بارداری تاثیرات جسمی و روحی مختلفی بر روی زنان دارد و می‌تواند باعث بروز مشکلاتی شود. یکی از این مشکلات، ترش کردن معده در بارداری است.

بدن یک زن باردار، علاوه بر سازگاری با افزایش وزن جنین در حـال رشد، از راه­‌های دیگری هم تحت تاثیر قرار گرفته و تغییر می­‌کند. حجم خون در بدن زن باردار افزایش می­‌یابد و قلب برای توزیع خون بیشتر به سایر نقاط بدن، بیشتر کار می­‌کند. سطح هورمون‌­ها هم دچار تغییر می­‌شود و اثرات جسمی و خلقی زیادی را در پی دارد. در چنین شرایطی دستگاه گوارش هم به شدت درگیر می‌­شود.

از بلع و هضم تا دفع غذا در زنان باردار، متاثر از شرایط این دوره است. برخی از زنان در دوران بارداری دچار حالت تهوع و برخی دیگر با مشکل کار نکردن شکم یا یبوست مواجه می‌شوند. یکی از شایع‌ترین مشکلات زنان در این دوره، ترش کردن معده یا رفلاکس معده است. این عارضه بیشتر در سه ماهه دوم و سوم رخ می­‌دهد و اغلب مسئله‌­ای جدی و نیازمند پیگیری نیست. اما در صورتی که در برنامه غذایی مادر باردار اختلال ایجاد کند، باید با پزشک متخصص در این زمینه مشورت کرد.

بیشتر بخوانید: آزمایش چکاپ بارداری

دلایل ترش کردن معده در زنان باردار چیست؟

دلایل زیادی برای ترش کردن معده در دوران بارداری وجود دارد که بیشتر آن­ها هورمون محور هستند. دکتر میریام استوپارد معتقد است که در دوران بارداری به ویژه در سه ماهه اول، دستگاه گوارش به طور قابل توجهی کند می‌­­شود. دلیل کند شدن سیستم گوارش این است که بدن زن باردار باید بتواند تمام ذرات مغذی موجود در غذای خورده شده توسط او را جذب کند. این بدان معناست که غذای مصرفی برای مدت طولانی‌­تری در معده و روده باقی می­‌ماند که می‌­تواند احساس سیری، معده پر، و درد در معده را در پی داشته باشد. در این دوران احتمال بازگشت اسید معده به مری و ترش کردن معده کمتر است. اما در سه ماهه دوم و سوم، علاوه بر تولید هورمون­‌های استروژن و پروژسترون، جنین نیز به دلیل افزایش وزن و بزرگ شدن، فشار بیشتری به اندام­‌های داخلی و معده وارد می­‌کند. در این دوره احتمال تولید اسید هم در معده افزایش می‌­یابد. تغذیه در بارداری را در این مطلب بیشتر بشناسید.

ورود اسید معده به مری اصلی­‌ترین دلیل ترش کردن معده در زنان باردار است.
معمولا ترش کردن معده با درد و سوزش همراه است و به دلیل ورود اسید معده به مری و تحریک این ناحیه رخ می‌­دهد. این مسئله در زنان باردار می­‌تواند دلایل دیگری داشته باشد؛ مانند:

• ورود غذای موجود در معده به مری به دلیل اختلالات ناشی از ترشح هورمون­‌های بارداری
• ناپایدار شدن دریچه بین مری و معده (دهانه معده) و برگشت اسید از معده به مری
• ابتلا به مشکلات گوارشی پیش از بارداری
• ایجاد عفونت به وسیله هلیکوباکتر پیلوری (درباره آزمایش هلیکوباکتر و نحوه انجام آن را بیشتر بدانید.)
• گاستریت یا ورم معده
• فتق هیاتال ناشی از فشار جنین به دیافراگم و قفسه سینه
• بزرگ شدن جنین و فشار ناشی از این رشد بر اندام­‌های گوارشی به ویژه معده

درباره تغییرات هفته ششم بارداری بیشتر بدانید

آیا ترش کردن معده در زنان باردار فقط به اسید معده مرتبط است؟

ترش کردن و ناراحتی معده لزوما مربوط به مشکلات مربوط به معده نیست؛ بلکه ممکن است زنان باردار در تمام طول دستگاه گوارش احساس ناراحتی کنند. به ویژه در اواخر بارداری تعیین این که آیا این احساس ناخوشایند از معده نشات می­‌گیرد یا روده یا مری، کار بسیار دشواری است. دکتر مایکل رویزن و مهمت اوز در کتاب “شما: داشتن یک نوزاد” توضیح می­‌دهند که در اواخر بارداری، جنین اندام­‌های گوارشی مادر را از مکان طبیعی خود دور می‌­کند و باعث اندک جا به جایی این اندام‌­ها می­‌شود. این مسئله می­‌تواند احساس ناخوشایندی در اندام­‌های شکمی و به ویژه دستگاه گوارش ایجاد کند.

