نقرس چیست و علائم و روش های درمان آن کدامند؟

نقرس نوعی بیماری مفصلی است که در اثر تجمع کریستال‌های اسید اوریک در مفاصل ایجاد می‌شود. اسید اوریک محصول تجزیه پروتئین‌هایی است که در اثر مواد غذایی مصرفی در بدن تجمع می‌یابد. ناهنجاری در کنترل اسید اوریک و تبلور این ترکیبات در مفاصل ممکن است باعث دردهای مفصلی، سنگ کلیه و انسداد لوله‌های کلیه با اسید اوریک شود که به نارسایی کلیه منجر می‌شود. نقرس یکی از بیماری‌هایی شایع بوده که افراد زیادی را در طول تاریخ گرفتار کرده است. اگر می‌خواهید بدانید که نقرس چیست و چه علائمی دارد، این مقاله را تا انتها بخوانید. برای طرح سوالات و تماس با پزشک در این زمینه هم می‌توانید از مشاوره آنلاین پزشکی سامانه حال کمک بگیرید.

درباره درمان بیماری بورسیت و نشانه های آن می‌توانید این مطلب را بخوانید

شیوع نقرس در مردان بسیار بیشتر از زنان است و احتمال ابتلا به آن با افزایش سن بالا می‌رود. بیشتر زنان مبتلا به این بیماری در سنین پیش از یائسگی هستند. میزان ابتلای فرزندانی که والدین آن‌ها به نقرس مبتلا هستند، حدود ۲۰ درصد است. در حـال حاضر چهار درصد آمریکایی‌ها به نقرس دچار هستند و میزان شیوع این بیماری در ۲۰ سال گذشته به حد زیادی افزایش یافته است. شایع‌ترین محل حمله حاد نقرس،  مفصل قاعده انگشت شست پا است. گرچه بروز این بیماری در میان افراد مبتلا به اسید اوریک بالا شایع است، اما همه این افراد به نقرس دچار نخواهند شد.

درباره آزمایش نقرس و نحوه انجام آن بیشتر بدانید

علام بیماری نقرس چیست؟

حملات نقرس با شروع سریع درد در مفصل آسیب دیده و به دنبال آن، گرما، تورم، تغییر رنگ و حساسیت مشخص می‌شود. مفصل کوچک در قاعده انگشت شست، شایع‌ترین محل برای حمله است. مفاصل دیگری که می‌توانند تحت تاثیر قرار گیرند، شامل مچ، زانو، انگشتان و آرنج هستند. در بعضی از افراد این درد به حدی شدید است که حتی تماس انگشت با پتو در زمان خواب هم برای فرد آزاردهنده و دردناک خواهد بود. این حملات دردناک معمولا طی چند ساعت تا چند روز حتی بدون درمان هم فروکش خواهد کرد.

در موارد نادر این نوع حملات طولانی شده و ممکن است برای هفته‌ها ادامه داشته باشند. اکثر مبتلایان به نقرس در طول سال، حملات مکرری را تجربه خواهند کرد. از دیگر نشانه های بیماری نقرس می‌توان به پوسته پوسته شدن پوست روی مفصل، قرمز و براق شدن پوست و در موارد نادر به تب اشاره کرد. با پیشرفت نقرس ممکن است که افراد نتوانند مفاصل خود را به طور عادی حرکت دهند.

