علت گرفتگی صدا براساس شرایط مختلف، متفاوت می‌باشد. برای آنکه صدا واضح و شفاف باشد، تارهای صوتی باید بهصورت متقارن و منظم با هم ارتعاش کنند. میزان ارتعاش، تعیین‌کننده میزان صدا است. زمانیکه صدا خشن و گرفته است ممکن است تارهای صوتی به‌طور کامل بسته نشده و یا بهصورت متقارن باهم ارتعاش نداشته باشند. اگر درباره مشکل صدا نیاز به راهنمایی از پزشک آنلاین را دارید می‌توانید از این بخش اقدام کرده و با متخصص مورد نظر در خانه خودتان گفتگو کنید.
گرفتگی صدا چیست؟
گرفتگی صدا تغییرات غیرطبیعی در صدا است که به دلیل شرایط مختلف ایجاد می‌شود. گرفتگی صدا به معنای ایجاد تغییراتی در میزان و تن صدا است؛ از صدای ضعیف تا صدای عمیق و خشن.
گرفتگی صدا بسیار شایع بوده و تقریبا یک سوم افراد در زندگیشان به آن مبتلا می‌شوند. این مشکل در هر فرد با هر سنی میتواند بروز کند. اما در افرادی که سیگار می‌کشند و یا کسانی که روزانه از صدای خود بهصورت حرفه‌ای استفاده میکنند مانند معلم‌ها، خوانندگان، اپراتورهای مرکز‌های تماس و… شایع‌تر است.
بیشتر بخوانید: مننژیت چگونه ایجاد می‌شود؟
علت گرفتگی ناگهانی صدا
علت گرفتگی ناگهانی صدا به دلایل زیادی است اما بسیاری از آنها جدی نیستند و پس از مدت کوتاهی از بین می‌روند. این دلایل عبارتند از:
- زیاد صحبت کردن
- تشویق با صدای بلند
- آواز خواندن بیش از حد
- استرس ذهنی یا عاطفی
- باریک شدن تارهای صوتی بهصورت طبیعی با افزایش سن
- عفونت ناشی از سرماخوردگی یا سینوس و آلرژی‌ها که باعث متورم شدن تارهای صوتی می‌شود.
- رفلاکس معده که منجر به بالا آمدن اسید معده شده و اگر به حنجره برسد باعث گرفتگی صدا می‌شود.
- پارگی رگ خونی روی تار صوتی
- بیماری یا اختلالات عصبی
- سکته مغزی یا ابتلا به بیماری‌هایی مانند پارکینسون که ممکن است روی آن قسمت از مغز که عضلات حنجره را کنترل میکند تاثیر مخرب بگذارد.
- ندول یا گره صوتی، کیست‌ها و پولیپ‌ها. همه این موارد بافت‌های غیرسرطانی هستند که بهدلیل اصطکاک یا فشار بیش از حد روی تارهای صوتی ایجاد می‌شوند.
- فلج تارهای صوتی که ممکن است بنا به دلایلی مانند آسیب دیدگی، سرطان ریه یا تیروئید، عفونت سکته مغزی، تومورها و ام اس (MS) بهوجود آید. در این حالت یک یا هر دو تار صوتی به‌درستی کار نمی‌کنند و بسته یا باز نمی‌شوند.
- سرطان حنجره
- پاپیلوماتوز تنفسی مکرر (RRP / پاپیلوماتوز حنجره) که در آن زگیل‌هایی در مجرای تنفسی فرد رشد میکند. این بیماری از عوارض HPV است.
- دیسفونی ناشی از تنش عضلانی که باعث تغییر در صدا یا جنس صدا می‌شود. درواقع تنش زیاد عضلانی در داخل یا اطراف حنجره مانع کارکرد موثر صدا می‌شود.
درمان و دارو گرفتگی صدا بستگی به علت گرفتگی دارد اما به طور کلی با مصرف مایعات ولرم و استراحت دادن به تارهای صوتی آن را بهبود بخشید
علت گرفتگی صدا چیست؟
سرفه کردن یک واکنش به مشکلی است که در بدن وجود دارد و در ادامه برخی از آنها را بررسی می‌کنیم.
