در پاسخ به سوال واژینیسموس چیست؟ باید بگوییم واژینیسموس نوعی انقباض غیرارادی در ناحیه واژن است که هنگام وارد شدن چیزی به داخل آن، مانند تامپون، ابزار معاینه دهانه رحم (اسپکولوم) یا آلت تناسلی، به وجود می‌آید و میتوانید خفیف یا شدید باشد. واژینیسموس باعث می‌شود رابطه جنسی برای زن بسیار دردناک و پرتنش شود. در مواردی وجود این مشکل جلوی ورود آلت تناسلی به واژن را می‌گیرد و مانع انجام دخول می‌شود.
درصورت نیاز به مشاوره پزشکی در زمینه زنان میتوانید از بخش مشاوره دکتر زنان آنلاین سامانه حال استفاده کنید.
واژینیسم چیست
زنان مبتلا به واژینیسم یا واژینیسموس اغلب رابطه‌های جنسی دردناکی را تجربه می‌کنند و این موضوع میتواند زندگی شخصی و روابط عاطفی آنها را تحت‌الشعاع قرار دهد. متخصصان هنوز نتوانسته‌اند دلیل واضحی برای ابتلای یک فرد به تنگی واژن پیدا کنند. این مشکل معمولا با اضطراب جنسی یا ترس از رابطه جنسی مرتبط است. اما مشخص نیست که کدام یک دلیل دیگری است، واژینیسموس یا اضطراب.
حتما بخوانید: تست کرونا در منزل
بعضی از خانم ها در همه شرایط و با هر شی که وارد واژنشان می‌شود مشکل دارند. برخی دیگر فقط در موارد خاص مانند رابطه جنسی با همسرشان. تعدادی هم در زمان رابطه جنسی مشکلی ندارند اما در طول معاینات پزشکی یا زمان گذاشتن تامپون درد و سوزش احساس می‌کنند.
برخی مشکلات بهداشتی دستگاه تناسلی مانند عفونت‌ها و خشکی واژن نیز می‌توانند باعث آمیزش دردناک شوند. مهم‌ترین قدم برای تشخیص و درمان واژینیسموس، مراجعه به پزشک و پیدا کردن دلیل اصلی آن است.
واژینیسموس دو نوع اصلی دارد.
در نوع اولیه آن، هر زمان چیزی از جمله آلت تناسلی مرد به واژن زن وارد می‌شود، در ناحیه واژن درد و سوزش به وجود می‌آید. این افراد هرگز نمی‌توانند چیزی وارد واژن خود کنند. معاینات روتین زنان، استفاده از کاپ قاعدگی یا تامپون نیز آنها را با دشواری‌های زیادی مواجه می‌کند. به این نوع از تنگی واژن، واژنیسموس مادام‌العمر هم گفته می‌شود.
بیشتر بخوانید: عمل زیبایی واژن
واژینیسموس ثانویه زمانی اتفاق می‌افتد که یک زن قبلا بدون درد رابطه جنسی داشته، اما پس از مدتی این فرآيند برای او با دشواری‌هایی همراه می‌شود. به این نوع تنگی واژن، واژنیسموس اکتسابی نیز می‌گویند.
پاژینیسموس ثانویه معمولا از یک واقعه خاص مثل عفونت، یائسگی ، یک واقعه آسیب‌زا، وجود یک بیماری پزشکی، مشکلات مربوط به رابطه، جراحی یا زایمان ناشی می‌شود. گاهی بدن نسبت به این درد شرطی می‌شود و حتی پس از اصلاح بیماری زمینه‌ای، درد همچنان میتواند ادامه داشته باشد.
آزمایش یائسگی را بیشتر بشناسید.
واژینیسم میتواند روابط بین زوج‌ها را با تنش مواجه کند
علائم واژینیسموس
رابطه جنسی دردناک (دیس پارونیا) اغلب اولین علامت واژینیسموس است. درد فقط وقتی اتفاق می‌افتد که می‌خواهید یک جسم خارجی را وارد واژن کنید. در مواردی با خارج کردن جسم از واژن، درد از بین می‌رود و گاهی اوقات هم، درد همچنان باقی می‌ماند.
بسیاری از زنانی که به واژینیسموس مبتلا هستند، هنگام قرار دادن تامپون یا معاینه لگنی در مطب پزشک هم احساس ناراحتی، درد و سوزش می‌کنند.
