علائم سرطان رحم
قبل از اینکه به علائم سرطان رحم بپردازیم، باید چیستی این بیماری را بدانیم. سرطان رحم یا آندومتر نوعی سرطان است که از رحم شروع میشود. رحم عضوی لگنی توخالی و گلابی شکل است که رشد جنین در آن اتفاق می‌افتد. سرطان رحم، از لایه سلولهایی که پوشش داخلی (آندومتر) رحم را تشکیل میدهند، آغاز میشود.
بیشتر بخوانید: تست کرونا در منزل
انواع دیگری از سرطانها هم هستند که می‌توانند در رحم ایجاد شوند، مثل سارکوم رحم. اما شیوع آن بسیار کمتر از سرطان آندومتر است. نشانه‌های سرطان رحم اغلب در مراحل اولیه تشخیص داده میشود زیرا این بیماری معمولا به طور مکرر خونریزی غیرطبیعی از واژن ایجاد می‌کند. اگر سرطان آندومتر زود کشف شود، برداشتن رحم با جراحی اغلب این سرطان را درمان می‌کند و احتمال انجام شیمی درماتی و پرتو درمانی تا حد زیادی کم میشود.
نشانه‌های سرطان رحم را نباید با علائم سرطان دهانه رحم اشتباه گرفت. سرطان دهانه رحم با سرویکس، در دهانه رحم زن (ورودی رحم از واژن) ایجاد میشود. این بیماری عمدتا زنان بین ۳۰ تا ۴۵ سال که فعالیت جنسی‌شان آغاز شده را درگیر می‌کند.
علائم ظاهری سرطان رحم
علائم سرطان رحم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- خونریزی واژن پس از یائسگی
- خونریزی بین پریود
- درد لگن
- ترشح زیاد بعد از یائسگی
در صورت مشاهده علائم و نشانه‌های مداوم که شما را نگران می‌کند، حتما به یک پزشک متخصص زنان مراجعه کنید. پزشک با بررسی‌های بیشتر که معمولا شامل سونوگرافی از رحم و تخمدان‌ها و سی تی اسکن است، وضعیت رحم شما و درمان‌های بعدی را تشخیص می‌دهد.همینطور شما می‌توانید راجع به قارچ واژن، مقاله مرتبط با آن را بخوانید.
علائم سرطان رحم در دختر باکره
افراد باکره هم می‌توانند به سرطان رحم دچار شوند و علائم آن‌ها هم تفاوتی با زنان غیر باکره ندارد. توصیه میشود همه زنان، اعم از باکره و غیر باکره، سالی یک بار برای چکاپهای روتین به متخصص زنان مراجعه کنند. بسیاری از بیماری‌های مربوط به زنان مثل کیست‌ها، فیبروم‌ها، تخمدان پلی کیستیک، تنبلی تخمدان و… علائم خاصی ندارند و تا شخص سونوگرافی انجام ندهد، از وجود مشکل بی‌خبر خواهد بود. بنابراین بهتر است در کنار سایر معاینات سالانه، این موضوع را هم جدی بگیرید.
علائم سرطان رحم در افراد باکره و غیر باکره تفاوتی با هم ندارد
علائم سرطان رحم در دوران یائسگی
شایع‌ترین علامت سرطان رحم خونریزی غیرمعمول (غیرطبیعی) از واژن است، اگرچه بیشتر افرادی که خونریزی غیرطبیعی دارند به سرطان رحم مبتلا نیستند.
این اتفاق ممکن است به صورت خونریزی کم و ترشحات آبکی شروع شود که معمولا با گذشت زمان شدیدتر میشود. بیشتر زنان مبتلا به سرطان رحم یائسه شده‌اند، بنابراین هرگونه خونریزی از واژن برای این افراد، غیر معمول خواهد بود.
در زنانی که یائسه نشدهاند، خونریزی واژینال غیرمعمول ممکن است:
- پریودهایی باشد که سنگین‌تر و شدیدتر از حد معمول هستند.
- خونریزی واژینال در بین دو پریود دارند.
