از زمان همهگیری ویروس کرونا تا کنون دانشمندان و متخصصان زیادی در مورد این ویروس تحقیق و آزمایش کردهاند. با این وجود هنوز هم جنبههایی از این بیماری برای انسان ناشناخته است. حتی ممکن است با وجود آنکه مدتی از شیوع ویروس کرونا در ایران میگذرد، هنوز ما به خوبی در مورد آن ندانیم و برخی از سوالات ما بیپاسخ مانده باشند. در این مطلب قصد داریم به برخی از سوالات متداولی که در خصوص ویروس کرونا پرسیده میشوند پاسخ دهیم. همچنین تلاش میکنیم که در ارائه پاسخها، از محتوای پزشکی تخصصی و پیچیده اجتناب کنیم تا برای همه افراد، قابل استفاده و مفید باشند.
برای دسترسی آسانتر به سوالات و پاسخ آنها، یک دستهبندی انجام شده است و شما در هر بخش میتوانید سوالات متداولی که پرسیده میشوند را بخوانید و در مورد آنها، اطلاعات لازم را بهدست بیاورید. چرا که هر چقدر در مورد کرونا ویروس بیشتر بدانید، احتمال درگیرشدنتان با این بیماری کمتر خواهد شد و در صورت ابتلا خواهید دانست چه نکاتی را باید رعایت کنید. همچنین اگر سوالی داشتید که در این مطلب مطرح نشده بود، میتوانید با متخصصان حال به صورت آنلاین مشاوره بگیرید.
سوالات ابتدایی در خصوص ویروس کرونا
کووید-۱۹ چیست؟
کووید-۱۹ بیماری ناشی از ویروسی به نام SARS-CoV-2 است. اکثر افراد مبتلا به کووید-۱۹ یا ویروس کرونا علائم خفیفی دارند، اما برخی از افراد ممکن است به شدت بیمار شوند. اگرچه اکثر افراد مبتلا به این ویروس، در عرض چند هفته پس از بیماری بهبود مییابند، برخی ممکن است دچار عوارض جانبی بیماری شوند. شرایط پس از کووید و طیف گستردهای از مشکلات سلامتی جدید، میتوانند در فردی که حتی بیش از چهار هفته است که به ویروس مبتلا شده است بروز پیدا کند. این مشکلات ممکن است دائمی یا موقتی باشند. افراد مسن و کسانی که مبتلا به برخی بیماریهای زمینهای هستند، بیشتر در معرض ابتلا به کووید-۱۹ قرار دارند.
ویروس کرونا چگونه منتشر میشود؟
ویروس کرونا زمانی پخش میشود که یک فرد آلوده، قطرات و ذرات بسیار ریز حاوی ویروس را وارد هوا کند. این قطرات و ذرات میتوانند توسط افراد دیگر تنفس شوند یا روی چشم، بینی یا دهان آنها فرود آیند. در برخی شرایط، ممکن است فرد آلوده، سطوحی را که دیگران لمس میکنند آلوده کند. احتمال آلوده شدن به ویروس کرونا برای افرادی که فاصله ۱.۵ متری از افراد آلوده را رعایت نکنند، بیشتر خواهد بود.
کرونا ویروس به سه روش اصلی منتشر میشود:
تنفس در هوا و در نزدیکی فرد آلوده که در حـال بازدم قطرات کوچک و ذرات حاوی ویروس است.
وجود این قطرات و ذرات کوچک حاوی ویروس روی چشمها، بینی یا دهان و پاشیده شدن آن توسط سرفه و عطسه روی افراد دیگر.
لمس چشمها، بینی یا دهان با دستهایی که ویروس روی آنها وجود دارد.
ویروس کرونا میتواند در مواردی کشنده باشد یا عوارض جانبی آن تا مدتها با ما باقی بماند. بنابراین بهترین کار این است که از ابتلا به ویروس جلوگیری کنیم، ماسک بزنیم و دستهای خود را به طور مداوم بشوییم
پیشگیری از ویروس کرونا
چه افرادی به پیشگیری از ویروس کرونا نیاز دارند؟
همه افراد باید از این ویروس اجتناب کنند. اما برخی از افراد، بیش از دیگران در مقابل ویروس به مراقبت نیاز دارند و نباید در معرض ویروس قرار گیرند. مانند افرادی که بهطور کامل واکسینه نشدهاند یا کودکان و افرادی که سیستم ایمنی بدن آنان در موقعیت ضعیفی قرار دارد.
