مینیسک زانو نقش مهمی در حفظ ثبات زانو و جلوگیری از حرکت بیش از حد دارد. ضمن اینکه به کاهش ضربه در حین فعالیت هایی مانند راه رفتن، دویدن یا پریدن کمک می‌کند. متأسفانه، این سازه ممکن است به دلیل پیچش یا چرخش ناگهانی مفصل زانو که اغلب در فعالیت های ورزشی دیده می شود، آسیب ببیند که به آن پارگی مینیسک زانو می‌گویند. در ادامه درباره این مشکل و راه های درمان پارگی مینیسک زانو توضیح خواهیم داد.
مینیسک زانو چیست؟
مینیسک زانو یک ساختار بسیار مهم در بدن است که در مفصل زانوی شما قرار دارد و به عنوان یک بالشتک یا ضربه گیر بین استخوان ران (فمور) و استخوان ساق پا (درشت نی) عمل می‌کند. برای درک بهتر می‌توانید آن را مانند یک پد لاستیکی در نظر بگیرید که به توزیع وزن در سراسر مفصل زانو کمک می‌کند، اصطکاک را کاهش می‌دهد و از ساییدگی بیش از حد استخوان ها نیز جلوگیری می‌کند.
مینیسک زانو کجاست؟
مینیسک زانو یک قطعه غضروف هلالی شکل است که بین استخوان ران (ران) و استخوان ساق پا (درشت نی) در مفصل زانو قرار دارد. مفصل زانو دارای دو مینیسک است، یکی در سمت داخلی (مینیسک داخلی) و دیگری در سمت خارجی (مینیسک جانبی) زانو. آنها در داخل کپسول مفصل زانو، که پوشش فیبری مانند است که مفصل را احاطه کرده است، قرار دارند. مینیسک به استخوان‌ها متصل می‌شود و به ایجاد ثبات و روان حرکت کردن مفاصل کمک می کند.
نحوه تقویت مینیسک زانو
اگر به دنبال راه هایی برای تقویت مینیسک زانوی خود هستید، باید بدانید که ورزش می‌تواند به بهبود قدرت کلی زانو کمک کند اما نمی‌تواند به طور خاص منیسک زانو را تقویت کند زیرا منیسک قطعه ای از غضروف است و نمی‌توان روی آن تمرکز کرد.
- عضلات چهار سر ران خود را قوی کنید. ورزش هایی مانند اسکات، لانژ و پرس پا می توانند به تقویت عضلات چهار سر ران کمک کنند. با وزنه های سبک شروع کنید و به تدریج به آن اضافه کنید.
- همسترینگ نقش مهمی در ثبات زانو دارد. ورزش هایی مانند فر کردن همسترینگ یا ددلیفت به تقویت این عضلات کمک می‌کند.
- عضلات قوی ساق پا به ثبات بهتر زانو کمک می‌کنند. بالا بردن ساق پا و بالا بردن انگشتان پا ورزش های ساده ای برای تقویت عضلات ساق پا هستند.
- ورزش هایی که تعادل و ثبات را افزایش می‌دهند، مانند ایستادن روی یک پا یا استفاده از تخته تعادل، خطر آسیب دیدگی زانو را کاهش داده و زانو را تقویت می‌کنند.
- حفظ وزن مناسب بر اساس محاسبه BMI آنلاین و رعایت رژیم غذایی،به کاهش فشار روی زانو کمک می‌کند.
پارگی مینیسک زانو یعنی چه؟
در زمان پارگی منیسک زانو، غضروف لاستیکی و C شکل در مفصل زانو (که همان مینیسک نامیده می‌شود) آسیب می‌بیند یا پاره می‌شود. هنگامی که این پارگی رخ می‌دهد، باعث درد، تورم و مشکل در حرکت زانو نیز می‌شود.
