گاهی اوقات لایه‌های ضخیمی از سلول‌های مرده روی پاشنه پا، ما را به شدت کلافه می‌کند. ترک پا شکافی است که روی پوست مرده پاشنه پا ایجاد میشود. درست است که در مراحل اولیه این ترکها دردناک نیستند، اما محرک‌هایی برای تجمع باکتری‌ها و ویروس‌ها و بروز عفونت به شمار می‌روند. اگر از ترکهای پا رنج می‌برید ما به شما روش‌های درمان و پیشگیری از این عارضه را معرفی می‌کنیم.
علائم ترک پا چیست؟
علائم ترک پا از خفیف تا شدید متغیر است و هرکدام نشانههای مشخصی دارد که به شرح زیر است:
علائم ترک پای خفیف: تغییر رنگ پوست پاشنه به زرد و قهوه‌ای (که حاکی از بروز پینه در پا است)، ضخیم شدن پوست اطراف ترکها، بروز ترکهای متعدد با عمق کم روی پاشنه
علائم ترک پای شدید: در این مرحله ترکها عمیق می‌شوند. پس خونریزی از موضع ترکها و بازماندن زخم آنها دور از انتظار نیست. همچنین در این مرحله پس از هر بار گام برداشتن، پاشنه پا درد می‌گیرد.
ازآنجایی‌که پاشنه پا دائم با مکان‌های آلوده در تماس است. در صورتی که ترکهای آن درمان نشود امکان بروز زخم‌های عمیق به همراه عفونی شدن این زخم‌ها وجود دارد. همچنین برخی افراد به بیماری سلولیت (عفونت دردناک پوست) مبتلا می‌شوند.
بیشتر بخوانید: گرفتگی صدا چیست؟
دلایل به وجود آمدن ترکهای پاشنه پا
هنگامی‌که پوست پاشنه پا خشک و ضخیم میشود، امکان ترک خوردن آن به وجود میآید. این ترک خوردن‌ها ناشی از افزایش فشار چربی زیر پاشنه و عدم کسانی پوست خشک پاشنه است. عواملی مختلفی میتواند ترک پاشنه را به وجود آورد که آنها را به عوامل محیطی و عوامل پزشکی دسته‌بندی می‌کنند. عوامل محیطی شامل موارد زیر است:
ساعت‌های طولانی ایستادن: ایستادن مداوم باعث سایش پاشنه پا میشود و پوست آن را پینه‌دار می‌کند. بروز پینه دلیلی بر به وجود آمدن ترک پاشنه است.
راه رفتن با پای‌برهنه یا پوشیدن صندل: این عامل نیز مشابه ایستادن طولانی ولی با اثر بیشتر باعث خشک شدن و ساییده شدن پاشنه پا خواهد شد.
دوش گرفتن طولانی با آب داغ: استحمام‌های طولانی با آب گرم باعث از بین رفتن رطوبت پوست بدن میشود. خشک شدن پاشنه و عدم توجه به آن، پاشنه‌های ترک‌خورده را به وجود می‌آورد.
استفاده از صابون‌های بسیار قوی: همان‌طور که متوجه شدید هر عاملی که باعث از بین رفتن چربی و رطوبت پوست شود، پینه و در پی آن ترک را به وجود می‌آورد. استفاده از صابون‌های خیلی قوی باعث خشکی بیش از اندازه پوست شده و آن را مستعد ترک خوردن می‌کند.
کفش‌هایی که بیش از حد با پاشنه درگیرند: قرار نیست همیشه کفش‌های تنگ آسیب‌رسان باشند، اگر کفش بزرگ باشد و در زمان راه رفتن برای حفظ پاشنه، روی آن بلغزد منجر به بروز پینه خواهد شد.
خشکی پوست: همان‌طور که می‌دانید افرادی که پوست خشکی دارند بیشتر در معرض پوسته‌پوسته شدن و ترک روی پوست بدن هستند. این افراد باید بیشتر مراقب بروز ترک پا باشند.
درباره پوست خشک و روش‌های کاربردی مراقبت از آن، مطلبی را در بلاگ بخوانید.