چگونه میتوانم از ویروس کرونا جلوگیری کنم؟
بهترین راه برای پیشگیری از بیماری، اجتناب از قرار گرفتن در معرض ویروس است. در ادامه برخی از اقدامات پیشگیرانه روزمره برای کمک به جلوگیری از گسترش بیماریهای تنفسی توصیه میشود. این نکات عبارتند از:
دستهای خود را اغلب با آب و صابون ساده بشویید. دستهایتان را بهمدت حداقل ۲۰ ثانیه با آب و صابون بشویید، بهویژه پس از حضور در یک مکان عمومی، یا بعد از سرفه و عطسه. اگر آب و صابون در دسترس نباشد، توصیه میشود از ضدعفونیکننده دستی که بر پایه الکل باشد، استفاده کنید. درصد الکل این ضدعفونیکننده باید حداقل ۶۰ درصد باشد و بهترین درصد آن، ۷۰ است.
زمانی که در کنار دیگران هستید، دهان و بینی خود را با یک پوشش پارچهای صورت یا ماسک غیرجراحی بپوشانید.
اگر زمان دریافت واکسن کووید-۱۹ برای شما فرا رسیده است، آن را دریافت کنید.
تا زمانی که پایان بیماری کرونا از سوی سازمانهای معتبر (مثل سازمان بهداشت جهانی) اعلام نشود، همچنان باید مراقبتهای ذکر شده را انجام دهید.
چه زمانی باید دستها را بشوییم؟
شستن دستها بسیار مهم است و توصیه میشود بهطور مکرر دستهای خود را بشویید.
قبل از خوردن یا تهیه غذا، قبل از اینکه صورت خود را لمس کنید، پس از استفاده از سرویس بهداشتی، پس از خروج از یک مکان عمومی، بعد از سرفه یا عطسه کردن، پس از دست زدن به ماسک، بعد از تعویض پوشک، بعد از مراقبت از شخص بیمار، پس از دست زدن به حیوانات یا حیوانات خانگی حتما باید دستهای خود را بشویید.
آیا هنگام بیرون رفتن در اماکن عمومی باید از پوشش صورت یا ماسک استفاده کنم؟
توصیه میشود زمانی که رعایت سایر اقدامات فاصلهگذاری اجتماعی دشوار است، حتما از ماسک استفاده کنید.
آیا میتوانم با استفاده از اسپریهای ضدعفونی کننده، دستمال مرطوب یا مایعات روی پوستم از ویروس کرونا پیشگیری کنم؟ آیا میتوانم برای پیشگیری یا درمان کرونا ویروس مواد ضدعفونیکننده را به بدن تزریق کنم یا آن را استنشاق کنم یا ببلعم؟
خیر. مواد ضد عفونیکننده نباید روی پوست انسان یا حیوان استفاده شود. این مواد ممکن است باعث تحریک جدی پوست و چشم شوند.
تزریق، استنشاق یا بلعیدن مواد ضدعفونیکننده برای افراد خطرناک است. اگر این مواد را استنشاق یا تزریق کنید یا آنها را قورت بدهید، ممکن است به شدت آسیب ببینید. این کار در مواردی میتواند خطر مرگ داشته باشد. اگر فردی در نزدیکی شما ماده ضدعفونیکننده را قورت داد، تزریق یا تنفس کرد، فوراً با مرکز مسمومیت یا یک متخصص پزشکی تماس بگیرید.
محصولات ضدعفونیکننده مانند اسپری، دستمال مرطوب یا مایعات فقط باید روی سطوح سخت و غیرمتخلخل که مایعات را بهراحتی جذب نمیکنند استفاده شوند. مانند کف و میزها یا روی سطوح نرم مانند تشک، مبل و …
برخی از انواع ضدعفونیکننده نیز وجود دارند که روی برچسب آن نوشته برای دست بیخطر هستند. برای ضدعفونی کردن دستها شما میتوانید از این محصولات استفاده کنید.
کنترل روزانه سلامتی به چه شکلی است؟
لازم است در زمان همهگیری ویروس، سلامت خود را بهطور روزانه کنترل کنید و مراقب علائم باشید.
مراقب تب، سرفه، تنگی نفس یا سایر علائم ویروس کرونا باشید.
در صورت بروز علائم بیماری، دمای بدن خود را اندازه بگیرید.
دمای بدن خود را ۳۰ دقیقه پس از ورزش یا پس از مصرف داروهایی مانند استامینوفن که میتوانند دمای بدن شما را کاهش دهند، اندازه نگیرید.
نظارت بر علائم بیماری، بهویژه در مکانهای پر تردد و شلوغی مانند محل کار و محل خرید، بسیار مهم است.
