اصلی ترین علائم دیسک گردن

اسپوندیلوزیس گردنی که بیشتر به اسم دیسک گردن شناخته شده، نام یک بیماری تخریب کننده ستون فقرات در ناحیه گردن است. بافت‌هایی که در این بیماری تخریب می‌شوند غضروف بین مهره‌ها، خود مهره‌های ناحیه گردنی ستون فقرات و لیگامان‌های نگهدارنده هستند. این بیماری معمولا با گذر زمان ایجاد می‌شود و بر خلاف تصور رایج شواهد قابل استنادی در مورد ارتباط آن با نوع شغل افراد و سختی آن وجود ندارد. بیماری از طریق تخریب غضروف بین مهره‌ها، بیرون زدن غضروف از مهره‌ها و سایش استخوان‌ها به یکدیگر به وجود می‌آید. پس از مشاهده اولین علائم دیسک گردن باید پیش از هر کاری به مختصص ارتوپد یا متخصص ستون فقرات و مفاصل مراجعه کنید.

علائم دیسک گردن

احساس سختی و درد در گردن یکی از شایع‌ترین علایم دیسک گردن است. درد ممکن است هنگام تکان دادن گردن بیشتر شود. این درد گاهی بر اثر یک فعالیت سنگین ایجاد می‌شود و گاه بدون هیچ دلیل مشخصی به وجود می‌آید و بعد از دوره‌ای از بین می‌رود.

یک علامت دیگر صدمه به دیسک گردن احساس ناخوشایندی است که مرتبا پیش می‌آید و ناپدید می‌شود. فرد مبتلا معمولا در این ناحیه احساس سوزش می‌کند. گاهی این حس ناخوشایند به شکل ناتوانی عضلانی و بی‌ثباتی ظاهر می‌شود. یعنی فرد احساس می‌کند نمی‌تواند سر و گردنش را بالا نگاه دارد و حالتی شبیه به قفل شدن سر و گردن به او دست می‌دهد.

انقباضات عضلانی از علایم دیگر دیسک گردن هستند. این انقباضات گاهی به شکل یک گرفتگی مختصر و گاهی به شکل اسپاسم شدید ظاهر می‌شوند و ممکن است کاملا بدون درد باشند.

صدای خش‌خش و به هم ساییده شدن استخوان هنگام تکان دادن سر معمولا به معنای خورده شدن غضروف و تماس استخوان‌ها با هم است که یک وضعیت جدی است و ممکن است علامت تخریب غضروف گردن باشد. صدای کلیک و تق‌تق بین مهره‌ها به معنی بیرون زدن غضروف است. یعنی هربار که غضروف از جای خود بیرون می‌افتد و برمی‌گردد صدایی ایجاد می‌کند.

دردهای عصبی تند و آزاردهنده علامت دیگر بیماری دیسک گردن هستند. در این حالت درد در شانه‌ها و بازو و دست احساس می‌شود و می‌تواند عملکرد فرد را مختل کند. معمولا قرار گرفتن در یک موقعیت ثابت درد را تشدید می‌کند و حرکت کردن گاه به گاه و کشیدن گردن و شانه آن را آرام می‌کند.

درباره فیزیوتراپی گردن در منزل و نحوه انجام آنم بیشتر بدانید

یکی از شایع‌ترین علایم دیسک گردن احساس سختی و درد در گردن است

دیسک گردن مهره ۵ و ۶

اگرچه تمام مهره‌های ستون فقرات استعداد این را دارند که دچار اسپوندیلوزیس بشوند، ناحیه مهره‌های ۵ و ۶ گردنی از این نظر مهم است که انعطاف‌پذیری و همزمان استواری ناحیه گردن و سر را تامین می‌کند. غضروفی که بین این دو مهره قرار گرفته درست در قوس گردن واقع شده است و به دلیل فشار زیادی که در این ناحیه به ستون فقرات وارد می‌شود استعداد خوردگی و بیرون‌زدگی دیسک در اثر موقعیت‌های نامناسب وجود دارد.

بیشتر بخوانید: اسپاسم عضلانی گردن

درمان دیسک گردن

درمان‎های اولیه دیسک گردن در واقع درمان‎های علامتی هستند. یعنی در این تکنیک‌ها تلاش درمان‌گر این است که از فشار بر روی اعصابی که از بین مهره‌ها عبور می‌کنند کم کند و التهاب عضلات را که باعث درد شده مهار کند. تکنیک‎های درمانی مختلفی برای این بیماری استفاده می‌شود که در ادامه به آن می‌پردازیم.