علل پزشکی بروز خشکی پاشنه و ترک پا
گاهی اوقات فرد تمامی مراقبت‌های لازم برای عدم به وجود آمدن پینه به‌صورت محیطی در پا را کنترل می‌کند، اما مجددا به ترک پا مبتلا میشود. این عارضه به دلایل زیر ممکن است اتفاق بیفتد:
دیابت و قند خون بالا: قند خون بالا و عدم گردش خون صحیح ناشی از آن، خشکی پوست را ایجاد می‌کند. همچنین آسیب‌های عصبی که در این افراد به وجود میآید مانع از اطلاع به‌موقع از به وجود آمدن این ترکها در پا میشود، چون حسگرها در این ناحیه ضعیف شده‌اند.
راجع به دیابت و نشانههای آن در حال بخوانید.
کمبود ویتامین: کمبود برخی ویتامین‌ها مثل ویتامین B3 و B7 فرد را با خشکی پوست مواجه می‌کند. خشکی پوست عامل اصلی پینه و ترک پاشنه است.
قارچ پا: قارچ پا در بافت مرده پاشنه پا باقی‌مانده و به آن حمله می‌کند. این قارچ‌ها از زمین به پا منتقل میشود.
کمکاری تیروئید: خشکی پوست در افرادی که به کمکاری تیروئید مبتلا هستند، بهدلیل کاهش ترشح هورمون‌ها از غدد اکرینی پوست است. کاهش ترشح این هورمون‌ها باعث کاهش تعرق و خشکی دست و پا خواهد شد.
درماتیت: این بیماری یک مشکل مزمن پوستی است که با خارش و خشکی پوست همراه میشود.
درماتوز: این بیماری بافت پوست را مورد حمله قرار می‌دهد و به بیماری سیستم انسدادی معروف است که بر پوست، مو و ناخن تأثیر می‌گذارد.
چاقی و بارداری: چاقی و بارداری باعث افزایش وزن و افزایش فشار به پاشنه پا شده و بافت چربی زیر پاشنه، فشاری مضاعف به پوست خشک پاشنه وارد می‌کند که باعث ترک پا میشود.
افزایش سن: با افزایش سن، فرآیند جوان‌سازی پوست با سرعت کمتری انجام میشود و با گذشت زمان پینه‌های پاشنه بدتر می‌شوند.
درمان‌های خانگی ترک پا
روش‌های مختلف خانگی برای درمان ترکهای ایجاد شده در پاشنه پا وجود دارد که هرکدام با اثرگذاری خاصی بر خشکی پوست یا لایه‌برداری از آن، روند بهبود را سرعت می‌بخشد. به خاطر داشته باشید اگر پوست شما رطوبت خود را از دست ندهد به این عارضه دچار نمی‌شوید. با ما همراه باشید تا این روش‌های خانگی را بیشتر بشناسید.
استفاده از کرم ترک پا
کرم‌های مرطوب‌کننده مختلفی در بازار برای درمان ترک پاشنه پا وجود دارد، اما بهترین کرم ترک پا نباید حاوی سالیسیلیک اسید، آلفا هیدروکسی اسیدها و ایزومراز ساکارید باشد؛ چراکه هرکدام از این مواد پوست را خشک‌تر می‌کند و بهتر است در ترکیباتش موادی مثل اوره، اسیدلاکتیک، اسید هیالورونیک، گلیسیرین، دی متیکون، لانولین و روغن‌های معدنی مثل شی باتر داشته باشد.
برای افزایش اثردهی کرم پاشنه، صبح‌ها بعد از بیدار شدن و قبل از کار روزانه پاشنه‌ها را با این کرمها مرطوب کنید که خاصیت ارتجاعی آن را افزایش یابد. علاوه بر آن بهتر است در طول روز دو الی سه بار از این کرم استفاده کنید.
استفاده از برخی از این کرمها ممکن است سوزش به همراه داشته باشد، اما نگران نباشید. سوزش‌های جزئی کاملا طبیعی است. در صورتی که این لوسیون‌ها باعث حساسیت یا تغییر رنگ و التهاب در پوست شما شد از آن استفاده نکنید.
