یکی از دغدغه‌های والدین، افزایش قد کودکان است. پدر و مادرها، از همان ماه‌ها یا حتی روزهای ابتدایی پس از تولد، شروع می‌کنند به بالا و پایین کردن نمودار رشد نوزادشان. اینکه این ماه چه‌قدر وزن گرفته یا چند سانت قدش بلندتر شده، به یکی از اصلی‌ترین دل‌مشغولی‌های آن‌ها تبدیل می‌شود. اما با گذشت زمان و درک این موضوع که هر کودک شرایط منحصربه‌فرد خود را دارد و قرار نیست با دیگران مقایسه شود، کمی آرام می‌گیرند. با این حـال کماکان شرایط رشد کودک را مورد ارزیابی قرار می‌دهند؛ کاری که با دقت و البته بدون وسواس باید پیگیری شود.
اما گاهی اوقات نمودارهای رشد، والدین را نگران می‌کنند مثلا اینکه قد فرزندشان در یک بازه زمانی مشخص، افزایش خاصی نداشته است. موضوعی که اگر تکرار شود، مراجعه به پزشک متخصص را ضروری می‌سازد. علاوه بر این، بسیاری از ما آنقدر ایده‌آل‌گرا هستیم که می‌خواهیم فرزندمان از هر لحاظ بی‌نقص باشد و انتظار داریم قدش خیلی بلند شود. در این صورت نیز توصیه می‌شود که هر چه زودتر و تا سن کودک کم است، برای افزایش قد او اقدام شود. اما این اقدامات دقیقا چه هستند و تا چه حد تاثیرگذارند؟ در ادامه به پرسش‌هایی از این دست پاسخ می‌دهیم.
اگر در زمینه سلامت کودکان سوالی دارید میتوانید از خدمات دکتر آنلاین کودکان سامانه حال استفاده کنید.
آیا واقعا کودکتان قدکوتاه است؟
گاهی اوقات عواطف و احساسات پدرانه و مادرانه اجازه نمی‌دهند که ما به اندازه کافی منطقی و عاقلانه به موضوعات نگاه کنیم. مثلا درباره همین موضوع افزایش قد، گاهی اوقات بیش از حد حساس می‌شویم بدون اینکه بدانیم آیا واقعا فرزندمان به استانداردهای متعارف رسیده است یا خیر. در واقع، پیش از اینکه بخواهید به دنبال درمان برای افزایش قد فرزندتان باشید، ابتدا نمودارهای رشد او را با نمودارهای طبیعی و متداول در جامعه تطبیق دهید و سپس اگر احساس کردید، او کوتاه‌تر از حد معمول است، برای درمان اقدام کنید.
در حال بخوانید: برنامه غذایی برای چاق شدن اصولی
افزایش قد کودکان در طب سنتی
چند سالی است که استفاده از طب سنتی در جامعه رواج و رونق بیشتری پیدا کرده است. طب سنتی با استفاده از روش‌های ابتدایی سعی در شناخت شرایط جسمی و بدن افراد می‌کند، سپس متناسب با طبع افراد، نسخه‌ای برای آن‌ها می‌پیچد. اگرچه این روش در بسیاری از موارد بی‌ضرر است، اما نباید از آن انتظار معجزه داشت. در واقع بهتر است به طب سنتی به عنوان درمانی مکمل در کنار درمان‌های متعارف و متداول نگاه شود، نه اینکه جایگاه اصلی درمان را به خود اختصاص دهد. این موضوع را نه فقط برای افزایش قد کودکان، که در تمام بیماری‌ها و اختلالات به خاطر داشته باشید.
بنابراین، اگر مطمئن هستید که فرزندتان به اندازه کافی قد بلند نیست یا اگر می‌خواهید چند سانتی بلندتر از حد و حدود خودش بشود، باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. سپس توصیه‌ها و درمان‌های او را انجام دهید، و بعد به سراغ درمان تکمیلی توسط طب سنتی بروید.
در زمینه افزایش قد، طب سنتی علاوه بر تغذیه، توصیه‌هایی برای انجام حجامت و بادکش هم دارد. اما به نظر می‌رسد رعایت همان توصیه‌های تغذیهای، بهتر از انجام اقداماتی نظیر حجامت و… باشد، به خصوص برای کودکان.
