می‌خواهیم بفهمیم چگونه والدین صبوری باشیم؟ مسلماً همه پدران و مادران دوست دارند، با روشهایی برای تربیت، تشویق و ترغیب رفتار بهتر فرزندانشان، آشنا باشند. واقعیت این است که تربیت فرزند نسخه واحدی ندارد که برای همه همان را تجویز کنند. جلسات مشاوره تربیت فرزند قطعاً میتوانند کمک کننده باشند. در بعضی از جلسات مشاوره خانواده، بسیاری از ابزارهای مشاوره رفتاری و شناختی در اختیار کودکان قرار می‌گیرد تا بچه ها یاد بگیرند چگونه آرام شوند و مشکلات را حل کنند، اما در کنار بچهها، والدین هم در عین علاقه و حسن نیت، به آموختن بعضی روش‌ها احتیاج دارند. پس فراموش نکنید همانطور که فرزند شما نیاز به آموزش دارد، شما هم به عنوان یک مادر یا پدر باید آموزش ببینید. در مقاله پیش رو چند روش برای اینکه والدین بهتری باشیم را به شما معرفی خواهیم کرد.
برای سؤال « چگونه والدین صبوری باشیم؟ »، پاسخ‌های متفاوتی وجود دارد. افراد مختلف با شخصیت‌های مختلف در موقعیت‌های متفاوت، نیاز به روش‌های متفاوتی برای صبور ماندن دارند. اما باید از جایی شروع کرد. نباید فراموش کنیم که وقتی بچهها احساس استرس و اضطراب میکنند، والدین هم میتوانند به‌راحتی مضطرب یا خشمگین شوند، اما مادران و پدران باید از بروز این خشم یا اضطراب یا «تطبیق روحیه» جلوگیری کنند، چرا که این موارد، فقط ممکن است استرس کودک را بیشتر کند. تطبیق روحیه به همخوانی خلق، سازگاری بین حالت عاطفی فرد با شرایط و موقعیتی است که در آن لحظه توسط فرد تجربه میشود. این یعنی زمانی که شما در شرایط تنشزا قرار دارید، بهجای اینکه آرامش خود را حفظ کنید، تحت تأثیر فضایی که دارید تجربه میکنید، دچار استرس و تنش شوید. نتیجه این تطبیق روحیه، کاهش عملکرد و قدرت تحلیل شما خواهد بود. آرام و محکم بودن، به والدین کمک میکند حتی در لحظات دشوار هم برای فرزندشان پشتیبان باشند.
بیشتر بخوانید: قیمت تست کرونا
از روش‌های ناسالم تربیت فرزند فاصله بگیرید
برای اینکه بدانیم « چگونه والدین صبوری باشیم؟ » می‌توانیم از این‌جا شروع کنیم که «چگونه والدینی نباشیم؟»، چرا که، هر نوع فرزندپروری به نفع کودک نیست. چیزی به‌عنوان فرزندپروری اغراق شده وجود دارد که میتواند کودکان را در بزرگسالی فلج کند و باعث شود آنها نتوانند با کوچک‌ترین چالش‌ها دست و پنجه نرم کنند. دو مثال مشهور در مورد روش‌های تربیتی اشتباه والدین هلیکوپتری و والدین بیش از حد محافظ هستند. «فرزند پروری هلیکوپتری»، که در آنها کودکان بیش از حد تحت نظارت قرار می‌گیرند بیش از حد در زندگی آنها دخالت میکنند. والدین در «فرزندپروری به روش ماشین برف‌روبی» یا محافظ هم، آن‌قدر برای فرزندشان نگران هستند که موانع بالقوه را از سر راه فرزندشان برمی‌دارند. هر دوی این روش‌ها میتوانند بعدها بر استقلال، سلامت روان و عزت نفس کودک تأثیر منفی بگذارند.
درمقابل والدینی هم هستند که چندان برای تربیت فرزندشان وقت و انرژی نمی‌گذارند. تحقیقات نشان می‌دهد که عدم تعامل والدین اغلب منجر به نتایج رفتاری ضعیف در کودکان میشود. این رفتارهای ضعیف، ممکن است تا حدی به دلیل این باشد که عدم تعامل والدین با فرزندان، نوجوانان را بیش از حد به تأثیرپذیری از همسالانشان سوق می‌دهد. برخلاف انتظار، روش‌های تربیتی بیش از حد خشن یا استبدادی والدین میتواند چنین تأثیری داشته باشد. در نهایت، والدین باید تلاش کنند که با محبت اما محکم باشند، در عین حال، به بچهها فضای کافی برای توسعه علایق خود، جستجوی استقلال و حتی تجربه شکست خوردن، بدهند.
