آب سیاه چشم با نام اصلی گلوکوم (Glaucoma) نوعی بیماری چشمی است که در آن عصب بینایی که چشم را به مغز متصل می‌کند، آسیب می‌بیند. این عارضه ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود، اما نتیجه آن در نهایت افزایش فشار داخلی چشم و مشکلات ناشی از آن است.
عدم وجود علائم در مراحل اولیه بیماری باعث شده که به آن لقب “دزد پنهان بینایی” بدهند. درصورتی‌که گلوکوم به موقع تشخیص داده نشود، فرد بینایی خود را کاملا از دست می‌دهد. چنانچه می‌خواهید درباره آب سیاه چشم یا گلوکوم بیشتر بدانید و با روش‌های درمانی آن آشنا شوید، مطالعه این مقاله می‌تواند به شما کمک کند.
گلوکوم یا آب سیاه چشم چیست؟
گلوکوم یا آب سیاه چشم وضعیتی است که با آسیب‌رساندن به عصب پشت چشم (عصب بینایی)، باعث ازدست‌رفتن بینایی می‌شود. در واقع زمانی که فشار داخلی چشم بالا رود، عصب بینایی آسیب می‌بیند. عصب بینایی همان عصبی است که تصاویر را از چشم به مغز ارسال می‌کند. هرچه این آسیب تشدید شود، احتمال ازدست‌دادن بینایی و در نهایت کوری کامل افزایش می‌یابد.
شناخت انواع گلوکوم / انواع آب سیاه چشم
به طور کلی رایج‌ترین نوع آب سیاه چشم، گلوکوم با زاویه باز است و وقتی در مورد گلوکوم صحبت می‌شود، معمولا منظور این بیماری است. اما انواع دیگری از آن هم وجود دارند که به دلایل مختلف ایجاد می‌شوند. در ادامه با انواع آب سیاه چشم آشنا می‌شوید. البته اگر می‌خواهید درباره تنبلی چشم بیشتر بدانید این مطلب را بخوانید.
گلوکوم با زاویه باز
زمانی که مایعات چشم به هر دلیلی تخلیه نشود، گلوکوم با زاویه باز روی می‌دهد. در نتیجه فشار چشم افزایش می‌یابد و شروع به آسیب‌زدن به عصب بینایی می‌کند. این بیماری بدون درد است و در مراحل اولیه، تغییری در بینایی ایجاد نمی‌کند.
گلوکوم از طریق تجمع مایع و افزایش فشار چشمی باعث آسیب به عصب چشم می‌شود
گلوکوم حاد زاویه بسته یا زاویه باریک
این بیماری زمانی روی می‌دهد که زهکشی داخلی چشم ناگهان مسدود شود و با تجمع مایعات در چشم، فشار داخل آن به سرعت بالا رود. این یک حمله حاد است که نیاز به مداخله فوری پزشکی دارد؛ وگرنه ممکن است باعث کوری فرد شود. نوع مزمن این بیماری هم وجود دارد که به تدریج روی می‌دهد؛ اما به دلیل نبود علائم، افراد تا زمانی که دچار حمله نشود، نمی‌دانند که به آن مبتلا هستند.
گلوکوم مادرزادی
این بیماری که در دوران کودکی روی می‌دهد، نوع نادری از آب سیاه است که در اثر ناهنجاری‌های چشمی ایجاد می‌شود.
گلوکوم ثانویه
این نوع گلوکوم معمولا در اثر یک بیماری زمینه‌ای چشمی مثل یووئیت یا التهاب لایه میانی چشم ایجاد می‌شود.
درباره قوز قرنیه چشم بیشتر بدانید
مهمترین علائم آب سیاه چشم
علائم آب سیاه چشم با زاویه باز معمولا زمانی آشکار می‌شود که فرد در مراحل پایانی بیماری قرار دارد. این موضوع می‌تواند تشخیص زودهنگام و درمان موثر آن را با چالش جدی مواجه کند. به طور کلی، اصلی‌ترین علامت ابتلا به این نوع آب سیاه چشم، کاهش دید محیطی، نیاز به تعویض مکرر عینک و اختلال در تطابق چشم با تاریکی است.