بیشتر بخوانید: علائم اولیه سرطان معده

ریسک فاکتورهای نقرس چیست

عواملی وجود دارند که احتمال ابتلای افراد به نقرس را افزایش می‌دهند. برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• چاقی
• عوامل ژنتیکی
• افزایش ناگهانی وزن به ویژه در جوانی
• مصرف الکل در حد متوسط تا شدید
• فشار خون بالا
• علائم دیابت
• اختلال در عملکرد کلیه
• مصرف داروهایی که باعث بالا رفتن اسید اوریک می‌شوند
• کاهش آب بدن
• خوردن غذاهای حاوی اسید اوریک زیاد مثل گوشت قرمز، سیرابی، قارچ و…

نوشیدن آب کافی با کاهش رسوب اسید اوریک باعث کاهش ریسک ابتلا به نقرس می‌شود

نشانه های نقرس چیست و بیشتر در کدام اندام ها دیده می‌شود؟

انگشت شست پا

مفصل قاعده انگشت شست پا، شایع‌ترین محل حمله حاد نقرس است. این حملات می‌توانند در صورت عدم درمان نقرس به صورت مکرر ایجاد ‌شوند. لازم است پس از بروز این حمله به پزشک مراجعه کنید؛ زیرا عدم درمان آن می‌تواند با گذشت زمان باعث آسیب به مفاصل، تاندون‌ها و سایر بافت‌ها شود.

انگشتان دست

رسوب کریستال‌های اسید اوریک در مفاصل انگشت ممکن است باعث ایجاد نقرس شود. برای تسکین درد ناشی از آن در هنگام حمله نقرس کافی است که به مفصل دردناک خود استراحت دهید.

  سایر مفاصل

نقرس ممکن است به سایر مفاصل مثل آرنج یا زانو هم حمله کند. درباره علل درد زانو این مطلب را بخوانید.

بیشتر بخوانید: راه ‌های تقویت حافظه

تشخیص نقرس

به چند روش می‌توان این بیماری را در افراد شناسایی کرده و تشخیص داد؛ از جمله:

آزمون مایع مفصلی

پزشک زمانی به وجود نقرس مشکوک می‌شود که بیمار سابقه حملات مکرر دردناک به ویژه در قاعده انگشتان پا یا مچ و زانوها را داشته باشد. مطمئن‌ترین آزمایش برای نقرس، تشخیص بلورهای اسید اوریک در مایع مفصلی است که از طریق نمونه برداری از بافت داخل مفصل به کمک آمپول به دست می‌آید. این کار معمولا در مطب و با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. پس از استریل کردن محل، یک سرنگ را به درون بافت مفصل ملتهب فرو کرده و مایع موجود را برای تست خارج می‌کنند. هنگامی که مایعات مفصل به دست آمد، از نظر بلورهای اسید اوریک و عفونت آنالیز می‌شود.

آزمایش خون

گاهی پزشک انجام آزمایش خون برای اندازه‌گیری میزان اسید اوریک خون را هم لازم می‌داند. خوب است بدانید که بسیاری از افراد مبتلا به اسید اوریک بالا به نقرس دچار نمی‌شوند؛ در حالی که بعضی افراد با سطح اسید اوریک نرمال دچار این بیماری خواهند شد.

رادیوگرافی

بعضی اوقات می‌توان از تصاویر رادیوگرافی ساده هم برای تشخیص نقرس استفاده کرد. در این تصاویر تجمع بلورهای اسید اوریک در اطراف مفاصل یا تخریب آن‌ها قابل مشاهده است.

علاوه بر آزمایش مایع مفصلی و تست خون، تصاویر رادیوگرافی هم می‌توانند به تشخیص نقرس کمک کنند

پیشگیری از نقرس

شاید این سوال برایتان پیش بیاید که راه‌های پیشگیری از نقرس چیست ؟

هیدراته نگه داشتن بدن، به معنی حفظ مایعات کافی در بدن است. این کار به جلوگیری از حملات نقرس کمک کرده و خطر تشکیل سنگ کلیه را در این افراد کاهش می‌دهد. مصرف الکل می‌تواند باعث دهیدراته شدن بدن شود؛ یعنی با افزایش ادرار آوری، آب بدن را دفع کرده و با افزایش رسوب املاح، خطر حمله نقرس را افزایش دهد. هرچه سرعت دفع اسید اوریک از کلیه‌ها بیشتر شود، احتمال رسوب کریستال‌های آن در مفاصل هم کمتر شده و از بروز نقرس جلوگیری خواهد شد.

