خون در ادرار یا هماچوری معمولا اضطراب‌آور است. اگر در یک روز عادی، ناگهان متوجه شوید که در ادرار شما خون وجود دارد، ممکن است بترسید. اما بهترین کار این است که در ابتدا ترس و اضطراب را از خودتان دور کنید.
اگر در ادرار شما خون وجود داشته باشد و به هماچوری مبتلا شوید، به این معنی نیست که حتما آن را خودتان تشخیص می‌دهید. گاهی ممکن است به هماچوری مبتلا باشید، اما نتوانید وجود خون را هنگام دفع ادرار مشاهده کنید. به این وضعیت هماچوری میکروسکوپی می‌گویند. اما در صورتی که خود فرد بتواند خون را در ادرارش ببیند، اصطلاحاً دچار هماچوری شدید شده است.
به هر ترتیب چه بتوانیم خون را در ادرار با چشم غیرمسلح ببینیم چه نه، این عارضه معمولا علامتی است از یک بیماری دیگر، که نیازمند رسیدگی است و در صورت مشاهدۀ آن باید حتما با یک دکتر اورولوژی آنلاین صحبت کنید.
بیماری هماچوری چیست؟
هماچوری یک اصطلاح پزشکی است که وجود خون در ادرار را توصیف می کند. این یک بیماری شایع است و می تواند توسط عوامل مختلفی ایجاد شود. در برخی موارد، هماچوری ممکن است نشانه ای از یک مشکل اساسی جدی باشد، بنابراین درک علل و علائم این بیماری مهم است. در این مقاله مروری بر هماچوری، از جمله چیستی، علل آن، چه علائمی، نحوه تشخیص و درمان آن ارائه می شود.
سوالات پزشکی خود را میتوانید از بخش سوال پزشکی از هوش مصنوعی آنلاین سایت حال بپرسید.
هماچوری وجود گلبول های قرمز در ادرار است. این بیماری می تواند در اثر شرایط مختلف، از جمله عفونت، سنگ کلیه، تروما و برخی داروها ایجاد شود. هماچوری همچنین می تواند ناشی از یک بیماری زمینه ای جدی تر مانند سرطان یا بیماری کلیوی باشد. در برخی موارد، علت هماچوری ممکن است شناخته نشده باشد.
علائم بیماری هماچوری
شایع ترین علامت هماچوری وجود گلبول های قرمز در ادرار است. علائم دیگر ممکن است شامل درد در قسمت پایین شکم، درد یا سوزش هنگام ادرار کردن و ادرار کدر یا بدبو باشد.
نحوه تشخیص بیماری هماچوری
هماچوری معمولا از طریق معاینه فیزیکی و آزمایش ادرار تشخیص داده می شود. در طول معاینه فیزیکی، پزشک علائم عفونت یا سایر شرایط زمینه‌ای را بررسی می‌کند. آزمایش ادرار وجود گلبول های قرمز در ادرار را بررسی می کند. اگر پزشک برای شما آزمایش ثبت کرده میتوانید از بخش آزمایش در منزل به جای حضور در آزمایشگاه این کار را در منزل خودتان انجام دهید.
درباره تفسیر آزمایش ادرار از این مطلب میتوانید اطلاعات بیشتری بدست آورید
چه مقدار خون در ادرار خطرناک است؟
پزشک وجود خون در نمونۀ ادرار را با استفاده از میکروسکوپ بررسی می‌کند. به این آزمایش، شمارش گلبول خون (RBC) در ادرار می‌گویند.
وقتی نمونۀ ادرار زیر میکروسکوپ بررسی میشود، اگر تا 4 گلبول قرمز در یک میدان میکروسکوپی با بزرگنمایی بالا دیده شود، نتیجۀ آزمایش طبیعی است. اما اگر تعداد گلبول‌های قرمز بیش از این مقدار باشد، نتیجۀ آزمایش غیرطبیعی است.
شما میتوانید از بخش پزشک آنلاین سایت حال با پزشکان و مشاوران آنلاین در هر ساعت از شبانه روز ارتباط برقرار کنید.
تعداد بالای گلبول قرمز نمونۀ ادرار میتواند به دلایل بیماری‌هایی مثل سرطان مثانه، بیماری کلیوی، مشکل پروستات و … باشد که در بخش بعدی دربارۀ آن صحبت خواهیم کرد. بیمار زمانی تشخیص می‌دهد که ادرارش خونی است، که تعداد گلبول‌های قرمز در هر میدان میکروسکوپی به بیش از 50 برسد. درباره آزمایش پروستات میتوانید اطلاعات بیشتری از این مطلب کسب کنید.
درباره بیماری تالاسمی بیشتر بدانید
علت های خون در ادرار یا هماچوری
شایع ترین علل هماچوری، عفونت، سنگ کلیه، ضربه و برخی داروها هستند. سایر علل هماچوری شامل سرطان، بیماری کلیوی و برخی بیماری های ارثی است. در برخی موارد، علت هماچوری ممکن است شناخته نشده باشد.
در این بخش به بعضی از دلایل احتمالی اشاره می‌کنیم.
