عناوین مقاله
همۀ ما سردرد را تجربه کرده‌ایم؛ اما با دردسری به نام میگرن سروکار نداشته‌ایم! به همین دلیل لزوماً نمی‌توانیم با کسی که دردهای میگرنی دارد همدردی کنیم.
مهم‌ترین علامت میگرن سردرد است؛ اما هر سردردی میگرن نیست! میگرن یک بیماری عصبی مزمن است و از جمله تفاوت‌هایش با سردرد این موارد است: مزمن بودن سردرد‌ها، طولانی بودن و شدت بیشتر آن، وجود علائم آزاردهندۀ دیگری مثل حالت تهوع، حساسیت به نور و صدا و غیره. همۀ این‌ها از میگرن یک بیماری آزاردهنده ساخته است.
با وجود آنکه این بیماری بسیار شایع شده است، اما خیلی‌ها از این بیماری اطلاعات دقیقی ندارند. حتی گفته میشود که در رتبه‌بندی‌ها، میگرن سومین بیماری شایع جهان است. به همین دلیل ضروری دیدیم که دربارۀ این بیماری، علائم و راه‌های درمانش مطلبی را در مجلۀ سلامت «حال» بنویسیم. با ما همراه باشید.
مشاوره آنلاین با متخصص برای درد میگرن
میگرن چیست؟
کسی که میگرن یا Migraine دارد سردردهای واقعا بدی را تجربه می‌کند؛ اما او فقط دچار سردرد نیست؛ بلکه با یک بیماری عصبی مزمن سروکار دارد. این بیماری علاوه بر سردردهای مزمن و شدید و ضربان‌دار، با علائمی مثل تهوع، حساسیت به نور و صدا، بی‌حسی، سوزن‌سوزن شدن و غیره همراه است.
علت دقیق مبتلا شدن به سردردهای میگرنی هنوز مشخص نیست. این بیماری عموما در خانواده‌ها دیده میشود؛ تقریبا نیمی از افراد مبتلا حداقل یک نفر را در بستگان نزدیکشان دارند که میگرن داشته باشد. یعنی ارث و ژنتیک نقش مهمی در ابتلا به این بیماری دارد.
بعضی از منابع می‌گویند که تعداد زنانی که دچار سردردهای میگرنی می‌شوند، سه برابر مردان است؛ یا به طور کلی در میان کسانی که به صورت ژنتیکی و در بدو تولد گرفتار این بیماری هستند، زنان بیش از مردان هستند.
بروز دردهای میگرنی عموما نتیجۀ این تغییرات است:
- تغییراتی در رگ‌های خونی و جریان خون در مغز؛
- تغییر در ترکیبات شیمیایی؛
- تغییراتی در سطح هورمون‌های استروژن و سروتونین.
همچنین محرک‌های بیرونی نقش مهمی در بروز علائم میگرنی دارند؛ برای مثال:
- هنگامی که شخص دچار خستگی زیاد میشود.
- وقتی شخص فشار و استرس تحمل می‌کند.
- زمانی که شخص غذاها یا نوشیدنی‌های خاصی را مصرف می‌کند.
- وقتی یک زن مبتلا در آستانۀ پریود یا قاعدگی خودش قرار دارد.
- شخص در شرایط آب‌وهوایی خاصی قرار گرفته یا در معرض صدا و نور زیاد باشد
با علائم میگرن بیشتر آشنا شوید
برای آنکه هر سردردی را با سردرد میگرنی اشتباه نگیرید، لازم است که با علائمش بیشتر آشنا بشوید. میگرن با دردهای خیلی شدید و ناگهانی شروع میشود. این دردها یک طرف صورت را درگیر می‌کند. وقتی دردهای میگرنی بروز کند، معمولا شقیقه، گونه یا پشت چشم در یک طرف سر درگیر دردهای شدید می‌شوند.
دردهای میگرنی معمولا ضربان‌دار یا نبض‌دار هستند و از 4 ساعت تا 72 ساعت طول می‌کشند. این درد معمولا آنقدر شدید است که فعالیت‌های روزمره را مختل می‌کند.
