افسردگی بعد از ترک شیشه و درمان آن

شیشه یا مت آمفتامین یک داروی روانگردان با پتانسیل سوء مصرف بالا است. پس از مصرف آن، مقدار زیادی دوپامین در مغز آزاد شده و حس لذت، انرژی بیشتر و هوشیاری را به دنبال دارد که به طور متوسط حدود ۱۲ ساعت طول می‌کشد. به دلیل همین ویژگی، بسیاری از افراد پس از کنار گذاشتن آن، به افسردگی بعد از ترک شیشه دچار می‌شوند. این ماده روانگردان منشا طبیعی نداشته به صورت کاملا صنعتی و در آزمایشگاه‌های غیر قانونی ساخته می‌شود.

شیشه به راحتی شکر در مایعات حل می‌شود و همین مسئله، امکان سوء استفاده از آن را بیشتر کرده است. این ماده بدون بو با طعم کمی تلخ است که می‌توان آن را به شکل‌های مختلف استنشاقی، تدخینی و تزریق وریدی هم استفاده کرد. پس از مصرف، این ماده به سرعت به جریان خون راه یافته و احساس نشاط و هوشیاری فوری را در مصرف کنندگان ایجاد می‌کند. به دلیل این سرعت اثرگذاری، شیوع آن در میان همه افراد و به ویژه جوانان زیاد است. چنانچه در این زمینه نیاز به مشاوره پزشکی دارید، می‌توانید از خدمات مشاوره روانشناسی آنلاین در حال کمک بگیرید.

مشاوره آنلاین برای ترک اعتیاد

شیشه بعد از حشیش دومین ماده مخدر پر مصرف در جهان است که میزان استفاده زنان و مردان از آن تقریبا برابر است. حتی در برخی مناطق، زنان بیشتر از مردان به استفاده از ان روی آورده‌اند. رابطه بین مصرف شیشه و افسردگی یک رابطه دو طرفه است. مصرف این ماده باعث تغییر در خلق و خو شده و گاهی به عنوان یک خوددرمانی برای کاهش علائم افسردگی مورد استفاده قرار می‌گیرد. مصرف کنندگان در ابتدا احساس اعتماد به نفس بالا، افزایش تمرکز و شادابی خواهند داشت. اما پس از گذشت مدتی، وضعیت برعکس شده و احساس افسردگی با شدت بیشتری بر می‌گردد. از مهم‌ترین عوارض مصرف شیشه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• افسردگی شدید
• مشکلات روحی و روانی
• اضطراب شدید
• پرخاشگری
• بدبینی
• بی اشتهایی
• کاهش وزن
• تپش قلب
• توهم و…

این مشکلات فرد را ترغیب به مصرف بیشتر این ماده کرده و بدن در وضعیت خطرناکی قرار خواهد گرفت. او ناچار است که برای دستیابی به حـال بهتر، مدام از دوز بالاتر شیشه استفاده کند. در نتیجه وابستگی به این ماده مخدر بیشتر شده و به همین نسبت، شرایط ترک آن دشوارتر خواهد شد. با این حال، بسیاری از مصرف کنندگان شیشه چه با تمایل قلبی خود و چه با اصرار اطرافیان به سراغ ترک می‌روند. اگر بخواهیم صادقانه صحبت کنیم، باید بگوییم که ترک این ماده مخدر بسیار سخت است و نیاز به مراقبت و توجه بیشتری دارد. حضور در جلسات مشاوره و روان‌درمانی هم می‌تواند به این افراد کمک کند.

بیشتر بدانید: درمان خانگی خلط سینه

احساس افسردگی که بسیاری از مصرف کنندگان شیشه در هنگام اعتیاد و یا در اوایل بهبودی حس می‌کنند، از مهم‌ترین موانع ترک آن است. اما تحقیقات جدید نشان می‌دهند که این افسردگی را می‌توان به خوبی کنترل کرد. در حقیقت، مراقبه، ذهن آگاهی، دارو، ورزش و روان درمانی می‌توانند علائم افسردگی را در این افراد کاهش دهند. در ادامه به معرفی روش‌های درمانی موثر برای کمک به درمان بیماران وابسته به ماده مخدر شیشه اشاره می‌کنیم.