گرفتگی صدا در سرماخوردگی
گرفتگی صدا یک علامت رایج است که می تواند در طول سرماخوردگی یا عفونت دستگاه تنفسی فوقانی رخ دهد. وقتی فردی سرما می‌خورد، ویروس عمدتاً دستگاه تنفسی فوقانی از جمله گلو، حنجره (جعبه صدا) و تارهای صوتی را تحت تأثیر قرار میدهد. التهاب و تورم ناشی از عفونت می تواند منجر به گرفتگی صدا شود. از آنجایی که تارهای صوتی تحریک شده و ملتهب می شوند، ممکن است به طور موثری لرزش نداشته باشند و در نتیجه صدا و کیفیت صدا تغییر می کند. این می تواند صدا را خشن، ضعیف یا ضعیف کند.
علاوه بر اثرات مستقیم عفونت ویروسی، عوامل دیگری نیز می توانند در گرفتگی صدا در هنگام سرماخوردگی نقش داشته باشند. سرفه بیش از حد یا صاف کردن گلو می تواند فشار بیشتری بر تارهای صوتی وارد کند و گرفتگی صدا را بیشتر تشدید کند. خشکی گلو و تارهای صوتی به دلیل تنفس دهانی یا کم آبی نیز می تواند علائم را بدتر کند. مهم است که هیدراته بمانید و از محرک هایی مانند سیگار کشیدن یا صحبت کردن بیش از حد اجتناب کنید که می تواند گرفتگی صدا را طولانی تر کند. در بیشتر موارد، گرفتگی صدا مربوط به سرماخوردگی با از بین رفتن عفونت و بهبود تارهای صوتی، خود به خود برطرف می شود.
گرفتگی صدا بعد از عمل تیروئید
گرفتگی صدا پس از جراحی تیروئید یک علامت شایع است که به دلایل مختلف ممکن است رخ دهد. غده تیروئید نزدیک به تارهای صوتی قرار دارد و در حین جراحی احتمال آسیب یا ضربه به اعصاب کنترل کننده حرکت و عملکرد تارهای صوتی وجود دارد. عصب حنجره عود کننده، به ویژه، در خطر آسیب در طی جراحی تیروئید است. هنگامی که این عصب تحت تأثیر قرار می گیرد، می تواند منجر به گرفتگی صدا یا تغییر در صدا شود.
شدت و مدت گرفتگی صدا پس از جراحی تیروئید می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. در بیشتر موارد، گرفتگی صدا موقتی است و در عرض چند هفته یا چند ماه با بهبود اعصاب برطرف می شود. با این حال، در برخی موارد، گرفتگی صدا ممکن است برای مدت طولانی‌تری باقی بماند یا حتی دائمی باشد.
گرفتگی صدا بعد از ترک سیگار
پس از ترک سیگار، غیر معمول نیست که افراد گرفتگی صدا را به عنوان یک علامت ترک تجربه کنند. سیگار به دلیل قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مضر و محرک های موجود در دود تنباکو به مرور زمان به بافت های ظریف گلو و تارهای صوتی آسیب می رساند. این مواد می توانند باعث التهاب و تحریک شوند و منجر به تغییر در صدا و کیفیت صدا شوند.
هنگامی که فردی سیگار را ترک می کند، بدن او روند بهبود و ترمیم بافت های آسیب دیده را آغاز می کند. همانطور که بدن سموم را دفع می کند و سیستم تنفسی شروع به بهبود می کند، بافت های حساس گلو و تارهای صوتی ممکن است دچار تغییرات موقتی شوند. این می تواند منجر به گرفتگی صدا یا صدای خفن شود زیرا تارهای صوتی با عدم وجود دود تنظیم می شوند و شروع به بهبود می کنند. مدت و شدت گرفتگی صدا می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، اما معمولاً یک عارضه جانبی موقتی است که با گذشت زمان بهبود می یابد و بدن به طور کامل از اثرات سیگار بهبود می یابد.
