بیماری زونا یا شینگل یک بیماری ویروسی است که با نام هرپس زوستر هم شناخته میشود. بثورات موضعی، تاول‌دار و دردناک با توزیع مشخص در سطح پوست از اصلی‌ترین نشانه‌های آن است. هر کسی میتواند به این بیماری دچار شود؛ اما میزان شیوع آن در میان سالمندان بیشتر است. بیماران مبتلا به انواع سرطآن‌ها بیش از دیگران در معرض ابتلا به آن قرار دارند. به نظر می‌رسد بیماری زونا بیشتر در افراد مبتلا به ضعف سیستم ایمنی روی دهد. برای مشورت با پزشک متخصص در این زمینه از خدمات مشاوره دکتر پوست آنلاین در حال استفاده کنید.
کسانی به بیماری زونا دچار می‌شوند که قبلا در معرض ویروس واریسلا- زوستر قرار گرفته باشند. این ویروس همان ویروس عامل ابتلا به بیماری آبله مرغان است. به همین دلیل بروز بیماری زونا در افرادی روی می‌دهد که قبلا به آبله مرغان دچار شده باشند. می‌توان گفت که پس از یک بار ابتلا به بیماری زونا، فرد ایمن شده و شانس ابتلای مجدد به این بیماری بسیار کم خواهد بود.
عواملی که خطر ابتلا به بیماری زونا را بیشتر میکند
- ضعف سیستم ایمنی بدن
عوامل و بیماری‌های مختلفی میتوانند باعث نقص یا تضعیف سیستم ایمنی بدن شوند. بیماران مبتلا به انواع سرطان و کسانی که پیوند عضو داشته‌اند و از استروئیدها یا سرکوب‌کننده‌های سیستم ایمنی بدن استفاده می‌کنند بیش از دیگران در معرض ابتلا به آن هستند.
راجع به تقویت سیستم ایمنی بدن، مطلبی را در حال بخوانید.
- بیماری‌های خاص
ابتلا به برخی از بیماری‌ها بر سیستم ایمنی بدن اثر می‌گذارد. مثلا بیماری ایدز و اختلالات خود ایمنی مثل لوپوس، آرتریت روماتوئید و… میتوانند ریسک ابتلا به بیماری زونا را بالا ببرند.
شما همینطور میتوانید درباره بیماره خود ایمنی روماتیسم نیز مطلبی را در بلاگ بخوانید.
- بالا رفتن سن
گرچه بیماری زونا در کودکان هم روی می‌دهد، اما بیشترین موارد گزارش شده ابتلا به آن، در میان سالمندان است. طبق آمارها نیمی از موارد جدید بیماری زونا در افراد بالای ۶۰ سال مشاهده میشود. پزشکان معتقدند با بالا رفتن سن، توانایی سیسم ایمنی بدن کاهش می‌یابد. در نتیجه بدن سالمندان توانایی مقابله با عوارض بیماری‌زا را از دست داده و احتمال ابتلا به چنین بیماری‌هایی در آنها بیشتر میشود.
به جز این موارد، مسائل روانشناختی و عاطفی که منجر به استرس و اضطراب طولانی مدت می‌شوند هم میتوانند تا حد زیادی بر قدرت و توانایی سیستم ایمنی بدن اثر گذاشته و توان مقابله با بیماری‌ها را کاهش دهند.
درباره راهکارهای کاهش استرس مطلبی را در حال بخوانید.
زونا چیست
اگر می‌خواهید بدانید زونا چیست لازم است در ابتدا درباره عامل ایجاد آن بیشتر آگاه شوید. این بیماری در اثر فعالیت مجدد ویروس واریسلا- زوستر (VZV) که عامل ابتلا به آبله مرغان است، به وجود می‌آید. در واقع درگیری اولیه با این ویروس در بیمار شدن افراد نقش دارد؛ یعنی فقط کسانی که قبلا به آبله مرغان دچار شده باشند زونا می‌گیرند.
پس از رفع بیماری آبله مرغان، این ویروس در سلول‌های عصبی خاص بدن در اطراف ستون فقرات پنهان میشود. ویروس پنهان شده پس از مدتی و به دلایل خاصی مثل آسیب جسمی یا ضعف سیستم ایمنی بدن، فعال و باعث بروز عوارضی از جمله ایجاد بثورات دردناک ماکوپاپولار به نام هرپس زوستر خواهد شد. این تاولها اغلب در یک طرف بدن و بیشتر در صورت و گردن و یا میان تنه به ویژه کمر و شکم ایجاد می‌شوند.