والدین باید تلاش کنند که با محبت اما محکم باشند، در عین حال، به بچهها فضای کافی برای توسعه علایق خود، جستجوی استقلال و حتی تجربه شکست خوردن، بدهند
آرامش خود را حفظ کنید
چگونه والدین صبوری باشیم؟ در حالی که استرس یک قسمت عادی از زندگی مدرن شده است؟! اگر شما اغلب با موقعیت‌های استرس زا روبرو هستید و در تلاش برای مقابله با آنها وحشت زده یا خسته شده‌اید، یادگیری برخی از استراتژی‌های مقابله که میتوانند به شما در حفظ آرامش کمک کنند، برایتان مفید خواهد بود. فشار میتواند بدن را در حالت «جنگ یا گریز» قرار دهد، یک تاکتیک تکاملی که در طی آن، بدن هورمون‌هایی را که برای آماده شدن شما برای جنگیدن یا فرار از خطر طراحی شده‌اند، آزاد میکند. در دوران مدرن، استرس باعث تحریک این هورمون‌ها میشود، اما هنگامی که خطر، ناشی از ارائه دادن یک پروژه در محل کار است و نه مواجهه با یک حیوان وحشی، این هورمون‌ها چندان مفید نیستند. اگر مرتبا احساس اضطراب یا وحشت می کنید، حالت جنگ یا گریز شما احتمالاً خیلی راحت تحریک میشود و یادگیری نحوه آرام شدن، هنگام تجربه این حالت بسیار مفید است.
بیشتر بخوانید: دلایل ایجاد سندروم مونشهاوزن
نفس عمیق بکشید
تنفس عمیق و آهسته باعث میشود بدن ترشح هورمون‌های استرس را متوقف کرده و شروع به آرام شدن کند. تمرکز بر روی تنفس میتواند به شما کمک کند تا ذهن خود را از هر چیزی که شما را آزار می‌دهد منحرف کنید و فقط به آنچه در لحظه اتفاق میافتد تمرکز کنید. از طریق بینی عمیق نفس بکشید، شما باید خیلی عمیق و هم از طریق قفسه سینه و هم از شکم خود نفس بکشید. لحظه‌ای نفستان را نگه دارید و بعد از طریق دهان، هوا را از ریه‌ها خارج کنید. چند دقیقه فقط برای نفس کشیدن وقت بگذارید، به سرعت احساس بهتری خواهید داشت.
روی نکات مثبت تمرکز کنید
تصور همیشگی بدترین حالت در هر سناریو از نظر بالینی به عنوان تفکر فاجعه بار شناخته میشود و میتواند اضطراب و احساس وحشت را افزایش دهد. به جای اینکه به جنبه‌ها یا نتایج منفی بپردازید، سعی کنید چند لحظه را به افکار مثبت بگذرانید. مثلاً اگر دستشویی شما دچار آبگرفتگی شده و شما مجبورید به طور مثال تمام کفپوش‌ها را تعویض کنید، این یک وضعیت بسیار استرسزا است. با این حـال سعی کنید روی این واقعیت تمرکز کنید که تعویض کفپوش‌ها شما امکان تغییر دکوراسیون و بازسازی را می‌دهد. مثبت ماندن باعث میشود که مغز شما از استرس دوری کند و آرام بماند.
قدم بزنید
هنگامی که می خواهید استرس خود را کنترل کنید و با فشار خارجی کنار بیایید، ورزش بسیار کارآمد است. ورزش بدن را ترغیب به ترشح هورمون‌هایی میکند که در شما حس خوب ایجاد میکنند و به سر و سامان دادن افکارتان کمک خواهد کرد. اگر در محل کار تحت فشار هستید، فقط پنج دقیقه هوای تازه و تغییر مناظر میتواند به شما کمک کند تا آرام‌تر باشید و دید جدیدی از وضعیت بدست آورید. احتمالاً بعد از چند دقیقه قدم زدن، به این نتیجه می‌رسید که به هر حـال موضوعی که شما را نگران کرده مسئله مرگ یا زندگی نیست و دلیلی ندارد که تا این حد به‌خاطرش استرس داشته باشید.
بیشتر بخوانید: سکسیسم چیست؟
فرزند مضطرب خود را آرام کنید
فکر نکنید که پاسخ سؤال چگونه والدین صبوری باشیم؟ فقط و فقط در شما نهفته است، واکنش فرزند شما و جو حاکم بر محیط میتواند عملکرد شما را تحت‌الشعاع قرار دهد، پس باید فشار مضاعف را از معادله حذف کنید. کودکان ممکن است در موقعیت‌های مختلف، مثلاً در مطب پزشک، در یک جشن تولد شلوغ و پر سر و صدا، قبل از آزمایش یا در زمان طوفان و رعد و برق، احساس اضطراب کنند و از والدین خود کمک بگیرند، همین ابراز نیاز در بعضی مواقع میتواند برای والدین کلافه‌کننده باشد. متأسفانه، صرفاً گفتن «آرام باش» به آنها کمکی نخواهد کرد؛ اما اگر بتوانید از روشهایی مؤثر برای آرام کردن فرزند خود کمک بگیرید، رفتارهای تنشزا در آنها از بین می‌رود و آرامش خودتان هم زودتر برمی‌گردد. تشویق آنها به نفس کشیدن آرام و عمیق، جویدن آدامس یا آواز خواندن، صریح صحبت کردن در مورد نگرانیهای فرزندتان یا شوخی کردن برای تغییر فضا، میتواند به آنها کمک کند تا از پس این اضطراب برآیند و آمادگی بیشتری برای مقابله با عوامل استرسزا در آینده داشته باشند.
