیاز داشته باشند! به‌طور کلی خصوصیات افراد مهرطلب شامل این موارد است:

آن‌ها نیاز دارند که دیگران دوستشان داشته باشند

در مهرطلبی شخص مبتلا نیاز دارد که همه او را دوست داشته باشند. افراد مبتلا به اختلال شخصیت مهرطلبی اغلب وقت زیادی را با نگرانی در مورد طرد شدن صرف می‌کنند. این نگرانی‌ها غالباً منجر به اقدامات خاصی می‌شوند که برای راضی نگه داشتن مردم از آن‌ها انجام می‌شود تا دیگران آن‌ها را طرد نکنند. در بسیاری از موارد هم ممکن است تمایل زیادی به این‌که مورد نیاز باشند در این افراد دیده شود، با این باور که شانس بیش‌تری برای دریافت محبت از افرادی دارند که به فرد مهرطلب احتیاج دارند.

افراد مهرطلب بیش از حد عذرخواهی می‌کنند

اشخاصی که به اختلال شخصیتی مهرطلبی مبتلا هستند، وقتی مقصر نیستند عذرخواهی می‌کنند یا تقصیر را می‌پذیرند درحالی که مقصر نیستند! مهرطلبی درواقع نوعی آمادگی برای مقصر دانستن خود است، حتی زمانی که آنچه اتفاق افتاده هیچ ارتباطی با آن‌ها ندارد. مثلاً رئیس شما از شما خواسته برای ناهار پیتزا بگیرید، اما رستوران سفارش را اشتباه می‌کند. شما دو پیتزای بدون فلفل سفارش داده‌اید که آن‌ها را دریافت نکرده‌اید، بنابراین دو نفر از همکارانتان نتوانسته‌اند ناهار بخورند. در فاکتور سفارش کاملاً “بدون فلفل” ذکر شده است، بنابراین واضح است که اشتباه از طرف رستوران اتفاق افتاده است، اما باز هم، بارها و بارها عذرخواهی می‌کنید، احساس بدی دارید، باور دارید که همکاران شما از شما متنفر خواهند شد و هرگز دوباره برای سفارش ناهار به شما اعتماد نخواهند کرد. این یک نمونه بارز از ویژگی‌های شخصیت مهرطلب است.

مخالفت و “نه” گفتن برای این افراد سخت است

اشخاص مبتلا به اختلال مهرطلبی، برای مخالفت یا تعیین حریم شخصی احساس گناه می‌کنند. اگر به اختلال مهرطلبی مبتلا باشید، برای شما سخت است که “نه” بگویید. ممکن است نگران این باشید که گفتن “نه” به کسی یا رد درخواست کمک باعث می‌شود که فکر کند به آن‌ها اهمیت نمی‌دهید. به نظر می‌رسد موافقت برای انجام آنچه آن‌ها می خواهند گزینه ایمن تری باشد، حتی اگر واقعاً وقت و تمایلی برای کمک ندارید. بسیاری از افراد مهرطلب موافقت می‌کنند کاری را انجام دهند که ترجیح می‌دهند آن را انجام ندهند! مثل کمک به شخصی برای اسباب‌کشی. این مسئله می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند، چون به مردم این پیغام را می‌دهید که نیازهای آن‌ها مهم‌تر از نیازهای شما است و بعضی از افراد ممکن است از این  قضیه سوءاستفاده استفاده کنند و مرزهای شما را نادیده بگیرند چون می‌دانند که به هر حـال آن‌چه را که می‌خواهند انجام خواهید داد.

بیشتر بدانید: راه های کسب مهارت نه گفتن

مشاجره و درگیری افراد مبتلا به اختلال مهرطلبی را ناراحت می‌کند.

افراد مهرطلب از درگیری و جدال (حتی بحث کلامی) وحشت دارند و سعی می‌کنند از آن فرار کنند. شخصیت مهرطلب ترس از عصبانیت دارند. این کاملاً منطقی است. عصبانیت افراد یعنی “من خوشحال نیستم” و طمانی که هدف شما به‌عنوان یک فرد مهرطلب این است که مردم را راضی نگه دارید، عصبانیت به این معنی است که در جلب رضایت آن‌ها موفق نبوده‌اید.

برای جلوگیری از این عصبانیت، ممکن است عجله کنید که عذرخواهی کنید یا هر کاری که فکر می‌کنید باعث خوشحالی آن‌ها می‌شود را انجام دهید، حتی اگر آنها از شما عصبانی نباشند. حتی ممکن است از درگیری که هیچ ارتباطی با شما ندارد ترس داشته باشید. به عنوان مثال، اگر دو نفر از دوستانتان با هم مشاجره دارند، ممکن است سعی کنید توصیه‌ها یا نکاتی را برای بهبود اوضاع ارائه دهید تا آن‌ها دوباره صلح کنند، شاید حتی با این امید پنهانی که آن‌ها به‌خاطر لطف شما در حل این مشکلات و کمک به آن‌ها، دید بهتری به شما پیدا کنند و شما را بیش‌تر دوست داشته باشند. شما می‌توانید درباره روش‌های کنترل خشم در حال بخوانید.