علائم دیگری که میتواند نشان‌دهنده ابتلای فرد به واژینیسموس باشد، عبارت‌اند از:
- به هیچ وجه امکان برقراری رابطه جنسی و وارد کردن تامپون و کاپ قاعدگی به واژن وجود ندارد
- ترس از برقراری رابطه جنسی به دلیل درد زیاد
- از دست دادن میل جنسی
- اسپاسم عضلانی عمومی یا قطع تنفس در حین رابطه جنسی
- درد در هنگام معاینه لگنی
- درد طولانی در واژن بدون علت مشخص، حین یا بعد از رابطه جنسی
این علائم غیر ارادی هستند، یعنی یک زن نمی‌تواند بدون درمان آنها را کنترل کند.
بیشتر بخوانید: درمان کیست تخمدان
اختلال واژینیسموس یا بیماری تنگی واژن
هنگامی که می‌خواهید یک جسم خارجی مانند تامپون، آلت تناسلی مرد یا اسپکولوم را به واژن وارد کنید، به دلیل انقباض غیرارادی عضلات کف لگن، دخول با مشکل و درد زیاد همراه می‌شود. معمولا اسپاسمی که در واژینیسموس ایجاد می‌شود، در گروه عضلانی pubococcygeus (PC) اتفاق می‌افتد. این عضلات مسئول کنترل ادرار، مقاربت، ارگاسم، حرکات روده و زایمان هستند.
اختلال واژینیسموس در بیان عام به عنوان بیماری تنگی واژن هم شناخته می‌شود. البته در واقع واژن تنگ نیست و فقط عضلات آن به شکل غیرارادی منقبض می‌شوند. این بیماری، یک مشکل جدی است و به درمان نیاز دارد. به هیچ وجه نمی‌توانید با خشونت و ایجاد فشار، جسمی را وارد واژن یک زن مبتلا به واژینیسموس کنید زیرا ممکن است به آسیب‌هایی در ناحیه واژن منجر شود.
زنان مبتلا به واژینیسموس میل جنسی دارند و مثل هر فرد دیگری از نظر جنسی تحریک می‌شوند، ولی در زمان برقراری رابطه جنسی به طور کاملا ناخودآگاه دچار اسپاسم‌های عضلانی می‌شوند که مانع انجام دخول می‌شود.
بیشتر بخوانید: پاپ اسمیر در بارداری
علت واژینیسموس
واژینیسموس نوعی بیماری است که میتواند ناشی از عوامل استرس‌زای جسمی، استرس‌های عاطفی یا هر دو باشد. دلایل اصلی واژینیسموس به دو محرک کلی ارتباط دارند:
محرک‌های فیزیکی و احساسی مختلفی در ایجاد واژینیسموس موثرند
محرک‌های احساسی
محرک‌های احساسی که در ایجاد تنگی واژن و عدم دخول موثر هستند، شامل موارد زیرند:
- ترس از درد یا بارداری
- اضطراب (این اضطراب در مواردی میتواند به دلیل داشتن حس گناه باشد)
- مشکلات رابطه‌ای: به‌طور مثال داشتن یک شریک زندگی سواستفاده‌گر، خشن و…
- حوادث آسیبزای زندگی از جمله تجربه تجاوز جنسی یا سابقه مورد آزار قرار گرفتن
- تجربیات دوران کودکی مانند به تصویر کشیدن رابطه جنسی هنگام بزرگ شدن یا قرار گرفتن در معرض تصاویر جنسی
- از کودکی به فرد گفته شده که رابطه جنسی دردناک است
- فرد تحت تاثیر تابوهای مذهبی یا فرهنگی قرار دارد
- تربیت سختگیرانه والدین
درصورت نیاز میتوانید از خدمات مشاوره جنسی آنلاین سامانه حال استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: نکات مهم قبل از بارداری برای پسردار شدن
محرک‌های فیزیکی
برخی محرک‌های فیزیکی و مشکلات جسمی هم میتواند در مواردی منجر به ایجاد واژینیسموس و دخول دردناک شود. این محرک‌ها شامل موارد زیر هستند:
- عفونت، مانند عفونت ادراری (UTI) یا عفونت‌های قارچی
- شرایط سلامتی، مانند ابتلای فرد به سرطان یا بیماری لیکن اسکلروز (نوعی بیماری پوستی در ناحیه واژن که به صورت لکه‌های سفید رنگ نمایان می‌شود.)