افسردگی یک از رایج‌ترین عوارض ناشی از مصرف شیشه و ترک آن است

درمان افسردگی پس از ترک شیشه

افسردگی و اعتیاد به مواد مخدر همپوشانی دارند. در سال‌های اخیر، متخصصان بهداشت روان و ترک اعتیاد به این واقعیت پی برده‌اند که این دو اغلب به هم آمیخته‌اند. چنین درک جدیدی از رابطه پیچیده افسردگی و اعتیاد باعث افزایش برنامه‌های درمانی ترکیبی شده که به دنبال درمان همزمان این دو اختلال و بررسی تاثیر آن‌ها بر یکدیگر هستند. با این کار، انگیزه اولیه برای سوء مصرف مواد غالبا مختل می‌شود و مکانیسم مقابله‌ای ناسازگار به کمک روش‌های سالم، مولد و ایمن برای مقابله با پریشانی، جایگزین خواهد شد. اگر می‌خواهید بدانید افسردگی چیست، این مطلب را بخوانید

اما همه چیز به این سادگی نیست. نه تنها بسیاری از مواد مخدر می‌توانند منجر به افسردگی در هنگام مصرف و ترک شوند، بلکه استفاده طولانی مدت از آن‌ها باعث ایجاد تغییرات اساسی در ساختار شیمیایی مغز هم می‌شود. این مواد به تدریج مراکز احساس لذت در مغز را از بین برده و تجربه هر لذت دیگری را به صورت فزاینده، غیر ممکن می‌کنند. طبق یک مطالعه در استرالیا، ۸۴ درصد وابستگان به مصرف شیشه، معیارهای افسردگی اساسی را در اوایل درمان یا قبل از شروع درمان داشته‌اند. این رقم به محض شروع درمان به شدت افزایش پیدا می‌کند؛ چون چیزی که باعث ایجاد حس لذت در آن‌ها می‌شده، از بین رفته است. متخصصان می‌گویند که مصرف شیشه باعث آزاد شدن دوپامین و نور اپی نفرین از طریق مغز می‌شود. بنابراین وقتی که فرد استفاده از آن را متوقف می‌کند، اثر قطعی بر مغز ایجاد شده که باعث آنهدونیا یا فقدان لذت می‌شود.

علائم مصرف شیشه را اینجا بخوانید

در حالی که بهبودی از اعتیاد شیشه تقریبا برای همه دشوار است، اما اثرات عصبی ناشی از مصرف شیشه، می‌تواند این روند را ناخوشایندتر کند. اگر چه مطالعات تصویر برداری عصبی نشان می‌دهند که مغز می‌تواند گیرنده‌های آسیب دیده دوپامین را دوباره ترمیم کرده و رشد دهد، اما این روند بسیار آهسته انجام می‌شود. بازیابی عملکرد مغز در مکانی که قبل از مصرف مواد بوده، برای بسیاری از مصرف کنندگان و برخی از آسیب‌ها، ممکن است تا دو سال هم طول بکشد. ناتوانی در لذت بردن و بی تفاوتی و خونسردی که اغلب همراه با بهبودی در بیماران ایجاد می‌شود یکی از عوامل اعتیاد به مواد مخدر است. چون بسیاری از افراد در این مرحله از این که که بتوانند دوباره نوعی لذت را تجربه کنند، ناامید می‌شوند.

از آن‌ جا که خطر ابتلا به افسردگی و یا تشدید آن در افرادی که درمان را شروع می‌کنند بسیار زیاد است و ممکن است که برای طولانی مدت هم ادامه داشته باشد، بسیاری از وابستگان به شیشه در وهله اول تمایلی به درمان ندارند. مسلما افراد کمی داوطلب درمان طولانی مدت با کمترین احساس لذت خواهند شد. سوال اساسی این است که وقتی آن‌ها قادر به احساس و درک هیچ پاداشی نیستند، چگونه انگیزه خود را حفظ کنند؟

تحقیقات اخیر نشان داده‌اند که برخی مداخلات پزشکی می‌تواند روند بهبودی را تسریع کرده و افسردگی بعد از ترک شیشه را تا حد زیادی کاهش دهد. این یافته‌ها نه تنها در کمک به افراد در حـال درمان موثر هستند، بلکه می‌توانند در از بین بردن موانع درمان برای کسانی که از آنهدونیا می‌ترسد هم اثرگذار باشند. از از جمله این راهکارها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

معرفی دکتر ترک اعتیاد در تهران و شهرهای دیگر.