درمان کایروپرکتیک

کایروپکتور به درمانگری گفته می‌شود که از طریق کار بر روی ستون فقرات و دستگاه اسکلتی فرد بیمار مشکلات وی را برطرف می‌کند. در این روش پزشک با قرار دادن مهره‌ها در جای درستشان از فشار روی تنه عصبی و مفاصل می‌کاهد و التهاب موجود در عضلات را تسکین می‌دهد. اثر درمان کایروپکتور برای بعضی افراد به اندازه اثر داروهای مسکن است.

تزریق استرویید

در مواردی از ابتلا به بیماری دیسک گردن یا اسپوندیلوزیس گردنی، درد و ناراحتی به اندازه‌ای شدید است که بیمار قادر به انجام دادن کمترین حرکات روزمره نیست و در این وضعیت پزشک با تزریق استروییدها در ناحیه دردناک درد را موقتا برطرف می‌کند تا بیمار بتواند به دنبال درمان‌هایی با اثر طولانی‌تر و با ثبات‌تر بگردد. داروهای استروییدی ضدالتهاب‌های قوی هستند که انقباض و درد گردن را به سرعت از بین می‌برند ولی به دلیل اثرات نامطلوبی که در درازمدت بر عملکرد کلی بدن می‌گذارند نمی‌شود مرتب از آنها استفاده کرد.

بیشتر بدانید: درمان قوز گردن

درمان دیسک گردن در منزل

دیسک گردن یک وضعیت اسکلتی است که با دارو قابل درمان نیست و تمام کارهایی که در مطب پزشک انجام می‌شود فقط می‌تواند تا اندازه‌ای از علایم آن بکاهد. بسیاری از تکنیک‌های کاهش درد دیسک گردن در خانه‌ هم قابل انجام هستند و افراد مبتلا در صورت آگاهی کافی از جزییات این روش‌ها می‌توانند از آنها بهره ببرند.

بیشتر بخوانید: درمان انواع سردرد

کنترل درد

هدف اصلی کنترل درد در بیماران متبلا به دیسک گردن بهبود توان حرکتی و کاهش درد تا اندازه‌ایست که به فرد مبتلا اجازه فعالیت‌های روزمره و ورزش‌های اصلاحی را بدهد. همان‌طور که اشاره کردیم در حالت‌های اورژانسی این کار از طریق تزریق استرویید و توسط پزشک معالج انجام می‌شود. ولی در مواردی که در ملایم‌تر است می‌توان از روش‌های ساده‌تری استفاده کرد. مثلا قرار دادن بسته یخ و سرد کردن ناحیه دردناک با کاهش التهاب ناحیه درد را از بین می‌برد. راه دیگر کنترل درد گرمادرمانی است. در برابر سرمادرمانی که التهاب را کاهش می‌دهد، درمان با گرما عضلات درگیر در ناحیه را آرام می‌کند و از این راه درد را تسکین می‌دهد. حمام آب گرم و کیسه آب گرم از منابع حرارتی هستند که برای این منظور استفاده می‌شوند.

استفاده از داروهای مسکن

داروهای مسکنی که بدون نسخه در داروخانه‌ها ارائه می‌شوند در تسکین درد گردن موثرند، اگرچه باید با احتیاط مصرف شوند تا از عوارض اعتیادآور آنها مصون بمانیم. این داروها به دو دسته ضد درد و ضد التهاب تقسیم می‌شوند. داروهای ضددرد مانند استامینوفن با سرکوب کردن سیستم عصبی به شیوه‌ها و ار مسیرهای مختلف مانع احساس درد توسط بیمار می‌شوند. داروهای ضدالتهاب مانند ایبوپروفن و آسپیرین با اثر ضدالتهابی فعل و انفعالات بافتی که منجر به احساس درد می‌شوند را کاهش می‌دهند. هر دوی این دسته‌های دارویی در آرام کردن دردهای گردنی موثرند و برای دردهای مزمن و ملایم تجویز می‌شوند. در صورتی که درد شدید باشد و با این مسکن‌ها آرام نشود شل کننده‌های عضلانی و مسکن‌های نارکوتیک جویز می‌شوند ولی این داروها را فقط برای دوره‌های کوتاهی می‌توان مصرف کرد. دلیل این امر خاصیت اعتیادآوری بالای آنهاست.

تحریک الکتریکی

یک راه مهار درد دیسک گردن استفاده از پالس‌های الکتریکی است. در این روش که البته هنوز کارآیی آن قطعی نشده و به اثبات نرسیده با استفاده از دستگاهی به نام TENS( تحریک الکتریکی عصب از راه پوست) به نواحی دردناک میکروشوک‌های الکتریکی داده می‌شود و این شوک‌های کوچک پیام‌های درد را مسدود می‌کنند. انواعی از این دستگاه‌ها قابل استفاده در منزل هستند.

