بارداری تاثیرات جسمی و روحی مختلفی بر روی زنان دارد و میتواند باعث بروز مشکلاتی شود. یکی از این مشکلات، ترش کردن معده در بارداری است.
بدن یک زن باردار، علاوه بر سازگاری با افزایش وزن جنین در حـال رشد، از راههای دیگری هم تحت تاثیر قرار گرفته و تغییر میکند. حجم خون در بدن زن باردار افزایش مییابد و قلب برای توزیع خون بیشتر به سایر نقاط بدن، بیشتر کار میکند. سطح هورمونها هم دچار تغییر میشود و اثرات جسمی و خلقی زیادی را در پی دارد. در چنین شرایطی دستگاه گوارش هم به شدت درگیر میشود.
از بلع و هضم تا دفع غذا در زنان باردار، متاثر از شرایط این دوره است. برخی از زنان در دوران بارداری دچار حالت تهوع و برخی دیگر با مشکل کار نکردن شکم یا یبوست مواجه میشوند. یکی از شایعترین مشکلات زنان در این دوره، ترش کردن معده یا رفلاکس معده است. این عارضه بیشتر در سه ماهه دوم و سوم رخ میدهد و اغلب مسئلهای جدی و نیازمند پیگیری نیست. اما در صورتی که در برنامه غذایی مادر باردار اختلال ایجاد کند، باید با پزشک متخصص در این زمینه مشورت کرد.
بیشتر بخوانید: آزمایش چکاپ بارداری
دلایل ترش کردن معده در زنان باردار چیست؟
دلایل زیادی برای ترش کردن معده در دوران بارداری وجود دارد که بیشتر آنها هورمون محور هستند. دکتر میریام استوپارد معتقد است که در دوران بارداری به ویژه در سه ماهه اول، دستگاه گوارش به طور قابل توجهی کند میشود. دلیل کند شدن سیستم گوارش این است که بدن زن باردار باید بتواند تمام ذرات مغذی موجود در غذای خورده شده توسط او را جذب کند. این بدان معناست که غذای مصرفی برای مدت طولانیتری در معده و روده باقی میماند که میتواند احساس سیری، معده پر، و درد در معده را در پی داشته باشد. در این دوران احتمال بازگشت اسید معده به مری و ترش کردن معده کمتر است. اما در سه ماهه دوم و سوم، علاوه بر تولید هورمونهای استروژن و پروژسترون، جنین نیز به دلیل افزایش وزن و بزرگ شدن، فشار بیشتری به اندامهای داخلی و معده وارد میکند. در این دوره احتمال تولید اسید هم در معده افزایش مییابد. تغذیه در بارداری را در این مطلب بیشتر بشناسید.
معمولا ترش کردن معده با درد و سوزش همراه است و به دلیل ورود اسید معده به مری و تحریک این ناحیه رخ میدهد. این مسئله در زنان باردار میتواند دلایل دیگری داشته باشد؛ مانند:
- ورود غذای موجود در معده به مری به دلیل اختلالات ناشی از ترشح هورمونهای بارداری
- ناپایدار شدن دریچه بین مری و معده (دهانه معده) و برگشت اسید از معده به مری
- ابتلا به مشکلات گوارشی پیش از بارداری
- ایجاد عفونت به وسیله هلیکوباکتر پیلوری (درباره آزمایش هلیکوباکتر و نحوه انجام آن را بیشتر بدانید.)
- گاستریت یا ورم معده
- فتق هیاتال ناشی از فشار جنین به دیافراگم و قفسه سینه
- بزرگ شدن جنین و فشار ناشی از این رشد بر اندامهای گوارشی به ویژه معده
درباره تغییرات هفته ششم بارداری بیشتر بدانید
آیا ترش کردن معده در زنان باردار فقط به اسید معده مرتبط است؟
ترش کردن و ناراحتی معده لزوما مربوط به مشکلات مربوط به معده نیست؛ بلکه ممکن است زنان باردار در تمام طول دستگاه گوارش احساس ناراحتی کنند. به ویژه در اواخر بارداری تعیین این که آیا این احساس ناخوشایند از معده نشات میگیرد یا روده یا مری، کار بسیار دشواری است. دکتر مایکل رویزن و مهمت اوز در کتاب “شما: داشتن یک نوزاد” توضیح میدهند که در اواخر بارداری، جنین اندامهای گوارشی مادر را از مکان طبیعی خود دور میکند و باعث اندک جا به جایی این اندامها میشود. این مسئله میتواند احساس ناخوشایندی در اندامهای شکمی و به ویژه دستگاه گوارش ایجاد کند.