محققان می‌گویند که سالانه حدود یک میلیون نفر در جهان چنین عارضه‌ای را تجربه می‌کنند و یک سوم افراد جامعه در معرض ابتلا به آن قرار دارند. به نظر می‌رسد که ضعف سیستم ایمنی بدن در اثر افزایش سن یا هر بیماری مرتبط، احتمال ابتلای افراد به بیماری زونا را افزایش می‌دهد. بثورات ناشی از این بیماری که در ابتدا به شکل گزگز، خارش و سوزش است، پس از چند روز به درماتوم نواری در امتداد یک مسیر عصبی تبدیل میشود و معمولا از خط وسط بدن عبور نکرده و فقط در یک طرف قابل مشاهده است. پس از گذشت چند روز تاولها باز شده و کم کم شروع به خشک و پوسته پوسته شدن می‌کنند.
شاید بخواهید درباره درمان پوست خشک هم بیشتر بدانید.
تفاوت زونا و آبله مرغان
زونا و آبله مرغان هر دو توسط ویروس واریسلا زوستر (VZV) ایجاد می‌شوند، اما به روش‌های مختلف ظاهر می‌شوند و ویژگی‌های متمایزی دارند.
1. عفونت اولیه: آبله مرغان عفونت اولیه ناشی از VZV است. معمولاً در دوران کودکی رخ می‌دهد، اگرچه میتواند افراد در هر سنی را که قبلاً به آن آلوده یا واکسینه نشده‌اند، تحت تأثیر قرار دهد. از سوی دیگر، زونا نوعی فعال شدن مجدد VZV خفته است که پس از عفونت قبلی آبله مرغان در بدن باقی می ماند.
2. علائم: آبله مرغان معمولاً با تب شروع میشود و به دنبال آن راش‌های قرمز رنگی ظاهر میشود که به تاولهای پر از مایع تبدیل میشود. بثورات معمولاً گسترده است و می تواند کل بدن را بپوشاند. با این حال، زونا معمولاً با درد، سوزن سوزن شدن یا خارش در ناحیه خاصی از بدن، اغلب در یک طرف شروع می شود. به دنبال آن یک بثورات موضعی متشکل از خوشه هایی از تاول های پر از مایع ایجاد می شود.
3. پخش: بثورات آبله مرغان در تمام بدن از جمله صورت، تنه، بازوها، پاها و پوست سر ظاهر می شود. در مقابل، راش زونا محدود به یک درماتوم خاص است که ناحیه ای از پوست است که توسط یک عصب تامین می شود. معمولاً روی تنه تأثیر می گذارد، اما می تواند در صورت، گردن یا سایر قسمت های بدن نیز رخ دهد.
4. مسری بودن: آبله مرغان بسیار مسری است و می تواند از فردی به فرد دیگر از طریق تماس مستقیم با بثورات یا قطرات تنفسی فرد آلوده سرایت کند. از طرف دیگر زونا کمتر مسری است. در حالی که مایع تاول های زونا می تواند ویروس را به فردی که قبلاً آبله مرغان نداشته است منتقل کند، معمولاً برای انتقال تماس مستقیم لازم است.
5. عوارض: آبله مرغان معمولاً یک بیماری خفیف در افراد سالم است، اما می تواند منجر به عوارضی مانند عفونت های پوستی باکتریایی، ذات الریه یا التهاب مغز (آنسفالیت) شود. زونا می تواند باعث درد شدید در ناحیه آسیب دیده شود و در برخی موارد می تواند منجر به درد طولانی مدت عصبی به نام نورالژی پس از هرپس شود. سایر عوارض بالقوه عبارتند از عفونت های باکتریایی پوست و مشکلات مربوط به چشم در صورتی که بثورات روی چشم تأثیر بگذارد.
6. واکسیناسیون: آبله مرغان از طریق واکسیناسیون با واکسن آبله مرغان که به طور معمول برای کودکان توصیه می شود قابل پیشگیری است. این واکسن همچنین می تواند خطر ابتلا به زونا را در آینده کاهش دهد. علاوه بر این، یک واکسن جداگانه به نام واکسن زونا یا واکسن هرپس زوستر برای بزرگسالان برای پیشگیری از زونا یا کاهش شدت آن در دسترس است.
بیشتر بدانید: رژیم غذایی آبله مرغان
علائم بیماری زونا
بیشتر مبتلایان به بیماری زونا، چند روز قبل از ظاهر شدن بثورات پوستی به درد، احساس خارش و گزگز در آن ناحیه دچار می‌شوند. این حس درد و گزگز، در افرادی که پوست حساسی دارند بسیار آزاردهنده است. همان‌طور که گفتیم علائم بیماری زونا معمولا در یک طرف بدن یا صورت ایجاد میشود. این علائم به شکل خوشه‌های قرمز رنگ است که به تدریج به تاولهای ریز تبدیل می‌شوند. کم کم این تاولها که پر از مایعات هستند، باز و خشک شده و پس از دو تا شش هفته از بین می‌روند. در موارد نادر و به دنبال بثورات پوستی خیلی شدید، ممکن است تغییر رنگ پوست برای مدت طولانی در آن ناحیه ایجاد شود.
