پیر چشمی نوعی بیماری چشمی است که در آن چشم به تدریج توانایی تمرکز سریع بر روی اجسام را از دست می‌دهد. این یک اختلال است که در طی روند پیری طبیعی در افراد روی می‌دهد. وقتی نور وارد چشم می‌شود، از قرنیه و مردمک عبور می‌کند. عنبیه که بخش رنگی چشم را تشکیل می‌دهد، به باز و بسته شدن مردمک کمک می‌کند تا میزان نور ورودی به چشم را تنظیم کند. پس از عبور نور از مردمک، از عدسی هم می‌گذرد. در بهترین و سالم‌ترین حالت، عدسی تغییر شکل می‌دهد تا نور را بیشتر شکسته و آن‌ها را بر روی شبکیه که در پشت چشم قرار دارد، متمرکز کند.
با افزایش سن، عدسی چشم انعطاف‌پذیری خود را از دست داده و به راحتی تغییر شکل نمی‌دهد. در نتیجه نمی‌تواند نور را به درستی شکسته و آن را روی شبکیه متمرکز کند. در چنین وضعیتی، تصاویر نزدیک به طور واضح دیده نمی‌شوند. این عارضه عموما در سنین بین ۴۰ تا ۵۰ سالگی روی می‌دهد؛ اما در افراد دوربین گاهی در سنین کمتر هم بروز می‌کند. در صورتی که به اختلال بینایی دچار هستید، همین حالا از مشاوران سامانه حال مشاوره آنلاین بگیرید.
حتما بخوانید: تست کرونا در منزل
علائم پیر چشمی
شایع‌ترین علائم پیر چشمی، اغلب کاهش تدریجی توانایی خواندن و یا کار کردن از نزدیک است که بعد از ۴۰ سالگی ایجاد می‌شود. از دیگر علائم این عارضه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خستگی چشم‌ها یا سردرد بعد از مطالعه، خیاطی یا انجام کارهایی که در نزدیکی چشم انجام می‌شوند.
- مشکل در خواندن کلمات کوچک
- نیاز به روشنایی بیشتر در هنگام مطالعه یا کارهای نزدیک
- نیاز به نزدیک کردن کتاب به چشم برای دیدن واضح کلمات
- مشکلات کلی در دید و تمرکز بر روی اشیای نزدیک
دور بینی عارضه‌ای است که علائمی شبیه به پیر چشمی دارد. با این حـال آن‌ها دو اختلال کاملا متفاوت هستند. در هر دو حالت اجسام دور شفاف و اجسام نزدیک‌تر تار دیده می‌شوند. دور بینی در صورتی اتفاق می‌افتد که چشم کوتاه‌تر از حد طبیعی بوده و یا قرنیه خیلی صاف باشد. با این ناهنجاری‌ها، پرتوهای نور مانند پیر چشمی در پشت شبکیه چشم متمرکز می‌شوند. با این وجود، دور بینی یک عیب انکساری است که از بدو تولد ممکن است وجود داشته باشد؛ اما این عارضه‌ای است که به تدریج و با پیر شدن ایجاد می‌شود.
شما میتوانید از بخش پزشک آنلاین سایت حال با پزشکان و مشاوران آنلاین در هر ساعت از شبانه روز ارتباط برقرار کنید.
بیشتر بخوانید: کم خونی و پف زیر چشم
پیر چشمی در افراد نزدیک بین
در یک چشم طبیعی، قدرت انعطاف‌پذیری عدسی باعث می‌شود که اجسام در هر فاصله‌ای به درستی دیده شوند. اما در افراد مبتلا به این بیماری، مشاهده اجسام نزدیک به طور واضح امکان‌پذیر نیست. به همین دلیل لازم است این افراد برای انجام کارهایی که از فاصله نزدیک انجام می‌شوند، مثل مطالعه یا خیاطی و… از عینک استفاده کرده و یا این بیماری را به روشهای دیگر درمان کنند. به طور کلی احتمال درگیر شدن افراد مبتلا به عیوب انکساری چشم مثل دور بینی، آستیگماتیسم و یا نزدیک بینی به این عارضه بسیار بالاست. معمولا افراد دوربین زودتر به آن دچار می‌شود. به نظر می‌رسد که نزدیک بینی تا حدودی پیر چشمی را خنثی می‌کند و افراد نزدیک بین در مواجهه با این بیماری با دردسر کمتری رو به رو هستند.