برای انجام انواع آزمایش ها میتوانید از خدمات آزمایش در محل مجموعه حال استفاده کنید.

علائم ترش کردن معده در زنان باردار کدامند؟

علائم و نشانه­‌های مختلفی برای ترش کردن معده قابل شناسایی است که بیشتر آن­‌ها بلافاصله بعد از غذا خوردن یا نوشیدن بروز می­‌کند. اما در برخی موارد ممکن است با کمی فاصله پس از غذا خوردن هم آشکار شوند. مانند:

• تنگی نفس
• داشتن حالت تهوع
• درد خفیف در ناحیه پشت قفسه سینه
• درد و سوزش خفیف در قفسه سینه
• حس سنگین بودن و سیری
• آروغ زدن و احساس طعم ترشی در دهان

درباره نفخ شکم در بارداری و درمان آن بیشتر بدانید

تقویم و تغذیه هفته به هفته بارداری

احساس درد، سوزش و تهوع بلافاصله یا اندکی پس از خوردن یا نوشیدن، از نشانه‌های ترش کردن معده است.

راه حل رفع ترش کردن معده در زنان باردار چیست؟

اینکه برای سوزش معده در بارداری چی بخوریم؟ همیشه یک سوال بزرگ در بین مادران بارداری است. چندین روش بالقوه برای رفع ترش کردن معده در زنان باردار وجود دارد که بسته به علل ایجاد این عارضه، متفاوت هستند. به گفته رویزن و اوز، بعضی از پزشکان چای­‌های گیاهی را که در فروشگاه‌­ها عرضه می­‌شوند، در دوران بارداری ایمن می­‌دانند. به همین ترتیب بعضی از خانم‌­ها از چای بابونه برای کاهش علائم استفاده می­‌کنند. اگر قصد دارید که از این روش‌­ها برای رفع مشکلات ناشی از ترش کردن معده در دوران بارداری استفاده کنید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید. درمان ترش کردن معده به دلیل گاز روده یا رفلاکس مری، کمی دشوارتر به نظر می‌رسد، اما خوردن چند وعده غذایی کوچک به جای یک وعده حجیم می­‌تواند برای رفع این عارضه کمک کننده باشد. هم‌­چنین ایستادن یا نشستن برای مدتی پس از صرف غذا به جای دراز کشیدن، می‌­تواند در هضم بهتر غذا و کاهش بازگشت اسید معده به مری نقش موثری داشته باشد.

هم چیز درباره هفته دهم بارداری

درمان‌­های دارویی برای کنترل ترش کردن معده در دوران بارداری کدامند؟

پزشکان توصیه می­‌کنند که زنان باردار همیشه قبل از مصرف هر گونه داروی بدون نسخه، با متخصص زنان و زایمان مشورت کنند. استفاده از داروهای بسیاری در دوران بارداری ممنوع است، اما در صورت مجاز بودن هم ممکن است برای برخی از زنان باردار قابل مصرف نباشد. اکثر پزشکان به زنان باردار اجازه می‌­دهند که از داروهای کاهش دهنده گاز و یا آنتی اسیدها برای کاهش مشکلات دستگاه گوارش مثل ترش کردن معده استفاده کنند. اما همیشه بهتر است قبل از اقدام  به درمان دارویی در تمام زمینه­‌ها، با پزشک متخصص خود تماس گرفته و توصیه‌­های او را به کار بگیرید.

راه های درمان اسهال در بارداری را از اینجا بخوانیدبرای مصرف هر نوع دارو در طول دوران بارداری باید حتما با پزشک متخصص مشورت کنید.

شما میتوانید از بخش سوال رایگان از پزشک سایت حال با دکتر زنان آنلاین به صورت کاملا رایگان ارتباط برقرار کنید و سوالات خود را مطرح کنید.