تغییرات در رژیم غذایی هم می‌تواند به کاهش سطح اسید اوریک خون کمک کند. از آن‌جا که بخشی از پروتئین موجود در مواد غذایی توسط بدن به اسید اوریک تبدیل می‌شوند، توصیه می‌شود که از مصرف غذاهای غنی از پروتئین خودداری کنید. این غذاها شامل صدف، گوشت قرمز، جگر، مغز و کلیه هستند. در حالی که غذاهای دریایی و گوشت قرمز حاوی مقادیر زیادی پروتئین بوده و احتمال ابتلا به نقرس را افزایش می‌دهند، به نظر می‌رسد مصرف لبنیات کم چرب این خطر را کاهش ‌دهد. کاهش وزن هم می‌تواند در کم کردن خطر حملات مکرر نقرس نقش موثری داشته باشد.

شما میتوانید از بخش پزشک آنلاین سایت حال با پزشکان و مشاوران آنلاین در هر ساعت از شبانه روز ارتباط برقرار کنید.

بیشتر بدانید: روش‌های درمان خواب زیاد

درمان نقرس

تا اینجا فهمیدیم که علائم و راه‌های پیشگیری از نقرس چیست اما برای درمان آن چه باید کرد؟ داروهای درمان کننده نقرس چیست و چقدر در بهبود این بیماری موثر است؟ برخی از داروها قادرند درد و التهاب ناشی از حمله نقرس را کاهش دهند. این داروها شامل داروهای ضد التهاب مثل ایبوپروفن و ناپروکسن و کورتیکواستروئیدها هستند. این داروها به شکل خوراکی و تزریقی در دسترس هستند. این درمان‌ها موقتی بوده و برای رفع فوری علائم بیماری به کار می‌روند. در حالی که به کمک داروهای دیگری می‌توان به درمان بلند مدت بیماری کمک کرد. این داروها برای کاهش سطح اسید اوریک خون مصرف می‌شوند و می‌توانند از رسوب اسید اوریک در مفاصل، کلیه‌ها و بافت‌ها جلوگیری کنند. در نتیجه از حملات و عوارض بعدی آن جلوگیری می‌کنند. این داروها شامل آلوپورینول، فبوکسوستات، لزینوراد و پروبنسید هستند. البته می‌توانید رژیم غذایی نقرس را از این مقاله بخوانید که می‌تواند در درمان نقرس به شما کمک کند.

امروزه تحقیقات زیادی در زمینه پیشگیری و درمان نقرس در سراسر جهان انجام می‌شود. داروهای جدیدی برای این منظور در حـال تولید است که در درمان اسید اوریک بالا در بیماران مبتلا به نقرس بی‌خطر بوده و ریسک ابتلا به آن را کاهش می‌دهند.

سوالات پزشکی خود را میتوانید از بخش سوال پزشکی از هوش مصنوعی آنلاین سایت حال بپرسید.

برای تشخیص نقرس از مایع مفصلی به وسیله سرنگ نمونه‌برداری می‌کنند

حرف آخر

نقرس یک بیماری التهابی با تورم مفصلی است که به دلیل تجمع بیش از حد اسید اوریک در بدن ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند با حمله‌های مکرر درد، تورم، سوزش و التهاب در مفصل همراه باشد. برای پیشگیری از این بیماری لازم است آب کافی بنوشید و از مصرف غذاهای حاوی مقدار زیادی گوشت قرمز و غذاهای دریایی خودداری کنید. برای درمان آن هم می‌توان از داروهایی که سطح اسید اوریک خون را کاهش می‌دهند استفاده کرد. برای این که بدانید نقرس چیست و چگونه درمان می‌شود می‌توانید از پزشکان مجرب سامانه خدمات پزشکی و سلامت حال کمک بگیرید. آیا شما تجربه‌ای درباره بیماری نقرس دارید؟

سوالات متداول