درباره قوز قرنیه چشم بیشتر بدانید
خستگی چشم‌ها یا سر درد بعد از مطالعه از علائم پیر چشمی است
روش های درمان پیر چشمی
هیچ درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد؛ اما می‌توان اختلال بینایی ناشی از آن را به روشهای مختلف اصلاح کرد. هدف از درمان این بیماری، جبران ناتوانی چشم در تمرکز بر روی اشیاء مجاور است. گزینه‌های درمانی آن شامل عینک، لنزهای تماسی، انجام اعمال جراحی انکساری یا کاشت لنز است که با توجه به شرایط و سبک زندگی فرد، می‌تواند یکی از آن‌ها را انتخاب کند. در ادامه به معرفی هر یک از این روش‌ها پرداخته شده است.
بیشتر بخوانید: تشخیص ضربه مغزی
عینک
طبق نظر پزشکان، استفاده از عینک بهترین و ساده‌ترین راه اصلاح دید در افراد مبتلا به این بیماری است. برای تعیین عینک مناسب لازم است که چشم شما توسط یک بینایی سنج مورد بررسی قرار گرفته و عینک با شماره مناسب برای شما تجویز شود. افرادی که قبلا به دور بینی یا نزدیک بینی دچار بوده‌اند، باید اکنون از دو عینک استفاده کنند. گرچه امروزه استفاده از عینک‌های دو کانونی و سه کانونی هم در بین این افراد رایج است و نیاز به استفاده از چند عینک را برطرف می‌کند. مثلا افرادی که همزمان به نزدیک بینی هم دچار هستند می‌توانند از عینک‌های دو کانونی استفاده کنند که عدسی بخش بالایی برای دیدن نقاط دور و بخش زیرین برای دیدن نقاط نزدیک طراحی شده است.
لنزهای تماسی
برخی از افرادی که تمایلی به استفاده از عینک برای اصلاح دید خود ندارند، معمولا از لنزهای تماسی کمک می‌گیرند. افرادی که در پلک‌ها، مجاری اشکی یا سطح چشم‌های خود دچار مشکلاتی هستند و یا به خشکی چشم دچارند بهتر است از این لنزها استفاده نکنند. چندین نوع لنز برای اصلاح دید موجود است:
لنزهای تماسی دو کانونی
از این لنزها برای مشاهده نواحی دور از طریق قسمت بالا و نزدیک از طریق قسمت پایین استفاده می‌شود. انواع جدیدتر این لنزها هم اصلاح دید از طریق دو کانون، یکی از طریق لبه و دیگری از طریق مرکز را فراهم می‌کنند.
لنزهای تماسی مونوویژن
در این روش از یک لنز برای اصلاح دید دور در یک چشم (معمولا چشم غالب) و یک لنز دیگر برای دید نزدیک در چشم دیگر استفاده می‌شود.
لنزهای مونوویژن اصلاح شده
با استفاده از این روش، شما یک لنز تماسی دو یا چند کانونی در یک چشم و یک لنز تماسی دیگر برای مشاهده دور در چشم دیگر (معمولا چشم غالب) استفاده می‌کنید. در این روش می‌توان از یک یا هر دو چشم برای خواندن استفاده کرد.
جراحی انکساری
پزشکان از طریق اعمال جراحی انکساری چشم، شکل قرنیه را تغییر می‌دهند. از این روش می‌توان برای درمان این عارضه و بهبود دید نزدیک در چشم غالب یا هر دو چشم استفاده کرد. این روش مانند استفاده از لنزهای تماسی مونوویژن به اصلاح دید می‌پردازد. حتی بعد از جراحی هم ممکن است که نیاز به استفاده از عینک برای بهبود دید خود داشته باشید.