آیا در صورت کشیدن سیگار در معرض خطر عوارض جدی ناشی از ویروس کرونا هستم؟
بله. دادهها نشان میدهد که در مقایسه با افرادی که هرگز سیگار نمیکشند، کشیدن سیگار و سایر دخانیات، خطر ابتلا به بیماری شدیدتر ناشی از کووید-۱۹ را افزایش میدهد که ممکن است منجر به بستری شدن در بیمارستان، نیاز به مراقبتهای ویژه یا حتی مرگ شود. سیگار کشیدن میتواند باعث التهاب و آسیب سلولی در سراسر بدن شود و با ضعیف کردن سیستم ایمنی بدن شما، توانایی آن را در مقابله با بیماری کاهش دهد.
چگونه از ماسک استفاده کنیم؟
در اینجا اصول استفاده از ماسک را میخوانیم:
قبل از گذاشتن ماسک و همچنین قبل و بعد از درآوردن ماسک و بعد از لمس کردن آن در هر زمانی، دستهای خود را بشویید و تمیز کنید.
مطمئن شوید که ماسک بینی، دهان و چانه شما را میپوشاند.
وقتی ماسک را برمیدارید، آن را در یک کیسه پلاستیکی تمیز نگهداری کنید و اگر از ماسک پارچهای استفاده میکنید، هر روز آن را بشویید.
از ماسکهای دارای دریچه استفاده نکنید.
تب یکی از علائم ویروس کرونا است اما ممکن است فردی بدون داشتن تب، ناقل ویروس کرونا باشد. بهترین راه برای اطمینان از ابتلا به ویروس کرونا، تست کرونا است
علائم بیماری کرونا
علائم کرونا (19COVID-) چیست؟
شایعترین علائم این بیماری عبارتند از:
سرفه
تب یا لرز
تنگی نفس یا مشکل در تنفس
دردهای عضلانی یا درد بدن
گلو درد
از دست دادن حس چشایی یا بویایی
اسهال
سردرد
خستگی جدید
حالت تهوع یا استفراغ
احتقان یا آبریزش بینی
برخی از این علائم بسیار رایج هستند و میتوانند در بسیاری از شرایط غیر از کرونا ویروس نیز بروز کنند. اگر هر یک از این علائم را دارید، با پزشک یا متخصص تماس بگیرید تا بتوانند شدت بیماری را ارزیابی کنند و به شما در مراحل بعدی کمک کنند.
در چه صورتی باید با اورژانس تماس بگیریم؟
اگر شما یا یکی از اعضای خانوادهتان هر یک از این علائم را تجربه میکنید، فوراً با اورژانس تماس بگیرید و به اپراتور اطلاع دهید که در حـال تماس با فردی هستند که ممکن است کرونا داشته باشد:
دشواری در تنفس
درد یا فشار مداوم در قفسه سینه
سرگیجه
ناتوانی در بیدار شدن یا بیدار ماندن
کبودی لب و صورت
البته علائم احتمالی دیگری نیز برای ویروس کرونا وجود دارند. سعی کنید تمام علائم خود را دقیق و با جزئیات ذکر کنید.
چه زمانی باید در مورد علائم خود با پزشک تماس بگیرم؟
اگر احساس بیماری میکنید، با مطب پزشک یا یک درمانگاه تماس بگیرید و علائم خود را از طریق تلفن توضیح دهید. آنها در مورد مراحل بعدی با شما صحبت خواهند کرد، از جمله اینکه آیا باید آزمایش کووید-۱۹ انجام دهید یا خیر. اگر معلوم شد که مبتلا به کووید-۱۹ هستید، موارد خفیف را میتوان در خانه با استراحت و ایزولهکردن مدیریت کرد. اگر به شدت بیمار شوید، ممکن است به مراقبتهای بیمارستانی نیاز داشته باشید.
اگر در معرض ویروس کرونا قرار بگیرم، چه مدت بعد علائم بیماری بروز خواهند کرد؟
علائم ممکن است بین ۲ تا ۱۴ روز پس از آلوده شدن شما به کرونا ویروس شروع شود. مطالعهای که توسط محققان دانشکده بهداشت عمومی جان هاپکینز انجام شد نشان میدهد میانگین زمان بروز علائم حدود پنج روز است. به همین دلیل است که برای افرادی که در معرض ابتلا به ویروس کرونا قرار گرفتهاند دوره قرنطینه ۱۴روزه توصیه میشود.