بازسازی مغز بعد از ترک شیشه

پس از ترک شیشه، مغز تحت فرآیند نوروپلاستیسیته قرار می گیرد، به این معنی که می تواند خود را با ایجاد اتصالات و مسیرهای عصبی جدید سازماندهی کند. این فرآیند به مغز اجازه می دهد تا با تغییرات رفتاری و محیطی از جمله پرهیز از الکل سازگار شود.

تحقیقات نشان داده است که بسته به شدت مصرف الکل و سلامت کلی فرد، روند بهبودی ممکن است از چند هفته تا چند ماه طول بکشد. در این مدت، مغز ممکن است علائم ترک مانند اضطراب، افسردگی و بی خوابی و همچنین علائم فیزیکی مانند سردرد و حالت تهوع را تجربه کند.

با این حال، با ادامه بازسازی مغز بعد از ترک شیشه، بسیاری از این علائم به تدریج بهبود می یابند. مطالعات همچنین نشان داده اند که پرهیز از الکل می تواند منجر به بهبود عملکرد شناختی، حافظه و سلامت کلی مغز شود. توجه به این نکته ضروری است که در حالی که مغز می تواند از اثرات الکل بهبود یابد، ممکن است عواقب طولانی مدتی برای مصرف کنندگان زیاد الکل داشته باشد، از جمله افزایش خطر زوال عقل و سایر اختلالات عصبی. بنابراین اگر با مصرف الکل دست و پنجه نرم می کنید، جستجوی کمک و حمایت حرفه ای برای پیامدهای سلامتی کوتاه مدت و بلندمدت ضروری است.

بیشتر بدانید: تست کرونا در منزل

مراقبه ذهن آگاهی

از مراقبه با تمرکز بر ذهن آگاهی برای بسیاری از کارها، از تسهیل بازسازی ماده خاکستری مغز تا بهبود نتایج برای درمان اختلال شخصیت مرزی استفاده می‌شود. یک مطالعه که اخیرا توسط تیمی از محققان دانشگاه UCLA انجام شده نشان داده است که مراقبه ذهن آگاهی به طور موثری می‌تواند اثرات منفی و اختلالات روانی را در افراد وابسته به محرک‌هایی مثل مواد مخدر کاهش دهد. پزشکان معتقدند این کار می‌تواند به مدیریت غم و اضطرابی که به ویژه در اوایل دوره درمان به بدن وارد می‌شود، کمک کند. این روش یکی از بهترین روش‌های درمانی برای مقابله با اضطراب و افسردگی، حتی در افراد غیر معتاد است. بنابراین به کار گرفتن آن برای افراد مبتلا به مواد مخدر هم می‌تواند بسیار مهیج و کارا باشد. از این طریق، بیماران می‌توانند به جای آن که خود را تسلیم ناراحتی عاطفی تحمل ناپذیر کنند، مهارت‌های مقابله‌ای و اعتماد به نفس لازم را برای ایجاد انگیزه باقی ماندن در روند معالجه ایجاد کنند.

افسردگی مداوم وراه های درمان آن را بشناسید

ورزش ساده‌ترین راه مقابله با افسردگی پس از ترک شیشه است

دارو

برخلاف اعتیاد به مواد افیونی یا الکلی، در حـال حاضر هیچ داروی ترک اعتیاد یا پیشگیری از عود مصرف موادی مثل شیشه وجود ندارد. به نظر می‌رسد که داروهای ضد افسردگی (SSRI) نه تنها در درمان وابستگی به شیشه ناکارآمد هستند، بلکه برخی از عوارض جانبی بی سابقه را هم در افراد ایجاد می‌کنند. هم‌چنین هیچ تاثیری بر افسردگی ثانویه تجربه شده در هنگام ترک مت آمفتامین را ندارند. با این حال، چند مطالعه نشان داده‌اند که یک داروی صد افسردگی به نام ولبوترین که به عنوان یک مهار کننده جذب مجدد نور اپی نفرین و دوپامین عمل می‌کند، می‌تواند اشتیاق مصرف را در بیماران کاهش دهد. این دارو هم‌چنین می‌تواند به ایجاد تعادل شیمیایی در مغز هم کمک کند. امروزه پزشکان در حـال بررسی پتانسیل داروهای آدرال و ریتالین برای کاهش هوس مصرف و افسردگی در وابستگان به شیشه هستند. به نظر می‌رسد این ترکیبات هم می‌توانند پس از تکمیل تحقیقات و تایید پزشکان در آینده به درمان سوء مصرف این ماده مخدر کمک کنند.