افرادی که دچار اختلال مهرطلبی هستند، نیاز به تأیید دیگران دارند

فراد مبتلا به اختلال مهرطلبی برای این‌که حس خوبی به خودشان داشته باشند، به ستایش شدن نیاز دارند. درست است که تعریف و تمجید و حرف‌های خوب می‌تواند احساس خوبی را در هرکسی ایجاد کند، اما اگر ارزش شخصی شما کاملاً به آنچه دیگران درباره شما فکر می‌کنند وابسته باشد، خوب مسلماً فقط وقتی دیگران از شما تعریف می‌کنند احساس خوبی خواهید داشت! ویژگی افراد مهرطلب این است کهن برای دریافت این تأییدیه، دست به هر کاری که بتوانند می‌زنند.

افراد مبتلا به اختلال مهرطلبی دچار تنش و اضطراب هستند

یکی از عوارض اختلال مهرطلبی که نهایتاً به بخشی از خصوصیات افراد مهرطلب تبدیل می‌شود، استرس و اضطراب همیشگی است. این استرس و تنش زمانی که بار بیش‌تر از توانتان را بلند می‌کنید به راحتی ممکن است اتفاق بیافتد. موضوع این است که کسب رضایت همه مردم یک کار تمام‌وقت است که بازده چندان بالایی هم ندارد! پس شما همیشه و در هر شرایطی مضطرب خواهید بود. این فقط وقتی که باید به خودتان اختصاص می‌دادید نیست که از دست می‌رود، شما وقت کمتری برای کارهایی که واقعاً باید انجام دهید باقی می‌گذارید و در نهایت با عواقب جسمی نگرانی و استرس هم روبرو خواهید شد.

افراد مهرطلب اجازه می‌دهند که دیگران از آن‌ها سوءاستفاده کنند

برخی از افراد به سرعت تمایلات مهرطلبانه مردم را تشخیص می‌دهندو از آن‌ها استفاده می‌کنند، شاید هم سوءاستفاده می‌کنند. شاید دیگران نتوانند دقیقاً تشخیص دهند که چه چیزی باعث می‌شود درخواستشان پذیرفته شود، اما آن‌ها می‌دانند که فرد مهرطلب تقریباً با هر آنچه که از او درخواست کنند، موافقت خواهد کرد؛ مگر عقلشان کم است که درخواست نکنند؟ اگر شما به مشکلی بربخورید و بین دو نفر از دوستانتان از یکی درخواست کمک کنید، کدام یکی را انتخاب می‌کنید؟ دوستی که اگر انجام دادن کاری برایش سخت یا بدون توجیح باشد آن را نمی‌پذیرد، یا دوستی که هرموقع از او درخواست کمک می‌کنید بدون چون و چرا می‌پذیرد؟

اما این ویژگی افراد مهرطلب ممکن است عواقب جدی داشته باشد. اگر افراد درخواست کمک مالی کنند، ممکن است فرد مبتلا به اختلال مهرطلبی با مشکلات مالی روبرو شود. علاوه بر این، افراد مبتلا به اختلال مهرطلبی بیش‌تر در معرض خطر سوءاستفاده یا تعرض عاطفی فرار دارند. اگر پدر یا مادر هستید، این رفتارهای مهرطلبانه می‌توانند عواقب دیگری هم در پی داشته باشند. به عنوان مثال، ممکن است به فرزندتان اجازه دهید از مسئولیت‌ها شانه خالی کند، چون نمی‌خواهید محبت او را از دست بدهید. اما این کار آن‌ها را از یادگیری مهارت‌های ارزشمند زندگی باز می‌دارد. ممکن است حالا از بی‌خیالی و راحتی خوشحال باشند، اما در آینده درس‌های سخت و زیادی در انتظارشان خواهد بود. از دیگر خصوصیات افراد مهرطلب می‌شود به موارد دیگری هم اشاره کرد که هریک به نوعی زیرمجوعه رسالت فرد مبتلا به اختلال مهرطلبی یعنی کسب رضایت دیگران، قرار می‌گیرند.