درباره کور رنگی میتوانید این مطلب را بخوانید
کاشت لنز
برخی از پزشکان از روشی استفاده می‌کنند که در آن عدسی چشم با یک عدسی مصنوعی جایگزین می‌شود. چندین نوع کاشت لنز برای این عارضه در دسترس است. برخی از این لنزها علاوه بر اصلاح دید نزدیک، امکان بهبود دید دور را هم فراهم می‌کنند. برخی از آن‌ها هم سازگار بوده و شکل و موقعیت آن‌ها در داخل چشم تغییر می‌کند. در برخی از افراد، کاشت لنز باعث بهبود نسبی دید شده و ممکن است هم‌چنان گاهی به عینک مطالعه نیاز داشته باشند. این روش جراحی گاهی با عوارضی مثل التهاب، عفونت و خونریزی هم همراه است. میتوانید درباره بلفاریت چشم یا درمان التهاب پلک چشم این مقاله را بخوانید
عمل پیر چشمی
به همه کسانی که تمایل به عمل جراحی برای این کار دارند پیشنهاد می‌شود که پیش از آن با پزشک خود در مورد عوارض آن صحبت کنند؛ چون این روش غیر قابل بازگشت است. گاهی پزشک به بیمار پیشنهاد می‌دهد که پیش از عمل برای مدتی از لنزهای تماسی مونوویژن استفاده کند. انواع مختلف روشهای جراحی انکساری شامل موارد زیر است:
کراتوپلاستی رسانا
در این روش از انرژی فرکانس رادیویی برای اعمال گرما به نقاط ریز اطراف قرنیه استفاده می‌شود. این گرما باعث می‌شود که لبه قرنیه کمی جمع شده و انحنای آن افزایش پیدا کند. در نتیجه این عمل، توانایی تمرکز آن هم افزایش می‌یابد. نتایج کراتوپلاستی متغیر است و ممکن است طولانی مدت نباشد.
استفاده از لنزهای تماسی یکی از روشهای مناسب برای اصلاح دید در افراد پیر چشم است
کراتومیلوزیس درجا با لیزر یا لیزیک
با استفاده از این روش، جراح یک فلپ نازک را در قرنیه چشم ایجاد می‌کند. سپس با استفاده از لیزر، لایه‌های داخلی قرنیه را برای حفظ شکل گنبدی آن پر کند. بهبودی این عمل معمولا سریع‌تر و بهتر است و درد و عوارض کمتری نسبت به سایر روش‌ها به همراه دارد.
کراتکتومی ساب اپی تلیال با لیزر یا لازک
در این روش، جراح یک فلپ فوق نازک را فقط در پوشش محافظ خارجی قرنیه (اپی تلیوم) ایجاد می‌کند. سپس با استفاده از لیزر، لایه‌های خارجی قرنیه را شکل می‌دهد، به منحنی آن شیب می‌بخشد و سپس اپی تلیوم را جایگزین می‌کند.
کراتکتومی فوتوراکتیو یا PRK
این روش مشابه لازک است، با این تفاوت که اپی تلیوم توسط جراح به طور کامل از بین می‌رود و سپس از لیزر برای تغییر شکل قرنیه استفاده می‌شود. در این روش اپی تلیوم تعویض نمی‌شود، اما به طور طبیعی و مطابق با شکل جدید قرنیه رشد می‌کند.
بیشتر بخوانید: بهترین دارو برای سندرم پای بیقرار
درمان پیرچشمی با لیزر
در سال‌های اخیر، استفاده از لیزر برای درمان یا اصلاح مشکلات چشمی بسایر رایج شده که در ادامه به معرفی چند مورد از جدیدترین این روش‌ها برای اصلاح این بیماری می‌پردازیم.
استفاده از لیزر اگزایمر
این لیزر بسیار دقیق است و امواج آن با انرژی زیادی سطح قرنیه را برای ایجاد انحنای بیشتر و امکان متمرکز کردن نور، تراش می‌دهند. نتیجه این عمل شبیه حالتی است که از یک لنز تماسی برای اصلاح این عارضه بر روی قرنیه استفاده شود.
استفاده از فمتولیزر
اعمال جراحی جدید به کمک لیزر که اخیرا در اروپا رواج پیدا کرده، در این زمینه بسیار موثرند. این عمل‌ها به کمک فمتولیزر بر روی قرنیه و به صورت سرپایی و بدون نیاز به بستری انجام می‌شوند. انجام این روش‌ها در افرادی که از نظر سلامتی و خشکی چشم و شبکیه مشکلی نداشته باشند امکان‌پذیر است. از مزایای فمتولیزیک می‌توان به عوارض کم، بازگشت سریع بینایی بعد از عمل، کاهش میزان درد و حساسیت به نور، کاهش احتمال عمل مجدد و عدم نیاز به استفاده طولانی مدت از دارو پس از عمل اشاره کرد.
استفاده از لیزر در درمان مشکلات چشم به دشت رو به رشد و محبوبیت است. این روش‌ها گرچه نسبتا گران‌تر هستند، اما با توجه به کم بودن عوارض و بازگشت فوری بینایی و عدم نیاز به بیهوشی نسبت به سایر روش‌ها طرفداران زیادی دارند. روشهای مختلفی برای این نوع عمل جراحی وجود دارد که پزشک، با توجه به وضعیت چشم بیمار، بهترین و مناسب‌ترین و کم ضررترین روش را به او پیشنهاد می‌دهد.
درصورت نیاز به مشاوره در زمینه چشم پزشکی میتوانید از خدمات چشم پزشک آنلاین سامانه حال استفاده کنید.
درمان پیر چشمی به کمک لیزر یکی از جدیدترین و امن‌ترین روشهای درمانی برای اصلاح دید است
عینک پیر چشمی
استفاده از عینک یک روش ساده و ایمن برای اصلاح مشکلات بینایی ناشی از این بیماری است. اگر بینایی خوب یا اصلاح نشده قبل از ابتلا به پیر چشمی داشته‌اید، در هر صورت میتوانید از آن استفاده کنید. امکان استفاده از چند نوع عینک برای مبتلایان به این مشکل فراهم است که عبارتند از:
عینک‌های مخصوص مطالعه
اگر مشکل چشمی دیگری ندارید میتوانید از عینک‌هایی با عدسی طبی و فقط برای مطالعه یا انجام کارهای نزدیک استفاده کنید. از این عینک‌ها در سایر مواقع نباید استفاده کرد.
عینک‌های با عدسی دو کانونی
عدسی این عینک‌ها دارای یک خط افقی قابل مشاهده است که قسمت بالای آن برای مشاهده نواحی دور و قسمت پایین برای مطالعه یا کارهای نزدیک استفاده می‌شود.
عینک‌هایی با عدسی سه کانونی
از این عینک‌ها برای اصلاح دید دور، نزدیک و میانه -مثل صفحه کامپیوتر- استفاده می‌شود. این عدسی‌ها هم با خطوط افقی تفکیک می‌شوند.
عینک‌های چند کانونی پیشرو
در این عینک‌ها خطوط افقی قابل مشاهده وجود ندارد، اما از قدرت اصلاح فاصله، فاصله میانی و تمرکز بر نواحی نزدیک برخوردارند. شما میتوانید با تجویز پزشک از هر یک از این عینک‌ها استفاده کنید.
حتما بخوانید: اقدامات قبل از بارداری برای مردان
حرف آخر
با افزایش سن، عدسی چشم قدرت انعطاف و تطابق‌پذیری خود را از دست داده و سفت می‌شود. در نتیجه فرد هنگام مشاهده اشیای نزدیک با تاری دید مواجه می‌شود. این عارضه به عنوان پیر چشمی شناخته می‌شود؛ زیرا در سنین بالای ۴۰ سال و با افزایش سن ایحاد می‌شود. این عارضه یکی از شایع‌ترین اختلالات چشمی است که نیاز به پیگیری و درمان دارد. استفاده از عینک برای اصلاح دید، ساده‌ترین راه برای درمان است. اما در مواردی می‌توان از لتزهای تماسی و عمل جراحی هم برای بهبود بینایی استفاده کرد. چنان‌چه در این زمینه نیاز به راهنمایی دارید، میتوانید از پزشکان متخصص حال مشاوره بگیرید. بسیاری از افراد بالای ۴۰ تا ۵۰ سال به پیر چشمی دچار می‌شوند. تجربه شما از بروز این عارضه چگونه بوده است؟
سوالات متداول
پیر چشمی چیست؟
زمانی که عدسی چشم در اثر افزایش سن، خشک و غیر قابل انعطاف شده و قدرت تطابق خود را با پرتوهای تابیده شده به چشم از دست بدهد، یکی از شایع‌ترین اختلالات بینایی به نام پیر چشمی روی می‌دهد.
انچه برای پیر چشمی مضر است؟
کم خوابی، تغذیه نامناسب، بیماری دیابت، استفاده از نور ناکافی برای مطالعه و به کار گرفتن عینک‌های غیر استاندارد یا دارای نمره نامناسب از عواملی هستند که به چشم مبتلا به این عارضه فشار بیشتری وارد می‌کنند.
آیا پیر چشمی درمان دارد؟
در مورد عیوب انکساری چشم، به کار بردن واژه «اصلاح» بهتر از «درمان» است. ساده‌ترین راه اصلاح آن، استفاده از عینک است؛ اما با رواج روش‌هایی مثل جراحی، احتمال بهبود دید پس از آن بسیار افزایش یافته است.
هزینه درمان پیر چشمی چقدر است؟
ارزانترین روش اصلاح دید در این افراد، تهیه عینک مناسب است. روشهای دیگری مثل جراحی هزینههای بیشتری دارند که برای آگاهی از آن میتوانید از پزشکان متخصص چشم حال راهنمایی بگیرید.
منابع