گاهی این بثورات بر چشم بیمار اثر گذاشته و حتی ممکن است قدرت بینایی را کاهش دهد. هر چه سیستم ایمنی بدن فرد ضعیف‌تر باشد، احتمال گسترش بثورات در سطح بدن بیشتر خواهد بود. اما اغلب به صورت نواری یا باند مانند و در یک طرف بدن ایجاد می‌شوند. میتوانید مطلب تقویت سیستم ایمنی بدن را برای این موضوع مطالعه کنید. البته بثورات پوستی تنها نشانه این بیماری نیست؛ بلکه در برخی موارد بیماران با سردرد، تب و لرز، حالت تهوع، بی‌حالی و درد بدن مواجه خواهند شد. ممکن است غدد لنفاوی هم در گروهی از بیماران دچار ورم شود.
در حال راجع به علائم بیماری پوستی صدف مطلبی را بخوانید.
زونای چشمی در موارد بسیار شدید باعث نابینایی یا کاهش شدید قدرت بینایی بیمار میشود. از دیگر عوارض آن می‌توان به اختلالات شنوایی، التهاب مغزی، ذات الریه و مرگ اشاره کرد. یکی از شایع‌ترین عوارض بیماری زونا، درد عصبی پس از بیماری است که اصطلاحا PHN نامیده میشود. این دردها معمولا بعد از رفع بثورات پوستی ایجاد شده و بعضا تا ماه‌ها یا سال‌ها ادامه دارند. کمتر از ۲۰ درصد مبتلایان به بیماری زونا چنین دردهایی را پس از بهبود بیماری تجربه می‌کنند. این دردهای عصبی گاهی آنقدر شدید است که میتواند فرد را ناتوان و زندگی روزمره او را مختل کند.
شما میتوانید از بخش پزشک آنلاین سایت حال با پزشکان و مشاوران آنلاین در هر ساعت از شبانه روز ارتباط برقرار کنید.
به نظر می‌رسد سالمندان نسبت به جوان‌ترها، درد بیشتر، طولانی‌تر و شدیدتری را تجربه می‌کنند. عدم درمان مناسب تاولهای پوستی ناشی از زونا ممکن است به ایجاد عفونت‌های شدید منجر شود. علاوه بر این، بسته به این که کدام عصب تحت تاثیر بیماری زونا قرار گرفته است، ممکن است فلج صورت، اختلال تعادل و یا مشکلات مشابه هم در بیماران به وجود آید.
در حال بخوانید: علائم آندومتریوز چیست
زونا در ناحیه تناسلی
زونا که به عنوان هرپس زوستر نیز شناخته می شود، یک عفونت ویروسی است که توسط ویروس واریسلا زوستر (VZV) ایجاد می شود، که همان ویروس عامل آبله مرغان است. زونا معمولاً به صورت یک بثورات دردناک ظاهر می شود که در یک طرف بدن ظاهر می شود.
در حالی که زونا بیشتر روی تنه یا صورت تاثیر می گذارد، میتواند در سایر قسمت های بدن از جمله ناحیه تناسلی نیز ایجاد شود. هنگامی که زونا در ناحیه تناسلی ایجاد می شود، در صورتی که ناحیه چشم را تحت تاثیر قرار دهد، به آن هرپس زوستر تناسلی یا هرپس زوستر افتالمیکوس گفته می شود.
علائم زونا در ناحیه تناسلی
علائم زونا در ناحیه تناسلی مشابه علائمی است که در سایر قسمت های بدن تجربه می شود و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
1. درد یا سوزن سوزن شدن: این اغلب اولین علامت است و می تواند کاملاً شدید باشد.
2. راش: بثورات قرمز و تاول دار معمولاً پس از چند روز ظاهر می شود. بثورات ممکن است با خارش یا احساس سوزش همراه باشد.
3. تاول ها: حفره های پر از مایع در بثورات ایجاد می شوند و ممکن است باز شوند و پوسته پوسته شوند.
4. زخم ها: در موارد شدید، تیزترها ممکن است زخم هایی ایجاد کنند که بهبود آنها بیشتر طول می کشد.
5. سایر علائم: برخی از افراد ممکن است تب، سردرد، خستگی و ضعف عمومی را تجربه کنند.
