آکنه که در زبان فارسی به آن جوش می‌گویند، شایع‌ترین بیماری پوستی است که مردم برای درمان آن به پزشک مراجعه می‌کنند. این یک بیماری پوستی مزمن است که حدود ۸۵ درصد جوانان و نوجوانان را درگیر میکند. اما نکته مهم در این میان، شناخت تفاوت جوشهای سرسیاه و سر سفید و تمایز میان آن‌هاست. در ابتدا لازم است که انواع آکنه را بشناسیم.
انواع آکنه یا جوش
همه آکنه‌ها مثل هم نیستند. به طور ساده، میتوان آکنه را به صورت برجستگی‌های قرمز و جوشهای سر سیاه و سر سفید تقسیم کرد. این تقسیم بندی مهم است؛ زیرا با هر نوع جوش به شکل متفاوتی باید رفتار کرد. جوشهای سر سیاه و سر سفید که از نظر پزشکی، متاثر از چربی هستند، می‌توانند در صورت و شانه‌ها گسترش پیدا کنند. بهداشت خوب و سازگار با نوع پوست، میتواند به بهبود این شرایط کمک کند. بنابراین دانستن بیشتر درباره علت ایجاد و نحوه درمان این نوع جوشها، گامی به سوی داشتن پوستی شفاف و سالم است.
جوشهای سر سیاه
جوشهای سر سیاه، فولیکول‌هایی هستند که دهانه آن‌ها بازتر از حد معمول است. آن‌ها با شاخه‌های سبوم، کراتین و سلول‌های منقطع شده پر شده‌اند و تحت یک واکنش شیمیایی و در نتیجه اکسیداسیون ملانین قرار گرفته‌اند. به زبان ساده‌تر، درون این فولیکول‌ها از سلول‌های مرده پوست و چربی پر شده است. قرار گرفتن در معرض اکسیژن باعث می‌شود که ماده موجود در فولیکول به رنگ سیاه تبدیل شود. جوشهای سر سیاه اغلب در بینی دیده می‌شوند، اما می‌توانند در سایر نقاط بدن هم شکل گیرند. دلایل زیادی برای بروز این عارضه وجود دارد؛ از جمله:
- تغییرات هورمونی
- ترشح بیش از حد چربی از سطح پوست
- استفاده زیاد از لوازم آرایشی حاوی چربی
- مصرف برخی از داروها
- سیگار کشیدن
لمس بیش از حد، فشار و کندن جوشها بدترین کار برای حذف آن‌هاست.
برای درمان جوشهای سر سیاه چه باید کرد؟
روشهای متعددی برای درمان این نوع جوشها وجود دارد. علاوه بر درمان، به کمک برخی از راهکارها میتوان از تشکیل موارد جدید چنین جوشهایی جلوگیری کرد. اگر دچار جوشهای سرسیاه هستید، به یاد داشته باشید که کندن، فشار دادن و بیرون آوردن غیر اصولی این جوشها، چاره کار نیست. انجام این کارها میتواند وضعیت جوشها را بدتر کند. به جای این کارها، میتوانید از روشهای درمانی زیر کمک بگیرید.
استفاده از سالیسیلیک اسید
سالیسیلیک اسید یک ماده گیاهی استخراج شده از درخت بید است. این ماده یکی از عناصر محبوب مورد استفاده در انواع پاک کننده‌های پوست است که باعث پاکسازی سطح پوست از چربی و سلول‌های مرده می‌شود. سعی کنید در هنگام خرید محصولات پاک کننده صورت، برچسب ترکیبات آن را مطالعه کنید. بیشتر پاک کننده‌های پوست حاوی نیم تا پنج درصد اسید سالیسیلیک هستند. در افرادی که دارای پوست خشک هستند، مصرف روزانه این مواد توصیه نمی‌شود. بهتر است این افراد به صورت یک روز در میان یا با فواصل بیشتر از پاک کننده‌های حاوی سالیسیلیک اسید استفاده کنند.
راه های درمان چوش صورت را اینجا بخوانید.