همان‌طور که گفتیم شخص فقط دچار درد نمی‌شود. علائم دیگری هم وجود دارند که عبارتند از: حالت تهوع و استفراغ، حساسیت شدید به نور و صدا، اختلال در دید و غیره. بروز این علائم معمولا در مراحل مشخصی اتفاق می‌افتد:
مرحلۀ مقدماتی یا پیش‌نشانه در میگرن
شخص از ساعت‌ها یا چندروز قبل از بروز دردهای میگرنی علائمی را تجربه می‌کند. برای مثال به نور و صدا و بو حساسیت پیدا می‌کند؛ احساس خستگی یا بی‌اشتهایی یا تشنگی شدید می‌کند؛ دچار نفخ، یبوست یا اسهال میشود؛ در خلق‌وخوی او تغییراتی مشاهده میشود.
مرحلۀ آورا در میگرن
شخص قبل از سردرد دچار علائم دیگری میشود که معمولا به صورت اختلالات عصبی در بینایی هستند. این علائم ظرف چند دقیقه ظاهر می‌شوند و کمتر از یک ساعت طول می‌کشند. برای مثال ممکن است شخص دچار تاری دید بشود؛ خطوط مواجی را ببیند؛ نقاط سیاه ببیند؛ یا به صورت موقت بینایی‌اش را از دست بدهد.
بعضی از افراد مبتلا به این بیماری، در مرحلۀ آورا علائم حسی-حرکتی را هم تجربه می‌کنند. برای مثال خواب‌رفتگی و بی‌حسی و سنگینی در دست و پا، احساس خارش، اختلالات گفتاری و غیره.
مرحلۀ حمله دردهای میگرنی
سردرد میگرنی ابتدا با یک درد مبهم شروع میشود و سپس به حالت نبض‌دار تبدیل میشود. درد ممکن است از یک سمت سر به سمت دیگر حرکت کند؛ در جلوی سر باشد؛ یا حتی کل سر درگیر درد شود.
شخص ممکن است در طول سردرد حالت تهوع و استفراغ داشته باشد؛ دچار بی‌حالی و ضعف و رنگ‌پریدگی شود.
مرحلۀ پایانی یا پس از دردهای میگرنی
وقتی درد اصلی تمام میشود، تازه علائم دیگری بروز می‌کند! عوارض این بیماری حتی ممکن است چندروز طول بکشد. البته این عوارض و علائم شخص به شخص متفاوت است. احساس خستگی و خماری، احساس کسالت و افسردگی، یا برعکس احساس خوشحالی و سرخوشی و یا عوارض گوارشی از جملۀ این علائم هستند.
جدیدترین داروی میگرن که بیشتر استفاده میشود
احتمالا پیش آمده که وقتی سردرد دارید، یک قرص مسکن مثل ایبوپروفن یا استامینوفن بخورید. این داروها برای سردردهای معمولی اثربخش هستند؛ و عموما نیازی به تجویز پزشک هم ندارند. اما دردهای میگرنی شدیدتر از آن هستند که با این قرص‌ها تسکین پیدا کنند. به همین دلیل داروها و قرص‌های دیگری برای این بیماری ساخته شده است؛ و در این بخش می‌خواهیم جدیدترین داروی میگرن را نیز معرفی کنیم.
نکته‌ای که باید به آن توجه کنید آن است که این مطلب صرفا برای آگاهی بخشی است. یعنی مصرف این قرص‌ها بدون تجویز پزشک اصلا توصیه نمی‌شود. بنابراین آن‌ها را با یک مسکن ساده مثل استامینوفن اشتباه نگیرید!
سوماتریپتان
سوماتریپتان یک داروی ضدمیگرن و گیرندۀ سروتونینی است. این دارو به صورت قرص‌های 50 و 100 میلی‌گرمی در دسترس است. این دارو با انقباض عروق مغزی و کاستن از التهاب عصبی باعث بهبود سردردهای میگرنی میشود. نام دیگر این قرص میگراستاپ است.
زومیگ یا زولمی تریپتان
این دارو را هنگام حملۀ دردهای میگرنی مصرف می‌کنند. قرص زولمی تریپتان به دو صورت 2.5 و 5 میلی‌گرمی در بازار وجود دارد. این دارو اعث انقباض عروق و کاهش التهاب عصبی میشود. قرص زومیگ را باید روی زبان قرار داد تا حل شود. این قرص معمولا بین نیم تا یک ساعت اثر می‌کند.