تمرین‌های روانشناختی می‌تواند به بهبود درد گردن کمک کند

تمرین‌های روانشناختی

در این روش بیمار با تمرین‌هایی از قبیل تمرکز ذهنی و تخیل فعال دردهای ستون فقرات را تعدیل می‌کند. این تکتیک درمانی بر اساس این فرض طراحی شده که بسیاری از دردهای گردنی تا اندازه‌ای منشاء عصبی هم دارند. در این حالت فرد در جایی آرام و با چشمان بسته می‌نشیند و سعی می‌کند به دلایلی ناراحتی‌اش پی ببرد. آرامشی که در طی این فعالیت در بدن ایجاد می‌شود درد گردن را هم تسکین می‌دهد.

اصلاح خواب بیمار

بسیاری از افراد مبتلا به دیسک گردن از اختلالات خواب هم رنج می‌برند و توصیه می‌شود که درمان دیسک و بدخوابی با هم صورت بگیرد. بخشی از این درمان اختلال خواب از طریق تجویز داروهای خواب‌آور انجام می‌شود و بخشی از طریق اصلاح سبک زندگی. مثلا به فرد بیمار توصیه می‌شود در ساعات مشخصی بخوابد و در طول روز چرت نزند. گرفتن دوش آب گرم قبل از خواب و پرهیز از مصرف مواد محرک مثل قهوه و سیگار از جمله این مراقبت‌ها هستند.

شما میتوانید از بخش پزشک آنلاین سایت حال با پزشکان و مشاوران آنلاین در هر ساعت از شبانه روز ارتباط برقرار کنید.

ورزش‌های مناسب برای دیسک گردن

بیماری دیسک گردن در وهله اول به دلیل قرارگیری نامناسب مهره‌ها بر روی هم ایجاد می‌شود و به همین ترتیب با اصلاح وضعیت قرارگیری مهره‌ها می‌شود تا اندازه‌ای آن را بهبود بخشید یا دست کم از پیشرفت‌ آن جلوگیری کرد. درمان‌های اصلاحی در مطب کایروپرکتور در واقع به همین هدف انجام می‌شوند ولی چنین مراجعه‌هایی همیشه کافی نیستند. ورزش‌های اصلاحی که برای بهبود موقعیت مهره‌ها نسبت به هم طراحی شده‌اند از مهم‌ترین شیوه‌های درمانی دیسک گردن به حساب می‌آیند. این ورزش‌ها در سه دسته تقویتی، کششی و هوازی تقسیم‌بندی می‌شوند.

حرکات کششی

کشش هدفمند برای کاهش تنش و افزایش انعطاف‌پذیری عضلات گردن و ستون فقرات بسیار موثر است. در مورد دیسک گردن کشیدن عضلات شانه و گردن و عضلات فوقانی پشت به کنترل درد کمک زیادی می‌کنند.

بیشتر بخوانید:  علائم دیسک کمر

حرکات تقویتی

حرکات تقویتی به تمرین‌هایی گفته می‌شود که بافت عضلات نگهدارنده گردن را افزایش می‌دهند و به این ترتیب مانع فشار زیاد به گردن می‌شوند. ساده‌ترین این تمرین‌ها شامل قرار دادن کف دست روی پیشانی، گوش و پس سر و فشاردادن سر در حالت عمودی به کف دست هستند. تمرین‌های ساده‌ای مانند این به مهار التهاب و درد در بعضی افراد کمک زیادی می‌کنند.

ورزش کردن به صورت استاندارد و زیر نظر مربی به بهبود علائم دیسک کمک می‌کند

ورزش هوازی

حرکات ایروبیک ملایمی که به ستون فقرات فشار وارد نکنند می‎توانند به مبتلایان به دیسک گردن کمک کنند. این تمرین‌ها باعث افزایش ضربان قلب و گردش خون می‌شوند. عضلات و مفاصل را در حرکت نگه می‌دارند و اکسیژن و مواد مغذی را به همه بافت‌ها از جمله ستون فقرات می‌رسانند. این تمرین‌ها همچنین به دلیل تحریک ترشح اندورفین که یک ضد درد طبیعی است به کاهش درد بیماران کمک می‌کنند. با این حـال باید توجه داشت که حرکات ناگهانی و فشار بیش از حد روی ستون فقرات می‌تواند به جای بهبود علایم آنها را تشدید کند. تمرین‌هایی که برای بهبود وضعیت گردن انجام می‌شود باید حتما تحت نظر فرد متخصص آموخته و بعد اجرا شود.