تشویق آنها به نفس کشیدن آرام و عمیق، آواز خواندن، صریح صحبت کردن در مورد نگرانیهای فرزندتان یا شوخی کردن برای تغییر فضا، میتواند به آنها کمک کند تا از پس این اضطراب برآیند و آمادگی بیشتری برای مقابله با عوامل استرسزا در آینده داشته باشند
واکنش خشمگینانه نشان ندهید
در پاسخ به سؤال چگونه والدین صبوری باشیم؟ باید گفت که روش‌های متفاوتی برای اینکه به والدین بهتری تبدیل شویم وجود دارد، اما ا گر والدین ذهنیت مناسبی نسبت به روشهایی که می‌آموزند، نداشته باشند، هیچ‌کدام از روش‌های تربیتی دنیا برایشان جواب نخواهد داد. روش‌های متعددی برای مشاوره‌های تربیتی وجود دارد، بعضی از روانشناسان تربیتی، والدین را تشویق میکنند که زمانی که عصبانی، کلافه یا خسته هستند، نفس عمیق بکشند، عضلاتشان را آزاد کنند و در واکنش نشان دادن کمی تأخیر ایجاد کنند. اما آیا برای سؤال چگونه والدین صبوری باشیم؟ پاسخ دیگری هم وجود دارد؟ توصیه دیگری که می‌توانیم برای مواجهه با شرایط طاقت‌فرسا به والدین داشته باشیم، این است که در عین اینکه آرامش خود را حفظ کرده‌اید، محکم باشید و سعی کنید کنترل کننده ظاهر نشوید. در روش‌های تربیتی امروز، حل مشکلات بین والدین و فرزندان بر پایه دیالوگ، تحلیل و حل مسأله انجام میشود.
بیشتر بخوانید: چگونه با فرد معتاد به شیشه رفتار کنیم؟
شنونده خوبی باشید
اگر با فرزندتان در جدال هستید، فرزند خود را از فضای درگیری بیرون بیاورید تا ببینید واقعاً چه احساسی دارد. از قضاوت بیش از حد خودداری کنید، این امر باعث میشود فرزند شما احساس کند مورد انتقاد قرار گرفته و او را در حالت دفاعی قرار می‌دهد. می‌توانید از جملاتی مثل “لطفا به من کمک کن تا بفهمم چرا ناراحت هستی” استفاده کنید. همین عبارت ساده به شما کمک خواهد کرد تا به جای سخنرانی برای فرزندتان، به او گوش دهید، از طرف دیگر فرزند شما می‌بیند که شما با او به‌عنوان یک شخصیت مستقل و فهمیده برخورد کرده‌اید. حتی اگر فرزند شما فوراً جوابی به شما ندهد، او فهمیده که با پرسیدن این سؤال، شما در را برای او باز گذاشته‌اید تا بعداً افکار و احساسات خودش را به اشتراک بگذارد. از طرف دیگر پرسیدن چنین سؤالاتی برای خود شما تمرینی خواهد بود تا زمانی که با فرزندتان به اختلاف بر می‌خورید، صبورتر باشید و از واکنش خشمگینانه نشان دادن، اجتناب کنید.
سعی کنید شرایط را درک کنید
همانطور که در بالا توضیح داده شد، گوش دادن، به شما کمک میکند تا به عمق بیشتری از داستان راه پیدا کنید و بفهمید که واقعاً در وجود فرزند سرکش شما چه می‌گذرد. این شاید بهترین روش برای اجتناب از فریاد زدن باشد. گرچه درک موقعیت به تنهایی ممکن است مانع از فریاد زدن شما نشود، اما به شما کمک زیادی خواهد کرد. سعی کنید آنچه را که دوست دارید فرزندتان تغییر دهد، تجزیه و تحلیل کنید و سپس آن را به صورت کاملا منطقی برای او توضیح دهید. به عنوان مثال، در مورد یک اتاق خواب نامرتب، از خود بپرسید چه چیزهایی باید تغییر کند و دوست دارید او دیگر انجامشان ندهد و چه چیزهایی بلامانع است. شاید مادر یک پسر ۱۳ ساله بتواند با چند لباس روی زمین زندگی کند، اما خوراکی که در اتاق مانده و به‌فراموشی سپرده شده، به هیچ‌عنوان قابل قبول نیست. نمی‌شود از یک نوجوان ۱۳ ساله انتظار داشت که با استانداردهای مورد تأیید مادرش اتاقش را مرتب کند، اما می‌توان از او انتظار داشت که اتاق را تمیز و خالی از زباله نگه دارد.