• این افراد معمولاً به اصطلاح بچه‌های خوبی هستند و از قوانین پیروی می‌کنند.
• از دیگر خصوصیات افراد مهرطلب این است که مراقبت از خود را واجب نمی‌دانند و به‌عنوان یک گزینه اختیاری به آن نگاه می‌کنند.
• کمال‌گرایی و انتظار بالا از خود در افراد مبتلا به مهرطلبی زیاد دیده می‌شود.
• افراد مهرطلب خود را در آخر لیست اولویت‌هایشان قرار می‌دهند و نمی‌دانند چطور خواسته‌هایشان را بیان کنند.
• معمولاً کسانی که اختلال مهرطلبی دارند به انتقاد حساس هستند و انتقادپذیر محسوب نمی‌شوند.
• افکار، عقاید، نیازها و خواسته‌های افراد مبتلا به مهرطلبی در نظر خودشان بی‌ارزش جلوه می‌کنند.
• افراد مهرطلب عملاً یک “اصلاح کننده” هستند؛ آن‌ها از دیدن کسی که صدمه دیده، ترسیده، ناراحت یا معذب است متنفر هستند و در صدد اصلاح این شرایط برخواهند آمد.
• افراد مهرطلب از این‌که دیگران از آن‌ها انتظار کار، کمک یا خدمات بیش‌تری داشته باشند متنفرند و دلشان می‌خواهد که مردم احساسات و خواسته‌های آن‌ها را در نظر بگیرند.

اگر نگاهی به خصوصیات افراد مهرطلب بیاندازید متوجه وجود تناقضاتی می‌شوید که عجیب به‌نظر می‌رسند؛ مثلاً افراد مهرطلب توانایی بیان خواسته‌هایشان را ندارند، اما از دیگران انتظار دارند که خواسته‌هایشان را درنظر بگیرند، یا در حالی‌که نمی‌توانند در برابر خواسته دیگران “نه” بگویند، این‌که آن‌ها خواسته‌های بیش‌تری از او داشته باشند، ناراحتشان می‌کند. تناقض دیگری که در ویژگی‌های افراد مهرطلب به چشم می‌خورد، مربوط به کمال‌گرایی آن‌ها است؛ با این‌که این افراد خود را ناتوان و بی‌ارزش می‌دانند، برای خودشان استانداردهای بالایی تعیین می‌کنند و از خود انتظار بالایی دارند. این در حالی است که مراقبت از خود، خواسته‌ها و نیازها و رشد شخصیتی آن‌ها، برایشان در اولویت قرار ندارد!

درمان مهرطلبی

حالا که می‌دانیم مهرطلبی و خصوصیات افراد مهرطلب چیست، می‌توانیم روش‌های درمان مهرطلبی را بررسی کنیم. قطعاً درمان هیچ بیماری یا اختلالی، چه جسمی و چه ذهنی کار من و شما نیست. همیشه و همیشه برای مشکلاتتان از متخصص کمک بگیرید. اما آن‌چه خودتان می‌توانید برای کمک به درمان اختلال شخصیت مهرطلب خود انجام دهید چیست؟ اگر می‌خواهید الگوی مهرطلبی را بشکنید، تشخیص چگونگی بروز این رفتارها در زندگی شما اولین قدم است. افزایش آگاهی در مورد روش‌هایی که برای جلب رضایت مردم استفاده می‌کنید، اهمیت ویژه‌ای دارد. تا زمانی که نسبت به کاستی‌های خودتان آگاه نباشید، نمی‌توانید آن‌ها را اصلاح کنید، درواقع چیزی برای اصلاح کردن وجود ندارد! اما زمانی که به رفتارهای مهرطلبانه خود آگاه شوید، می‌توانید اولین قدم را در راه درمان اختلال شخصیت مهرطلب بردارید.

برای درمان اختلال شخصیت مهرطلب باید از آگاهی در مورد رفتارهای مهرطلبانه و شکستن این الگوهای رفتاری شروع کرد.

فقط احساسات واقعی خود را ابراز کنید

مهربان بودن، دوست داشتن، محبت کردن و… خصوصیات بسیار خوبی هستند، اما زمانی که واقعی باشند. شما قرار نیست به کسی باج بدهید تا رضایت او را جلب کنید. مهربانی، ناشی از تمایل به کسب تأیید هم نیست و به طور کلی هیچ انگیزه‌ای فراتر از این‌که بخواهیم اوضاع را برای شخص دیگری بهتر کنیم، در بر ندارد؛ پس اگر به ازای محبت، مهربانی و کمکی که به افراد می‌کنید، به‌طور پنهانی مثلاً دلتان می‌خواهد برای او عزیزتر شوید، احساسات و محبت واقعی در کار نیست. شما آدم مهربانی نیستید، شما احتمالاً شخصیت مهرطلبی دارید! قبل از اینکه به کسی پیشنهاد کمک بدهید، نیت خود و چگونگی احساس خودتان را در نظر بگیرید. آیا فرصت کمک به شخص دیگری باعث شادی شما می‌شود؟ یا اگر لطف شما جبران نشد، احساس رنجش خواهید کرد؟