بیشتر بخوانید: درمان افسردگی با ورزش

عمل دیسک گردن

جراحی دیسک گردن زمانی ضرورت پیدا می‌کند که بقیه روش‌های درمانی که تا اینجا به آنها اشاره شد به نتیجه نرسند و نتوانند از درد و ناراحتی فرد مبتلا بکاهند. هدف این جراحی‌ها اصلاح مشکلاتی است که از ابتدا باعث درد شده‌اند. در این شیوه جراح با ایجاد تغییرات پایدار اسکلتی تلاش می‌کند سایش استخوان‌ها و انقباضات عضلانی و التهاب نواحی درگیر را برطرف کند.. تحقیقات نشان می‌دهند که چیزی حدود ۳۰ درصد از موارد ابتلا به دیسک گردن به درمان‌های غیرجراحی و متداول پاسخ مناسب نمی‌دهند و نیازمند جراحی هستند. با این حـال در همین موارد هم یک دوره درمانی غیر جراحی بین ۱ تا ۳ ماه لازم است تا فرد برای جراحی آماده شود.

پیش از اینکه چنین درمان‌هایی انجام شوند لازم است که بیمار خود را آماده مراحل بعد از جراحی دیسک گردن کند. دوران نقاهت این درمان‌ها کمی طولانی هستند و فرد باید در این دوره به پزشک کایروپرکتور و فیزیوتراپی دسترسی داشته باشد. او همچنین باید بتواند برای مدت زمان کافی از محل کارش مرخصی بگیرد تا دوران نقاهت را سپری کند. بعد از تمام این ملاحظات،و در صورتی که که فرد شرایط لازم برای درمان جراحی را داشت، این درمان به شرطی تجویز می‌شود که شواهد کلینیکی کافی از تغییرات تخریبی غضروفی و اثر این تخریب بر درد بیمار موجود باشد.

بیشتر بخوانید: پیشگیری از نقرس

اتصال بین مهره‌ای

اولین شیوه درمان جراحی دیسک گردن اتصال دادن دو مهره‌ایست که غضروف بین آنها آزرده و تخریب شده است. هدف این روش این است که با اتصال این دو بخش یک قطعه غیرمتحرک و ثابت در قوس نخاعی ایجاد شود و به این ترتیب از فشار زیاد بر عضلات و عصب این ناحیه جلوگیری شود. برای این کار ابتدا برشی در جلوی گردن فرد ایجاد می‌شود و عضلات اطراف نخاع کنار زده می‌شوند. در ادامه کار غضروف تخریب شده از بین دو مهره مورد نظر بیرون کشیده می‌شود و یک قطعه پیوند استخوان یا وسیله فلزی سازگار با بافت بدن روی آنها قرار می‌گیرد و آن‌ها را محکم به هم متصل می‌کند. در انتهای جراحی عضلات مجددا به جای خود برمی‌گردند و ناحیه بخیه می‌شود.

در این روش جراحی هدف نهایی این است که دو مهره کاملا به هم جوش بخورند و متصل شوند و پیوند استخوان تنها به منظور تحریک این فرایند انجام می‌شود. بیمار بعد از ۶ هفته می‌تواند به تدریج به زندگی معمولی برگردد ولی بهبود کامل گاه ۱ سال طول می‌کشد.

درباره فیزیوتراپی کمر در منزل بیشتر بدانید

قرار دادن یک دیسک مصنوعی در گردن یکی از روش‌های جراحی دیسک گردن است

قرار دادن مفصل مصنوعی

روش دیگر جراحی دیسک گردن قرار دادن یک دیسک مصنوعی در ناحیه است. در این روش بر خلاف روش قبلی مهره‌ها غیر متحرک نمی‌شوند و نتیجه به وضعیت طبیعی شبیه‌تر است. برای این کار ابتدا مانند روش قبلی برشی در جلوی گردن ایجاد می‌شود و عضلات نخاعی آزاد می‌شوند. تفاوت این تکنیک در اینجاست که بعد از بیرون آوردن دیسک آسیب دیده یک غضروف مصنوعی به جای آن قرار می‌گیرد و با وسایلی در جای خود محکم می‌شود. بعد از بخیه کردن و مرخص کردن بیمار از او خواسته می‌شود که برای زمانی حدود ۶ ماه از نگهدارنده اسکلتی استفاده کند تا مفصل مصنوعی در جای خود محکم شود و فرد بتواند به زندگی عادی برگردد.

حرف آخر

دیسک گردن بیماری‌ای است که به‌طور کامل درمان نمی‌شود و تلاش کادر درمان بر این است که بتوانند آسیب‌های موجود را به حداقل برسانند. اگر علائم این بیماری را احساس می‌کنید، باید به پزشک متخصص ارتوپد مراجعه کنید و تحت درمان قرار بگیرید. همچنین می‌توانید در کوتاه‌ترین زمان و با صرف کمترین هزینه با پزشکان متخصص حال مشاوره آنلاین داشته باشید و از راهنمایی‌هایی آنان بهره‌مند شوید.

سوالات متداول