کرمها و لوسیونهای رتینوئید
کرمها و لوسیونهای رتینوئید که از ویتامین A ساخته می‌شوند، می‌توانند منافذ باز پوست را ببندند. آن‌ها هم‌چنین به بدن کمک می‌کنند تا سلول‌های جدید بسازد. بسیاری از محصولات حاوی رتینوئید در داروخانه‌ها در دسترس است و برای استفاده از آن‌ها نیاز به نسخه پزشک نیست. اما برخی از ترکیبات خاص آن‌ها، حتما باید با تجویز پزشک مصرف شود. از آنجا که رتینوئیدها باعث حساسیت بیشتر پوست بدن در مقابل اشعه ماوراء بنفش خورشید می‌شوند، حتما بعد از استفاده از این ترکیبات از کرم ضد آفتاب استفاده کرد.
خارج کردن جوش سر سیاه
خارج کردن جوشها ممکن است ترسناک به نظر برسد، اما متخصصان پوست می‌دانند که چگونه این جوشها را بدون آسیب زدن به پوست از بین ببرند. با این که کیت‌های خانگی برای این کار در فروشگاه‌ها وجود دارد، اما متخصصان توصیه می‌کنند که بهتر است این کار را در خانه انجام ندهید. خارج کردن جوشهای سرسیاه با روشهای غیر تخصصی میتواند باعث ایجاد زخم و آسیب‌های جدی در پوست شود.
درباره قرص ایزوترتینوئین و آکنه شدید بیشتر بدانید
لایه برداری شیمیایی
لایه برداری شیمیایی معمولا برای افرادی که می‌خواهند جای زخم‌های جزئی یا لک‌های روی پوست خود را بهبود دهند، به کار گرفته می‌شود. اما استفاده از آن در رفع انواع خاصی از آکنه هم متداول است. این روش باعث باز شدن منافذ مسدود شده پوست و رشد پوست جدید می‌شود. استفاده از یک لایه بردار شیمیایی باعث می‌شود که سلول‌های اضافی، از لایه بالایی پوست برداشته و پاک شوند. مواد رایج موجود در محصولات شیمیایی لایه بردار شامل اسید سالیسیلیک، اسید گلیکولیک و اسید رتینوئیک هستند. از آنجا که در این فرآیند از اسید استفاده می‌شود، در صورت استفاده نادرست میتواند باعث قرمزی، ایجاد پوسته، زخم، عفونت و تغییر رنگ در پوست شود. میتوان لایه برداری پوست را در مطب پزشک نیز انجام داد.
فواصل انجام لایه برداری پوست به کمک کرم‌های لایه بردار، برای پوست‌های چرب کمتر از پوست‌های خشک است.
استفاده از برس مناسب پوست
برس کشیدن پوست میتواند به خلاص شدن از شر سلول‌های مرده سطح پوست کمک کند. از دیگر فواید این کار، کُند کردن علائم پیری است. البته همیشه باید پس از استفاده از برس، پوست خود را آبرسانی کنید. ابزارهای مختلفی برای این کار وجود دارد که پزشک میتواند با توجه به نوع پوست شما، در انتخاب آن کمک کند. استفاده غیر اصولی و بیش از حد از برس پوست، میتواند وضعیت آکنه‌ها را بدتر کرده و به پوست شما آسیب وارد کند.
بیشتر بخوانید: علل و علائم بارداری خارج از رحم
استفاده از لوازم آرایشی و بهداشتی طبیعی
اکثر محصولات آرایشی و بهداشتی غیر دارویی طبیعی، حاوی روغن نیستند. بنابراین منافذ پوست را مسدود نمی‌کنند و باعث چرب شدن آن نمی‌شوند. بهتر است که از پاک کننده‌ها، مرطوب کننده‌ها و لوازم آرایشی با حداقل مواد شیمیایی استفاده کنید.
روشهای پیشگیری از ایجاد جوشهای سر سیاه
برای پیشگیری از تشکیل جوشهای سر سیاه روی پوست، موارد زیر را امتحان کنید:
- صورت خود را هنگام برخاستن از خواب، قبل از خواب و پس از تعریق بشوئید.
- پاک کننده‌های ساینده را به آرامی و با نوک انگشتان روی پوست بمالید. مالش با اسفنج یا پارچه میتواند باعث تحریک پوست شود.
- از محصولات آرایشی و بهداشتی فاقد الکل استفاده کنید.