در صورت مواجه شدن با پارگی مینیسک زانو بهتر است با یک پزشک آنلاین مشورت کرده و راهنمایی لازم را از او بگیرید
علائم پارگی مینیسک زانو چیست؟
پارگی مینیسک زانو یک آسیب نسبتا شایع است که می‌تواند منجر به علائم زیر شود:
- زانو درد
- تورم
- احساس قفل شدن یا گرفتن زانو
- محدود شدن دامنه حرکت زانو
- بی ثباتی یا ضعف در زانو
- صداهای کوبیدن یا کلیک کردن
نحوه تشخیص پارگی مینیسک زانو
تست پارگی منیسک زانو یک تکنیک معاینه پزشکی است که در طول پزشک از شما می‌خواهد که حرکات خاصی را برای ارزیابی یکپارچگی مینیسک انجام دهید. چندین آزمایش مختلف وجود دارد که برای تعیین پارگی مینیسک زانو استفاده می‌شود.
یکی از تست های رایج تست مک موری است. در این آزمایش شما به پشت دراز می کشید و معاینه کننده مچ پای شما را با یک دست نگه می‌دارد در حالی که دست دیگر را روی مفصل زانو می‌گذارد. سپس ساق پای شما را در حالی که زانوی شما را خم کرده و صاف می کند می چرخاند. اگر پارگی مینیسک وجود داشته باشد، ممکن است درد، کلیک یا احساس ترکیدن را تجربه کنید.
آزمون دیگر آزمون تسالی است. در این تست، در حالی که کمی زانوی خود را خم می‌کنید، روی یک پا می‌ایستید. هنگامی که بدن و زانوی خود را به سمت داخل و خارج می چرخانید، پزشک بالاتنه شما را به صورت ثابت نگه می‌دارد. اگر پارگی مینیسک وجود داشته باشد، احساس درد یا احساس گرفتگی یا قفل شدن خواهید داشت.
برای اطمینان، این آزمایش‌ها با سایر روش‌های تشخیصی مانند آزمایش‌های تصویربرداری ( MRI یا سونوگرافی) انجام می‌شود.
بیشتر بدانید: علت ورم پا
راه های درمان پارگی مینیسک زانو
چندین گزینه برای درمان پارگی منیسک زانو وجود دارد که در ادامه به آن می‌‌پردازیم.
استراحت و اصلاح فعالیت ها
– در ابتدا، استراحت کنید و از زانوی خود در برابر آسیب بیشتر محافظت کنید.
– از فعالیت هایی که درد را تشدید می‌کنند و به مفصل زانو فشار وارد می کنند خودداری کنید.
– استفاده از عصا یا زانوبند توصیه می‌شود.
اسکوات کوتاه
– پشت به دیوار بایستید، مطمئن شوید که شانه ها و سرتان نیز با دیوار تماس دارند.
– پاهای خود را به اندازه عرض شانه باز کنید و حدود 30 سانتی متر از دیوار فاصله داشته باشید.
– زانوهای خود را کمی خم کنید و باسن خود را به سمت زمین پایین بیاورید.
– زمانی که زاویه خمش به 15 درجه رسید این وضعیت را حفظ کنید.
– این وضعیت را به مدت 10 ثانیه حفظ کنید، سپس به آرامی به حالت اولیه بازگردید و پشت خود را به دیوار ثابت کنید.
– این حرکت را 2 ست تکرار کنید و در هر ست 8 تا 10 تکرار انجام دهید.
– بین ست ها 30 ثانیه تا 1 دقیقه استراحت کنید.
– اهمیت تکیه دادن پشت به دیوار در طول این حرکت، کاهش فشار روی زانوها است.
تقویت عضلات چهارسر ران در حالت خوابیده
– صاف روی زمین بنشینید و هر دو پا را کاملا صاف دراز کنید.
– پاهای خود را صاف روی زمین نگه دارید.
– عضلات چهارسر ران خود را منقبض کرده و از آنها برای فشار دادن پشت زانوها به سمت زمین استفاده کنید.