اگر گرفتگی صدا پس از ترک سیگار ادامه یافت یا به طور قابل توجهی بدتر شد، توصیه می شود با یک دکتر گوش و حلق و بینی آنلاین مشورت کنید.
گرفتگی صدا بعد از عمل بینی
گرفتگی صدا پس از جراحی پولیپ بینی که به آن رینوپلاستی نیز گفته می شود به دلایل مختلفی ممکن است رخ دهد. یکی از علل شایع، فرآیند لوله گذاری در طی بیهوشی عمومی است. در حین جراحی، یک لوله تنفسی در راه هوایی بیمار قرار داده می شود تا از تهویه مناسب اطمینان حاصل شود. این می تواند باعث تحریک و فشار روی تارهای صوتی شود و منجر به گرفتگی صدا پس از جراحی شود. مدت زمان گرفتگی صدا می تواند بسته به فرد و وسعت جراحی متفاوت باشد، اما معمولاً طی چند روز تا چند هفته با کاهش التهاب و بهبودی تارهای صوتی برطرف می شود.
یکی دیگر از دلایل احتمالی گرفتگی صدا پس از جراحی بینی، دستکاری ساختارهای بینی در حین عمل است. رینوپلاستی شامل تغییر شکل و تغییر موقعیت بافت های بینی، از جمله غضروف و استخوان ها است. این دستکاری ها می توانند تورم و التهاب موقتی در نواحی اطراف از جمله گلو و تارهای صوتی ایجاد کنند. نزدیکی مجرای بینی و گلو می تواند منجر به علائم ارجاعی مانند گرفتگی صدا شود. مانند گرفتگی صدا پس از لوله گذاری، این نوع گرفتگی با پیشرفت روند بهبودی و کاهش تورم از بین می رود.
گرفتگی صدا و سرفه خشک
گرفتگی صدا به وضعیتی اطلاق می‌شود که با تغییر غیرطبیعی در صدا مشخص می‌شود و باعث می‌شود صدا خشن، کشیده یا خشن به نظر برسد. این بیماری زمانی اتفاق می افتد که تارهای صوتی که مسئول تولید صدا در حین گفتار هستند، ایجاد می شود. گرفتگی صدا میتواند ناشی از عوامل مختلفی مانند فشار صدا، لارنژیت (التهاب جعبه صدا)، عفونت‌های تنفسی، رفلاکس اسید، سیگار کشیدن، آلرژی‌ها یا حتی برخی شرایط پزشکی مانند مشکلات غده تیروئید یا اختلالات عصبی باشد. هنگامی که تارهای صوتی تحت تأثیر قرار می گیرند، ممکن است به درستی ارتعاش نکنند که منجر به تغییر در کیفیت صدا و در نتیجه گرفتگی صدا می شود.
از سوی دیگر، سرفه خشک به سرفه های مداومی اطلاق می شود که مخاط یا خلط تولید نمی کند. اغلب به عنوان یک احساس غلغلک یا تحریک در گلو توصیف می شود که رفلکس سرفه را بدون هیچ گونه مخاط همراهی تحریک می کند. سرفه های خشک می تواند ناشی از عوامل متعددی باشد، از جمله عفونت های تنفسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا، آلرژی، آسم، محرک های محیطی مانند دود یا آلودگی، داروها، یا حتی برخی بیماری های زمینه ای پزشکی مانند بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD). سرفههای خشک می‌توانند مخرب و ناراحت‌کننده باشند، به‌ویژه اگر برای مدت طولانی ادامه داشته باشند و همچنین می‌توانند به دلیل فشار وارد شده به تارهای صوتی در طول دوره‌های سرفه، منجر به گرفتگی صدا موقت شوند.