با بهریتن راه برای عمل لیزیک چشم در این مقاله آشنا شوید
اختلال در دید محیطی و نیاز به تعویض مداوم عینک از مهمترین نشانه‌های آب سیاه چشم است
در مورد گلوکوم با زاویه بسته، علائم سریع‌تر و مشخص‌تر هستند. فرد ممکن است به طور ناگهانی یا در مدتی کوتاه، متوجه علائم زیر شود:
- کاهش قدرت بینایی
- قرمزشدن چشم‌ها
- دیدن هاله در اطراف چراغ‌ها
- تیره و کدرشدن چشم
- چشم‌درد
- حالت تهوع و استفراغ
درمان گیاهی آب سیاه چشم (گلوکوم)
پزشکان معتقدند که هیچ روش درمانی قطعی برای درمان آب سیاه چشم وجود ندارد. با این حال برخی روش‌هایی وجود دارد که می‌تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کند یا مانع ابتلای افراد به آن شود. این روش‌های درمانی و پیشگیرانه عبارتند از:
رژیم غذایی سالم
میوه‌ها و سبزیجات دارای ویتامین‌های A و C به ویژه کارتنوئیدها برای چشم مفید هستند. آنتی اکسیدان‌های موجود در کرن بری، چای سیاه، دانه کتان و… هم به جلوگیری از آسیب بیشتر عصب بینایی در بیماران مبتلا به آب سیاه کمک می‌کنند. استفاده از مکمل‌های روی، منیزیم و انواع ویتامین‌ها هم در کنترل علائم بیماری موثر است. از سوی دیگر، نوشیدنی‌های کافئین‌دار منجر به افزایش فشار داخلی چشم می‌شوند و بهتر است مصرف آن‌ها را کاهش دهید.
گلوکوم مادرزادی نوعی بیماری نادر است که در کودکان ایجاد می‌شود
گیاهان دارویی
امروز تحقیقات زیادی روی گیاهان دارویی موثر در درمان گلوکوم در حال انجام است. برخی از این گیاهان دارویی شامل جینکوبیلوبا، زغال اخته و فورسکولین هستند که اثر آن‌ها بر کاهش علائم گلوکوم موثر بوده است. به نظر می‌رسد ماری‌جوانا هم می‌تواند موقتا علائم این بیماری را کاهش دهد. بهتر است پیش از هر نوع اقدام درمانی، با پزشک معالج خود مشورت کنید.
ورزش منظم
ورزش و فعالیت بدنی منظم به حفظ سلامت عمومی بدن به ویژه چشم‌ها کمک می‌کند. البته ورزش شدید ممکن است باعث افزایش فشار داخلی چشم شود؛ پس بهتر است در این کار زیاده‌روی نکنید و از خم‌شدن زیاد رو به جلو، ایستادن روی سر و فعالیت‌های مشابه خودداری کنید.