اگر مشکوک به زونا در ناحیه تناسلی هستید حتما با دکتر پوست آنلاین مشورت کنید و به صورت صوتی، چت متنی و یا تصویری با او گفتگو کنید.
زونا چگونه در بدن پخش میشود
هنگامی که ویروس فعال می شود، در امتداد رشته های عصبی حرکت می کند و به پوست گسترش می یابد و باعث ایجاد بثورات دردناک می شود. دلیل دقیق فعال شدن مجدد ویروس به طور کامل مشخص نیست، اما عواملی مانند افزایش سن، ضعف سیستم ایمنی، استرس یا برخی شرایط پزشکی ممکن است در فعال شدن مجدد آن نقش داشته باشند.
گسترش زونا در بدن معمولاً از یک الگوی خاص پیروی می کند. معمولاً با درد، سوزن سوزن شدن یا خارش در ناحیه خاصی از پوست، اغلب در یک طرف بدن یا صورت شروع می شود. این به این دلیل است که ویروس عصب خاصی یا گروهی از اعصاب به نام درماتوم را تحت تأثیر قرار می دهد. از آنجا، ویروس تکثیر می شود و در طول رشته های عصبی حرکت می کند و باعث التهاب و آسیب می شود.
در عرض چند روز، بثورات قرمز و تاولی در ناحیه آسیب دیده ظاهر می شود. بثورات مسیر عصب آسیب دیده را دنبال می کند و به طور معمول در اطراف یک طرف تنه یا صورت می پیچد. با گذشت زمان، تاول ها پر از مایع می شوند، پوسته ایجاد می کنند و در نهایت بهبود می یابند. کل فرآیند، از علائم اولیه تا رفع بثورات، معمولاً دو تا چهار هفته طول می کشد.
توجه به این نکته مهم است که خود زونا مستقیماً مسری نیست. با این حال، تاول های پر از مایع حاوی ویروس واریسلا زوستر هستند و اگر کسی که هرگز آبله مرغان یا واکسن آبله مرغان نداشته است، مستقیماً با این مایع تماس پیدا کند، ممکن است به طور بالقوه به آبله مرغان مبتلا شود.
سوالات پزشکی خود را میتوانید از بخش سوال پزشکی از هوش مصنوعی آنلاین سایت حال بپرسید.
بیماری زونا در کودکان
بیماری زونا در کودکان یک عارضه نادر است که بیشتر در کودکان مبتلا به نقص سیستم ایمنی بدن مشاهده میشود. البته بروز آن همیشه به معنی وجود یک اختلال در سیستم ایمنی نیست. پزشکان معتقدند کودکانی که در مقابل بیماری آبله مرغان واکسینه شده‌اند، در صورت ابتلا به آبله مرغان هم با احتمال کمتری در معرض ابتلا به زونا قرار خواهند داشت. به نظر می‌رسد احتمال ابتلا به بیماری زونا در کودکانی که پیش از تولد و در رحم مادر در معرض ویروس آبله مرغان قرار گرفته‌اند، بیشتر از سایر کودکان باشد.
ابتلا به بیماری زونا در دوران نوزادی گرچه بسیار نادر است اما بعید نیست. پزشکان علت بیماری زونا در کودکان را فعال شدن ویروس غیر فعال آن در بدن مادر در اثر استرس و تنش‌های ناشی از بارداری یا زایمان می‌دانند. نشانه‌های بیماری زونا در کودکان مشابه بزرگسالان و به شکل ایجاد بثورات جلدی و تاولهای پر از مایع است که قبل از ایجاد آنها، خارش و سوزش در پوست حس میشود. با توجه به این که تاثیر این ویروس بر عصب‌های بدن بزرگسالان بیشتر از کودکان است، احتمالا کودکان درد و ناراحتی کمتری را در اثر این بیماری تجربه می‌کنند.
با تمام این تفاسیر، زونا در کودکانی که قبلا آبله مرغان داشته اند اتفاق می افتد. هنگامی که کودکان به آبله مرغان مبتلا می شوند، ویروس واریسلا زوستر در سلول های عصبی آنها می خوابد. این ویروس می تواند “بیدار شود” و باعث ایجاد بیماری زونا در کودکان شود. بنابراین اگر کودک شما در برابر آبله مرغان واکسینه نشده است یا قبلاً به آبله مرغان مبتلا نشده است، می تواند از فردی مبتلا به زونا به آبله مرغان مبتلا شود.