بیشتر بخوانید: واکسن گارداسیل چیست؟

ورزش

ورزش یکی از ساده‌ترین و در عین حـال موثرترین کارهایی است که می‌توانیم برای ارتقاء‌ سلامت جسمی و روانی خود انجام دهیم. اما آیا ورزش می‌تواند واقعا به افسردگی مربوط به ترک شیشه کمک کند؟ طبق مطالعه‌ای که در یکی از نشریات معتبر آمریکایی منتشر شده، پاسخ مثبت است. محققان دریافتند کاهش علائم افسردگی در افراد ساکن در یک مرکز ترک اعتیاد که به مدت ۶۰ دقیقه و سه بار در هفته ورزش می‌کنند، به شکل چشمگیری مشاهده شده است. نویسندگان این مقاله اشاره کردند که: یافته‌های ما نشان می‌دهد ورزش کردن با شدت متوسط در درمان افسردگی افرادی که نخستین مراحل درمان را پشت سر می‌گذارند، بسیار موثر است. اگر چه دلایل دقیق این موضوع هنوز درک نشده است، اما به نظر می‌رسد که ورزش باعث افزایش همزمان نوروژنز و ترشح سروتونین و دوپامین در مغز می‌شود. این دو موضوع می‌توانند نقش مهمی در تسهیل رهایی از افسردگی در بیماران وابسته به شیشه باشند.

روان درمانی

برنامه اصلی مراکز درمان اعتیاد، بر روان درمانی متمرکز است و دلیل خوبی برای این موضوع وجود دارد: مشخص شده است که روان درمانی به ویژه رفتار درمانی شناختی (CBT) باعث کاهش ولع مصرف، میزان عود و هم‌چنین کاهش دفعات و شدت علائم افسردگی همراه با آن می‌شود. وابستگان به مخدرهای مختلف مانند شیشه باید رفتارهای خاصی را یاد بگیرند. از آن‌جا که شیشه به آن‌ها آموزش داده است که تمام لذت‌های ممکن را با آن تجربه کنند، بیماران باید یاد بگیرند که تفکر و انتظارات خود را اصلاح کنند. در چنین شرایطی، مشاور از طریق مشاوره فردی و گروهی به آن‌ها کمک می‌کند تا با ولع خود کنار بیایند و از موقعیت‌هایی که آن‌ها را به مصرف مجدد شیشه سوق می‌دهد، پرهیز کنند. روان درمانی با آموزش چگونگی ایجاد تغییرات مثبت، ضمن ایجاد ارتباطات سالم و جدید توأم با لذت، می‌تواند به حمایت عاطفی و رفتاری مورد نیاز برای مقابله با چالش‌ها هم بهبود بخشد.

شرکت در جلسات مشاوره فردی و گروهی می‌تواند به درمان افسردگی بعد از ترک شیشه کمک کند

بعد از مصرف شیشه چی بخوریم

توجه به این نکته ضروری است که بهترین راه برای جلوگیری از اثرات منفی شیشه، مصرف نکردن آن است!. اگر در حال نقاهت پس از مصرف مواد مخدر هستید یا در تلاش برای حمایت از فردی در بهبودی هستید، برخی از مواد غذایی وجود دارند که ممکن است برای سلامت و تندرستی کلی مفید باشند.

در اینجا چند دستورالعمل کلی برای تغذیه سالم در دوران بهبودی اعتیاد به شیشه آورده شده است:

وعده های غذایی متعادل: خوردن یک وعده غذایی متعادل با انواع میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین بدون چربی می تواند مواد مغذی ضروری مورد نیاز برای عملکرد صحیح بدن را تامین کند.

هیدراتاسیون: هیدراته ماندن در دوران ریکاوری مهم است. نوشیدن مقدار زیادی آب و سایر مایعات آبرسان می تواند به دفع سموم از بدن کمک کند.

غذاهای غنی از مواد مغذی: غذاهای غنی از مواد مغذی مانند ویتامین ها و مواد معدنی می توانند به تقویت سیستم ایمنی بدن و بهبودی کمک کنند. گزینه های خوب شامل سبزیجات برگ دار، انواع توت ها، آجیل، دانه ها و غلات کامل است.