یک نوجوان باید بتواند اتاق خود را تمیز و خالی از زباله نگه دارد
مثال‌های دیگری که درک شرایط اوضاع را تغییر خواهد داد میتواند پسری باشد که از آماده شدن برای رفتن مدرسه سر باز می‌زند، چون امتحانی دارد که برای آن آماده نیست؟ یا اینکه دخترتان از طرد شدن توسط گروه جدید دوستانش می‌ترسد و این مسئله را سر شما خالی میکند، در حالی‌که اصلاً از شما ناراحت نیست. دقت کنید که فهمیدن آنچه در مورد فرزند شما اتفاق میافتد به شما کمک میکند تا به سرعت واکنش احساسی نشان ندهید. هرچه سرعت واکنش نشان دادن خود را کم کنید، از شدت واکنش شما کمتر خواهد بود و احتمال داد زدن شما هم کمتر میشود.
همهچیز را شخصی برداشت نکنید
اگر سؤال شما این است که چگونه والدین صبوری باشیم؟ یکی از جواب‌های ما هم این است که دلیل عصبانیت، ناراحتی، لج‌بازی یا ناسازگاری فرزندتان الزاماً شما نیستید. یک لحظه بب خودتان فکر کنید، می‌بینید که خیلی از اوقاتی که با عصبانیت سر فرزند خود داد می‌زنید، به این دلیل است که رفتارهای او را شخصی برداشت میکنید. خود شما زمانی که بچه بودید، چقدر از شیطنت‌هایی که والدینتان را عصبانی می‌کرد را به قصد آزار آنها انجام می‌دادید؟ شاید حتی جواب شما «تقریباً هیچی» باشد. فرزند شما هم متفاوت از شما نیست، پس همهچیز را شخصی برداشت نکنید. حتی اگر فرزند سرسخت شما، بخواهد شما را تحریک کند، واقعاً به خاطر چالش‌ها و درگیری‌های خودش است، که چنین رفتاری دارد، نه شما. یادآوری این موضوع به شما کمک میکند که کلافه نشوید و احتمال اینکه کنترل خود را از دست بدهید و فریاد بزنید هم بسیار کمتر خواهد شد.
برای گرفتن راهنمایی دربارۀ رفتار با فرزندانتان می‌توانید از مشاوره آنلاین در اپلیکیشن حال کمک بگیرید. دسترسی آنلاین والدین به روانشناسان کودک و نوجوان کار آنها را بسیار آسان کرده است.
سؤالات متداول
چگونه والدین صبوری باشیم؟
وقتی بچهها احساس استرس و اضطراب میکنند، والدین هم میتوانند به راحتی مضطرب یا خشمگین شوند، اما مادران و پدران باید از بروز این خشم یا اضطراب یا تطبیق روحیه جلوگیری کنند، چرا که این موارد، فقط ممکن است استرس کودک را بیشتر کند. تطبیق روحیه به همخوانی خلق، سازگاری بین حالت عاطفی فرد با شرایط و موقعیتی است که در آن لحظه توسط فرد دارد تجربه میشود. این یعنی زمانی که شما در شرایط تنشزا قرار دارید، بهجای اینکه آرامش خود را حفظ کنید، تحت تأثیر فضایی که دارید تجربه میکنید، دچار استرس و تنش شوید. نتیجه این تطبیق خلق کاهش عملکرد و قدرت تحلیل شما خواهد بود. آرام و محکم بودن، به والدین کمک میکند حتی در لحظات دشوار هم برای فرزندشان پشتیبان باشند.
چگونه در عصبانیت واکنش نشان ندهیم؟
از روشهایی استفاده کنید که واکنش شما را عقب بیاندازد. حتی چند دقیقه تأخیر میتواند تا حد زیادی خشم شما را کمتر کند. سعی کنید شنونده خوبی باشید و سعی کنید درک کنید و همهچیز را شخصی برداشت نکنید
چگونه فرزند مضطرب خود را آرام کنیم؟
تشویق آنها به نفس کشیدن آرام و عمیق، جویدن آدامس یا آواز خواندن، صریح صحبت کردن در مورد نگرانیهای فرزندتان یا شوخی کردن برای تغییر فضا، میتواند به آنها کمک کند تا از پس این اضطراب برآیند و آمادگی بیشتری برای مقابله با عوامل استرسزا در آینده داشته باشند.
منابع
