بیماری منییر نوعی اختلال در گوش داخلی است که به دلیل تجمع مایع آندولنف در کیسه آندولنفاتیک بروز می‌کند. آندولنف، سلول‌های حسی گوش داخلی را شستشو داده و به آن‌ها کمک می‌کند که به صورت طبیعی عمل کنند. هرگاه کنترل سیستم این مایع آسیب ببیند، موجب تغییرات روند گردش مایعات و الکترولیت‌ها در بدن می‌شود. منییر می‌تواند منجر به سرگیجه و کاهش شنوایی شود. در بیشتر موارد، بیماری منییر فقط یک گوش را درگیر می‌کند. این بیماری در هر سنی ممکن است رخ دهد اما معمولا شروع آن بین سنین جوانی و میانسالی است. هنوز علت مشخصی برای بیماری مشخص نشده اما محققان و دانشمندان معتقدند علت بروز بیماری میزان منییر تغییر مایعات در لوله‌های گوش داخلی است. منییر یک بیماری مزمن محسوب می‌شود، که درمآن‌های مختلف می‌توانند به کاهش علائم آن کمک کنند و تاثیر طولانی مدت آن، بر زندگی شما را به حداقل برسانند. برای شناخت و درمان این بیماری با حال همراه باشید.
علائم بیماری منییر
بیماری منییر که در مواردی به صورت یکباره و در اغلب اوقات به صورت مزمن بروز می‌کند، علت شناخته شده‌ای ندارد. این بیماری در واقع می‌تواند به دلایل ژنتیکی، ویروسی و یا کاهش سطح ایمنی، زمانی که مقدار مایعات غیر طبیعی (آندولنف) در گوش داخلی تغییر می‌کند بروز کند. افراد مبتلا به این بیماری معمولا دارای علائم زیر هستند:
- سرگیجه‌های مکرر و ممتد: فرد گاهی ممکن است بدون هشدار قبلی و علت از پیش مشخص شده، خود به خود دچار سرگیجه شود که این احساس حمله می‌تواند بین ۲۰ دقیقه تا چند ساعت به طول بیانجامد و در بعضی موارد فرد مبتلا را دچار حالت تهوع کند.
راجع به علت سرگیجه مداوم این مطلب را حتما بخوانید.
- از دست دادن شنوایی: در بیماری منیر ممکن است شنوایی خود را از دست بدهید؛ به خصوص در شروع بیماری. معمولا با تداوم بیماری، بیشتر افراد دچار کم شنوایی دائمی هم می‌شوند.
- وزوز گوش: صدای زنگ در گوش که در اصلاح به آن وزوز گوش می‌گویند می‌تواند یکی از علامت‌های منییر باشد. این علامت می‌تواند صداهایی نامفهموم و مبهم مثل زنگ، خش‌خش، سوت ممتد و یا احساس فشار در گوش را دربرگیرد.
- گرفتگی و یا کیپ شدن گوش: گوش آسیب‌دیده یا تحت فشار معمولا دچار گرفتگی یا کیپ شدن می‌شود. احساسی که در اصطلاح به آن پری یا سیری در شنوایی هم می‌گویند. این علامت در افراد مبتلا غالبا به طور طولانی و دراز مدت اتفاق می‌افتد.
حتما بخوانید: علت به وجود آمدن پولیپ روده
توجه داشته باشید که بسیاری از این علائم می‌توانند به دلیل مشکل دیگری غیر از منییر در گوش ایجاد شوند. ممکن بیشتر افراد مبتلا به این عارضه همه این علائم را تجربه نکنند و گاهی بدون هشدار قبلی منییر به سراغ‌شان آمده باشد.
سرگیجه یکی از شایع‌ترین علائم بیماری منییر است
راه های تشخیص
- انجام آزمایش‌های Ecog (الکتروکلئوگرافی)،ABR (پاسخ شنوایی ساقه مغز) و شنوایی سنجی: انجام این آزمایش‌ها یکی از بهترین روش‌هایی هستند که می‌توانند به بررسی اختلالات گوش بپردازند. این آزمون‌ها که برای تعیین سطح شنوایی، اندازه‌گیری فعالیت الکتریکی و شناسایی بیماری‌های داخلی گوش انجام می‌شود، می‌تواند در همان مراحل اولیه نتیجه سلامت گوش داخلی را مشخص کند. افراد مبتلا به این عارضه معمولا در شنیدن صداهایی با فرکانس‌های پایین یا ترکیبی از شنیدن صداها با فرکانس پایین و بالا دچار مشکل هستند. در واقع در این دسته از آزمایشات عملکرد اعصاب و مرکز شنوایی در مغز را مورد بررسی قرار می‌دهند. در این آزمون از فرد خواسته می‌شود تا با گوشی‌های هدفونی که بر روی گوش خود قرار می‌دهد، صداهای مختلف را با شدت‌ها و میزآن‌های صوتی گوناگون گوش داده و از هم تفکیک کند. یا از طریق تکرار کلماتی که در گوشی هدفون می‌شنود تفاوت بین آواهای مشابه را مشخص کند.