برای انجام انواع آزمایش ها میتوانید از خدمات آزمایش در محل مجموعه حال استفاده کنید.
علائم ترش کردن معده در زنان باردار کدامند؟
علائم و نشانههای مختلفی برای ترش کردن معده قابل شناسایی است که بیشتر آنها بلافاصله بعد از غذا خوردن یا نوشیدن بروز میکند. اما در برخی موارد ممکن است با کمی فاصله پس از غذا خوردن هم آشکار شوند. مانند:
- تنگی نفس
- داشتن حالت تهوع
- درد خفیف در ناحیه پشت قفسه سینه
- درد و سوزش خفیف در قفسه سینه
- حس سنگین بودن و سیری
- آروغ زدن و احساس طعم ترشی در دهان
درباره نفخ شکم در بارداری و درمان آن بیشتر بدانید
تقویم و تغذیه هفته به هفته بارداری
احساس درد، سوزش و تهوع بلافاصله یا اندکی پس از خوردن یا نوشیدن، از نشانههای ترش کردن معده است.
راه حل رفع ترش کردن معده در زنان باردار چیست؟
اینکه برای سوزش معده در بارداری چی بخوریم؟ همیشه یک سوال بزرگ در بین مادران بارداری است. چندین روش بالقوه برای رفع ترش کردن معده در زنان باردار وجود دارد که بسته به علل ایجاد این عارضه، متفاوت هستند. به گفته رویزن و اوز، بعضی از پزشکان چایهای گیاهی را که در فروشگاهها عرضه میشوند، در دوران بارداری ایمن میدانند. به همین ترتیب بعضی از خانمها از چای بابونه برای کاهش علائم استفاده میکنند. اگر قصد دارید که از این روشها برای رفع مشکلات ناشی از ترش کردن معده در دوران بارداری استفاده کنید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید. درمان ترش کردن معده به دلیل گاز روده یا رفلاکس مری، کمی دشوارتر به نظر میرسد، اما خوردن چند وعده غذایی کوچک به جای یک وعده حجیم میتواند برای رفع این عارضه کمک کننده باشد. همچنین ایستادن یا نشستن برای مدتی پس از صرف غذا به جای دراز کشیدن، میتواند در هضم بهتر غذا و کاهش بازگشت اسید معده به مری نقش موثری داشته باشد.
هم چیز درباره هفته دهم بارداری
درمانهای دارویی برای کنترل ترش کردن معده در دوران بارداری کدامند؟
پزشکان توصیه میکنند که زنان باردار همیشه قبل از مصرف هر گونه داروی بدون نسخه، با متخصص زنان و زایمان مشورت کنند. استفاده از داروهای بسیاری در دوران بارداری ممنوع است، اما در صورت مجاز بودن هم ممکن است برای برخی از زنان باردار قابل مصرف نباشد. اکثر پزشکان به زنان باردار اجازه میدهند که از داروهای کاهش دهنده گاز و یا آنتی اسیدها برای کاهش مشکلات دستگاه گوارش مثل ترش کردن معده استفاده کنند. اما همیشه بهتر است قبل از اقدام به درمان دارویی در تمام زمینهها، با پزشک متخصص خود تماس گرفته و توصیههای او را به کار بگیرید.
راه های درمان اسهال در بارداری را از اینجا بخوانیدبرای مصرف هر نوع دارو در طول دوران بارداری باید حتما با پزشک متخصص مشورت کنید.
شما میتوانید از بخش سوال رایگان از پزشک سایت حال با دکتر زنان آنلاین به صورت کاملا رایگان ارتباط برقرار کنید و سوالات خود را مطرح کنید.
چطور تغییر عادات غذایی و تغییر سبک زندگی میتواند به درمان ترش کردن معده در دوران بارداری کمک کند؟
سادهترین و سالمترین راه برای کاهش ترش کردن معده و عوارض ناشی از آن، اصلاح و بهبود عادات غذایی و رفتاری است. برخی از مهمترین این راهکارها عبارتند از:
- جویدن آرام و کامل غذا
- پرهیز از مصرف وعدههای غذایی سنگین
- پرهیز از نوشیدن مایعات همراه با غذا
- نوشیدن مایعات سالم مانند آب و آب میوههای طبیعی بین وعدههای غذایی
- پرهیز از مصرف غذاهای محرک معده مانند ادویهها، غذاهای اسیدی مانند مرکبات و ترشیها، کاکائو و نوشیدنیهای کافئین دار مثل قهوه
- پوشیدن لباسهای راحت که به معده فشار وارد نکنند.