- زایمان
- یائسگی
- جراحی لگن
- تحریک نشدن کافی پیش از برقراری رابطه جنسی
- مرطوب نبودن واژن به اندازه کافی
- عوارض جانبی دارو
- آندومتریوز
مشکلات جنسی میتواند زندگی مردان و زنان را تحت تاثیر قرار دهد. اگر نمی‌توانید یک رابطه جنسی خوب داشته باشید، باید از مشاوران جنسی و متخصصان در این زمینه کمک بگیرید. به هیچ وجه از مشکلی که دارید احساس شرمندگی نکنید.
برای درمان تنگی واژن لازم است حتما در قدم اول به پزشک مراجعه کنید. پزشک در مورد مشکل عدم دخول با شما صحبت خواهد کرد و تشخیص واژنیسموس را بر اساس سابقه پزشکی، علائم و معاینه فیزیکی شما انجام خواهد داد. احتمال دارد پزشک از شما سوالات شخصی بپرسد تا در مورد وضعیت‌تان اطلاعات بیشتری کسب کند.
- این سوالات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آیا میتوانید تامپون یا یک انگشت خود را وارد واژنتان کنید؟ آیا این کار با درد همراه است؟
- آیا در زمان وارد شدن هر چیزی به واژنتان احساس اضطراب می‌کنید.
- آیا تا به حـال تجربه جنسی آسیب‌زایی داشته‌اید؟
- آیا در رابطه هستید و زندگی جنسی فعالی دارید؟
معاینه لگنی هم برای رد کردن علت فیزیکی واژنیسموس مانند آسیب یا عفونت ضروری است.
اگر علت روانشناختی باشد، پزشک زنان ممکن است شما را به یک متخصص دیگر مانند یک رواندرمانگر یا سکسولوژیست ارجاع دهد. همچنین ممکن است با همسرتان در جلسات مشاوره شرکت کنید.
بیشتر بدانید: عوارض آمنوره چیست
تمرینات کگل برای درمان واژینیسموس
زنان مبتلا به واژینیسموس می‌توانند در خانه تمریناتی را برای یادگیری کنترل و شل کردن عضلات اطراف واژن خود انجام دهند. این تمرین‌ها باعث حساسیت‌زدایی تدریجی می‌شوند و به زنان مبتلا به تنگی واژن کمک می‌کند تا بتوانند بدنشان را در زمان دخول شل کنند. معروف‌ترین تمرین برای درمان واژینیسموس، تمرینات کگل است.
تمرینات کگل یکی از موثرترین روشهای خانگی برای درمان واژینیسموس است
برای انجام تمرینات کگل، باید روی همان عضلاتی کار کنید که در زمان دخول منقبض می‌شوند. برای این تمرین لازم است:
- به پشت بخوابید و زانوهایتان را خم کنید.
- کمرتان را بالا بیاورید.
- عضلات کف لگن را منقبض کنید.
- انقباض را به مدت ۲ تا ۱۰ ثانیه نگه دارید.
- کمرتان را پایین بیاورید.
- عضلات را شل کنید.
سعی کنید در هر نوبت ۲۰ بار این تمرین را پشت سر هم انجام دهید.
پس از چند روز، هنگام انجام تمرینات کگل، یک انگشت خود را تا اولین مفصل بند انگشت وارد واژن کنید. بهتر است پیش از انجام این کار، دستتان را ضدعفونی و ناخن‌تان را کوتاه کنید. استفاده از ژله روان‌کننده هم میتواند موثر باشد. میتوانید این کار را در زمان دوش گرفتن یا درون وان انجام دهید. آب به عنوان یک روان‌کننده طبیعی عمل می‌کند.
با یک انگشت شروع کنید و تا سه انگشت پیش بروید. هر جا که احساس درد و ناراحتی کردید، میتوانید انگشتانتان را خارج کنید. این کار به زنانی که واژنیسموس آنها با ترس یا اضطراب ارتباط دارد بسیار کمک می‌کند.