یکی از راه‌های شناسایی منییر انجام آزمایش‌های شنوایی سنجی است
- آزمایش‌های تعادل: این روش یکی دیگر از روش‌های آزمونی برای تشخیص اختلالات گوش داخلی است. در این آزمایش که الکترواستایگاسموگرافی (ENG) نام دارد عملکرد تعادل گوش داخلی را با ارزیابی حرکت چشم مورد بررسی قرار می‌دهند. افراد مبتلا به بیماری منییر می‌توانند با مراجعه به مراکز درمانی، با کمک الکترودهایی که حرکت چشم را در هنگام پاسخ تعادل در گوش داخلی بررسی می‌کنند، سلامت یا بیماری گوش خود را مورد آزمایش قرار دهند.
- تصویربرداری رایآن‌های: روش دیگری که برای تشخیص بیماری منییر به کار گرفته می‌شود تصویربرداری رایآن‌های است. در این روش فرد مبتلا با پاهای برهنه در محل تصویربرداری قرار گرفته و در شرایط مختلف باید با کمک سیستم تعادلی بدن، تعادل خود را حفظ کند.
- تست ضربه‌ای: تست ضربه‌ای یکی دیگر از آزمون‌های تشخیص بیماری منییر است. در این تست که از ویدئو برای اندازه‌گیری واکنش‌های چشمی در هنگام حرکت سر استفاده می‌شود، واکنش چشمی فرد مبتلا در حالی که بر روی یک نقطه تمرکز دارد با حرکت غیر قابل پیش‌بینی سر مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
منییر خفیف
از آنجایی که علائم بروز بیماری منییر می‌تواند به صورت یکباره و یا تدریجی ظهور کند، میزان و شدت‌های مختلفی را هم دربر می‌گیرد. علائم خفیف‌تری مثل وزوز گوش یا کیپ شدن طولانی مدت گوش می‌تواند در رده پایین‌تر و علائمی مانند سرگیجه، تهوع و کاهش شنوایی می‌تواند در مراتب شدیدتر بیماری دسته‌بندی شود. توجه داشته باشید که در هنگام بروز هر کدام از این علائم بهتر است در اولین فرصت به بهترین گزینه که مشورت با پزشک معالج است رجوع کنید.
بیشتر بخوانید: تست کرونا در تهران
برای تشخیص آسان بیماری از دکتر آنلاین رایگان کمک بگیر
روش های درمان بیماری منییر
- دارو درمانی: بیماری منییر یک بیماری مزمن است که در واقع هنوز درمان قطعی ندارد. با همه اینها پزشک معالج می‌تواند با روش‌های درمانی مثل دارو درمانی و در مواردی شدیدتر جراحی، راه‌هایی برای درمان در نظر بگیرد. در بیشتر موارد از تشخیص پزشک برمی‌آید که علت اصلی بروز این بیماری افزایش میزان مایع در گوش داخلی است که اگر اینطور باشد با تزریق دارو از گوش میانی به گوش داخلی می‌توان علائمی چون سرگیجه، تهوع و استفراغ را به مقدار زیادی در فرد مبتلا کاهش داد. این داروهای تزریقی جنتامایسین و دگزامتازون نام دارند که در واقع آنتی‌بیوتیکی‌هایی برای گوش داخلی محسوب می‌شوند. این داروها عملکرد متعادل کننده گوش را کاهش داده و سبب می‌شوند تا گوش سالم مسئولیت تعادل را بر عهده بگیرد. البته لازم به تذکر است که استفاده از این داروها خطر کاهش شنوایی را افزایش می‌دهد. اما اگر نیاز به تزریق نبود می‌توان با تجویز داروهای مدر، که منجر به دفع ادرار و کم شدن میزان مایعات بدن می‌شود علائم بیماری را تا حدودی متوقف کرد.