برای درمان بیماری زونا در کودکان حتما باید با دکتر پوست آنلاین مشورت و با تجویز او از داروهای ضد ویروس استفاده کرد. اگر خارش ناشی از زونا در کودکان غیر قابل تحمل باشد و پوست او در اثر خارش آسیب ببیند، ممکن است به عفونت دچار شود. در چنین شرایطی می‌توان از داروهای آنتی بیوتیک برای کنترل و جلوگیری از پیشرفت عفونت استفاده کرد. برای پیشگیری از انتقال بیماری به دیگران هم باید از تماس مستقیم با مایعات تاولها خودداری شود. پس از خشک شدن تاولها، احتمال انتقال بیماری تا حد زیادی کاهش پیدا میکند.
درصورت هرگونه سوال در زمینه سلامت کودکان میتوانید از خدمات بخش متخصص اطفال آنلاین سامانه حال استفاده کنید.
آیا زونا در دوران بارداری خطرناک است؟
در حالی که زونا به خودی خود در دوران بارداری خطرناک نیست، اما می تواند خطراتی را هم برای مادر و هم برای جنین داخل رحم ایجاد کند.
اگر یک زن باردار به زونا مبتلا شود، نگرانی اصلی احتمال بروز عوارض است. این عوارض ممکن است شامل موارد زیر باشد:
1. ناراحتی مادر: زونا می تواند باعث درد، ناراحتی و بثورات قابل توجهی در ناحیه آسیب دیده شود که می تواند برای مادر ناراحت کننده باشد.
2. افزایش خطر عفونت باکتریایی: تاول های مرتبط با زونا می توانند با باکتری عفونی شوند و منجر به عوارض اضافی شوند.
3. زایمان زودرس: در موارد نادر، زونا در دوران بارداری با افزایش خطر زایمان زودرس همراه بوده است. با این حال، برای درک کامل این رابطه به تحقیقات بیشتری نیاز است.
4. سندرم واریسلا مادرزادی: اگر زن باردار در 20 هفته اول بارداری به آبله مرغان (ناشی از همان ویروس زونا) مبتلا شود، خطر کمی برای سندرم آبله مرغان مادرزادی وجود دارد. این وضعیت می تواند باعث ایجاد نقایص مادرزادی در نوزاد شود، از جمله زخم های پوستی، ناهنجاری های چشمی، ناهنجاری های اندام و مشکلات عصبی.
اگر مشکوک هستید که زونا دارید یا در طول بارداری با فردی مبتلا به زونا مواجه شده اید، فوراً با دکتر زنان آنلاین مشورت کنید و مراحل درمان را در منزل طی کنید.
بیماری زونا در سالمندان
پیشتر گفتیم که یکی از ریسک فاکتورهای مهم در ابتلا به بیماری زونا، افزایش سن است. احتمال بروز این بیماری در میان سالمندانی بیشتر است که به بیماری‌های خاصی که به تضعیف سیستم ایمنی بدن منجر میشود، دچار هستند. علائم بیماری زونا در سالمندان مشابه سایر بیماران است؛ اما ممکن است نوع شدیدتری از این علائم را تجربه کنند و عوارض بیماری با شدت بیشتر و برای مدت طولانی‌تری در آنها باقی بماند. پزشکان برای درمان بیماری زونا در سالمندان از داروهای ضد ویروس، مسکن‌ها و داروهای ضد خارش کمک می‌گیرند.
کسانی که مراقبت از سالمندان مبتلا به زونا را بر عهده دارند، باید از تماس مستقیم با مایعات تاولهای سطح پوست خودداری کنند. ارتباط مستقیم با آنها میتواند باعث ابتلا به آبله مرغان شود. بثورات پوستی و تاول‌هایی که در نواحی کمر، شکم و میان تنه دیده می‌شوند، معمولا حساسیت کمتری دارند. هر چه این تاولها به اندام‌های مهم مثل گوش یا چشم نزدیک‌تر باشد، احتمال بروز آسیب به عصب این نواحی هم بیشتر است. برای این منظور لازم است حتما با دکتر پوست آنلاین به صورت صوتی یا تصویری و یا چت متنی ارتباط گرفته و راهنمایی دریافت کنید.
درمان درد زونا در سالمندان
در حالی که بیماری زونا می تواند به تنهایی بدون درمان برطرف شود ، این بیماری باید به محض اینکه تشخیص داده شد برای جلوگیری از عوارض تهاجمی درمان شود. سلاح اصلی برای مبارزه با شیوع بیماری زونا یک داروی ضد ویروسی است. سه نوع دارو با عناوین Acyclovir ، Valacyclovir و Famciclovir برای افراد مسن و افراد جوان تأیید شده است.
در حالی که قرص و پماد زوویراکس ممکن است مؤثرترین باشد و به پنج بار مصرف در روز نیاز دارد که می تواند برای یک فرد مسن یک چالش سخت باشد. در عوض داروی والاسیکلوویر آنتی ویروسی گسترده تر برای بیماری زونا به حساب می‌آید و به سه دوز در روز نیاز دارد که به طور کلی با عوارض جانبی کمی تحمل می شود.