- کنترل وزن
- بالا قرار دادن سر در هنگام خواب
- خوابیدن به پهلوی چپ (در این حالت معده پایینتر از مری قرار میگیرد و اسید معده به مری وارد نمیشود).
- جویدن آدامس بدون قند و ترشح بزاق برای خنثی کردن اسید وارد شده به مری
- نوشیدن چای بابونه یا شیر گرم همراه با عسل
- مصرف لبنیات مانند شیر و ماست بلافاصله پس از ترش کردن
درباره هفته چهارم بارداری بیشتر بدانید
در صورت بروز چه مواردی همراه با ترش کردن معده باید فورا با پزشک تماس گرفت؟
- داشتن درد شدید در قفسه سینه
- ابتلا به تب، سردرد، تهوع و استفراغ
- کاهش وزن بدون دلیل
- مشکلات اساسی در بلع
- استفراغ خونی یا مانند دانههای قهوه
- داشتن مدفوع تیره و قیر مانند
این علائم میتوانند نشانهای از وجود وضعیت پزشکی دیگری باشند که نیاز به بررسی فوری پزشک و درمان دارد.
دوران بارداری از حساسترین و مهمترین دورههای زندگی زنان است. بی توجهی و سهل انگاری نسبت به برخی مشکلات میتواند جان مادر و جنینی که در رحم او قرار دارد را به خطر اندازد. مشکلات متعددی در این دوره گریبانگیر مارد باردار میشود؛ از جمله مشکلات گوارشی که ترش کردن معده از رایجترین آنهاست. ترش کردن معده در بسیاری از موارد برای مادر و کودک خطرساز نیست. اما در صورتی که به دلیل ناراحتی ناشی از آن، مادر نتواند به خوبی غذا بخورد یا میل به غذا خوردن نداشته باشد، ممکن است با کمبود ویتامینها و مواد معدنی مواجه شده و سلامت جنین در خطر قرار گیرد. علاوه بر این بروز چنین مشکلی میتواند نشانهای از وجود مشکلات اساسی در دستگاه گوارش مادر باشد. همچنین این مشکل باعث میشود که مادر خواب راحت نداشته باشد و همین مسئله میتواند منجر به ضعف، بیحالی و خستگی او در طول روز شود. بنابراین بهترین کار در هنگام مواجه شدن با چنین مسائلی تماس با پزشک متخصص و دریافت راهنمایی از اوست.
حرف آخر
بسیاری از زنان در دوران بارداری به دلیل افزایش وزن و خستگی ناشی از حمل جنین، کمبود انرژی و کمر درد توانایی طی مسافتهای طولانی و نشستن یا ایستادن طولانی مدت در مطب پزشک را ندارند و این مسئله ممکن است باعث شود که نسبت به درمان و پیگیری برخی از مشکلات پیش آمده کوتاهی کنند. سامانه خدمات پزشکی- سلامت حال به شما نوید میدهد که دیگر برای دسترسی به خدمات پزشکی، نیازی به خروج از منزل ندارید. میتوانید به راحتی از منزل یا هر مکانی با پزشک مورد نظر خود تماس تلفنی، تصویری و متنی داشته باشید، مشکلات خود را مطرح کرده و توصیههای لازم را دریافت کنید. برای استفاده از خدمات دکتر زنان آنلاین کافیست به وبسایت و اپلیکیشن حال مراجعه کرده و از بخش تخصص زنان و زایمان، به مجموعهای از بهترین پزشکان دسترسی داشته باشید.
سوالات متداول
ترش کردن معده در بارداری چیست؟
در بارداری به دلیل تولید هورمونهای استروژن و پروژسترون و بزرگ شدن جنین، به اندامهای داخلی و معده فشار وارد میشود و رفلاکس اتفاق میافتد. اگر با این مشکل مواجه هستید حتما آن را با دکتر زنان و زایمان آنلاین مطرح کنید.
ترش کردن معده چه علائمی دارد؟
تنگی نفس، داشتن حالت تهوع، درد خفیف در ناحیه پشت قفسه سینه و درد و سوزش خفیف در قفسه سینه از علائم ترش کردن معده در بارداری هستند.
برای درمان رفلاکس معده در بارداری به چه دکتری مراجعه کنیم؟
در طول دوران بارداری برای هر مشکلی باید به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید. اگر متخصص زنان نیاز ببیند، شما را به متخصص گوارش ارجاع میدهد.
مادرانه
1 سال پیش
کارشناس حال
10 ماه پیش