– این وضعیت را برای 10 تا 20 ثانیه حفظ کنید.
– این حرکت را در 2 ست با 10 تکرار در هر ست انجام دهید.
– بین ست ها 30 ثانیه تا 1 دقیقه استراحت کنید.
– این تمرین یک تمرین ایزومتریک است، یعنی با ثابت نگه داشتن بدن بدون استفاده از وزنه باعث تقویت عضلات می شود.
اکستنشن زانو
– رو به پایین روی سطحی قرار بگیرید که پاهای شما آویزان باشد.
– بگذارید ساق پایتان به طور طبیعی بیفتد تا زانو صاف شود.
– قبل از اینکه پای خود را بالا بیاورید، ۱۵ تا ۳۰ ثانیه در همین حالت بمانید.
– سه دور برای هر پا
حرکت جلو پا برای تقویت عضلات ران
– بایستید، پاها را به اندازه عرض لگن باز کنید. برای تعادل چیزی را ثابت نگه دارید.
– روی نوک پاهایتان تا حدی که راحت باشید بالا بیایید، نگه دارید، سپس پایین بیاورید.
– دو ست، هر ست هشت تا ده بار، بین 30 ثانیه تا یک دقیقه استراحت کنید.
– ورزش صدف درازکش پهلو
– عضلات ران و ران شما را هدف قرار می دهد.
یخ و ارتفاع
– قرار دادن کمپرس یخ روی زانوی آسیب دیده به کاهش درد و تورم کمک می‌کند.
– بالا بردن پا، البته بالاتر از سطح قلب نیز به کاهش تورم کمک می‌کند.
کاهش درد
استامینوفن یا داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) را برای کاهش درد و التهاب استفاده کنید.
فیزیوتراپی
یک فیزیوتراپ برنامه ورزشی شخصی را برای تقویت عضلات زانوی شما طراحی می‌کند که برای راحتی بیشتر می‌توانید از بخش فیزیوتراپی در منزل استفاده کرده و این کار را در خانه خودتان انجام دهید. فیزیوتراپی زانو در منزل در درمان آرتروز زانو نیز بسیار موثر است.
زانوبند یا باند کشی
بسته به شدت پارگی، زانوبند یا باند کشی برای ایجاد ثبات در زانو توصیه می‌شود.
تزریق کورتیکواستروئید
در برخی موارد، پزشک برای کاهش التهاب و تسکین درد، تزریق کورتیکواستروئید به مفصل زانو را انجام می‌دهد که یک راه حل موقتی بوده و برای همه مناسب نیست.
جراحی
جراحی آرتروسکوپی یک روش رایج است که در آن یک دوربین کوچک و ابزار جراحی برای ترمیم یا برداشتن مینیسک آسیب دیده به زانو وارد می شود. نوع عمل جراحی به محل، اندازه و شدت پارگی بستگی دارد.
درمان خانگی پارگی مینیسک زانو
درمان پارگی منیسک زانو در خانه برای کاهش علائم و کمک به روند بهبود سریع‌تر بیمار لازم است و شامل موارد زیر می‌شود.
استراحت
- هر 2 تا 3 ساعت یک کیسه موجود در پارچه را به مدت 15 تا 20 دقیقه روی زانوی خود قرار دهید.
- از یک باند کشی برای ایجاد ثبات بیشتر استفاده کنید.
- در صورت امکان، پای خود را با قرار دادن آن روی یک بالش یا کوسن بالا ببرید.
- از استامینوفن برای کاهش درد استفاده کنید.
- به پشت دراز بکشید و به آرامی پای خود را صاف به سمت بالا بلند کنید در حالی که زانو را کشیده نگه دارید. چند ثانیه نگه دارید و سپس آن را پایین بیاورید. چندین بار با این کار را تکرار کنید.