بیشتر بخوانید: علائم سرطان سینه خوش خیم
درمان واژینیسموس
درمان قطعی واژینیسموس به تشخیص علت بستگی دارد. اگر دلیل جسمی واضحی مانند آسیب یا عفونت وجود داشته باشد، می‌توان با داروی مناسب آن را درمان کرد. راه های درمان واژینیسموس متعددند و بسته به این که دلیل اصلی مشکل تنگی واژن چیست، میتواند مختلف باشد.
مراجعه به سکسولوژیست یکی از راههای موثر برای درمان واژینیسموس است. آنها برخی از تکنیک‌ها را به شما آموزش می‌دهند تا به طور طبیعی بتوانید دخول انجام دهید. این روش‌ها شامل موارد زیر هستند:
- مشاوره برای بررسی مسائل روانشناختی اساسی (مانند ترس یا اضطراب)
- رفتار درمانی شناختی برای تغییر هرگونه عقیده غیرمنطقی یا نادرست در مورد رابطه جنسی
- آموزش جنسی به شما
برنامه درمانی شما بر اساس نیاز شما خواهد بود. اگر شریک زندگی دارید، حضور و همراهی او میتواند در روند درمان شما موثر باشد.
یک روش دیگر برای شل کردن عضلات واژن، استفاده از مخروط‌هایی است که میتوانید آنها را وارد واژن کنید. این مخروط‌ها معمولا چهار عدد هستند و به تدریج اندازه و طول آنها افزایش می‌یابد.
ابتدا کوچک‌ترین مخروط را در واژن خود وارد کنید، در صورت لزوم استفاده از ژل‌های روان‌کننده توصیه می‌شود. هنگامی که احساس کردید بدنتان انقباضی ندارد، میتوانید به سراغ مخروط دومی بروید و همین‌طور هر ۴ مخروط را وارد کنید. این کار ممکن است تا چند ماه هم طول بکشد.
استفاده از مخروط‌های ۴ تایی میتواند در ریلکس کردن عضلات واژن موثر باشد
وقتی میتوانید مخروط‌های بزرگتر را بدون احساس اضطراب یا درد تحمل کنید، احتمالا برای رابطه جنسی هم مشکلی نخواهید داشت. فقط فراموش نکنید این مخروط‌ها باید کاملا تمیز باشند. پیش و پس از هر بار استفاده، آنها را بشویید و ضدعفونی کنید.
روشهای پزشکی جدیدی نیز برای درمان واژینیسموس وجود دارد که معروف‌ترین و کاربردی‌ترین آن، درمان با آر اف است. اگر تنگی واژن شما به دلیل وجود آندومتریوز باشد، ممکن است پزشک به شما درمان با عمل جراحی را پیشنهاد کند. آندومترویوز باعث می‌شود که تکه‌های کوچکی از پوشش رحم در خارج از رحم رشد کنند و این اتفاق در زمان دخول، درد زیادی ایجاد می‌کند.
بیشتر بدانید: شیوه انجام ماموگرافی
درمان واژینیسموس با آر اف
درمان واژینیسموس با آر اف توسط اغلب متخصصان توصیه می‌شود. آر اف، دستگاهی است که با امواج الکترومغناطیسی کار می‌کند. امواج الکترومغناطیسی، با فرکانس و انرژی بالای خود به عضلات واژن تابیده می‌شوند و کمک می‌کنند تا مولکول‌ها و بافت‌های عضلات واژن تغییر کنند. دستگاه آر اف باعث ریلکسی و رهاسازی عضلات واژن می‌شود.
آر اف برای درمان واژینیسموس‌های شدید و قدیمی بسیار موثر است. درد و خونریزی ندارد. در چند جلسه می‌توان مشکل تنگی واژن را برطرف کرد. این روش عارضه خاصی ندارد و نیازی به طی کردن دوران نقاهت نخواهید داشت.
واژینیسموس و زایمان طبیعی
زنان مبتلا به واژینیسموس ترس زیادی از بارداری و زایمان طبیعی دارند و مدام با این سوال مواجه هستند که آیا امکان زایمان طبیعی برایشان وجود دارد یا خیر؟ آیا در صورت زایمان طبیعی درد بیش از حدی خواهند داشت؟
امکان زایمان طبیعی با نظر متخصص زنان سنجیده می‌شود. اگر اندازه لگن مادر مناسب باشد، واژینیسموس مانعی برای انجام زایمان طبیعی نخواهد بود. از طرف دیگر، در هنگام زایمان طبیعی ترشح هورمون‌ها باعث می‌شود تا دهانه واژن به صورت غیرارادی بیشتر از حد معمول باز شود و همین موضوع کمک می‌کند تا افراد مبتلا به واژینیسموس، مشکلی برای زایمان نداشته باشند. همچنین پزشک ممکن است از بی‌حسی اپیدورال هم برای شما استفاده کند که به کاهش درد و آسان شدن فرآیند زایمان کمک می‌کند.