ریزاتریپتان
ریزاتریپتان هم باعث انقباض عروق و کاهش التهاب میشود؛ این دارو علاوه بر سردرد، علائم دیگری مثل تهوع و حساسیت به نور و صدا را کاهش می‌دهد. این قرص به صورت 5 و 10 میلی گرمی در داروخانه‌ها وجود دارد. این دارو با نام مگزالت، مکسالت یا ماکسالت (Maxalt) هم شناخته میشود.
نورتریپتیلین
نورتریپتیلین در اصل برای بیماری‌هایی مثل افسردگی، اضطراب و حتی اختلال توجه و تمرکز (ADHD) تجویز میشود. اما یکی از موارد تجویز آن دردهای میگرنی هم هست. این قرص دارای سه دوز ۱۰ و ۲۵ و ۵۰ میلی‌گرم است.
ترکسیمت
ترکسیمت یک داروی ترکیبی است و با نام سوماتریپتان و ناپروکسن هم شناخته میشود. این دارو هم علاوه بر دردهای میگرنی، علائمی مثل تهوع و حساسیت به نور و صدا را تخفیف می‌دهد. این قرص برای درمان میگرن در افراد بالای 12 سال مناسب است. دوز این دارو 10/60 میلی‌گرم (سوماتریپتان ۱۰ میلی‌گرمی و ناپروکسن سدیم ۶۰ میلی‌گرمی) در هر قرص است.
ارگوتامین-سی
داروی ارگوتامین-سی ترکیبی از ارگوتامین و کافئین است. این دارو برای سردردهای عروقی و میگرن استفاده میشود. این قرص معمولا با دوز ارگوتامين 1میلی گرم+ کافئین 100 میلی گرم در دسترس است.
ناراتریپتان یا آمرگ
ناراتریپتان هم داروی دیگری است که برای کاهش سردردهای میگرنی تجویز میشود. البته مثل داروهای بالا، برای جلوگیری از درد کاربرد ندارد. این دارو هم گیرندۀ سروتونین و انقباض دهندۀ عروق است. اثربخشی آن زمانی بیشتر است که فرد در یک اتاق تاریک و ساکت دراز بکشد.
التریپتان یا رلپاکس
الترپیتان داروی دیگری است که کارکردش کاهش دردهای میگرنی است. این دارو برای بزرگسالان است و برای افراد زیر 18 سال توصیه نمی‌شود.
باز هم یادآوری می‌کنیم که مصرف این داروها بدون تجویز و مشاورۀ پزشک ممنوع است و عوارض جدی دارد. برای اطلاعات بیشتر می‌توانید از مشاوره آنلاین دارویی «حال» استفاده کنید.
علت بروز میگرن چشمی
شاید نام میگرن چشمی نگرانتان کند. شاید بپرسید: مگر مهم‌ترین علامت این بیماری سردرد نیست؟ پس میگرن چشمی چیست؟ آیا اگر دچار این بیماری باشم، ممکن است چشم‌هایم آسیب ببینند؟
نگران نباشید! دردهای میگرنی حتی ممکن است باعث از دست دادن دید بشود. اما معمولا موقتی است.
میگرن چشمی همراه با سردرد است؛ اما مهم‌ترین علامتش کاهش دید در شخص، دوبینی یا از دست دادن موقت بینایی است. در این حالت چشم تحت‌تأثیر سردرد و اختلالات عصبی قرار می‌گیرد. معمولاً گرفتگی در رگ‌های خونی شبکیۀ چشم و تغییر در سلول‌های عصبی آن باعث بروز میگرن چشمی می‌شوند.
تنها نکته‌ای که شخص مبتلا به میگرن باید به آن توجه داشته باشد، مدیریت دردهای میگرنی زیر نظر پزشک است. در این صورت او می‌تواند از آسیب بلندمدت به چشم‌هایش جلوگیری کند.
ميگرن عصبی و راه‌های درمان آن
دردهای میگرنی درمان‌پذیر نیست، اما قابل مدیریت است! شما برای مدیریت دردهای میگرنی به کمک پزشک نیاز دارید. او به شما کمک می‌کند که حملات میگرنی کمتری و دردهای خفیف‌تری را تجربه کنید.
تجویز دارو یکی از راه‌های درمانی برای این بیماری است. در بخش قبلی به تعدادی از این داروها اشاره کردیم. البته بیشتر آن‌ها برای کاهش دردها و علائم میگرن هستند. داروهایی مثل تیمولول هم وجود دارند که به پیشگیری از بروز دردهای میگرنی کمک می‌کنند.