زنجبیل: توصیه می‌شود صبح‌ها کمی پودر زنجبیل را همراه با هندوانه به فرزند دلبندتان بدهید تا به افزایش قدش کمک کند. درباره خواص هندوانه در حال بخوانید
دارچین: یکی دیگر از ادویه‌های محبوب در طب سنتی دارچین است؛ عصرها کمی دارچین داخل ماست بریزید و به فرزندتان بدهید. شما همینطور میتوانید در مقاله‌ای جداگانه راجع به فواید دارچین بیشتر بخوانید.
پودر سنجد: پودر سنجد از دیگر خوراکیهایی است که به تقویت استخو‌‌ان‌ها کمک می‌کند، خصوصا اگر با شیر ترکیب شود.
شما میتوانید درباره پوکی استخوان، مطلبی را در حال بخوانید
از دیگر خوراکیهایی که می‌تواند به افزایش قد کودکان کمک کند و در طب سنتی از آن‌ها یاد شده می‌توان به شیر بادام، دمنوش زعفران، عصاره گوشت، فرنی زعفرانی و کباب گوشت بره، بلدرچین و… اشاره کرد. بدیهی است که افراط در مصرف هر یک از این خوراکی‌ها می‌تواند آثار زیان‌باری داشته باشد.درباره دمنوش های گیاهی و خواص هر کدام از آن‌ها، مقاله مرتبط با آن را در بلاگ بخوانید.
دکتر خوب برای افزایش قد کودکان
اگر به دنبال دکتر خوب برای افزایش قد کودکان هستید، ابتدا باید بدانید که کدام متخصص، راهکاری برای شما دارد. بهترین متخصصی که می‌تواند در زمینه افزایش قد کودکان، کمکتان کند، متخصص غدد است. در میان متخصصان غدد، برخی از پزشکان دارای فوق‌تخصص غدد و متابولیسم کودکان هستند که طبیعتا بیشتر میتوانند کمکتان کنند. اما بیشتر از پیدا کردن دکتر حاذق، باید آماده انجام تمام توصیه‌های او باشید. پزشک احتمالا یک رژیم غذایی، یک برنامه ورزشی و احتمالا کمی دارو برای فرزندتان تجویز می‌کند. شما باید تمام این توصیه‌ها را به دقت انجام دهید تا نتیجه مثبت آن را مشاهده کنید. البته طبیعی است که برای مشاهده نتیجه، باید زمان بگذارید. غیرمنطقی است که انتظار داشته باشید در زمانی کوتاه، نتیجه‌ای عالی مشاهده شود. ضمنا هر چه سن کودکتان کمتر باشد، بهتر و سریع‌تر نتیجه خواهید گرفت.
از جمله پزشکانی که برای افزایش قد میتوانید به آن‌ها مراجعه کنید، باید به دکتر اسماعیل توکلی، دکتر فاطمه سیاری، دکتر سید حسین دهقان منشادی و دکتر سارا بحری اشاره کرد. البته شما با توجه به شهر محل اقامتتان احتمالا لیست متفاوتی خواهید داشت.
تغذیه برای بلند شدن قد کودکان
یکی از اصول مهم برای بلند شدن قد کودکان، برخورداری آن‌ها از تغذیهای متنوع و سالم است
تردیدی نیست که تغذیه نیز نقش بسیاری مهمی در افزایش قد کودکان دارد. پیش از هر چیز به خاطر داشته باشید که کودک باید تغذیهای متنوع و متناسب داشته باشد تا نه تنها از لحاظ قدی که در تمام جوانب جسمی و ذهنی، از رشد خوبی برخوردار شود. حـال اگر می‌خواهید به دقت بدانید کدام یک از مواد غذایی برای رشد قد کودکان مفیدند، در ادامه همراه ما باشید.
تخممرغ: از آنجایی که تخممرغ حاوی مقادیر بالایی از انواع ویتامین و البته پروتئین است، تغذیه مناسبی برای افزایش قد کودکان به شمار می‌آید. فرقی ندارد آن را آب‌پز، نیمرو یا املت کنید، خاصیتش تغییر نمی‌کند. بنابراین بهتر است به شکلی تخممرغ را بپزید که کودکتان بیشتر دوست دارد.