استفاده از کرم روشی درمانی برای ترک پا
لایه‌برداری و اسکراب از پوست
ازآنجایی‌که پوست پاشنه، خشک شده و حالت ارتجاعی خود را ازدست داده است، در اثر اعمال فشار ترک می‌خورد. لایه‌برداری این پوستهای مرده و خشک‌شده برای درمان ترک پاشنه بسیار کارآمد است. برای اسکراب ابتدا ۲۰ دقیقه پا را در آب ولرم قرار دهید که این پینه‌ها نرم‌تر شوند، پس‌ازآن به سلیقه خود از هر ماده لایه‌بردار که به‌صورت شیمیایی (شکرها و کوکتل‌های اسکراب) و چه فیزیکی (سنگ‌پا یا سوهان پا) عمل می‌کند استفاده کنید.
بعد از لایه‌برداری به آرامی پاهای خود را خشک‌کنید و به تمام پا مرطوب‌کننده بزنید. بهتر است برای ایجاد شرایط مناسب جذب رطوبت، بعد از استفاده از کرم مرطوب‌کننده جوراب بپوشید.
شما میتوانید از بخش پزشک آنلاین سایت حال با پزشکان و مشاوران آنلاین در هر ساعت از شبانه روز ارتباط برقرار کنید.
لایه‌برداری یکی از روش‌های مناسب درمانی ترک پا
استفاده از بانداژ مایع
میتوانید از بانداژ مایع برای پانسمان ترکها استفاده کنید که علاوه بر ممانعت از ایجاد ترک جدید، به درمان ترکهای قدیمی نیز کمک کند. این بانداژ در عین کمک به درمان ترکها از ابتلا به عفونت نیز جلوگیری می‌کند.
در صورتی که اطلاعات بیشتری برای درمان ترک پا نیاز دارید میتوانید از مشاوران ما در حال کمک بگیرید.
عسل روشی مناسب برای درمان
ازآنجایی‌که عسل خواص ضد میکروبی و ضد باکتریایی دارد میتواند به‌عنوان ماده‌ای برای درمان ترک پاشنه پا عمل کند. علاوه بر آن، عسل با خاصیت التیام‌بخشی و پاک‌سازی زخم‌ها و همچنین مرطوب کردن آنها برای درمان ترکهای عمیق پاشنه نیز مؤثر است.
برای استفاده میتوانید مقداری عسل را در آب مخلوط کرده و از آن به‌عنوان محلول اسکراب یا محلولی برای ماسک پا استفاده کنید.
روغن نارگیل و روغن زیتون
اغلب استفاده از روغن نارگیل برای درمان خشکی پوست، اگزما و پسوریازیس پیشنهاد میشود. این روغن طبیعی با حفظ رطوبت پوست، روند درمان را سرعت می‌بخشد. این روغن با خاصیت ضدالتهابی و ضد میکروبی بسیار مناسب آن است که بعد از اسکراب و لایه‌برداری به‌عنوان مرطوب‌کننده مصرف شود.
روغن‌زیتون نیز برای چرب کردن و حفظ رطوبت توصیه میشود این روغن با سرعت بیشتری نسبت به روغن نارگیل جذب میشود. پس می‌توان به‌عنوان مرطوب‌کننده روزانه نیز از آن استفاده کرد.
وازلین
وازلین به‌عنوان ماده پارافینی شناخته میشود. نقش این ماده در تحقیقات علمی به‌عنوان درمان‌کننده ترک پا معرفی نشده است، اما به‌عنوان روشی محافظتی که به درمان سریع ترک پا کمک می‌کند معروف است. وازلین منافذ پوست را که رطوبت پا از آن خارج میشود مسدود می‌کند.
بهتر است برای نتیجه‌گیری مناسب بعد از استحمام یا لایه‌برداری پاشنه پا، مرطوب‌کننده فاقد چربی مصرف کنید و بعد از جذب آن، برای محبوس کردن رطوبت در پا به پاشنه‌ها وازلین بزنید. اگر می‌خواهید وازلین تأثیر بیشتری بگذارد، بعد از استفاده از آن جوراب بپوشید.
نکته مهمی که باید به آن توجه کرد این است که درصورت مبتلا بودن به نوع حاد ترک پا، از وازلین استفاده نکنید.