درمان درد زونا در سالمندان ممکن است با استامینوفن یا یک داروی ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) ، مانند ایبوپروفن (Advil) یا قرص ناپروکسن (Aleve) تسکین یابد.
برای درمان درد زونا در سالمندان در شرایط دردناک‌تر ممکن است به تسکین دهنده درد مواد افیونی یا کورتیکواستروئیدها نیاز داشته باشد ، اما استفاده از این داروها و عوارض جانبی بالقوه آنها باید با دقت در بزرگسالان مسن ، به ویژه افرادی که چندین داروی دیگر مصرف می کنند مصرف شود. برای این کار با پزشک پوست انلاین مشورت کنید
علائم بیماری زونا در زنان
همه افرادی که در طول زندگی خود ابتلا به آبله مرغان را تجربه کرده‌اند، ممکن است به زونا مبتلا شوند. به ویژه در دوران بارداری که زنان با تنش‌های مختلف روحی و جسمی و کاهش قدرت سیستم ایمنی بدن مواجه می‌شوند، احتمال ابتلا به این بیماری بالاتر هم می‌رود.
اما پزشکان می‌گویند احتمال ابتلا به بیماری زونا در زنان باردار، یک مورد از هر بیست هزار بارداری است؛ بنابراین عارضه شایعی نیست. ضمن اینکه تاکنون موارد بسیار کمی از بروز ناهنجاری در نوزاد به دنبال بروز بیماری زونا در بارداری گزارش شده است. به نظر می‌رسد امکان انتقال ویروس مولد بیماری از طریق جفت به نوزاد بسیار اندک باشد.
با این حال توصیه میشود که زنان در طول دوران بارداری از تماس نزدیک و به ویژه لمس مستقیم تاولهای پوستی در بدن بیماران مبتلا به زونا خودداری کرده و با حفظ آرامش، از بروز تنش‌های روحی مثل استرس جلوگیری کنند. تقویت سیستم ایمنی بدن با استفاده از تغذیه سالم، فعالیت بدنی کافی و دریافت نور خورشید هم میتواند به پیشگیری از آن در بارداری کمک کند. اگر مادر باردار علیرغم مراقبت‌های بهداشتی به زونا مبتلا شد، لازم است در اولین فرصت با دکتر پوست آنلاین مشورت گرفته و از مصرف خودسرانه هر نوع داروی شیمیایی و یا درمان‌های گیاهی موجود خودداری کند.
درباره علائم بیماری زونا در زنان می‌توان گفت قبل از ظاهر شدن بثورات، افراد اغلب در ناحیه ای که ایجاد می شود، درد، خارش یا سوزن سوزن شدن دارند. که ممکن است چند روز قبل از ظاهر شدن بثورات رخ دهد.
اغلب، بثورات به صورت یک نوار در اطراف سمت چپ یا راست بدن ایجاد میشود. در موارد دیگر، بثورات در یک طرف صورت رخ می دهد. زونا روی صورت می تواند چشم را تحت تاثیر قرار دهد و باعث کاهش بینایی شود. در موارد نادر (معمولاً در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند)، بثورات ممکن است در بدن گسترش بیشتری داشته باشد و شبیه بثورات آبله مرغان باشد.
علائم دیگر زونا می تواند شامل تب، سردرد، لرز و ناراحتی معده باشد.
راه های درمان زونا
پزشکان می‌گویند تا امروز هیچ روش درمانی و یا داروی خاصی برای درمان زونا شناسایی نشده است. اما با کمک استراحت کافی و مصرف برخی از داروها می‌توان بیماری را کنترل و به تسریع درمان و کاهش خطر عوارض آن کمک کرد. درمان کامل بیماری زونا به طور معمول به ۴ تا ۶ هفته زمان نیاز دارد و بیشتر بیماران در خانه و با مراقبت‌های بهداشتی و مصرف داروهای تجویزی درمان می‌شوند. در برخی از موارد، بیمارانی که به مشکلات شدید سیستم ایمنی دچار هستند، ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشند. روش های درمان زونا شامل مصرف چند گروه داروی خاص است؛ از جمله:
داروهای ضد ویروس
داروهای ضد ویروس که برای مقابله با عفونت‌های ویروسی ناشی از ویروس واریسلا- زوستر ساخته شده‌اند، باعث کوتاه شدن طول دوره بیماری و کاهش شدت آن می‌شوند. مصرف این داروها در تسریع بهبود ضایعات پوستی هم نقش دارد. از مهم‌ترین این داروها می‌توان به آسیکلوویر، والاسیکلوویر یا والترکس و فامسیکلوویر اشاره کرد. هر چه این داروها زودتر و پس از مشاهده نخستین علائم بیماری مصرف شوند، کارایی و اثرگذاری بهتری خواهند داشت.