شیر گاو: کلسیم و فسفر برای رشد هر چه بهتر استخو‌‌ان‌ها و عضلات بسیار ضروری‌اند. هر دوی آن‌ها را هم میتوانید در شیر گاو بیابید. به کودکان زیر دو سال شیر کاملا چرب بدهید، مگر اینکه اضافه وزن شدید داشته باشد.
برای آشنایی با راه های چاق شدن سریع کودکان این مطلب را بخوانید
کره بادام زمینی: کره بادام زمینی که سرشار از چربی‌های غیراشباع و پروتئین است، از دیگر خوراکی‌های مفید برای بلند شدن قد به شمار می‌آید. هنگام خرید دقت داشته باشید که کره بادام زمینی بدون روغن پالم را انتخاب کنید.
میوه‌هایی مانند توت‌فرنگی، شاتوت، تمشک و…: این میوهها که در اصطلاح لاتین به خانواده آن‌ها «بری» گفته می‌شود، غنی از ویتامین سی، فیتوکمیکال‌ها و آنتی‌اکسیدان هستند. این سه گروه برای جلوگیری از آسیب به سلول‌ها و تقویت سیستم ایمنی بدن مفیدند.
میوهها و سبزیجات با رنگ قرمز و نارنجی: این گروه شامل هویج، گوجه‌فرنگی، سیب‌زمینی شیرین و پاپایا، حاوی مقادیر بالایی بتاکاروتن و کاروتنوئید هستند که میزان ویتامین A بدن را افزایش می‌دهند. و از آنجایی که ویتامین آ برای رشد و ترمیم بافت‌ها ضروری است، خوردن این گروه از مواد غذایی نیز توصیه می‌شود.
از دیگر مواد غذایی برای رشد قد کودکان می‌توان به گوشت، ماهی، کلم بروکلی، انواع پنیر و… اشاره کرد. درباره خواص کلم بروکلی، میتوانید مقاله مرتبط با آن را بخوانید.
ورزش و فعالیت جسمی
انجام ورزش‌های کششی، یوگا، طناب زدن و… به افزایش قد کودکان کمک می‌کند
مانند بسیاری دیگر از امور مربوط به سلامتی، انجام ورزش و فعالیت جسمی نیز در افزایش قد کودکان موثر است. انجام ورزش‌های کششی نقش زیادی در افزایش قد کودکان دارد. از همان ابتدای کودکی که بدن فرزندتان انعطاف‌پذیر است، انجام این تمرینات را شروع کنید.
یوگا نیز برای افزایش قد مفید است. زیرا به تقویت عضلات و برقراری تعادل در بدن کودک کمک می‌کند. سعی کنید برخی از حرکات یوگا همراه با تنفس درست را به کودکتان یاد دهید.
طناب زدن، دیگر ورزش مفرح و مفید برای افزایش قد کودکان است. اکثر بچه‌ها از این ورزش استقبال می‌کنند. کودکتان می‌تواند طناب زدن را از تعداد کم شروع کرده و کم‌کم تعدادش را زیاد کند.
شنا کردن نیز برای افزایش قد توصیه می‌شود زیرا هم عضلات کودک را تقویت می‌کند و هم باعث کشیدگی بدنش می‌شود. ضمنا شنا را بیشتر کودکان دوست دارند.
بهترین مکمل برای افزایش قد کودکان
در صورتی که تغذیه سالم برای رشد قد کودک کافی نباشد، مکملهای دارویی تجویز میشوند
اگر بخواهید واقعیتش را بخوانید، تغذیه و مواد خوراکی به دلیل دارا بودن فاکتورهای موثر، خودشان بهترین مکمل برای افزایش قد کودکان و رشد آن‌ها هستند. تاثیر تغذیه بر کودکان زمانی مشخص می‌شود که میانگین قدی کودکانی را که زندگی مرفهی داشته‌اند با کودکانی که در دوران قحطی زندگی کرده‌اند، مقایسه می‌کنیم. بنابراین تغذیه نقشی کلیدی در به حداکثر رساندن توانایی ژنتیکی فرزند شما بر عهده دارد. تغذیه مناسب حتی باعث می‌شود قد فرزند شما از والدینش نیز بیشتر شود. اما با این حال، باز هم برخی از متخصصان معتقدند استفاده از مکمل‌ها برای رشد هر چه بیشتر قد کودک نیاز است. در کشور ما نیز مکمل‌هایی به این منظور وجود دارد.