روش‌های پیشگیری از ابتلا به ترک پا
اگر پاشنه‌های شما مستعد خشکی و ترک است، اولین مرحله برای پیشگیری از ابتلا به این عارضه انتخاب و استفاده از کفش‌های مناسب با مواد سازنده مرغوب است. به خاطر داشته باشید کفش‌های خود را بدون جوراب نپوشید و از کفش‌هایی که مواد درون آن الکتریسیته ساکن ایجاد می‌کند استفاده نکنید.
همچنین در زمان انتخاب کفش، محصولی را انتخاب کنید که کاملا اندازه پای شما بوده و پاشنه آن پهن باشد. علاوه بر آن در زمان خرید کفش، از خرید محصولات زیر اجتناب کنید:
- دمپایی‌ها، صندل‌ها و کفش‌های پشت‌باز
- کفش‌های پاشنه‌بلند
- کفش‌های خیلی تنگ و خیلی گشاد
روش‌های دیگر جلوگیری از ترک پا استفاده مداوم از مرطوب کننده‌های پا و عدم نشستن و ایستادن طولانی مدت و نوشیدن مایعات فراوان است. بهتر است افرادی که به دیابت مبتلا هستند به‌صورت روزانه پاهای خود را معاینه کنند.
بیشتر بخوانید: مننژیت مغزی
بوی بد پا ناشی از ترک در پاشنه
شاید برایتان جالب باشد که بدانید باکتری‌هایی که در ترک پاشنه وجود دارند عامل ایجاد بوی نامطبوع پا هستند. برای از بین بردن این بوی نامطبوع و نرم کردن پینه‌های پا میتوانید از سرکه استفاده کنید. سرکه خوراکی ضرری به بدن و پوست نمی‌رساند و آن را ضدعفونی می‌کند.
برای استفاده از سرکه ابتدا پاها را با آب و صابون ملایم بشویید. سپس پاهای خود را در ظرفی حاوی آب و سرکه قرار دهید. بعد از خیس خوردن پاها اگر قصد لایه‌برداری دارید، بهتر است آنها را آبکشی کنید که عمل لایه‌برداری با سوزش همراه نشود.
کلام آخر
ما از پاهای خود در خیلی کار می‌کشیم. این اندام‌های حیاتی هر روز بدن ما را حمل می‌کنند بدون اینکه گلایه‌ای از ما داشته باشند، اما گاهی اوقات مبتلا به عارضه‌های خاصی می‌شوند که یکی از این عارضه‌ها ترک پا است.
ترک پاشنه پا اغلب بهدلیل خشکی ایجاد شده در پا به وجود میآید. اگر ترک پاشنه پا در پی بیماری خاصی به وجود آمده باشد، حتما با پزشک معالج خود برای درمان آن مشورت کنید. درمان ترک پا ممکن است اندکی زمان‌بر باشد، اما نگران نباشید در صورت پیروی از اصول گفته شده و درمان‌های خانگی، بهبود ترکهای پا را مشاهده خواهید کرد.
همچنین میتوانید از خدمات مشاوره دکتر آنلاین پوست سامانه حال استفاده کنید.
سؤالات متداول
آیا ترک پا خطرناک است؟
خیر غالبا ترک پا بهدلیل خشک شدن و عدم جدا شدن پوستهای مرده پا به وجود میآید، اما در صورتی که این ترکها عمیق شود و خونریزی داشته باشد احتمال بروز عفونت در آنها وجود دارد.
آیا ترک پا میتواند علائم بیماری دیگری باشد؟
بله در برخی موارد و درصورتیکه خشکی و ترک پا ناشی از عوامل محیطی نباشد میتواند نشانه بیماری دیابت، کمکاری تیروئید، درماتیت آتوپیک، درماتوز، پسوریازیس و مشکلات کمبود ویتامین باشد.
آیا ترک پا درمان دارد؟
بله این عارضه درمان دارد، اما بهتر است بعد از درمان به سراغ رفع عوامل ایجادکننده ترک پا رفته و آن را درمان کنید.
آیا کرم ترک پا برای درمان ترک پاشنه مؤثر است؟
بله این کرمها با رطوبت رسانی و نرم کردن پوست پا از خشکی آن جلوگیری کرده و مانع ایجاد ترکهای جدید میشود.
منابع