- از قرار گرفتن در معرض نور خورشید خودداری کنید. زیرا برخی از داروهای آکنه باعث حساسیت بیشتر پوست در برابر اشعه ماوراء بنفش خورشید می‌شوند.
- تعداد دفعاتی که صورت خود را لمس می‌کنید، بسیار محدود کنید.
شستن صورت با یک صابون یا شوینده ملایم و آب ولرم، ساده‌ترین راه برای تمیز کردن پوست است.
درمان جوشهای سرسیاه برای جلوگیری از تکرار آن
افراد مستعد به جوشهای سرسیاه باید از مصرف پاک کننده‌های پایه روغن و الکل خودداری کنند. این ترکیبات می‌توانند در افراد دارای پوست چرب، تحریک و حساسیت ایجاد کنند. اگر پوست معمولی دارید، مرطوب کننده‌های حاوی روغن سبک برای شما مناسب‌ترین گزینه است. در افراد دارای پوست چرب، مرطوب کننده‌های حاوی مقداری چربی، بسیار کمک کننده خواهد بود.
جوشهای سر سفید
جوشهای سر سفید فولیکول‌هایی هستند که با همان ماده جوشهای سر سیاه پر شده‌اند، اما فقط یک منفذ میکروسکوپی ریز در آن‌ها وجود دارد. در نتیجه هوا نمی‌تواند به فولیکول برسد و باعث اکسیداسیون این ماده شود و در نتیجه سفید باقی می‌ماند. جوشهای سر سفید معمولا کوچک و به رنگ سفید یا شیری هستند. این جوشها در حالت عادی ملتهب نیستند، اما در صورتی که باکتری وارد آن‌ها شود، به جوش سر سفید چرکی یا عفونی تبدیل می‌شوند.
جوشهای سر سفید معمولا به دلیل به هم خوردن تعادل هورمونی، تولید بیش از حد سبوم یا چربی پوست، رطوبت زیاد و تعریق بیش از حد ایجاد می‌شوند. عوامل دیگری هم وجود دارند که می‌توانند این نوع آکنه را بدتر کنند؛ از جمله:
- داروهای خاص
- تماس با وسایل آلوده
- آلودگی هوا
درمان جوشهای سر سفید
درمان جوشهای سر سفید شامل داروهای تجویز شده توسط پزشک یا محصولات بدون نسخه هستند. روشهای مختلفی برای درمان این نوع جوشها وجود دارد، مانند استفاده از ژل، لوسیون، پماد، صابون و پدهای دارویی. این محصولات معمولا حاوی بنزوئیل پراکساید، رزورسینول، اسید سالیسیلیک یا گوگرد هستند. گاهی مصرف آن‌ها عوارضی مثل تحریک پوست، سوزش و قرمزی ایجاد میکند. بنابراین بهتر است که مصرف این ترکیبات با تجویز و تحت نظر پزشک صورت گیرد. اگر جوشهای سر سفید به انواع شدیدتر آکنه تبدیل شوند، لازم است درمان‌های جدی‌تری انخاذ شود. البته میتوانید بهترین دارو برای جوش صورت را در این مطلب پیدا کنید.
برای درمان جوشهای سر سفید مقاوم، چه باید کرد؟
داروی تجویز شده برای آکنه به نوع، شدت و دلایل بروز آکنه بستگی دارد. گاهی روشهای معمول درمان آکنه، تاثیر زیادی در روند بهبودی ندارند. در این شرایط، پزشک پس از معاینه، بررسی جوشها و پرسش از بیمار، تصمیم می‌گیرد که از کدام روش درمانی استفاده کند. درمان‌های تخصصی جوش سر سفید معمولا به چند روش خلاصه می‌شود:
- وقتی هورمون‌ها مسئول آکنه هستند، پزشک میتوانید به کمک داروی ضد آندروژن یا کورتیکواستروئید آن‌ها را محدود کند.
- زمانی که باکتری باعث عفونی شدن جوشها شود، مصرف آنتی بیوتیک به مقابله با عفونت و التهاب کمک میکند.