یکی از این داروها شربت آرژیتال هلث اید است. این شربت باعث ترشح هر چه بیشتر هورمون رشد می‌شود. ضمنا این شربت سوخت بدن را نیز تنظیم می‌کند و از این جهت نیز به رشد هر چه بهتر کودک کمک می‌کند.
داروی دیگری که به این منظور توصیه می‌شود، قرص جوشان کلسیم سان لایف است. از آنجایی که کلسیم نقش بسیار مهمی در رشد استخو‌‌ان‌ها دارد، این دارو برای افزایش قد کودکان تجویز می‌شود. علاوه بر تاثیر مثبت کلسیم بر استخو‌‌ان‌ها و دند‌‌ان‌ها، این ماده غذایی بر سلامت عضلات و تحریک هورمون‌ها نیز اثر می‌گذارد.
به خاطر داشته باشید این داروها را حتما باید با تجویز و توصیه پزشک مصرف کنید و از استفاده خودسرانه آن‌ها بپرهیزید.
ویتامین برای رشد قد کودکان
همان‌طور که اشاره شد، تغذیه تاثیر بسیار مهمی بر رشد کودکان دارد. تغذیهای سالم و متنوع، تمام نیازهای مربوط به رشد کودک را تامین می‌کند. اما اگر می‌خواهید بدانید ویتامینها به طور جداگانه چه نقشی در افزایش قد کودکان دارند، ادامه این مطلب را مطالعه کنید. شما همینطور میتوانید مطلبی درباره راهکار‌ها و غذاهای مناسب برای تقویت سیستم ایمنی بدن در حال بخوانید.
ویتامین A
ویتامین A، مهم‌ترین ویتامین برای رشد استخوان است و در ضمن کمک می‌کند تا سیستم ایمنی بدن تقویت شده و از عفونت‌ها در امان بماند. خوراکیهایی نظیر هویج، شیر، پنیر و اسفناج از مهم‌ترین منابع تامین ویتامین A به شمار می‌آیند.
ویتامین B
خانواده ویتامین B، شامل B1، B2، B3، B6 و B12، همگی در افزایش رشد قد کودکان تاثیرگذارند. این ویتامینهای مفید را میتوانید در ماهی، آجیل (B1)، سبزیجات (B2)، قارچ، نخود سبز (B3)، ذرت، مرغ، گل‌کلم، سیب‌زمینی شیرین (B6)، تخممرغ و شیر (B12) می‌یابید. راجع به خواص پسته در حال بخوانید.
ویتامین C
ویتامین C علاوه بر اینکه زخم‌ها را التیام می‌دهد، سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند و باعث می‌شود کودک کمتر بیمار شود. از این رو، رشد بهتری خواهد داشت. ویتامین C به وفور در مرکبات وجود دارد.
همینطور راجع به خواص ویتامین e در بلاگ بخوانید.
ویتامین D
کلیسیم و ویتامین D دو روی یک سکه‌اند. اگر قرار باشد کلسیم اثر بگذارد، بدون ویتامین D کاری از پیش نمی‌برد. بهترین منبع برای تامین ویتامین D، نور خورشید است. شما میتوانید مطلبی درباره علائم کمبود ویتامین دی در زنان در بلاگ بخوانید.
افزایش قد کودکان زیر ۲ سال
پس از تولد به طور مرتب رشد قد کودکان را بررسی کنید تا اگر اختلالی وجود دارد، زودتر متوجه شوید
اگر از همان ابتدای کودکی به فکر قد فرزندتان باشید و نمودار رشد او را تعقیب کنید، بهتر نتیجه می‌گیرید. افزایش قد نوزاد از همان ماه‌های ابتدایی ثبت می‌شود. اگر به هر دلیلی این رشد کند یا متوقف شود، مراجعه به متخصص ضروری خواهد بود.
برای افزایش قد کودکان زیر ۲ سال، تغذیه سالم و متنوع، خواب کافی و استفاده از مکملهای ضروری، توصیه می‌شود. ضمنا سعی کنید هر روز کودکتان چند دقیقه‌ای زیر نور خورشید بماند.درباره خوب خوابیدن نیز حتما مطلب مرتبط با آن را در بلاگ بخوانید.