بیشتر بدانید: رژیم غذایی مناسب برای شب کوری
راه های درمان آب سیاه چشم یا گلوکوم
آسیب گلوکوم دائمی است و قابل برگشت نیست. اما دارو و جراحی می‌تواند در مراحل اولیه به جلوگیری از آسیب بیشتر کمک کند. پزشکان بسته به شرایط بیمار، از یک یا چند روش زیر استفاده می‌کنند:
دارو
با استفاده از قطره چشم که به صورت روزانه استفاده می‌شود، می‌توان فشار داخل چشم را کنترل کرد. بعضی از این قطره‌ها مقدار مایع تولیدی چشم را کم می‌کنند و گروهی دیگر، باعث جریان بهتر مایع در چشم و کاهش فشار می‌شوند. این قطره‌ها باید حتما با تجویز پزشک و در دوز مجاز، یک تا ۴ بار در روز مصرف شوند. برخی از مهمترین آن‌ها عبارتند از:
- داروهای مهارکننده روکیناز مثل روپرسا
- اکسیدهای نیتریک مثل ویزولتا
- پروستاگلاندین‌ها مثل لومیگان، زیوپتان، زالاتان و…
- آگونیست های آلفاآدرنرژیک مثل آپراکلونیدین
- مسدودکننده‌های بتا مثل تیموپتیک
پزشک می‌تواند با توجه به وضعیت بیمار از روش‌های جراحی برای درمان گلوکوم استفاده کند
لیزردرمانی برای آب سیاه چشم
دو نوع روش درمانی لیزری برای درمان گلوکوم وجود دارد: ایریدوتومی (برای گلوکوم زاویه بسته) و ترابکولوپلاستی (برای گلوکوم زاویه باز). این عمل‌ها با هدف جریان بهتر مایع داخل چشمی و کاهش فشار چشم انجام می‌شوند.
جراحی باز
گاهی لازم است پزشک از طریق جراحی، یک کانال برای خروج مایعات چشم ایجاد کند. این روش‌ها شامل ترابکولکتومی (ایجاد یک سوراخ کوچک در چشم برای خروج مایع)، کاشت دستگاه ایمپلنت تخلیه آب سیاه و برداشتن عدسی چشم با جراحی آب مروارید هستند که پزشک با توجه وضعیت چشم بیمار می‌تواند یکی از آن‌ها را انجام دهد.
شما میتوانید از بخش پزشک آنلاین سایت حال با پزشکان و مشاوران آنلاین در هر ساعت از شبانه روز ارتباط برقرار کنید.
پزشک متخصص برای درمان آب سیاه چشم
گلوکوم یا آب سیاه چشم نوعی بیماری چشم است که با گذشت زمان بدتر می‌شود. این بیماری اغلب با تجمع فشار در داخل چشم مرتبط است و علائم اولیه ندارد. به همین دلیل، بسیاری از افراد مبتلا تا پایان عمر متوجه آن نمی‌شوند. چنانچه می‌خواهید درباره این بیماری و کنترل یا پیشگیری از آن با یک چشم پزشک مشورت کنید، میتوانید از مشاوره آنلاین چشم پزشکی حال استفاده کنید.
سوالات متداول درباره گلوکوم
[sc_fs_multi_faq headline-0=”h3″ question-0=”چه افرادی بیشتر در معرض آب سیاه قرار دارند ؟” answer-0=”معمولا افراد بالای ۴۰ سال، کسانی که سابقه خانوادگی گلوکوم دارند، بیماران دیابتی، افراد دارای چشم نزدیک‌بین یا دوربین و مصرف‌کنندگان داروهای استروئیدی مثل پردنیزون بیش از دیگران در معرض این بیماری هستند.” image-0=”” headline-1=”h3″ question-1=”چه زمانی برای درمان گلوکوم به پزشک مراجعه کنیم؟” answer-1=”با توجه به این که این بیماری در مراحل اولیه علائمی ندارد، توصیه می‌شود همه افرادی که در معرض آن قرار دارند، به ویژه سالمندان در دوره‌های سه تا شش ماهه به چشم پزشک مراجعه کنند. تشخیص زودهنگام آب سیاه چشم می‌تواند از نابینایی ناشی از آن جلوگیری کند.” image-1=”” count=”2″ html=”true” css_class=””]
“مراقبت از سلامت فردی یک امر مهم انسانیست، زیرا بر فرصت‌های ما برای پیگیری اهداف زندگی تأثیر مستقیم دارد؛ درد و رنج را کاهش داده و شرایط مورد نیاز برای برنامه ریزی درباره آینده را فراهم می‌کند. «حال» با شعار حال خوب برای همه شکل گرفت تا خدمات پزشکی به شکلی کامل و جامع در اختیار همه افراد قرار بگیرد”
منابع