واژینیسموس و سزارین
در سزارین، نوزاد از طریق جراحی و با برش شکم مادر، متولد می‌شود. بنابراین مبتلا بودن مادر به واژینیسموس تاثیری در روند سزارین ندارد، زیرا عضلات لگنی در حین زایمان درگیر نمی‌شوند. پیش از زایمان میتوانید با پزشک خود صحبت کنید و او را در جریان نگرانی و ترس‌های خود قرار دهید. پزشک متخصص زنان با بررسی وضعیت شما، بهترین روش زایمان را برای‌تان توصیه می‌کند.
تزریق بوتاکس برای واژینیسموس
تزریق بوتاکس، یکی از روشهای درمانی جدید برای مشکلات واژینیسموس و عدم دخول است. بوتاکس به خاطر داشتن سم بوتولینوم، باعث فلج شدن موقت عضلات می‌شود و جلوی انقباضات ارادی و غیر ارادی آنها را می‌گیرد. چون دلیل اصلی واژینیسموس هم انقباض غیرارادی عضلات کف لگن است، تزریق بوتاکس به عنوان یک روش درمانی موثر برای این بیماری توصیه می‌شود.
دقت داشته باشید که به هیچ وجه تزریق بوتاکس نباید توسط افراد غیرمتخصص و در مکان‌هایی خارج از کلینیک یا مطب انجام شود. برای انجام این روش درمانی حتما به یک متخصص زنان مراجعه کرده و پس از مشاوره با او، برای درمان اقدام کنید. تزریق بوتاکس به صورت سرپایی و در مطب انجام می‌شود و نیاز به طی کردن دوران نقاهت چندانی هم ندارد. پس از تزریق نیاز به انجام جلسات فیزیوتراپی دارید.
در اغلب موارد، یک بار تزریق بوتاکس میتواند به برطرف شدن واژینیسموس منجر شود؛ اما اگر پزشک تشخیص دهد، ممکن است نیاز به تکرار تزریق در چند مرحله وجود داشته باشد.
حتما بخوانید: پیکر تراشی ران
سوالات متداول
واژینیسموس چیست؟
به انقباض غیر ارادی عضلات واژن که در زمان ورود جسم خارجی اتفاق می‌افتد، واژینیسموس می‌گویند. ورود هر نوع جسم خارجی از جمله آلت تناسلی مرد میتواند در واژن زن درد و سوزش شدید ایجاد کند و در مواردی هم به طور کامل باعث عدم دخول شود.
آیا واژینیسموس همان بیماری تنگی واژن است؟
افراد غیرمتخصص، واژینیسموس را به عنوان بیماری تنگی واژن هم می‌شناسند. متخصصان زنان و زایمان می‌گویند واژن افراد مبتلا به واژینیسموس تنگ نیست و فقط عضلات آن است که به صورت غیرارادی منقبض شده و مانع دخول می‌شود.
واژینیسموس چگونه درمان می شود؟
راههای مختلفی برای درمان واژینیسموس وجود دارد که بسته به دلیل این بیماری میتواند تعیین شود. استفاده از دارو یا روشهای جراحی، دستگاه آر اف، تزریق بوتاکس و مراجعه به سکسولوژیست و رواندرمانگر میتواند در درمان این بیماری موثر باشد.
برای درمان واژینیسموس به چه دکتری مراجعه کنیم؟
در قدم اول باید به متخصص زنان مراجعه کنید. پزشک زنان با بررسی و معاینه میتواند تشخیص دهد که این مشکل منشا جسمی دارد یا روحی. اگر وجود دلایل فیزیکی برای واژینیسموس رد شود، پزشک شما را به یک سکسولوژیست، رواندرمانگر یا زوج‌درمانگر معرفی می‌کند.
منبع
گلعذارمیلان
1 سال پیش