- فیزیوتراپی: یکی دیگر از راه‌های کمک به درمان بیماری منییر فیزیوتراپی است. تمرینات توانبخشی که به فرد مبتلا این امکان را می‌دهد تا با آموزش و تمرین به مغز خود یادآور شود که تعادل بین دو گوش فرد مبتلا یکسان نیست و تفاوت‌هایی دارد. این تمرین‌ها می‌توانند علائم سرگیجه را نیز بهبود ببخشند.
راجع به فیزیوتراپی در منزل که یکی از خدمات سامانه حال است،بخوانید.
- سمعک: استفاده از سمعک نیز در افراد مبتلا به منییر می‌تواند تاثیر بسزایی در درمان کم‌شنوایی آن‌ها داشته باشد و شنوایی آن‌ها را تا حد زیادی بهبود بخشد.
استفاده از سمعک در افراد مبتلا به منییر می‌تواند کمک قابل توجهی به کاهش علائم بیماری کند
- فشار درمانی: در این روش با استفاده از دستگاه مولد پالس منییت که از طریق لوله تهویه، پالس‌های فشار را به مجرای گوش وارد می‌کند، می‌توان به کاهش و بهبود علائم سرگیجه و وزوز گوش فرد کمک کرد. این روش درمانی به راحتی در منزل قابل اجرا کردن است و فرد می‌تواند در سه نوبت و در هر نوبت به مدت پنج دقیقه از این روش درمانی بهره‌مند شود.
- جراحی: بیشتر افراد مبتلا به بیماری منییر نیازی به جراحی ندارند. در واقع گزینه جراحی فقط برای افرادی است که دچار حملات شدید هستند و با سایر روش‌های درمانی به نتیجه دلخواه نرسیده‌اند. مرحله جراحی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
۱: کیسه آندولنفاتیک: همانطور که در قسمت‌های بالا گفتیم کیسه آندولنفاتیک در تنظیم سطح مایع آندولنف در گوش داخلی نقش موثر دارد. در این نوع جراحی پزشک با فشردن کیسه آندولنفاتیک که به وسیله شانت یا لوله‌ای که مایعات اضافی را از گوش داخلی تخلیه می‌کند، میزان سطح مایع آندولف را تنظیم کرده و بخش اضافی مایعات را خارج می‌کند.
۲: لایبرنتکتومی: در این روش، جراح با تزریق داروی جنتاماسین یا استرپتومایسین قسمت تعادلی شنوایی گوش داخلی را تحریک و تخریب کرده و در نتیجه عملکرد تعادلی و شنوایی گوش از بین می‌رود، لازم به تذکر است که این روش فقط در مواردی انجام می‌شود که فرد مبتلا تمام یا بخش زیادی از شنوایی خود را بر اثر بیماری از دست داده باشد. این روش درمانی، برای افراد مبتلا قابل تحمل‌تر است و در مقایسه با دیگر روش‌های جراحی، ساده‌تر و کم خطرتر است.
۳: تخلیه عصب دهلیزی: این روش شامل بریدن عصبی است که حسگرهای تعادل و حرکت گوش داخلی شما را به مغز (عصب دهلیزی) متصل می‌کند. این روش معمولاً در حین تلاش برای حفظ شنوایی در گوش آسیب دیده، مشکلات سرگیجه را اصلاح می‌کند. توجه داشته باشید که این امر به بیهوشی عمومی و بستری در بیمارستان نیاز دارد.
حتما بخوانید: درمان خانگی حساسیت فصلی
روش های درمان خانگی
به یاد داشته باشید که درمان نهایی بهتر است توسط پزشک معالج انجام شود اما در برخی موارد هم پس از مراجعه به پزشک میتوانید با استفاده از روش‌های مراقبتی ساده و رعایت اصول ایمنی، عوارض دوره بیماری خود را کاهش داده و به بهتر شدن علائم آن کمک کنید.
- در طول دوره‌های سرگیجه، از مواردی که می‌توانند علائم و نشانه‌های شما را بدتر کنند، مانند حرکت ناگهانی، استفاده از نورهای شدید در محل زندگی و رفت و آمد، تماشای تلویزیون یا مطالعه بیش از حد خودداری کنید. سعی کنید در هنگام وقوع سرگیجه بنشینید یا دراز بکشید و بر روی جسمی که حرکت ندارد تمرکز کنید و برای بازگشت به فعالیت‌های روزانه خود به هیچ عنوان عجله نکنید.