غذاهای غنی از پروبیوتیک: داروها می توانند تعادل باکتری های روده را مختل کنند که می تواند منجر به مشکلات گوارشی شود. خوردن غذاهای غنی از پروبیوتیک مانند ماست، کفیر، کیمچی و کلم ترش می تواند به بازگرداندن تعادل باکتری های خوب در روده کمک کند.

از غذاهای فرآوری شده اجتناب کنید: غذاهای فرآوری شده حاوی قند، نمک و چربی های ناسالم می توانند بر سلامت جسمی و روانی تأثیر منفی بگذارند. بهتر است به جای آن غذاهای کامل و غنی از مواد مغذی را انتخاب کنید.

باز هم یادآوری این نکته مهم است که خوردن یک رژیم غذایی سالم به تنهایی نمی تواند به طور کامل با آسیب های ناشی از مصرف شیشه مقابله کند و نیاز به مشاوره با متخصص دارد

درمان بی حوصلگی و افسردگی بعد از ترک اعتیاد

درمان بی حوصلگی و افسردگی پس از ترک اعتیاد می تواند یک فرآیند چالش برانگیز باشد، اما برخی از استراتژی ها وجود دارد که می تواند به شما کمک کند. یکی از مهم ترین مراحل، کمک گرفتن از یک درمانگر یا مشاور متخصص در بهبود اعتیاد است.

درمان شناختی-رفتاری (CBT) یک رویکرد درمانی مبتنی بر شواهد برای بهبود اعتیاد است که می‌تواند علائم افسردگی و کسالت را نیز برطرف کند. CBT به افراد کمک می کند تا الگوهای فکری منفی و رفتارهایی را که می توانند منجر به رفتارهای اعتیاد آور شوند شناسایی کرده و آنها را با عادات مثبت و سالم تر جایگزین کنند.

علاوه بر درمان، ورزش منظم و فعالیت بدنی نیز می تواند به بهبود خلق و خو و کاهش احساس کسالت یا بی قراری کمک کند. درگیر شدن در فعالیت‌های لذت‌بخش مانند سرگرمی‌ها، معاشرت با دوستان و کار داوطلبانه نیز می‌تواند احساس هدف و رضایت را ایجاد کند.

همچنین مهم است که مراقبت از خود را در اولویت قرار دهید، از جمله خواب کافی، خوردن یک رژیم غذایی متعادل، و تمرین تکنیک های کاهش استرس مانند مدیتیشن ذهن آگاهی یا تمرینات تنفس عمیق. فراموش نکنید که بهبودی یک فرآیند است و شکست‌ها طبیعی هستند. ارتباط ماندن با یک جامعه حامی و کمک گرفتن در صورت نیاز ضروری است.

مشاوره برای درمان افسردگی بعد از ترک شیشه

یکی از اصلی‌ترین مشکلات افرادی که می‌خواهند وابستگی به ماده مخدر شیشه را ترک کنند، افسردگی است. افسردگی علاوه بر تشدید وابستگی و نیاز به مصرف دوزهای بالاتر، ممکن است آن‌ها را از ادامه درمان و زندگی بدون احساس لذت هم ناامید کند. یکی از رویکردهای موثر برای کمک به این افراد، ارائه مجموعه‌ای از درمان‌های مبتنی بر شواهد بالینی، جامع و تجربی است تا راه را برای بهبودی شامل روان درمانی فردی و گروهی، آمادگی جسمی، مراقبه و مداخلات دارویی هموار کند. بیماران با مشاوره ترک اعتیاد باید یاد بگیرند که چه عواملی را پشت سر خواهند گذاشت، چه ابزارهایی نیاز دارند و چه کسانی از آن‌ها برای بهبودی و رفع مشکلات پشتیبانی خواهند کرد.

برای دریافت راهنمایی در این زمینه می‌توانید از مشاوران حال کمک بگیرید. افسردگی بعد از ترک شیشه یک عارضه رایج ناشی از این درمان است که آگاهی کافی بیماران و اطرافیان آن‌ها می‌تواند تلاش آن‌ها را به یک تجربه مثبت و موثر تبدیل کند. تجربه شما در این زمینه چه بوده است؟

 منابع

www.altamirarecovery.com

www.drugabuse.gov

سوالات متداول