علائم کمتر شایع شامل درد در زیر شکم و درد در هنگام رابطه جنسی است.راجع به علت درد زیر شکم در زنان و مردان در حال بخوانید. اگر سرطان رحم به مرحله پیشرفته‌تری برسد، ممکن است علائم دیگری هم ایجاد کند. این علائم شامل موارد زیر هستند:
- درد در پشت، پاها یا لگن
- از دست دادن اشتها
- خستگی
- حالت تهوع
شما می‌توانید درباره کم اشتهایی و دلایل آن، مقاله مرتبط با آن را بخوانید.
هشدارهای سرطان رحم
در صورت خونریزی بعد از یائسگی یا مشاهده تغییر در الگوی طبیعی قاعدگی، حتما به پزشک مراجعه کنید. فقط ۱ مورد از هر ۱۰ مورد خونریزی واژینال پس از یائسگی ناشی از سرطان رحم است، بنابراین بعید است علائم شما به این دلیل باشد. با این حال، اگر خونریزی غیرمعمول واژینال دارید، بررسی علت آن بسیار مهم است. خونریزی ممکن است در نتیجه بیماری‌های جدی دیگری اتفاق بیفتد، بنابراین باید دلیل آن را شناخت. این بیماری‌ها می‌توانند یکی از موارد زیر باشند:
- آندومتریوز – بافتی که مانند پوشش رحم رفتار می کند، در خارج از رحم پیدا میشود.
- فیبروم یا پولیپ – رشد توده غیر سرطانی که میتواند در داخل رحم ایجاد شود.
- انواع دیگر سرطان‌های زنان نیز می توانند باعث خونریزی غیرمعمول واژن، به ویژه سرطان دهانه رحم شوند.
درباره تست پاپ اسمیر که روشی برای تشخیص سرطان دهانه رحم در زنان است، می‌توانید مقاله مرتبط با آن را در حال بخوانید.
درمان قطعی سرطان رحم
همانند سایر سرطانها، هنوز درمان قطعی سرطان رحم مشخص نشده است. با این حـال اگر این بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شود، امکان درمان آن بسیار زیاد است.
متداول‌ترین روش درمان سرطان رحم، برداشتن رحم به وسیله جراحی (جراحی رحم) است. جراحی رحم در مراحل اولیه میتواند سرطان رحم را درمان کند اما دیگر نمی‌توانید باردار شوید. جراحی برای سرطان رحم نیز احتمالا شامل برداشتن تخمدان‌ها و لوله‌های رحمی است.
رادیوتراپی یا شیمی درمانی نیز گاهی اوقات انجام میشود و این موضوع بستگی به نتایج آزمایشات، سی تی اسکن، نمونه‌برداری و تشخیص پزشک آنکولوژیست دارد.
اگر فرد هنوز در سن باروری است و تمایل به بچه‌دار شدن دارد، ممکن است از نوعی هورمون درمانی (پروژستوژن) برای درمان سرطان رحم استفاده شود.
حتی اگر سرطان رحم در یک زن، بسیار پیشرفته و احتمال بهبودی آن کم باشد، بازهم درمان میتواند به تسکین علائم و طولانی شدن عمر کمک کند.
در حال بخوانید: ماموگرافی چیست
انواع توده های رحمی
توده‌های مختلفی در رحم و تخمدان ایجاد میشود که همیشه بدخیم نیستند. این تودهها شامل موارد زیر هستند:
فیبروم رحمی
فیبروم‌ها توده‌های خوش خیمی هستند که به دلایل نامشخصی درون رحم رشد می‌کنند. برخی پزشکان می‌گویند سابقه خانوادگی میتواند در ابتلا به فیبروم رحمی نقش داشته باشد. همچنین اضافه وزن و کم تحرکی هم میتواند احتمال بروز این بیماری را در زنان افزایش دهد. خونریزی، فشار، درد لگن، درد هنگام رابطه جنسی، احساس فشار روی روده‌ها در زمان دفع مدفوع، سقط جنین، زایمان زودرس و… از مهم‌ترین نشانه‌های فیبروم رحمی است.شما می‌توانید درباره راه های درمان فیبروم بیشتر بخوانید.