افزایش قد کودکان و ژنتیک
متخصصان بر این باورند که بیشترین عامل در افزایش قد، بر عهده ژنتیک است. در واقع، تا ۸۰ درصد، رشد قدی افراد مربوط به DNA آن‌هاست. عواملی نظیر هورمون‌ها، تغذیه، سطح فعالیتهای جسمی و شرایط سلامتی در رده‌های بعدی قرار می‌گیرند. بنابراین اگر کودکی پدر و مادر بلند قدی ندارد، نباید انتظار داشت قد او خیلی بلند شود. البته که با انجام اقداماتی نظیر اصلاح تغذیه، به رشد او کمک می‌کنید اما نباید انتظار معجزه داشته باشید.
و در پایان
در این مقاله تلاش کردیم، موضوع افزایش قد کودکان را از منظر علمی و به دور از باورهای نادرست بررسی کنیم تا والدینی که دغدغه‌شان قد کودکشان است، به راهکارهای موثری در این زمینه دست یابند. اما در پایان باید دو موضوع مهم را در خاطر داشته باشید؛ نخست اینکه انتظاراتمان متناسب با شرایطمان باشد. مثلا نباید انتظار داشت کودکی که والدینش قد متوسطی دارند و چندان بلندقد نیستند، به راحتی به بالای ۱۷۰ یا ۱۸۰ سانتی‌متر برسد. تلاش در راستای بهبود سبک زندگی کودک که شامل اصلاح تغذیه و فعالیت جسمی اوست، اقدامی ستودنی و بسیار ارزشمند است؛ اما تنها هدفتان از این کارها، افزایش قد نباشد. به عبارت دیگر، شما شرایط را با آرامش خیال و در فضایی بدون استرس فراهم کنید، اگر افزایش قد اتفاق افتد که چه بهتر و اگر نه، خودتان و فرزندتان را به هیچ وجه آزرده خاطر نکنید.
و دیگر اینکه، اگرچه قدبلند بودن مزیت مهمی است اما همه چیز نیست. تا زمانی که موضوع افزایش قد، دغدغه‌ای مثل سایر مشغله‌هاست، جای نگرانی ندارد. اما اگر به فکر و ذکر دائمی خانواده تبدیل و مانع رشد کودک در سایر ابعاد شود، نگران‌کننده خواهد شد. مهم این است که به فرزندتان بیاموزید شرایط جسمی او هر طور که باشد، ارزشمند و دارای جایگاه فردی و اجتماعی خاص خودش است. باید به او بیاموزید خودش را با هر وضعیتی، دوست داشته باشد و با رشد توانایی‌های ذهنی در مسیر موفقیت گام بگذارد.
سوالات متداول
برای رشد قد کودک چه کنیم؟
تغذیهای متنوع و کامل، استفاده از ویتامینهای A، B، C و D و در صورت نیاز استفاده از مکملهای دارویی میتوانند بر رشد قد کودک تاثیر بگذارند. ضمنا ورزشهایی نظیر یوگا، شنا و طناب زدن نیز برای رشد قد کودک مفیدند.
چه مواد غذایی برای رشد قد کودکان مفید است؟
بهترین تغذیه برای رشد قد کودک، یک تغذیه سالم و بهرهمند از میوهها و سبزیجات است. بهتر است خوراکیهایی نظیر شیر، ماهی، اسفناج، شیر بادام، هویج، تخممرغ، کلم بروکلی و… در تغذیه کودک گنجانده شود.
برای رشد قد کودکان چی خوبه؟
تغذیهای که در خود لبنیات، مواد پروتئینی، میوهها و سبزیجات را به وفور داشته باشد، در کنار استفاده احتمالی از مکملهای دارویی و ویتامینها و همچنین ورزش کردن برای رشد کودک خوب هستند.
روش های بلند شدن قد کودکان چیست؟
اصلاح تغذیه (برخورداری کودک از تغذیهای سالم و متنوع)، قرار گرفتن در معرض نور خورشید، انجام فعالیتهای ورزشی و در صورت لزوم استفاده از مکملهای دارویی برای بلند شدن قد کودکان در نظر گرفته میشوند.
منابع