آیا میتوان بدون تب به کرونا مبتلا شد؟
بله، شما ممکن است به ویروس کرونا مبتلا شده باشید و سرفه یا علائم دیگر این بیماری را بدون تب داشته باشید، یا درجه تب شما، به خصوص در روزهای اول بسیار پایین باشد. به خاطر داشته باشید که احتمال ابتلا به کووید-۱۹ با حداقل علائم یا حتی بدون علائم نیز وجود دارد. افرادی که به ویروس کرونا آلوده شدهاند و هیچ علامتی ندارند همچنان میتوانند ویروس کرونا را به دیگران منتقل کنند.
اولین علائم کرونا چیست؟
علائم اولیه گزارش شده توسط برخی افراد شامل خستگی، سردرد، گلودرد یا تب است. برخی دیگر از دست دادن بویایی یا چشایی را تجربه میکنند. کووید-۱۹ میتواند علائمی ایجاد کند که ابتدا خفیف هستند، اما بعد از ۵ تا ۷ روز شدیدتر میشوند و سرفه و تنگی نفس بدتر ایجاد میکنپ. برخی افراد با ویروس کرونا به ذاتالریه مبتلا میشوند.
نوع و شدت اولین علائم میتواند از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت باشد و به همین دلیل است که در صورت داشتن علائم، حتی خفیف، بسیار مهم است که با پزشک خود تماس بگیرید.
آیا علائم کووید میتوانند بیایند و بروند؟
بله، در طول فرآیند بهبودی، افراد مبتلا به ویروس کرونا ممکن است علائم تکرارشوندهی متناوب با دورههای بهبود را تجربه کنند. درجات مختلف تب، خستگی و مشکلات تنفسی ممکن است برای روزها یا حتی هفتهها بیایند و بروند.
آیا میتوان بدون علائم به کرونا مبتلا شد؟
بله، علائم کرونا معمولاً بین ۲ تا ۱۴ روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس کرونا خود را نشان میدهد، اما برخی از افرادی که آلوده میشوند علائمی ندارند یا احساس بیماری نمیکنند. به همین دلیل است که استفاده از ماسک صورت و رعایت فاصله فیزیکی و رعایت بهداشت دست بسیار مهم است. افراد ممکن است به ویروسی که باعث کرونا میشود آلوده باشند و متوجه آن نشوند، اما همچنان میتوانند آن را به افراد دیگر منتقل کنند.
درمان و مراقبت از بیماران کرونایی
اگر خودم یا افراد خانوادهام دچار بیماری کرونا شدیم چه باید بکنیم؟
اگر مبتلا به ویروس کرونا هستید یا فکر میکنید ممکن است به کرونا مبتلا شده باشید، مراحل زیر را دنبال کنید تا مراقب سلامتی خود و سایر افراد جامعه باشید:
در خانه بمانید و به جز برای مراقبتهای پزشکی بیرون نروید
خود را از دیگران جدا کنید و در قرنطینه بمانید
علائم خود را کنترل کنید
هنگام نزدیک شدن به اطرافیان خود، ماسک بزنید
هنگام سرفه و عطسه دهانتان را بپوشانید
دستهای خود را مدام بشویید
سطوحی که با آن در تماس هستید را هر روز تمیز کنید
از به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی منزل خودداری کنید
ویروس کرونا و کودکان
علائم کرونا در کودکان چیست؟
مانند بزرگسالان، نوزادان و کودکان مبتلا به کرونا ممکن است تب، سرفه، گلودرد، مشکل در تنفس و اسهال داشته باشند. کودکان مبتلا به کووید-۱۹ معمولاً نسبت به بزرگسالان بیماری خفیفتری دارند و به ندرت نیاز به درمان در بیمارستان پیدا میکنند. اما در چند مورد گزارش شده، نوزادان بسیار خردسال به دلیل ابتلا به ویروس کرونا به شدت مبتلا به ذاتالریه شدهاند.
کودکان همچنین ممکن است در معرض خطر یک عارضه غیرمعمول اما جدی ویروس کرونا به نام سندرم التهابی چند سیستمی در کودکان یا MIS-C باشند. والدین باید مراقب علائم این سندرم باشند و در صورت مشاهده علائم آن، فوراً با پزشک کودک خود تماس بگیرند.
سندروم التهابی چند سیستمی چیست؟
سندرم التهابی چند سیستمی در کودکان (MIS-C) یک وضعیت جدی مرتبط با بیماری ویروس کرونا است که در آن قسمتهای مختلف بدن از جمله قلب، ریهها، کلیهها، مغز، پوست، چشمها یا اندامهای گوارشی ممکن است ملتهب شوند.