چطور تغییر عادات غذایی و تغییر سبک زندگی می‌تواند به درمان ترش کردن معده در دوران بارداری کمک کند؟

ساده‌­ترین و سالم‌­ترین راه برای کاهش ترش کردن معده و عوارض ناشی از آن، اصلاح و بهبود عادات غذایی و رفتاری است. برخی از مهم­‌ترین این راهکارها عبارتند از:

• جویدن آرام و کامل غذا
• پرهیز از مصرف وعده­‌های غذایی سنگین
• پرهیز از نوشیدن مایعات همراه با غذا
• نوشیدن مایعات سالم مانند آب و آب میوه‌­های طبیعی بین وعده­‌های غذایی
• پرهیز از مصرف غذاهای محرک معده مانند ادویه‌­ها، غذاهای اسیدی مانند مرکبات و ترشی‌­ها، کاکائو و نوشیدنی­‌های کافئین دار مثل قهوه
• پوشیدن لباس­‌های راحت که به معده فشار وارد نکنند.
• کنترل وزن
• بالا قرار دادن سر در هنگام خواب
• خوابیدن به پهلوی چپ (در این حالت معده پایین­‌تر از مری قرار می‌­گیرد و اسید معده به مری وارد نمی‌­شود).
• جویدن آدامس بدون قند و ترشح بزاق برای خنثی کردن اسید وارد شده به مری
• نوشیدن چای بابونه یا شیر گرم همراه با عسل
• مصرف لبنیات مانند شیر و ماست بلافاصله پس از ترش کردن

درباره هفته چهارم بارداری بیشتر بدانید

مصرف چند وعده غذایی کوچک به جای یک وعده حجیم، از بهترین روش­‌های پیشگیری از ترش کردن معده است.

در صورت بروز چه مواردی همراه با ترش کردن معده باید فورا با پزشک تماس گرفت؟

• داشتن درد شدید در قفسه سینه
• ابتلا به تب، سردرد، تهوع و استفراغ
• کاهش وزن بدون دلیل
• مشکلات اساسی در بلع
• استفراغ خونی یا مانند دانه‌­های قهوه
• داشتن مدفوع تیره و قیر مانند

این علائم می­‌توانند نشانه­‌ای از وجود وضعیت پزشکی دیگری باشند که نیاز به بررسی فوری پزشک و درمان دارد.

دوران بارداری از حساس­‌ترین و مهم­‌ترین دوره‌­های زندگی زنان است. بی توجهی و سهل­ انگاری نسبت به برخی مشکلات می­‌تواند جان مادر و جنینی که در رحم او قرار دارد را به خطر اندازد. مشکلات متعددی در این دوره گریبان‌گیر مارد باردار می‌­شود؛ از جمله مشکلات گوارشی که ترش کردن معده از رایج­‌ترین آن­‌هاست. ترش کردن معده در بسیاری از موارد برای مادر و کودک خطرساز نیست. اما در صورتی که به دلیل ناراحتی ناشی از آن، مادر نتواند به خوبی غذا بخورد یا میل به غذا خوردن نداشته باشد، ممکن است با کمبود ویتامین‌­ها و مواد معدنی مواجه شده و سلامت جنین در خطر قرار گیرد. علاوه بر این بروز چنین مشکلی می­‌تواند نشانه‌­ای از وجود مشکلات اساسی در دستگاه گوارش مادر باشد. همچنین این مشکل باعث می‌شود که مادر خواب راحت نداشته باشد و همین مسئله می‌تواند منجر به ضعف، بی‌حالی و خستگی او در طول روز شود. بنابراین بهترین کار در هنگام مواجه شدن با چنین مسائلی تماس با پزشک متخصص و دریافت راهنمایی از اوست.

حرف آخر

بسیاری از زنان در دوران بارداری به دلیل افزایش وزن و خستگی ناشی از حمل جنین، کمبود انرژی و کمر درد توانایی طی مسافت­‌های طولانی و نشستن یا ایستادن طولانی مدت در مطب پزشک را ندارند و این مسئله ممکن است باعث شود که نسبت به درمان و پیگیری برخی از مشکلات پیش آمده کوتاهی کنند. سامانه خدمات پزشکی- سلامت حال به شما نوید می‌دهد که دیگر برای دسترسی به خدمات پزشکی، نیازی به خروج از منزل ندارید. می‌­توانید به راحتی از منزل یا هر مکانی با پزشک مورد نظر خود تماس تلفنی، تصویری و متنی داشته باشید، مشکلات خود را مطرح کرده و توصیه­‌های لازم را دریافت کنید. برای استفاده از خدمات دکتر زنان آنلاین کافیست به وب­سایت و اپلیکیشن حال مراجعه کرده و از بخش تخصص زنان و زایمان، به مجموعه‌­ای از بهترین پزشکان دسترسی داشته باشید.

 

سوالات متداول

 

بارداری سلامت زنان