آلرژی و گرفتگی صدا
آلرژی واکنش بیش از حد حساس سیستم ایمنی بدن به مواد خاصی به نام آلرژن است. آلرژن های رایج عبارتند از گرده، کنه های گرد و غبار، شوره حیوانات خانگی، هاگ های کپک و برخی غذاها. هنگامی که فرد مبتلا به آلرژی با یک آلرژن تماس پیدا می کند، سیستم ایمنی بدن او مواد شیمیایی مانند هیستامین را آزاد می کند که باعث ایجاد علائمی مانند عطسه، خارش، آبریزش بینی، آبریزش چشم و احتقان می شود. در برخی موارد، آلرژی نیز می تواند باعث گرفتگی صدا یا تغییر در صدا شود.
گرفتگی صدا به حالتی اطلاق می‌شود که در آن صدا خشن، خشن یا کشیده می‌شود. اغلب ناشی از تحریک، التهاب یا عفونت تارهای صوتی است که مسئول تولید صدا هستند. آلرژی می تواند با ایجاد التهاب در گلو و تارهای صوتی به گرفتگی صدا کمک کند. وقتی آلرژن‌ها این ساختارها را تحریک میکنند، میتواند منجر به تورم و باریک شدن راه‌های هوایی شود که بر لرزش طبیعی تارهای صوتی تأثیر می‌گذارد و در نتیجه گرفتگی صدا ایجاد میکند. علاوه بر این، چکه پس از بینی، یکی از علائم رایج آلرژی، میتواند باعث تجمع مخاط اضافی روی تارهای صوتی شود و بر کیفیت صدا تأثیر بگذارد.
اگر به دلیل آلرژی گرفتگی صدا دارید، حتما علائم آلرژی خود را مدیریت کنید تا فشار روی تارهای صوتی خود را کاهش دهید. استفاده از آنتی هیستامین ها یا اسپری های بینی برای کاهش التهاب و رفع احتقان باشد. اجتناب از قرار گرفتن در معرض آلرژن های شناخته شده، تمیز نگه داشتن محیط زندگی و عاری از آلرژن ها و هیدراته ماندن نیز می تواند کمک کننده باشد.
کمک از پزشک عمومی آنلاین
اگر سرفه کردن شما هیچکدام از موارد بالا نیست و یا یکی از موارد بالا است و می‌خواهید درباره آن با پزشک گفتگو کنید، از بخش پزشک آنلاین با بهترین متخصص صحبت کرده و داروی مناسب را دریافت نمایید
درمان و داروی گرفتگی صدا
درمان و رفع گرفتگی صدا به شرایط و عواملی که باعث آن شده، بستگی دارد. این درمان‌ها به شرح زیر است:
- اگر به دلیل زیاد صحبت کردن دچار این مشکل شده‌اید، باید به صدا و حنجره استراحت دهید و برای مدت زمانی صحبت نکنید. همچنین به اندازه کافی آب ولرم بنوشید.
اگر فرد با توجه به نوع فعالیتش باید بهصورت مکرر صحبت کند یا آواز بخواند بهتر است به آسیب‌شناس گفتار و زبان مراجعه کند. آسیب‌شناس تمرین‌هایی به او میدهد که به نگرفتن صدا کمک میکند.
- گرفتگی صدا بهدلیل عفونت سرماخورگی یا سینوس نیاز به گذراندن دوره رفع عفونت دارد. بهتر است در این دوره از داروهای سرماخوردگی بدون نسخه استفاده کنید. البته بهصورت معمول پزشک برای رفع این عفونت‌ها آنتی‌بیوتیک تجویز میکند.
- در گرفتگی صدا به سبب ریفلاکس معده نیز باید معده مورد درمان قرار گیرد. در این‌گونه موارد از آنتی‌اسید‌ها و بازدارنده‌های پمپ پروتون استفاده می‌شود.
- بهترین درمان برای خونریزی‌های صوتی، استراحت صوتی است. یعنی فرد تا جایی که امکان دارد صحبت نکند.