تست کرونا
چه کسانی باید تست کرونا بدهند؟
افراد زیر باید برای عفونت ویروس کرونا آزمایش شوند:
کسانی که علائم ویروس کرونا را دارند و کسانی که با فرد مشکوک به کرونا و فردی که کرونای او تایید شده است، در تماس بودهاند.
افرادی که واکسیناسیون آنان کامل شده باشد، باید ۵ تا ۷ روز پس از آخرین تماس خود با فرد مشکوک یا مبتلا به کرونا مورد آزمایش قرار گیرند.
افرادی که به طور کامل واکسینه نشدهاند، باید بلافاصله پس از این که متوجه شدند در تماس نزدیک با فرد بیمار هستند، تست کرونا بدهند. اگر نتیجه آزمایش آنها منفی باشد، باید ۵ تا ۷ روز پس از آخرین مواجهه یا بلافاصله پس از بروز علائم، دوباره تست کرونای خود را تکرار کنند.
آیا ممکن است تست یک نفر منفی شود اما به کرونا مبتلا باشد و بعد از چند روز تست او مثبت اعلام شود؟
بله، امکان دارد. اگر نمونه در اوایل ابتلا به بیماری کرونا جمعآوری شده باشد، ممکن است جواب منفی داده شود و بعداً در طول این بیماری، آزمایش مثبت شود. همچنین ممکن است فرد پس از آزمایش در معرض ویروس کرونا قرار گرفته و سپس آلوده شود. حتی اگر تست شما منفی است، باز هم باید اقداماتی را برای محافظت از خود و دیگران انجام دهید.
کرونا و حیوانات
آیا احتمال انتقال کرونا از طریق حیوانات وجود دارد؟
هنوز اطلاعات کاملی در مورد انتقال ویروس کرونا از طریق حیوانات وجود ندارد اما این را میدانیم که حیوانات نیز مانند هر سطح دیگری از جمله پوست انسان، میتوانند ویروس کرونا را برای مدتی روی خود نگه دارند.
آیا میتوانم روی حیوان خانگی خود الکل اسپری کنم یا از ژل ضد عفونی مخصوص انسانها استفاده کنم؟
حیوان خانگی خود را با مواد ضدعفونی کننده شیمیایی، الکل، پراکسید هیدروژن یا سایر محصولات مانند ضدعفونیکننده دست، دستمال مرطوب یا سایر پاککنندههای صنعتی یا سطوح حمام نکنید. اگر در مورد محصولات مناسب برای حمام یا تمیز کردن حیوان خانگی خود سؤالی دارید، با دامپزشک او صحبت کنید. اگر پوست یا خز حیوان خانگی شما با مواد ضدعفونیکننده دست برخورد داشت، حیوان خانگی خود را بلافاصله با آب بشویید یا پاک کنید. اگر حیوان خانگی شما محلول ضدعفونیکننده دست را خورد، فوراً با دامپزشک یا مسئول کنترل سموم حیوان خانگی تماس بگیرید.
واکسن کرونا میتواند تا میزان بالایی عوارض بیماری کرونا را کاهش دهد و خطر مرگ را دور کند
واکسن کرونا
واکسنهای کرونا چگونه عمل میکنند؟
واکسنهای کووید-۱۹ بدن شما را برای دفاع از خود در برابر کووید-۱۹ آماده میکنند و سیستم ایمنی شما را برای تشخیص کووید-۱۹ آموزش میدهند. آنها برای کمک به شما در مبارزه با کووید-۱۹ قبل از ایجاد بیماری و برای کاهش شدت علائم شما در صورت بیماری طراحی شدهاند. بیشتر واکسنها به این شکل عمل میکنند و هدف از تزریق واکسن جلوگیری از بیماریهای جدی و مرگ است.
چه کسانی می توانند واکسن کرونا را دریافت کنند؟
واکسن کرونا برای همه افراد بالای ۵ سال در دسترس است. اما بهتر است در مورد تزریق این واکسن برای کودکان، حتما با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید.
چرا همه باید واکسن بزنند؟
واکسیناسیون کرونا خطر شیوع کووید-۱۹ را در جامعه کاهش میدهد و در صورت مواجهه با کووید-۱۹ به کاهش علائم و عوارض جانبی کووید-۱۹ کمک میکند. شواهد زیادی وجود دارد که نشان میدهد افراد واکسینه شده در صورت ابتلا به کووید-۱۹ کمتر بیمار میشوند، به این معنی که واکسینه شدن بهترین راه برای محافظت از خودتان و عزیزانتان است.
منابع