کیست‌های آندومیوز
به ضخیم شدن پراکنده رحم، وقتی بافتی که به طور معمول رحم را پوشش می‌دهد (آندومتر) از دیواره عضلانی خود بیرون می‌زند، آندومیوز می‌گویند. علت آدنومیوز به شکل دقیق مشخص نیست. برخی پزشکان می‌گویند انجام جراحی‌های قبلی روی رحم مثل سزارین، میتواند باعث این شود که سلول‌های آندومتر در مکانی غیر طبیعی یعنی لایه عضلانی دیواره رحم گسترش یابند و رشد پیدا کنند. احتمال دیگر این است که آدنومیوز از بافتهایی در خود دیواره رحم ایجاد میشود که ممکن است در حین بزرگ شدن رحم به آنجا ورود کرده باشد. پریودهای طولانی یا خونریزی شدید قاعدگی، پریودهای دردناک که هر ماه بدتر می‌شوند، خونریزی بین دو نوبت پریود، درد در زمان رابطه جنسی، از جمله علائم آندومیوز هستند.
کیست‌های بدخیم
اکثریت قریب به اتفاق کیست‌ها خوش خیم هستند، اما هر نوع کیست میتواند بدخیم یا سرطانی شود. کیست بدخیم یا تومور، نشان دهنده سرطان رحم است. مشکوک به بدخیمی بودن کیست است که برخی از خصوصیات در طی معاینه فیزیکی، سونوگرافی یا سابقه پزشکی بیمار مشاهده شود. در این شرایط، نمونه برداری یا برداشتن کامل کیست توصیه میشود.
در حال بخوانید: روش‌های پیشگیری از بارداری
درجه بندی سرطان رحم
سرطان رحم هم مانند سایر سرطانها ۴ استیج یا درجه دارد. هر چه سرطان در استیج پایین‌تری تشخیص داده شود، درمان آن راحت‌تر بوده و امکان بازگشت بیماری هم کمتر است.
مرحله ۱ در سرطان رحم به این معنی است که توده‌های سرطانی فقط در محدوده رحم قرار دارند. درمان در این مرحله معمولا به عمل جراحی رحم منتهی میشود. این عمل شامل برداشتن رحم و همچنین تخمدان‌ها و لوله‌های رحمی است.
لاپراسکوپی یک روش جراحی برای خارج کردن رحم و تخمدان است
جراح همچنین ممکن است از گرههای لنفاوی لگن و شکم و سایر بافت‌های اطراف نمونه‌برداری کند. این موارد به آزمایشگاه ارسال می‌شوند تا ببینند آیا سرطان گسترش یافته است یا خیر. این عمل ممکن است با استفاده از تلسکوپ (هیسترکتومی لاپاراسکوپی) یا با برش بزرگ در شکم (هیسترکتومی شکم) انجام شود. هیسترکتومی لاپاراسکوپی، اسکار کمتری ایجاد می‌کند و سریع‌تر هم بهبود می‌یابد.
بسته به نوع جراحی، بیمار ۱ تا ۳ روز بعد از عمل، از بیمارستان مرخص میشود اما بهبودی کامل آن ممکن است هفته‌ها طول بکشد.
پس از عمل، توصیه میشود که بیمار در اسرع وقت حرکت را شروع کند. این نکته خیلی مهمی است چون به گردش خون شما کمک کرده و از لخته شدن خون جلوگیری می‌کند.
مرحله ۲ در سرطان رحم، به معنای رشد سرطان در دهانه رحم است. در محله ۳ نیز سرطان به خارج از رحم گسترش پیدا کرده اما همچنان در ناحیه لگن است. ۳ نوع سرطان رحم در مرحله ۳ وجود دارد.
در این مرحله ممکن است بیمار یک هیسترکتومی رادیکال یا کامل داشته باشد. این هیسترکتومی شامل برداشتن اضافی دهانه رحم و قسمت بالای واژن و همچنین برداشتن غدد لنفاوی لگن است. همچنین ممکن است برای کاهش خطر بازگشت سرطان به رادیوتراپی یا شیمی درمانی نیاز باشد.
در مرحله ۴، سرطان به خارج از ناحیه لگن متاستاز داده و سایر نواحی را هم درگیر کرده است. ۲ نوع سرطان رحم مرحله ۴ وجود دارد.
اگر بیمار به سرطان رحم پیشرفته مبتلا باشد، ممکن است برای حذف هرچه بیشتر ناحیه سرطانی، تحت عمل جراحی قرار بگیرد. این عمل جراحی دبالکینگ نامیده میشود. این جراحی سرطان را درمان نمی‌کند، اما ممکن است برخی از علائم بیمار را تسکین دهد. پزشک درمورد اینکه آیا جراحی دبالکینگ برای بیمار مناسب است یا خیر، بررسی‌های کاملی انجام خواهد داد.