- برای هر بیماری و اختلال عصبی درمان‌های متنوعی وجود دارد. فرد باید در این‌گونه موارد کاملا تحت نظر پزشک داروهای مربوطه را مصرف کند.
- درمان گرفتگی صدا به دلیل ندول‌ها و گره‌های صوتی، کیست‌ها و پولیپ‌ها نیازمند تغییرات در رژیم غذایی، صدا درمانی با آسیب‌شناس گفتار و زبان است. در بعضی موارد جراحی هم توصیه می‌شود.
- فلج تارهای صوتی بستگی به نوع و مدت زمان آن دارد که با صوت درمانی و گاهی جراحی بهبود می‌یابند.
- اگر صدا بهدلیل سرطان حنجره گرفته باشد، سرطان باید درمان شود. این درمان شامل پرتو درمانی، شیمی درمانی، ایمنی درمانی و جراحی است.
- پاپیلوماتوز تنفسی مکرر (RRP / پاپیلوماتوز حنجره) هیچ درمان قطعی ندارد. بنابراین توصیه می‌شود که برای مبتلا نشدن به این بیماری، پیشگیری‌های لازم انجام شود. اما به‌طورکلی روی بیماران مبتلا به PRP درمان‌هایی نظیر جراحی، دارو درمانی و… انجام می‌شود. به طور معمول درمان این بیماری مستلزم تلاش هماهنگ چندین متخصص در زمینه‌های مختلف مانند داخلی، گوش و حلق و بینی، حنجره‌شناسان، آسیب شناسان گفتار و… است.
- برای درمان دیسفونی ناشی از تنش عضلانی معمولا از صوت درمانی با آسیب شناس گفتار و درمان استفاده می‌شود.
رفع سریع گرفتگی صدا
- تنفس هوای مرطوب
- استراحت دادن به تارهای صوتی (صحبت نکردن)
- نوشیدن فراوان مایعات (غیر از الکل و کافئین) برای رفع کم‌آبی بدن
- سیگار نکشیدن
- در معرض دود قرار نگرفتن
- صاف نکردن گلو
- استفاده نکردن از ضد احتقان‌ها
- خودداری از زمزمه و پچ‌پچ کردن
صدای کودکان بهصورت معمول به‌دلایلی همچون سرماخوردگی‌های مکرر، صحبت با صدای بلند، فریاد زدن، آلرژی و… دچار گرفتگی می‌شود
گرفتگی صدا در کودکان
صدای بسیاری از کودکان هنگام احتقان ناشی از سرماخوردگی، حساسیت فصلی، استفاده بیش از حد از صدا مانند فریاد زدن، خشن، خشک یا ضعیف می‌شود. در این‌گونه موارد تارهای صوتی دچار چین‌خوردگی شده یا ملتهب می‌شوند. التهاب میتواند در تکان دادن تارهای صوتی به طور طبیعی اختلال ایجاد کرده و باعث گرفتگی صدا شود.
اگر این مشکل در کودک برای چند روز متوالی ادامه پیدا کرد، حتما باید با دکتر اطفال آنلاین مشورت کنید زیرا ممکن است کودک دچار یک بیماری مزمن شده باشد.
تشخیص علت گرفتگی صدا
با توجه به علائم موجود در فرد، پزشک متخصص گوش و حلق و بینی سابقه پزشکی و داروهای مصرفی شخص را چک کرده و سپس سوال‌های زیر را می‌پرسد:
- مدت زمان گرفتگی صدا
- چگونگی بروز علائم (تدریجی یا ناگهانی)
- سابقه عفونت دستگاه تنفس فوقانی
- وجود علائم دیگر
- سابقه سیگار کشیدن
- سابقه استفاده از الکل
سپس پزشک متخصص، وجود هرگونه توده را در مسیر حنجره بررسی میکند. در مسیر تشخیص دلیل ممکن است فعالیت‌هایی مانند نمونه‌برداری، اسکن تومورگرافی و تصویربرداری مغناطیسی (MRI) روی فرد انجام شود.
منابع