علاوه بر دارو درمانی، روش‌های دیگری هم وجود دارد که به مدیریت دردهای میگرنی کمک می‌کنند. برای مثال:
1- استفاده از داروهای گیاهی مثل بابونه گاوی که تاثیر آن بر کاهش سردردهای میگرنی ثابت شده است.
3- روش‌هایی مثل بیوفیدبک که باعث برداشتن فشار از اعصاب ناحیۀ سر و گردن میشود
4- تغییر در سبک زندگی مانند ورزش و رژیم غذایی سالم، اجتناب از محرک‌هایی مثل بوها و غذاهای خاص که باعث حملۀ میگرنی میشود.
راهکار درمان ميگرن در خانه
اگر دچار میگرن هستید، همه چیز را به پزشک و دارو واگذار نکنید. شما خودتان در درمان و پیشگیری از میگرن نقش کلیدی دارید. با راهکارهای سالم و بی‌خطر می‌توانید به خودتان کمک کنید و این بیماری را مدیریت کنید.
اگر دچار حملۀ میگرنی شدید این موارد را از یاد نبرید:
- در اتاق ساکن و تاریک دراز بکشید، چشمان خود را ببندید و استراحت کنید.
- یک پارچه خنک یا کیسۀ یخ روی پیشانی‌تان بگذارید.
- مایعات فراوان بنوشید.
- پوست سرتان را ماساژ دهید
برای کاهش دردهای میگرنی در یک اتاق تاریک و ساکت دراز بکشید
همچنین برای پیشگیری از میگرن موارد زیر را از یاد نبرید:
- استرس خود را مدیریت کنید. برای کاهش سطح استرس از ورزش و مدیتیشن و یوگا کمک بگیرید.
- یادداشت کنید که تحت چه شرایطی دچار حملات میگرنی می‌شوید. این کار باعث میشود که از این موقعیت‌ها حدالامکان دوری کنید.
- خواب و وعده‌های غذایی منظم را فراموش نکنید.
- مراقب اضافه وزن باشید؛ چاقی ممکن است در بروز حملات نقش داشته باشد.
اگر دچار میگرن هستید، به شما توصیه می‌کنیم تحت نظر یک پزشک متخصص مغز و اعصاب باشید. پیشنهاد ما به شما متخصصان مغز و اعصاب در اپلیکیشن سلامتی حال است.
مشاوره آنلاین با متخصص مغز و اعصاب
پرسش‌های متداول
برای درمان میگرن چه بخوریم؟
معمولا باید به این توجه کنید که برای کنترل دردهای میگرنی چه نخورید! چون ممکن است حساسیت به بعضی غذاها و بوها باعث حملۀ درد شود. اما در منابع مختلف دربارۀ مواد غذایی مفید برای مدیریت دردهای میگرنی هم توصیه‌هایی کرده‌اند. استفاده از سبزی و میوه همچنین مواد غذایی حاوی امگا 3 مهم‌ترین توصیه‌ای است که می‌توان به افراد مبتلا به این بیماری کرد.
میگرن از چه سنی شروع میشود؟
ابتلا به این بیماری در همۀ سنین ممکن است. حتی کودکان و نوجوانان هم ممکن است درگیر دردهای میگرنی شوند. اما این بیماری عموما در بزرگسالی و به ویژه دهۀ 30 بروز می‌کند و با افزایش سن تخفیف می‌یابد.
میگرن را چگونه درمان کنیم؟
میگرن درمان ندارد. اما با مشورت با یک پزشک متخصص مغز و اعصاب می‌توانید آن را مدیریت کنید. ورزش، تغذیۀ مناسب، مدیتیشن و یوگا، خواب منظم از راهکارهای دیگری است که به شما در مدیریت سردرد میگرنی کمک می‌کند.
میگرن در کودکان هم وجود دارد؟
بله؛ مهم‌ترین علت ابتلا به این بیماری ژنتیک و وراثت است. بنابراین کودکان هم ممکن است دچار میگرن باشند. البته باید توجه داشت که داروهایی که برای تسکین دردهای میگرنی در کودکان استفاده میشود، عموماً متفاوت از داروهای بزرگسالان است.
منابع:
دریافت نسخه اندروید از بازار
دریافت نسخه اندروید از گوگل پلی
دریافت نسخه ios از سیبچه