- افراد مبتلا همیشه باید توجه داشته باشند که به علت عدم تعادل، خطر زمین خوردن یا سقوط می‌تواند آسیب جدی به آن‌ها وارد کند. یکی از گزینه‌هایی که می‌تواند احتمال بروز این خطر را کاهش دهد استفاده از عصا یا وسایل مشابه است که می‌تواند منجر به حفظ تعادل از دست رفته و نیز جلوگیری از خطر افتادن فرد باشد.
رژیم غذایی
استفاده از رژیم غذایی مناسب و تغییر سبک زندگی روزمره یکی از عومل موثر در کاهش علائم منییر است
رعایت رژیم غذایی همیشه یکی از فاکتور‌های مهم در حفظ سلامت بدن و پیشگیری از بروز انواع بیماری‌ها است. بیماری منییر هم از این قاعده مستثنا نیست و تغییر رژیم غذایی می‌تواند تاثیر بسزایی در کاهش میزان مایعات در گوش داخلی و یا جلوگیری و کاهش علائم آن داشته باشد. پیشنهاد می‌شود خوارکی‌ها و مواد غذایی که می‌تواند احتمال بروز علائم را تشدید کند از رژیم غذایی خود حذف و یا تا حد امکان استفاده از آن‌ها را محدود کنید. مواد غذایی مانند:
- نمک
- کافئین
- شکلات
- الکل
همچنین نوشیدن شش تا هشت لیوان آب در روز می‌تواند سبب دفع مایعات بیشتر شود و از تجمع و ازدیاد مایعات در بدن جلوگیری کرده و سموم بدن را نیز دفع کند. اما به یاد داشته باشید که به غیر از رژیم‌های غذایی، تغییر سبک زندگی روزمره هم می‌تواند به بهبود علائم شما در این زمینه کمک قابل توجهی کند. انجام دادن کارهایی از قبیل:
- غذا خوردن سر وقت و منظم
- استراحت در هنگام حملات سرگیجه
- کنترل استرس و اضطراب
- ترک سیگار و عدم استفاده از هرگونه مواد آلرژی‌زا
- مصرف میوه‌ها و سبزیجات در برنامه غذایی روزانه
به خاطر داشته باشید حتی اگر هیچ درمانی برای بیماری منییر وجود نداشته باشد، راهکارهای زیادی وجود دارد که می‌تواند در بیشتر افراد بهبودی خود به خودی را ایجاد کند. گرچه ممکن برای به نتیجه رسیدن زمان زیادی را صرف کنید، اما اتفاق می‌افتد. کمک و یاری یک پزشک معالج هم می‌تواند در یافتن درمانی مناسب حائز اهمیت باشد.
شما میتوانید از بخش پزشک آنلاین سایت حال با پزشکان و مشاوران آنلاین در هر ساعت از شبانه روز ارتباط برقرار کنید.
سوالات متداول
علائم بیماری منییر چیست؟
منییر می‌تواند علائمی چون وزوز گوش، تهوع، سرگیجه، گرفتگی گوش و کاهش شنوایی را دربر داشته باشد. البته باید این نکته را فراموش نکرد که همه این علائم می‌توانند دلایل دیگری غیر از بروز بیماری منییر داشته باشند اما باید توجه داشت که این بیماری در مواردی با شروع ناگهانب علائم یاد شده به سراغ فرد می‌آید.
سندروم منییر چگونه درمان می‌شود؟
واقعیت این است که محققان و دانشمندان هنوز درمان قطعی و حتمی برای این بیماری ذکر نکرده‌اند اما افراد مبتلا می‌توانند با مشاوره از پزشک معالج و استفاده از روش‌های پیشنهادی درمان و رعایت اصول ایمنی و بهداشتی، تغییر در سبک زندگی و رژیم غذایی خود، تا حد زیادی از گسترش این بیماری در بدن جلوگیری کرده و عوارض آن را کاهش دهند.
چه چیزی باعث ایجاد بیماری منییر می‌شود؟
علت بیماری منیرر مشخص نیست، اما دانشمندان معتقدند که علت آن تغییر مایعات در مجاری گوش داخلی است. سایر دلایل این بیماری شامل ابتلای فرد به بیماری خود ایمنی، آلرژی و مشکلات ژنتیک است.
افراد مبتلا به منییر می‌توانند رانندگی کنند؟
اگر راننده هستید، در صورت تشخیص بیماری منیر باید رانندگی را متوقف کنید و این موضوع را به پزشک معتمد راهنمایی و رانندگی اطلاع دهید تا بررسی‌های بیشتری انجام شود.
منابع