خودتان را در اولویت قرار دهید

شما برای کمک به دیگران به انرژی جسمی و احساسی نیاز دارید. اگر از خود مراقبت نکنید، قادر به انجام کاری برای شخص دیگری نخواهید بود. اولویت دادن به نیازهای شخصی خودخواهانه نیست، بلکه یک رفتار سالم است. خیلی خوب است که یک فرد بخشنده و دلسوز باشید، با این حال، احترام و رسیدگی به نیازهای خودتان هم مهم باشند. بخاطر داشته باشید که این نیازها می‌توانند مواردی از جمله ارائه نظر در جلسه کاری، آشنا شدن با احساسات و نیازهای خودتان و درخواست آن‌چه در روابط خود نیاز دارید را شامل شود. فراموش نکنید، در هر ارتباطی ارزش هر کس به اندازه دیگری است، اگر طرف مقابل شما حق ابراز عقیده یا نیاز دارد، پس شما هم همین حق را دارید.

حریم و مرزهای شخصی خودتان را تعیین کنید

ایجاد مرزهای سالم گام مهمی در غلبه بر رفتارهای افراد مبتلا به اختلال مهرطلبی است. دفعه بعدی که کسی از شما کمک می‌خواهد یا شما برای شمای کمک کردن وسوسه می‌شوید، چند مورد را در نظر بگیرید، شاید تصمیمتان عوض شد. احساسی که نسبت به آن کار دارید چیست؟ آیا این کاری است که دوست دارید انجام دهید یا انجام دادنش برای شما سخت و آزار دهنده است؟ اگر این کار را انجام دهید، وقت دارید که ابتدا نیازهای خود را برطرف کنید؟ آیا مجبور خواهید شد وقت آزاد محدود خود را فدا کنید یا از انجام یک کار ضروری صرف نظر کنید؟ و این سؤال اساسی که آیا انجام این کار باعث می‌شود احساس خوشحالی کنید یا پا روی ارزش‌های شخصیتان می‌گذارید و حس بدی خواهید داشت؟

تا زمانی که از شما درخواست کمک نشده، مداخله نکنید

مهم نیست که چه مشکلی پیش آمده است، شما همیشه آماده کمک کردن و ارائه راه حل هستید؛ شما داوطلب انجام کارهای اضافه بر سازمان و خارج از شرح وظایفتان در محل کار خود می‌شوید یا وقتی که دوستی هر نوع مشکلی را ذکر می‌کند به او راه حل پیشنهاد  می‌دهید. دفعه دیگر، خود را به چالش بکشید تا منتظر بمانید تا کسی صریحاً از شما کمک بخواهد. مثلاً اگر شریک زندگیتان در مورد اینکه رئیسش چقدر افتضاح است غر زد، به جای ذکر نکاتی برای مقابله با شرایط، با گوش دادن نشان دهید که چقدر به او اهمیت می‌دهید.

ازدواج با شخصیت مهرطلب

اگر با یک مهرطلب ازدواج کرده‌اید، می‌دانید که آن‌ها بدون هیچ اعتراضی به هر جایی که پیشنهاد بدهید، خواهند آمد حتی اگر چندان هم باب میلشان نباشد، یا آنچه را که فکر می‌کنند می‌خواهید بشنوید به شما می‌گویند، فقط برای این که شما را خوشحال کنند و امثال این‌ها. تا این‌جای کار شرایط آ‌ن‌چنان هم بد به نظر نمی‌رسد، اما این فقط شما نیستید که برای رضایتتان تلاش می‌شود. ترکش مهر و محبت‌های همسرتان به شما هم می‌خورد. فشار روانی زیادی که شخصیت‌های مهرطلب متحمل می‌شوند، حتی ممکن است عملکرد روزانه آن‌ها را مختل کند. ممکن است در تربیت فرزندانتان هم دچار مشکل شوید. با همسر مهرطلبتان ملایم باشید، با او مدارا کنید و در درمان مهرطلبی او را همراهی کنید. فراموش نکنید که رفتارهای مهرطلبانه بسیار زیادند و واکنش سالم نشان دادن به این رفتارها نیاز به مشورت با یک متخصص دارد؛ با این وجود، اقدامات کلی هستند که می‌توانید در برخورد با شخصیت مهرطلب به‌کار گیرید:

• هنگام برقراری ارتباط با افراد مهرطلب به حقایق پایبند باشید.
• به افراد مهرطلب یادآوری کنید كه گفتن “نه” چیز بدی نیست.
• با برقراری ارتباط متعادل، از تأثیرات رفتارهای مهرطلبانه برای شخص مهرطلب صحبت کنید.

اگر شریک زندگی شما شخصیت مهرطلبی داشته باشد، بسیاری از مواقع برای خوشحال کردن شما، از بیان خواسته‌ها یا نظرهایش خودداری می‌کند

سؤالات متداول

منابع

www.psychologytoday.com

www.healthline.com

سوالات متداول