داروهای مسکن برای درمان زونا
گاهی با تجویز پزشک و برای کاهش درد و ناراحتی ناشی از بیماری زونا می‌توان از مسکن‌های حاوی کدئین مثل استامینوفن، کورتیکواستروئیدها مثل پردنیزون و ضد التهاب‌های استروئیدی مثل ایبوپروفن استفاده کرد. مصرف بی‌حس‌کننده‌های موضعی هم به کاهش خارش و سوزش شدید کمک میکند. در مواردی که درد خیلی شدید است، پزشکان از مسکن‌های قوی‌تر استفاده می‌کنند.
درمان زونا با آنتی بیوتیک
در مواردی که بیماری زونا با خارش شدید پوستی به ویژه در کودکان همراه شود، ممکن است آسیب پوستی ناشی از خاراندن آن باعث ایجاد عفونت شود. در چنین مواقعی مصرف انواع آنتی بیوتیک برای جلوگیری از ابتلا به عفونت و یا کنترل آن توسط پزشک توصیه میشود.
استفاده از پمادها و کرم‌های موضعی میتواند به کاهش علائم و عوارض زونا مثل خارش پوست کمک کند
در برخی موارد و بسته به شدت علائم و عوارض بیماری زونا، ممکن است پزشکان مصرف داروهای ضد صرع مثل گاباپنتین، داروهای ضد افسردگی، اسپری، کرم و ژل‌های موضعی پوستی را برای کنترل درد یا درمان زونا تجویز کنند. گاهی مصرف داروهای آنتی هیستامین میتواند برای کاهش خارش موضعی موثر باشد. در این زمینه به دکتر پوست آنلاین خود اعتماد کنید و رعایت نکات ارائه شده توسط او را جدی بگیرید. در موارد خاص، تحریک الکتریکی عصب به کمک طب سوزنی و تزریق سم بوتولینوم یا همان بوتاکس به ناحیه آسیب دیده هم توصیه میشود.
دوره بیماری زونا
درمان زونا معمولا به یک تا یک و نیم ماه زمان نیاز دارد. توصیه میشود از نخستین روزهای ابتلا و با مشاهده اولین علائم بیماری زونا، به صورت تصویری با دکتر پوست آنلاین تماس گرفته و توصیه‌های درمانی لازم را دریافت کنید. علاوه بر مصرف داروهای مورد نیاز، حفظ بهداشت پوست و پرهیز از خارش و تحریک آن هم بسیار مهم است. شست‌وشوی پوست با آب ولرم و قرار دادن کمپرس خنک بر ناحیه بثورات پوستی، میتواند به تسکین علائم کمک کند.
پرهیز از خاراندن پوست، پوشیدن لباس‌های نخی و گشاد و تمیز نگه داشتن ناحیه بثورات باعث جلوگیری از عفونت و بروز مشکلات ثانویه میشود. در صورتی که پس از گذشت ۶ هفته این عارضه درمان نشد و یا روند درمان بیماری زونا بسیار کند بود، لازم است حتما با پزشک مشورت کنید.
پماد زونا چیست
به طور کلی، حفظ بهداشت پوست و مراقبت‌های پوستی یکی از مهم‌ترین بخش‌های درمان زونا است. با توجه به این که خارش پوست یکی از اصلی‌ترین علائم این بیماریست، گاهی پزشکان از پماد برای زونا استفاده می‌کنند. لوسیون موضعی کالامین بهترین پماد برای زونا است و برای کاهش خارش و تسکین بثورات پوستی ناشی از این بیماری بسیار مفید است. در مواردی که بیمار به خارش شدید دچار شد، استفاده از پمادهای حاوی ترکیبات بی‌حسی موضعی هم میتوانند به کاهش خارش کمک کنند. میتوانید این پماد را از داروخانه آنلاین حال سفارش داده و درب منزل تحویل بگیرید.