عکس سرطان رحم
در زیر، تصویری از یک رحم سرطانی شده را مشاهده می‌کنید:
یک رحم مبتلا به سرطان
زندگی جنسی مبتلایان در به سرطان رحم
سرطان رحم و درمان آن میتواند زندگی جنسی شما را تحت تاثیر قرار دهد. این موضوع میتواند از چند طریق مختلف اتفاق بیفتد.
اگر قبلا یائسه نشده‌اید، برداشتن تخمدان‌ها به معنای یائسگی زودرس است و علائم آن میتواند شامل خشکی واژن و از بین رفتن میل جنسی باشد. رادیوتراپی برای سرطان آندومتر میتواند واژن شما را باریک و تنگ کند. گاهی اوقات واژن بسیار باریک میشود و این موضوع، رابطه جنسی را دشوار می‌کند.
برای جلوگیری از این اتفاق، باید مجموعه ای از گشادکننده‌های واژن به شما پیشنهاد شود، این ابزارها، مخروط‌های پلاستیکی هستند که آن را در واژن قرار می‌دهید. همچنین می‌توانید با رابطه جنسی، با استفاده از انگشتان یا ویبراتور، واژن خود را بازتر کنید.
معمولا علاقه زنان به رابطه جنسی پس از درمان سرطان رحم تا حدی از بین می‌رود. درمان ممکن است احساس خستگی زیادی در شما ایجاد کند. ممکن است از تشخیص سرطان احساس شوک، گیجی یا افسردگی کنید و همچنین به دلیل از دست دادن باروری خود غمگین باشید.
این کاملا قابل درک است که در کنار همه این احساس‌ها، ممکن است میلی رابطه جنسی نداشته باشید. سعی کنید احساسات خود را با شریک زندگی‌تان در میان بگذارید. اگر احساس می‌کنید در رابطه جنسی مشکلی دارید که با گذشت زمان بهتر نمی‌شود، ممکن است بخواهید با یک مشاور یا درمانگر رابطه جنسی (سکسولوژیست) گفت‌وگو کنید.
این نکته را به خاطر داشته باشید که از دست دادن میل جنسی پس از سرطان رحم موضوعی نیست که به خاطر آن، درمان خود را انجام ندهید. هیچ چیز از زندگی و سلامتی شما اهمیت بیشتری ندارد.
در حال بخوانید: مواد خوراکی برای تقویت ناخن
سوالات متداول
سرطان رحم چیست؟
سرطان رحم همانطور که از نامش پیداست، در رحم و از لایه سلولهایی که پوشش داخلی (آندومتر) رحم را تشکیل میدهند آغاز میشود.
از کجا بفهمیم سرطان رحم داریم؟
اصلیترین علامت این سرطان خونریزیهای غیرطبیعی یا خونریزی بین دو قاعدگی (در زنانی که هنوز یائسه نشدهاند) است.
آیا سرطان رحم کشنده است؟
سرطان رحم نیز مثل بسیاری از سرطانها، اگر در مراحل ابتدایی تشخیص داده شوند، بهبود مییابند و بیمار میتواند سلامتی خود را بازیابد.
آیا با برداشتن رحم سرطان از بین می‌رود؟
اگر سرطان در مرحله ۱ باشد، یعنی از محیط داخل رحم خارج نشده باشد، با برداشتن رحم توده‌های سرطانی به طور کامل خارج می‌شوند.
آیا پولیپ رحم سرطان است؟
پولیپ رحم یک توده خوش خیم است که به دلیل رشد بیش از حد سلولها در دیواره داخلی رحم به وجود میآید. با این حـال اگر پولیپ رحم دارید، بهتر است به صورت منظم چکاپ انجام دهید زیرا احتمال سرطانی شدن این تودهها وجود دارد.
آیا سرطان رحم قابل درمان است؟
بله امروزه سرطان رحم هم مانند بسیاری از سرطانها قابل درمان است. سعی کنید با انجام چکاپهای منظم، در جریان تغییرات بدن خود قرار بگیرید تا در صورت بروز سرطان، بتوانید این بیماری را در مراحل اولیه درمان کنید.