- عفونت یکی از شایع‌ترین علت‌های هماچوری است. برای مثال ممکن است که مجاری ادراری، مثانه یا کلیه‌ها دچار عفونت شده باشند. این عفونت معمولا همراه با درد و تکرر ادرار هم هست.
- وجود سنگ در مثانه یا کلیه هم از دلایل شایع هماچوری است. سنگ اگر بزرگ باشد، ممکن است باعث انسداد شود و همین باعث هماچوری و درد زیاد میشود.
- بزرگ شدن پروستات در مردان میانسال و مسن از علل شایع ادرار خونی است. وقتی پروستات بزرگ میشود مجرای ادرار را فشرده می‌کند و ممکن است از تخلیۀ کامل مثانه جلوگیری کند. همین وضعیت میتواند باعث عفونت دستگاه ادراری شود. (درباره سونوگرافی پروستات و انجام آن در منزل بیشتر بدانید)
- بیماری یا التهاب کلیوی هم میتواند موجب هماچوری شود.
- سرطان مثانه و کلیه و پروستات هم میتواند باعث خونی شدن ادرار بشود. البته این علامت معمولا در مراحل پیشرفتۀ سرطان بروز می‌کند.
- بعضی داروها مثل پنی‌سیلین، آسپرین، رقیق کننده‌های خون مثل وافارین، سیکلوفسفامید (که برای درمان انواع خاصی از سرطان مصرف میشود) هم ممکن است چنین عارضه‌ای را ایجاد کنند.
- علت‌های دیگر نادر هستند، برای مثال ورزش شدید، ضربه دیدن کلیه‌ها، بیماری‌هایی مثل کم خونی داسی‌شکل، سندرم آلپورت یا هموفیلی نیز ممکن است باعث شوند که فرد در ادرارش خون ببیند.
بیشتر بخوانید: علائم دفع پروتئین از طریق ادرار
راه های درمان خون در ادرار (هماچوری)
درمان هماچوری به علت زمینه ای بستگی دارد. اگر علت عفونت باشد، پزشک ممکن است برای درمان عفونت، آنتی بیوتیک تجویز کند. اگر علت سنگ کلیه باشد، پزشک ممکن است جراحی را برای برداشتن سنگ توصیه کند. اگر علت سرطان باشد، پزشک ممکن است شیمی درمانی یا پرتودرمانی را توصیه کند.
خود در ادرار زمانی درمان میشود که پزشک علت را تشخیص دهد و آن را درمان کند. برای مثال:
- اگر عفونت مجاری ادراری علت خونی شدن ادرار باشد، پزشک برای از بین بردن عفونت آنتی‌بیوتیک‌هایی را برایتان تجویز می‌کند.
- در صورتی‌که علت وجود خون در نمونۀ ادرار سنگ کلیه باشد، پزشک از روش‌هایی درمانی برای دفع آن استفاده می‌کند.
- اگر علت بزرگ شدن پروستات باشد، پزشک با استفاده از دارو (آلفا بلوکرها یا مهارکننده های 5 آلفا ردوکتاز) یا جراحی به بهبود یافتن شما کمک می‌کند. (دربارۀ دلایل مبتلا شدن به پروستات بیشتر بخوانید.)
- دلیل دیگر سرطان است که فرایند درمان آن طولانی است و به کمک روش‌های مختلف دارومانی، رادیوتراپی، شیمی درمانی و غیره انچام میشود. با بهبود نسبی سرطان مقدار خون مشاهده‌شده در ادرار نیز کاهش پیدا می‌کند
بیماری پیلونفریت و راه های درمان آن رابشناسید
درمان های خانگی ادرار خونی
چندین درمان خانگی وجود دارد که ممکن است به کاهش علائم هماچوری کمک کند و شامل نوشیدن مایعات زیاد، اجتناب از فعالیت های شدید و مصرف مسکن های بدون نسخه است. همچنین مهم است که دستورالعمل های دکتر اورولوژی آنلاین خود را برای مدیریت این بیماری دنبال کنید.
بهترین راه برای پیشگیری از بیماری هماچوری
بهترین راه برای پیشگیری از هماچوری حفظ یک سبک زندگی سالم است که شامل داشتن یک رژیم غذایی متعادل، ورزش منظم و پرهیز از سیگار کشیدن و مصرف بیش از حد الکل است. همچنین نوشیدن مقدار زیادی آب و انجام رابطه جنسی ایمن مهم است.
پزشک متخصص برای درمان هماچوری
اگر هماچوری برای شما تشخیص داده شده است، مهم است که با یک متخصص مشورت کنید تا بهترین روش درمانی را تعیین کنید. ممکن است پزشک شما را به یک متخصص اورولوژی، نفرولوژیست یا هماتولوژیست ارجاع دهد. این متخصصان می توانند بهترین توصیه ها را برای مدیریت شرایط شما ارائه دهند.
اما به هر ترتیب لازم است که این نشانه را جدی بگیرید؛ مشاهده خون به هنگام دفع ادرار به شما خبر از وجود یک بیماری پنهان می‌دهد. بنابراین باید حتما به یک پزشک متخصص کلیه و مجاری و ادراری و تناسلی مراجعه کنید. پیشنهاد ما به شما دکتر اورولوژی آنلاین در شرکت «حال» است.
منابع
https://my.clevelandclinic.org