درباره پماد کالاندولا و موارد مصرف آن بیشتر بدانید
عسل برای درمان زونا
سوزش و خارش زخم‌های زونا یکی از اصلی‌ترین نشانه‌های این بیماری است. این سوزش نتیجه التهاب پوست بوده که در اثر تحریک مکانیکی و شیمیایی آن ایجاد میشود. حتما می‌دانید که عسل در طب سنتی به عنوان یک ماده ضد التهاب شناخته میشود. این ماده غذایی میتواند از طریق مجموعه‌ای از کامل‌ترین آنتی اکسیدان‌ها، عناصر و مواد مغذی، علاوه بر سلامت عمومی بدن، در بهبود کیفیت پوست و موی انسان هم نقش داشته باشد. در همین راستا، گروهی از محققان دانشگاه مراغه پس از مطالعه بر خواص عسل برای درمان زونا، نتایج تحقیقات خود را به این شکل ارائه دادند:
در طی تحقیق آنها، بیماران مبتلا به زونا که از مخلوط عسل و گزنه به صورت موضعی بر روی التهابات زونا استفاده کرده بودند، پس از یک هفته کاملا بهبود یافتند.
راجع به آمپول بتامتازون و موارد مصرف آن، مقاله مربوطه را در حال بخوانید.
به طور کلی، همواره در طب سنتی به مصرف عسل برای درمان زونا و بسیاری از بیماری‌ها توصیه و تاکید شده است. آغشته کردن پنبه به مقداری عسل و قرار دادن آن بر روی محل زونا به مدت چند دقیقه و شست‌وشوی ناحیه با آب ولرم هم در کاهش درد زونا موثر است. علاوه بر مصرف موضعی، خوردن مقداری عسل ارگانیک به عنوان شربت همراه کمی آب لیمو ترش تازه هم میتواند به کاهش التهاب و ناراحتی در بیماران کمک کند.
گرچه استفاده از ترکیبات طبیعی ظاهرا برای بیماران ضرری ندارد، اما زیاده روی در مصرف محصولاتی مثل عسل میتواند برای برخی از بیماران از جمله مبتلایان به بیماری دیابت و موارد مشابه مضر باشد. به همین دلیل توصیه میشود پیش از استفاده از توصیه‌های طب سنتی، حتما با پزشک متخصص خود مشورت کرده و در صورت عدم منع مصرف، مقادیر مجاز از این ترکیبات را استفاده کنید.
رژیم غذایی برای بیماری زونا
به بیماران توصیه میشود که به محض مشاهده علائم اولیه بیماری زونا با یک دکتر پوست آنلاین مشورت کنند. پزشک علاوه بر درمان دارویی، معمولا یک رژیم غذایی برای بیماری زونا به این افراد پیشنهاد می‌دهد. رعایت پرهیزات غذایی تا حد زیادی به کاهش علائم و جلوگیری از تشدید آنها کمک میکند. اغلب پزشکان، این بیماران را از خوردن خوراکی‌هایی مثل گوشت قرمز، مرغ ماشینی، ماهی، فرآورده‌های لبنی، خوراکیهای شیرین، غذاهایی با طبع بسیار گرم و غذاهای فرآوری شده مثل سوسیس و کالباس منع می‌کنند.
خوردن غذاهای طبیعی و سالم با افزایش مقاومت سیستم ایمنی بدن باعث کاهش عوارض ناشی از زونا میشود
در کنار این محدودیت‌ها، مصرف مرغ‌های محلی، سبزیجات و میوه‌های تازه و آب میوه میتواند باعث تقویت سیستم ایمنی بدن و بهبود وضعیت بیمار شود. ضمنا مصرف عرقیات گیاهی مثل کاسنی، شاتره، بیدمشک و نوشیدن دمنوش‌های گیاهی موثر در کنترل این بیماری مثل گل ختمی، گل بنفشه و پنیرک، اسطوخودوس، خارخسک و… هم میتواند به تسکین علائم بیماری کمک کند. به هر حـال مصرف هر ترکیب گیاهی بدون مشورت با پزشک متخصص مجاز نیست. بهتر است قبل از به کارگیری هر روش درمانی خوراکی و غیر خوراکی درباره این بیماری، حتما از بخش مشاوره آنلاین پزشکی یک پزشک را انتخاب و از او مشورت بگیرید
برای زونا به چه دکتری مراجعه کنیم
زونا به نوعی بیماری ویروسی گفته میشود که سلول‌های پوست را درگیر کرده و علائم آن به شکل تاولهای پوستی، خارش، درد و تب ظاهر میشود. عامل ایجاد این بیماری، ویروس مولد آبله مرغان به نام واریسلا- زوستر است که در اعصاب نخاعی مخفی شده و با افزایش سن یا بروز نقص در سیستم ایمنی بدن در اثر بیماری، استرس و… مجددا فعال میشود. گرچه این بیماری درمان قطعی ندارد، اما پزشکان برای کنترل آن از ترکیبات دارویی مختلف بسته به شدت بیماری و وضعیت بیمار کمک می‌گیرند. اگر می‌خواهید بدانید بیماری زونا چیست میتوانید از راهنمایی دکتر پوست آنلاین حال استفاده کنید.
منابع