- آخرین روش درمان آکنه، ایزوترتینوئین است. این روش درمانی خوراکی برای انواع آکنه، از جمله جوشهای سر سفید، مناسب است. با شروع این درمان، پوست به تدریج خشک می‌شود. در برخی افراد این خشکی پوست بسیار شدید است و منجر به ترک پوست می‌شود. در چنین شرایطی باید از محصولات مراقبتی تجویز شده توسط پزشک استفاده کرد.
استفاده از داروهای خوراکی معمولا آخرین روش برای درمان آکنه است.
نکات موثر در زمینه پیشگیری و مراقب از پوست در برابر جوشهای سر سفید:
- پوست را دو بار در روز به آرامی، با صابون ملایم و آب ولرم بشوئید.
- از لمس کردن و فشار دادن جوشها خودداری کنید.
- هنگام تراشیدن موی صورت بسیار مراقب باشید.
- از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید اجتناب کنید.
- از محصولات آرایشی و بهداشتی فاقد روغن استفاده کنید.
- قبل از خواب حتما لوازم آرایشی روی پوست را پاک کنید.
- از محصولات نرم کننده بدون عطر و پایه آب برای درمان خشکی پوست استفاده کنید.
- از لباس‌های نخی و گشاد استفاده کنید.
- موهای چرب خود را به طور مرتب با شامپوی مناسب بشوئید.
- روبالشی خود را هر هفته تعویض کنید و پس از شستن، آن را در آفتاب خشک کنید.
کلید مراقبت از پوست در برابر آکنه، مداومت و پیگیری است. هیچ درمان یک شبه‌ای برای این مشکل وجود ندارد. با این که تحقیقات جدید، ارتباط جدی و مستقیم بین رژیم غذایی و آکنه را رد می‌کنند، اما می‌دانیم که داشتن سبک زندگی سالم، باعث سلامت و شادابی کل بدن از جمله پوست می‌شود. به کمک روشهای مراقبت پوست، شست و شوی صحیح و نوشیدن آب کافی، میتوانید پوستی شاداب و باطراوت داشته باشید. در بحث مراقبت از پوست، لازم است پیش از هر کاری، نوع پوست خود را بشناسید و سپس از روشهای مراقبت، پاکسازی و مواد آرایشی و بهداشتی مناسب پوست‌تان استفاده کنید. مشاوره با یک پزشک متخصص در این زمینه بسیار موثر است. اگر به هر دلیلی امکان حضور در مطب پزشک و مشاوره حضوری را ندارید، میتوانید از حال کمک بگیرید. ارتباط با متخصصان پوست و موی حال به راحتی و از منزل یا محل کار، به شکل تلفنی، متنی و تصویری امکان پذیر است. با دریافت توصیه‌های اصولی و هدفمند، پوستی سالم و شاداب خواهید داشت. برای دریافت مشاوره میتوانید از بخش خدمات دکتر آنلاین پوست سایت حال استفاده کنید. علاوه بر این، برای دسترسی ساده‌تر، اپلیکیشن این سامانه را بر روی تلفن همراه یا تبلت خود نصب کنید تا مجموعه‌ای از بهترین مشاوران متخصص و مجرب، همواره همراه شما باشند.
سوالات متداول
برای درمان جوشهای سر سفید باید چه کرد؟
استفاده از ژل، لوسیون، پماد، صابون و پدهای دارویی که معمولا حاوی بنزوئیل پراکساید، رزورسینول، اسید سالیسیلیک یا گوگرد هستند به بهبود جوش سر سفید کمک می‌کنند. دارو های تجویز شده توسط پزشک یا محصولات بدون نسخه هم کمک شایانی خواهند کرد. برای دریافت مشاوره از متخصص پوست مو میتوانید به سایت حال مراجعه کنید.
برای درمان جوشهای سر سیاه چه باید کرد؟
استفاده از سالیسیلیک اسید، کرمها و لوسیونهای رتینوئید، خارج کردن جوش سر سیاه، لایه برداری و استفاده از برس مناسب پوست به بهبود جوش سر سیاه کمک میکند.
دلایل به وجود آمدن جوش سر سیاه چیست؟
تغییرات هورمونی، ترشح بیش از حد چربی از سطح پوست، استفاده زیاد از لوازم آرایشی حاوی چربی، مصرف برخی از داروها، سیگار کشیدن باعث بروز جوشهای سرسیاه می‌شوند.
منابع