- بایستید و پاها را به اندازه عرض شانه باز کنید و مطمئن شوید که زانوهایتان با انگشتان پا هم راستا هستند. به آرامی زانوهای خود را خم کنید، پشت خود را صاف نگه دارید و بدن خود را کمی پایین بیاورید. چند ثانیه نگه دارید و سپس به حالت قبل بازگردید.
- پشت یک صندلی بایستید و برای حفظ تعادل آن را نگه دارید. به آرامی یک زانو را خم کنید و پاشنه خود را به سمت باسن خود بیاورید، بدون اینکه کمر خود را قوس دهید. یک ثانیه نگه دارید و سپس رها کنید. با هر پا این کار را تکرار کنید.
عمل مینیسک زانو چند ساعت طول می کشد؟
به طور معمول عمل جراحی مینیسک زانو، حدود 1 ساعت زمان می‌برد اما براساس شرایط بیمار، وضعیت بدن او، مهارت جراح و مراحل ریکاوری ممکن است کمی بیشتر یا کمتر نیز بشود.
مراقبت های بعد از عمل مینیسک زانو
پس از جراحی مینیسک زانو، پیروی از یک برنامه مناسب طبق نظر پزشک، ضروری است. در اینجا چند دستورالعمل کلی وجود دارد که باید در نظر بگیرید:
هفته اول: پس از جراحی، زانو در یک زانوبند ثابت نگه داشته می شود تا از حرکت جلوگیری شود.
تا 6 هفته: از عصاهای مخصوص طراحی شده برای کاهش فشار زانو استفاده کنید.
پس از 1 ماه: زمان آن است که به آرامی شروع به حرکت و خم کردن زانو کنید. دیگر به زانوبند نیاز نیست
ماه 3-4: با نظر پزشک متخصص می‌توانید بدون پشتیبانی از عصا یا زانوبند حرکت کنید
راه های پیشگیری از پارگی مینیسک زانو
پارگی منیسک زانو با چند اقدام احتیاطی ساده قابل پیشگیری است.
- وزن خود را در حالت سالم و متعادل نگه دارید.
- پفعال بمانید و به طور منظم ورزش کنید.
- گرم کردن قبل از هرگونه ورزش و سرد کردن پس از آن.
- پیچش های ناگهانی را از ورزش‌های خود دور کنید.
- کفش مناسب بپوشید.
- تمریناتی را برای تقویت عضلات زانو انجام دهید.
حرکات مضر برای مینیسک زانو
- چرخاندن زانو به شدت و در حالی که پای شما محکم روی زمین قرار دارد می تواند فشار زیادی به منیسک وارد کند و منجر به پارگی آن شود.
- انجام اسکات عمیق با فرم ضعیف یا وزنه های زیاد می تواند خطر پارگی مینیسک را افزایش دهد. مهم است که زانوهای خود را با پاهای خود در یک راستا قرار دهید و از دامنه حرکتی راحت فراتر نروید تا از فشار غیرضروری به منیسک جلوگیری کنید.
- مشابه اسکات عمیق، انجام تمریناتی که شامل خم شدن بیش از حد زانو است، مانند خم شدن کامل زانو و لانژ عمیق، خطر پارگی مینیسک زانو را بیشتر می‌کند.
- توقف یا شروع ناگهانی حرکات در حین فعالیت بدنی نیز می تواند به منیسک فشار وارد کند.
آیا پارگی مینیسک زانو خطرناک است؟
خطر مرتبط با پارگی مینیسک زانو به عوامل مختلفی مانند محل، اندازه و مدت زمان ماندگاری پارگی مینیسک زانو و همچنین تأثیر آن بر عملکرد زانو بستگی دارد. پارگی شدید در نواحی خاصی از مینیسک، تحرک را محدود کرده و باعث درد، تورم و سفتی می‌شود. اگر این مشکل درمان نشود، منجر به آسیب بیشتر به مفصل زانو یا ایجاد آرتروز زانو شود.
منابع:
