مکمل پروتئین وی (WHEY) از آب و پنیر تشکیل شده و محصول فرعی فرایند پنیرسازی است. در واقع این مکمل تشکیل شده از پروتئین‌های اولیۀ موجود در محصولات لبنی است.

اگر ورزشکارید، احتمالاً می‌دانید که این مکمل برای بهبود عملکرد ورزشی و رفع کمبودهای تغذیه مصرف می‌شود. این پروتئین را که به شکل پودر است، می‌توانید به مایعات یا غذاهای نرم یا حتی میوه‌ها اضافه کنید و بخورید.

در صورتی که ورزش می‌کنید، این مطلب را بخوانید. چون ممکن است شما هم به مکمل وی نیاز داشته باشید. شاید هم از پیش تصمیم گرفته‌اید که این مکمل را در برنامۀ تغذیۀ خود بگنجانید. در هر صورت مباحث این مطلب برای شما مفید است. می‌خواهیم دربارۀ انواع مکمل وی و نحوۀ مصرف آن توضیح بدهیم و سپس فواید و عوارض را بررسی کنیم.

دربارۀ مکمل سی ال ای بیشتر بدانید.

مکمل وی چیست

ورزشکاران از مکمل پروتئین وی در کنار ورزش‌های مقاومتی استفاده می‌کنند تا توده‌های عضلاتشان بدون چربی رشد کند. این پروتئین مزایایی دارد. اما در سال 2010 مقاله‌ای در مجلۀ ایمنی غذا در اروپا منتشر شد که نشان می‌داد ادعاهایی که دربارۀ این مکمل مطرح شده کاملا درست نیست.

حالا ما می‌خواهیم بررسی کنیم که این مکمل واقعا چه فوایدی دارد و مضرات احتمالی‌اش چیست. اما قبل از آن بیایید دربارۀ مکمل پروتئین وی، انواع آن و نحوۀ مصرفش بیشتر بدانیم.

شیر از دو پروتئین کازئین و آب پنیر ساخته شده است. پروتئین آب پنیر را می‌توان از کازئین موجود در شیر جدا کرد. مکمل پروتئین وی مخلوطی از پروتئین‌های جداشده از آب پنیر است؛ این پروتئین‌ها عبارتند از: آلفا-لاکتالبومین، بتا-لاکتوگلوبولین، آلبومین سرم و ایمونوگلوبولین‌ها. جزء دیگر این مکمل گلیکوماکروپپتید است که البته پروتئین نیست.

آزمایش پروتئین خون را در منزل انجام دهید

می‌گویند وقتی یک ورزشکار از این مکمل مصرف می‌کند، مقدار قابل‌توجهی از آمینواسیدهایی را دریافت می‌کند که برای انجام کارهایی که پروتئین‌ها در بدن انجام می‌دهند، مفید هستند. مکمل وی یک مکمل پروتئینی کامل در نظر گرفته می شود؛ زیرا حاوی 9 اسید آمینه ضروری است و میزان لاکتوز آن کم است.

انواع پروتئین وی

مکمل پروتئین وی را به سه دسته می‌توانیم تقسیم کنیم: پروتئین آب پنیر کنسانتره (WPC)، پروتئین آب پنیر ایزوله (WPI) و پروتئین آب پنیر هیدرولیزه شده (WPH). اما هریک از این سه نوع پروتئین وی چه هستند؟

• وی کنسانتره: این مکمل حاوی میزان کمی چربی و میزان کمی کربوهیدرات است. درصد پروتئین موجود در آن به غلظتش بستگی دارد. این غلظت از 30 درصد تا 90 درصد متغیر است.
• وی ایزوله: این نوع مکمل پروتئین وی 90 درصد پروتئین دارد و چربی و لاکتوز از آن حذف شده است.
• وی هیدرولیز شده: این نوع مکمل وی شکل «از پیش هضم شده» دارد. زیرا از قبل تحت فرایند هیدرولیز شدن (آبکافت) قرار گرفته است، و این فرایند برای جذب پروتئین در بدن ضروری است. بنابراین مکمل وی هیدرولیز شده به اندازه دو نوع دیگر (کنسانتره و ایزوله) به فرایند هضم نیاز ندارد. ترکیب این نوع مکمل، به دلیل قابلیت هضمش، معمولا در مکمل‌های پروتئینی پزشکی و شیرخشک‌های نوزادان استفاده می‌شود.

نحوه مصرف پروتئین وی

همان‌طور که گفتیم، پروتئین وی را معمولا ورزشکاران برای عضله‌سازی مصرف می‌کنند. آن‌ها معمولا بلافاصله پس از تمرین، یا یکی دو ساعت پس از تمرین، از این مکمل در دوزهای 25 تا 30 گرمی استفاده می‌کنند تا عضلاتشان رشد کند و ترمیم شود. البته برنامه غذایی برای عضله سازی را نیز می‌توانید ذر مطلب مشخص شده مطالعه کنید.

اگر از تمرین زمان بیشتری بگذرد و بعد پروتئین را مصرف کنند، این مکمل اثربخشی لازم را ندارد و حتی ممکن است مانع رشد و ترمیم عضله شود. همچنین ممکن است باعث شود که ورزشکار درد بیشتری در عضلاتش داشته باشد.

استفاده بیش از اندازه از این مکمل می‌تواند باعث بروز مشکلات گوارشی شود (دربارۀ فواید و زیان‌های مکمل در بخش‌های بعدی صحبت خواهیم کرد). به همین دلیل توصیه می‌کنند که مقدار پروتئین توصیه‌شده روزانه را محاسبه کنید و سپس آن را به چند دور 25 تا 30 گرمی تقسیم کنید. علاوه بر آن، لازم است که در کنار مصرف پروتئین وی، یک رژیم غذایی سالم داشته باشید.

مکمل پروتئین وی را یک مکمل تغذیه‌ای همه‌کاره می‌دانند. می‌پرسید چرا؟ چون هم کسانی که قصد افزایش وزن دارند، و هم کسانی که می‌خواهند کاهش وزن داشته باشند، می‌توانند از این مکمل استفاده کنند. در ادامه می‌خواهیم دربارۀ شیوۀ مصرف پروتئین وی برای افزایش و کاهش وزن توضیح دهیم.

طریقه مصرف پروتئين وی برای افزایش وزن

اغلب ورزشکارانی که لاغر هستند و می‌خواهند افزایش وزن داشته باشند، از ویت گینرها یا بهترین مکمل برای افزایش وزن استفاده می‌کنند. این مکمل‌ها بر پایۀ کربوهیدرات ساخته شده‌اند و حاوی کالری زیادی هستند. وقتی از مکمل‌های گینر استفاده کنید، بدن بخشی از انرژی دریافتی را مصرف می‌کند و بخش دیگر را به صورت چربی در خود ذخیره می‌کند. به همین دلیل بعضی از متخصصان و مربیان ورزش مصرف این مکمل‌ها را توصیه نمی‌کنند و به جای آن‌ها مکمل‌های پروتئینی را پیشنهاد می‌دهند.

برای آشنایی با بهترین مکمل گلوتامین بدنسازی نیز می‌توانید این مطلب را مطالعه کنید.

مکمل پروتئین وی یکی از این پیشنهادات است. زیرا حاوی مقدار کمی کربوهیدرات است و می‌تواند به ورزشکار کمک کند که بدون اضافه کردن چربی، وزنش را افزایش دهد. مصرف پودر مکمل پروتئین وی برای افزایش وزن کار سختی نیست. می‌توانید آن را با آب یا شیر مخلوط کنید، یا آنکه می‌توانید آن را با میوه‌ها، بستنی یا جودوسر مخلوط کنید، و حتی رویش پودر کاکائو یا شکلات بریزید!

طریقه مصرف پروتئين وی برای کاهش وزن

پروتئین وی می تواند به کاهش وزن هم کمک کند. از این موضوع شاید بعضی‌ها خبر نداشته باشند و تصورشان این باشد که مصرف مکمل چاقشان خواهد کرد. قبل از هرچیز باید بگوییم که چاق شدن زمانی اتفاق می‌افتد که انرژی دریافتی شما بیش از انرژی مصرفی باشد.

اگر زندگی فعالی نداشته باشید، انرژی دریافتی از مکمل پروتئین وی هم می‌تواند شما را چاق کند. به خصوص اینکه این مکمل سریع الهضم است و باعث افزایش سطح انسولین خون می‌شود. بنابراین اگر ورزش نمی‌کنید، از این پروتئین برای کاهش وزن استفاده نکنید. اما در مقابل اگر ورزش می‌کنید مکمل وی به شما کمک می‌کند که چربی بسوزانید و به جایش عضله‌هایتان را تقویت کنید.

دربارۀ آسان‌ترین ورزش برای لاغری بیشتر بدانید.

اما چرا مکمل پروتئین وی می‌تواند باعث کاهش چربی و وزن بشود؟ به این دلایل:

• مصرف این مکمل اشتها را کاهش می‌دهد، در نتیجه کالری کمتری مصرف می‌کنید.
• به افزایش متابولیسم کمک می‌کند و موجب می‌شود که کالری بیشتری بسوزانید.
• هنگام کاهش وزن به حفظ تودۀ عضلانی شما کمک می‌کند.

برای آنکه با مکمل وی وزن کم کنید، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:

• از مکمل به عنوان جایگزین غذا استفاده کنید. مثلا وقتی وقت ندارید صبحانه بخورید، با این مکمل یک اسموتی درست کنید و آن را هنگامی که به محل کار می‌روید میل کنید. برای درست کردن این اسموتی مکمل را با میوه‌ها و سبزیجات مخلوط کنید. یا اینکه می‌توانید آن را باشیر و جوی دوسر و کره بادام زمینی مخلوط کنید.
• از مکمل به عنوان جایگزین میان‌وعده استفاده کنید. استفاده از این مکمل به جای میان وعده به شما کمک می‌کند که از میان وعده‌های قندی استفاده نکنید. مثلا به جای بیسکوییت و شکلات می‌توانید از مخلوط پروتئین وی و شیر استفاده کنید.
• قبل از رفتن به رستوران مکمل وی بنوشید. ما معمولا در رستوران زیاد غذا می‌خوریم. اگر قبل از آن از مخلوط مکمل وی و آب بنوشیم، اشتهایمان را کاهش می‌یابد و دیگر در خوردن غذا زیاده‌روی نمی‌کنیم.
• استفاده از مکمل بعد از تمرین ورزشی باعث تقویت و رشد عضلات شما می‌شود.

بیشتر بخوانید: راهکارهای شروع ورزش چیست؟

بهترین زمان مصرف مکمل پروتئین وی

اولین هدف در استفاده از مکمل پروتئین وی رشد عضلات است. به همین دلیل بهتر است آن را بعد از تمرین‌های ورزشی خود مصرف کنید.

خوردن مکمل وی قبل از ورزش به عملکرد ورزشی و تقویت عضلات ما کمکی نمی‌کند. به همین دلیل بهترین زمان برای مصرف پروتئین وی یک ساعت پس از پایان تمرین است تا این مکمل به ریکاوری عضلات شما کمک کند.

البته بعضی از مطالعات هم نشان می‌دهند که بدن تا 48 ساعت بعد از تمرین در حال ترمیم خود است. به همین دلیل مصرف 20 تا 30 گرم از این مکمل در هر زمانی می‌تواند مفید باشد. بهترین زمان استفاده از مکمل پروتئین وی یک تا دو ساعت بعد از تمرین است و به ریکاوری عضلات کمک می‌کند. اگر زمان بیشتری از تمرین بگذرد این مکمل اثربخشی کافی ندارد. همچنین از مصرف بیش از اندازه آن باید پرهیز کرد. زیرا باعث مشکلات گوارشی، گرفتگی عضله، خستگی، سردرد، حالت تهوع، بی اشتهایی و آکنه می‌شود. بهتر است که این مکمل را به دوزهای 25 تا 30 گرمی تقسیم کنید و در هر وعده بیش از این دوز مصرف نکنید.

شیوۀ مصرف مکمل پروتئین وی بستگی به هدف شما هم دارد. بعضی افراد قصد دارند با مصرف این مکمل وزن اضافه کنند و بعضی افراد برعکس دوست دارند لاغر شوند. اگر می‌خواهید افزایش وزن داشته باشید، این مکمل را بعد از تمرین استفاده کنید. می‌توانید آن را با انواع میوه، بستنی، جو دوسر و … مخلوط کنید. مکمل وی کمک می‌کند که بدون افزایش چربی عضلات خود را رشد بدهید و وزن خود را بالا ببرید. در مقابل افرادی که می‌خواهند کاهش وزن داشته باشند، می‌توانند علاوه بر مصرف این مکمل پس از تمرین، از آن به عنوان وعدۀ غذایی یا میان وعده استفاده کنند. اکر قصد کاهش وزن دارید، مکمل پروتئین وی می‌تواند به کنترل اشتهای شما کمک کند.

بیشتر بخوانید: پیکرتراشی اقساط

بررسی فواید و عوارض استفاده از مکمل وی

دربارۀ فواید و عوارض مکمل پروتئین وی، مثل اکثر مکمل‌های دیگر، بحث و اختلاف نظر هست. مطالعات و تحقیقات مختلفی برای بررسی سودمندی‌ها و زیان‌های مکمل‌ها از جمله مکمل وی در دست انجام است. در این بخش ما می‌خواهیم به کمک منابع معتبر به شما  نشان دهیم که مصرف مکمل وی چه فایده‌ها و زیان‌هایی دارد.

فواید مصرف مکمل پروتئین وی

قبل از هرچیز باید بگوییم که مزیت‌های برشمرده شده برای این مکمل حاصل مطالعات فردی و پراکنده است؛ بنابراین برای قضاوت قطعی نیاز به شواهد بیشتری هست. به هر ترتیب مجموع فایده‌هایی که به نظر می‌رسد مصرف مکمل وی به دنبال دارد، شامل موارد زیر است:

• کمک به چربی سوزی و کاهش وزن

همان‌طور که گفتیم، مصرف پروتئین وی باعث چربی‌سوزی می‌شود؛ البته اگر با ورزش همراه باشد. زیرا هم اشتها را کاهش می‌دهد و هم به ترمیم عضلات کمک می‌کند. یک تحقیق در مجلۀ “Nutrition & MetabolismTrusted Source” منتشر شده که نشان می‌دهد افرادی که این مکمل را مصرف می‌کنند، به میزان قابل توجهی چربی بدنشان کاهش یافته است.

• کمک به افزایش وزن

این مکمل به ورزشکارانی که می‌خواهند بدون افزایش چربی وزنشان را زیاد کنند، کمک می‌کند. بسیاری از مربیان و متخصصان ورزش استفاده از این مکمل را به جای گینرها توصیه می‌کنند.

• کمک به عضله سازی

همان‌طور که توضیح دادیم، استفاده از مکمل وی ظرف یک تا دو ساعت پس از تمرین به ریکاوری عضلات کمک می‌کند و موجب تقویت و افزایش تودۀ عضلانی در بدن می‌شود.

• کاهش کلسترول

در مجلۀ “British Journal of Nutrition Trusted Source” مطالعه‌ای منتشر شده که در آن به 70 زن و مردی که اضافه وزن داشتند، به مدت 12 هفته مکمل وی داده‌اند؛ سپس پارامترهایی از خون آن‌ها اندازه‌گیری شده است. نتیجه نشان داده که در این افراد سطح کلسترول خون تا حد زیادی پایین آمده است.

• خواص ضدسرطانی

در مجلۀ “Anticancer ResearchTrusted Source” مقاله‌ای منتشر شده که نشان می‌دهد استفاده از پروتئین آب پنیر در درمان سرطان اثرات امیدوارکننده‌ای دارد. البته برای اثبات این موضوع نیاز به تحقیقات بیشتری وجود دارد.

• کمک به بهبود آسم

یک مطالعه در مجله بین المللی علوم غذایی و تغذیه نشان داده که پروتئین آب پنیر می‌تواند وضعیت کودکان مبتلا به آسم را بهتر کند. در این مطالعه نشان داده شده که کودکان مبتلا به آسم که به مدت یک ماه، دو بار در روز 10 گرم از این پروتئین استفاده کرده‌اند، وضعیتشان رو به بهبود بوده است.

• کمک به بهبود فشار خون و بیماری‌های قلبی-عروقی

تحقیقات نشان می‌دهد که نوشیدنی‌های حاوی پروتئین آب پنیر باعث بهبود وضعیت بیمارانی می‌شود که فشار خون بالا دارند. در نتیجه خطر ابتلا به بیماری قلبی و سکته را هم کاهش می‌دهد.

• التیام زخم

تحقیقات نشان می‌دهد که استفاده از پروتئین آب پنیر در افرادی که دچار سوختگی هستند یا زخم‌های مزمن دارند، به بهبود وضعیتشان کمک کرده است.

• پیشگیری از آلرژی

در ابتدای این مطلب گفتیم که از نوع مکمل وی «هیدرولیز شده» در شیرخشک‌های نوزادان استفاده می‌شود. مطالعات نشان می‌دهند که نوزادانی که از این شیرخشک‌ها تغذیه می‌کنند، در مقایسه با نوزادانی که از انواع دیگر شیرخشک استفاده می‌کنند، کمتر مستعد ابتلا به اگزما هستند و خطر واکنش‌های آلرژیک در آن‌ها کمتر است.

• کمک به رفع اثرات سوءتغذیه

استفاده از مکمل پروتئین وی یا آب پنیر می‌تواند به افزایش وزن در افرادی که برای حفظ وزنشان مشکل دارند، مثلا افراد سالمند یا افراد مبتلا به ایدز، کمک کند.

عوارض مکمل پروتئین وی

مکمل پروتئین وی در دوزهای متوسط معمولا عوارض جانبی ایجاد نمی‌کند. عوارض این مکمل معمولا زمانی خودش را نشان می‌دهد که در دوزهای بالا مصرف شود.

معمولا کسانی که در مصرف این مکمل زیاده‌روی کنند؛ دچار علائمی مثل درد معده و گرفتگی عضلات می‌شوند. علائم دیگری که تجربه می‌کنند عبارتند از: کم اشتهایی، حالت تهوع، سردرد و خستگی. ضمناً مصرف این پروتئین در دوز بالا ممکن است باعث آکنه بشود. (درباره درمان جوش صورت و آکنه می‌توانید این مطلب را مطالعه کنید)

همچنین افرادی که به شیر حساسیت دارند، ممکن است به پروتئین آب پنیر هم حساسیت داشته باشند.

مکمل وی مقدار پروتئین بالایی دارد و معادل آن در مواد غذایی طبیعی وجود ندارد. به همین دلیل بعضی از مردم معتقدند که این مکمل خطرات یک مادۀ غذایی تصفیه‌شده را دارد؛ زیرا با وجود آنکه حاوی مواد مغذی زیادی است، از نظر ترکیب غذایی نامتعادل است.

قیمت مکمل پروتئین وی و خرید آن

برای مصرف هر مکملی بهتر است خودسرانه عمل نکنید. وقتی می‌خواهید از یک مکمل ورزشی یا غذایی استفاده کنید، باید به نکاتی توجه کنید؛ برای مثال شرایط جسمی و سبک زندگی شما چگونه است و آیا آن مکمل متناسب با شما هست یا خیر؟ پاسخ این سوال را می‌توانید نزد یک متخصص تغذیه یا یک مشاور ورزشی خبره یا یک پزشک پیدا کنید. قیمت مکمل پروتئین وی نیز با توجه به شرایط ارزی و تنوع آن می‌تواند بسیار متغیر باشد.

اگر قصد تهیه و مصرف مکمل پروتئین وی را دارید، به شما توصیه می‌کنیم که با دکتر تغذیه آنلاین در سامانه حال مشورت کنید. در صورتی که مصرف این مکمل برای شما مناسب است، برای خریداری آن می‌توانید درخواست خود را در فروشگاه آنلاین حال ثبت کنید و مکمل را درب منزل تحویل بگیرید.

 

سوالات متداول درباره مکمل وی

[sc_fs_multi_faq headline-0=”h3″ question-0=”آيا مكمل پروتئين وي عوارض دارد؟” answer-0=”مصرف مکمل وی در دوزهای متوسط معمولا عوارضی ندارد. در صورتی که مکمل در دوز بالا مصرف شود، ممکن است عوارضی مثل معده درد، گرفتگی عضلات، کاهش اشتها، حالت تهوع، سردرد، خستگی و آکنه داشته باشد. همچنین اگر به شیر حساسیت دارید، ممکن است به این مکمل هم حساسیت نشان دهید. لازم به ذکر است که مصرف این مکمل در صورتی که زندگی کم تحرکی دارید، ممکن است باعث چاقی شود.” image-0=”” headline-1=”h3″ question-1=”آيا مكمل پروتئين عوارض دارد؟” answer-1=”مصرف مکمل وی در دوزهای متوسط معمولا عوارضی ندارد. در صورتی که مکمل در دوز بالا مصرف شود، ممکن است عوارضی مثل معده درد، گرفتگی عضلات، کاهش اشتها، حالت تهوع، سردرد، خستگی و آکنه داشته باشد. همچنین اگر به شیر حساسیت دارید، ممکن است به این مکمل هم حساسیت نشان دهید. لازم به ذکر است که مصرف این مکمل در صورتی که زندگی کم تحرکی دارید، ممکن است باعث چاقی شود.” image-1=”” headline-2=”h3″ question-2=”مقدار پروتئین مورد نیاز بدن برای بدنسازی” answer-2=”معمولا توصیه می‌کنند که مکمل پروتئینی در سه وعده، و در هر وعده بین 25 تا 30 گرم مصرف شود.” image-2=”” headline-3=”h3″ question-3=”آیا مکمل پروتئین ضرر دارد” answer-3=”در صورتی که مکمل وی بیش از اندازه مصرف شود، ممکن است زیان‌هایی داشته باشد، مثل معده درد، گرفتگی عضلات، کاهش اشتها، حالت تهوع، سردرد، خستگی و آکنه. مصرف مکمل وی در دوزهای متوسط معمولا عوارضی ندارد. ضمناً اگر به شیر حساسیت دارید، ممکن است به این مکمل هم حساسیت نشان دهید. لازم به ذکر است که مصرف این مکمل در صورتی که زندگی کم تحرکی دارید، ممکن است باعث چاقی شود.” image-3=”” headline-4=”h3″ question-4=”آیا مکمل وی چاق کننده هستند” answer-4=”ورزشکارانی که می‌خواهند بدون افزایش چربی، وزن اضافه کنند، می‌توانند از مکمل وی استفاده کنند. مصرف این مکمل پس از تمرین می‌تواند به رشد عضلات و در نتیجه افزایش وزن کمک کند. اما این مکمل می‌تواند باعث افزایش چربی هم بشود؛ البته اگر فرد سبک زندگی کم تحرکی داشته باشد. چاقی زمانی اتفاق می‌افتد که شما بیش از انرژی مصرفی‌تان کالری دریافت کنید. بنابراین اگر ورزش نمی‌کنید و می‌خواهید از این مکمل استفاده کنید، لازم است بدانید که احتمال افزایش وزن شما و انباشته شدن چربی در بدنتان وجود دارد.” image-4=”” headline-5=”h3″ question-5=”مکمل پروتئین وی از چه موادی تشکیل شده” answer-5=”مکمل پروتین وی از آب پنیر ساخته شده است. شیر از دو پروتئین کازئین و آب پنیر تشکیل شده است. آب پنیر را می‌توان از کازئین جدا کرد. مکمل وی مخلوطی از پروتئین‌هایی است که در آب پنیر وجود دارد. نام این پروتئین‌ها به این شرح است: آلفا-لاکتالبومین، بتا-لاکتوگلوبولین، آلبومین سرم و ایمونوگلوبولین‌ها. مادۀ تشکیل دهندۀ دیگر این مکمل گلیکوماکروپپتید است که البته پروتئین نیست. در مجموع مکمل وی حاوی مقدار زیادی از آمینو اسیدهایی است که برای انجام کارهایی که پروتئین‌ها در بدن انجام می‌دهند، لازم است. این مکمل حاوی 9 آمینواسید ضروری است.” image-5=”” headline-6=”h3″ question-6=”پروتئین وی را چه موقع مصرف کنیم” answer-6=”بهتر است مکمل پروتئین وی را یک تا دو ساعت بعد از تمرین استفاده کنید. این کار موجب می‌شود که عضلات شما پس از ورزش ریکاوری شوند.” image-6=”” count=”7″ html=”true” css_class=””]

 

 

منابع

https://www.bodybuilding.com

https://www.healthline.com

https://en.wikipedia.org/

https://www.medicalnewstoday.com

https://www.mayoclinic.org